Spiegel historiael. Voortzetting vierde partie [alleen brontekst] (1998)

Spiegel historiael. Voortzetting vierde partie [alleen brontekst]

(1998)–Lodewijk van Velthem– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd


Tweede blad
(Einde van C. XLVI). Daer tusschen so geviel twaren, Dattie paefs verwerf algader, Entie ward ye so lanc so quader, Entie ward daer in den ban Ghedaen ende al sine man.
(C. XLVII). Int jaer ons Heren min no mee Dan XI^C XVIII ende twee Begonste die ordine van Premonstreit. Van Norberte na die wareit 5[regelnummer] So was soe erstwaerven gemaect. Dese was in dogheden wel geraect, Ende ute Lottrike geboren Ende van goeden lieden te voren, Ende metten groten heren al daer 10[regelnummer] Hi was bekent verre ende naer. Daer na hi die werelt liet, Ente priesterscepe hem tiet, Ende dede an den roc gereet, Die men in Latijn ermode heet, 15[regelnummer] Ende oec dat woord der predicaden Nam hi an met desen gewaden, Die met innegher herten groot Hem boot ten cruce albloot, Want naect volgedi den naecten Gode. 20[regelnummer] Doe hi aldus in die aermoede Die regle hadde van Gode ontfaen, Quam hi up ene tijt gegaen In dien winter, doet reynde sere, Al baervoet dor die Gods ere; 25[regelnummer] Doe bestandi jeghen die wolken. In dien weghe bekeerdi selken Vander doolnessen twaren, daer si in waren. Daer na es Gelacius gevaren In Gallen, alsic seide te voren, 30[regelnummer] Tere consilie, als ghi moghet horen. Dus was dese Norbert gegaen Al baervoet, sonder waen, Ende quam vor den paefs int hof, Ende impetreerde daer orlof, 35[regelnummer] Dat hi mochte dat word ons Heren Achter lande gaen ende leren, Ende dies gelijc impetreerdi dus Van den paefs Kalixtus. Daer na quam hi te Lodine binnen, 40[regelnummer] Daer was hi ontfaen met minnen Van Bertholomeuse, die doe was Biscop daer, ende na das So settene die biscop daer naer In sente Martins kerke daer, 45[regelnummer] Omme metten canoniken daer te sine; Maer sine consten sine pine Niet gedoghen no anesien. Dus quam vor den biscop na dien
[pagina 534]
Die deken entie capitele mede, 50[regelnummer] Ende seiden ten biscop daer ter stede Dat leven, dat hi daer brochte vort. Dus ginc hi om dit uter port. Maer die biscop beval heme, Dat hi daer yeweren neme 55[regelnummer] Ene stede an sijn behoren. Doe quam desen man voren Bi vorsiene der Godlicheit, Datti quam tote Premonstreit, Daer hi een sonderlanc leven nam an. 60[regelnummer] Daer na in de vastine dan, Om te vergaderne gesellen daer, Ginc hie allene uut vorwaer, Ende quam vor Paschen tsire cellen Weder met XIII gesellen, 65[regelnummer] Ende mettesen te Premonstreit Began hi dat leven der wareit, Ende nam an die regle entie pine, Die men hout van Augustine. Dus begonste die cloester daer, 70[regelnummer] Die hi vort brochte al over waer. In desen tiden, alsic gome, Voer Kalixtus die paefs te Rome, Ende ward van den senaturen ontfaen Ende van alder stat, sonder waen; 75[regelnummer] Want al die gone van der stat Hebben in den stoel gesat. Burdinus, die paefs van daer voren, Dien die keyser gaf die coren, Te Surs in de stat binnen, 80[regelnummer] Dese, alse waenden gaen met minnen Die pelegrime te Rome [ter] bedevaert, Berovedise al ongespaert, Bede int gaen ende int keren. Daer na warti met groter onneren 85[regelnummer] Gevaen, gelijc enen onwettighen man, Ende enen man bescoren vort an.
