Logo DBNL
Spiegel historiael. Voortzetting vierde partie [alleen brontekst] (1998)

Spiegel historiael. Voortzetting vierde partie [alleen brontekst]

(1998)–Lodewijk van Velthem–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[Fragment 2]

 
+[S]o dat si, al waest te spade,
 
[T]felt behelden van den stride.
 
[Die] grave van vlaendren in desen tide,
 
[D]ie men karl hiet bi namen,
5
[O]m sine gerechtechede tsame
 
[We]rd gehaet de goede man.
 
[E]nde van sinen prenchen mest nochtan
 
..nde sente donaes, al daer hi lach
 
[B]innen brugge, in midden den dach,
10
[E]nde sine bedinge waende spreken,
 
[W]as hi daer doet gesteken.
 
...p die diet daden quamen alle
 
[Daer]na in harden suaren mesvalle,
 
[W]ant si worden some gevaen
15
[Dat] si niet mochten ontgaen,
 
[S]om gehangen, som geblent,
 
[S]om metten suuerde gescent,
 
[S]om wordensi geleit op rat.
 
[E]nde was er een niet tier stat
20
[D]ar gedaen ward die mort,
 
[H]ine ebbe quade doede becort.

[V]an onser vrouwen van syssoen ende ander dinc. II.

 
[I]nt ander iaer gesciede daer naer
 
Omtrent soison plage swaer,
 
[W]ant daer metten helscen viere
25
[D]ie liede worden in meniger manire
 
[O]ntsteken ende ontfinct mede,
 
[D]ie men brochte al gereede
 
[Ter] moeder gods sente marien
 
[T]ote soisoen met groeter partien,
30
[Daer] si lagen nit lange dagen,
 
[D]at si genasen van derre plagen,
 
[D]atter binnen XV dagen
 
[C ende] drie getelt waren
 
[D]ie der plagen siin ontfaren,
35
Ende drie ionwrouen die waren verstorven
 
[I]n hare lede, ende al verdorven.
 
[H]uge seget, om dat die liede
 
[D]ie daer woenden ende die gediede
 
[B]eide wijf kint ende man
40
Niet en sterken die kerke dan,
 
No niet en erden onser vrouwen,
 
[S]o quamen dese plagen in rouwen
 
[D]en gene diere woenden int lant.
 
Selc die wert daer oec thant
45
So verbernt, dat lijf met allen
 
Tote an die bene moeste wallen,
 
Dat si al verwelt sceen
 
Ende alsoe dorre alse een steen
 
Ende som die onsalegen daer af storven
50
Oec addensi som gerne verworven
 
Die doet, adt hem gescien mogen,
 
Om de noet die si daer dogen,
 
Want dat vier bernde so sere.
 
Noch dat oec te wonderne es mere:
55
Dat vier wart oec van selker manire,
 
Dat ic noit en horde van viere.
 
Nochtan dat dese verbarn alsoe
 
Dat vleesch al tote den bene toe,
 
So adden sijt so cout nochtan,
60
Datse niemen verwarmen en can.
 
Gelijc dat te wintre dat yjs
 
Coude gevet in alre wijs
 
Soe gaf dat vier coude dan.
 
Noch so was daer een wonder an:
65
Alse dit coude was vergaen,
 
So quam so groet de hitte saen,
 
Dat hem dochte sonder merren
 
Dat si al gader souden verbernen.
 
Ende hier af so wert daer int lant
70
Dat ongemac dat men canker nant
 
Overvloiende al daer omtrent.
 
Daer wart an plagen dat lant gescent.

Hoe onse vrouwen haren pelegrimen in staden staet. III.

 
Des .vi. dages van enen maent,
 
Na dat men de wareit waent,
75
So ware so vele liede nu
 
Vergadert te gadere, secgic u,
 
In onser vrouwen kerke soison.
 
Het quam al daer wart gevloen
 
Ende geloepen uut andren kerken,
80
Om datse onse vrouwe soude gesterken.
 
Van der mester kerken met hopen,
 
Quamense daer wart gelopen,
 
Want onse vrouwe was selve dare
 
Met ere arde groter scare
85
Heleger sante ende ingle mede.
 
Dar vant si ter selver stede
 
Dar si quam met haren gesellen,
 
Die quade duvle van der hellen.
 
Ende overmids onser vrouwen cominge
90
So wart ginder so grote bevinge
 
Ende anxt, ende clareit so groet,
 
Dat daer elkerlijc verscoet,
 
Ende die kerke sceen met allen
 
Ofsi daer neder soude vallen.
95
Om dese vrese so vlouen daer
 
Alle die sieckeden vor waer.
 
Te dienne plagen ende ter stat
 
Ginc onse vrouwe na dat
 
Alle omme ende gansese die daer lagen
100
Van allen evele; van alre plagen
 
Worden si daer alle gesont.
 
Doen den andren dit wart cont
 
Die daer buten geloepen waren,
 
Quamen si weder sonder sparen
105
Ende vonden dander al gesont,
 
Die daer vertelden op die stont
 
Hoe hem dochte dat suetechede
 
Quam so groet met ere clareide
 
Dor die venstre van der kerke.
110
Alse een dau ute enen suuerke
 
Viel dese soetecheit ons an,
 
Ende heeft ons allen gesant dan.
 
Ja en sach nie man no wijf
 
Hoe oversoete dit maecte onse lijf,
115
Want al de pine te voren
 