(C. XLVIII). Tote Premonstreit geviel aldus Enen monic, hiet Altius. In de kerke also hi sat, Ende sere peinsende ward na dat 5[regelnummer] Met innegher herten wel gereit Omme die helighe Drievoudicheit, Te mattinen hem die duvel openbaerde Den monic, als in diere waerde Der Triniteit, met III hoveden. 10[regelnummer] Die monic, die in desen gelovede, Om dat hire om peinsde daer ter stede, So waende hi dat in der jeghenwordichede, Dattie hoofde God daer brachte, Om datti om die Triniteit dachte. 15[regelnummer] Maer daer naer wartijs geware Ende dede den duvel vlien van dare. Norbert doe hi ginc int lant Prediken, quam hi daer hi eens vant Ene joncvrouwe, die was beseten. 20[regelnummer] Die belas hi, als wijt weiten, Entie duvel begonste daer na Te scerne Cantorum Cantica Van worde te worde, ende in Walsch. Daer na warti oec gemalsch, 25[regelnummer] Ende riep dit sere in Duutsche met, Als in die Cantike es geset. Maer Norbert daer na, Gods knecht,
[pagina 535]
Heiftene met gebeden verjaecht echt. Daer na so ginc Norbert van daer 30[regelnummer] Te Cuelne waerd, ende sochte vor waer Reliquien in die stede binnen. Die sine heifti met zoeten sinnen Vermaent, dat si vasten wouden, Eers die reliquien souken souden; 35[regelnummer] Ende I vertoghedem, godweet, Van den XI^M mageden gereet, Ende hare name ende hare stat, Ende waer soe geleghen ware na dat. Sander daghes heiftise verheven 40[regelnummer] Met andren reliquien, die daer beneven Laghen, ende heifse te Premonstreit Verheven, alst hier na ward geseit. Des ander daghes rusti niet, Van dat sente Gereon es gesciet, 45[regelnummer] Daer waecti snachts ende beede sere. Smorghins vro so quam die here In de kerke; onder sinen voet, Recht in midden, daer hi stoet, Daer gheen graf es gesien, 50[regelnummer] So vant hi recht na dien, Alsment onverre hadde na tgone Gegraven, den helighen Gereone. Sonder herssinbeckin met waerden So lachi daer in der erden; 55[regelnummer] Also alst ons es besceden, So was hem thooft som afgesneden. Dus namen sie den lichame met eren, Die clerke entie andre heren, Ende hebbene daer verheven. 60[regelnummer] Daer was Norberte een deel gegeven, Daer hi mede ten cloestre waerd ginc, Wel hem tiensr' in waere dinc, Onder clerke ende leke mede. Die leerdi alle na dier sede 65[regelnummer] Van sente Augustine dat leven, Alst hem van Rome was utegegeven, Ende castiede ende wijsde met, Hoe si sullen al ombesmet Die ordine houden na die gewone. 70[regelnummer] Willem, coning Heinrix zone, In desen tiden verdronken es In ene havene, hiet Barbes. Dese Heinric was in Inghelant Coning, daer menich seriant 75[regelnummer] Metten zone also verdranc. In desen tiden so ontsprane Die ordine van den Templaren. Als men screef ons Heren jaren XI^C XX ende drie, 80[regelnummer] Staerf sente Gerout, seit men mie, In helicheden, sijt seker das, Die biscop te Biterensen was.
(C. XLIX). Doe men screef ons Heren jaer XI^c ende XXIIII daer naer, Staerf dander paefs Kalixtus, Daer men oec of seit aldus, 5[regelnummer] Datti des edels rudders ons Heren Sente Jacobs miraclen hem teren Vergaderde in sticken ende daer na Maecte enen bouc, alsic versta. ‘Ic Calixtus, als ic ginc
[pagina 536]
10[regelnummer] Ter scolen ende was een jongelinc, So kendic ende wiste gerede, Dat sente Jacob in menigher stede Scone miraclen hadde gedaen. Daeromme begonste mi lusten zaen, 15[regelnummer] So dat ic XIIII jaer Ginc in barberien daer naer; Omme te vergaderne wat hi daer dede, Ginc ic daer van steden te stede, Daric iet van hem vernam. 20[regelnummer] Also als icker ane quam, Dat screvic, waes mee, waes min, Ende setter ane minen sin, Om te vergaderne in enen bouc . . . .’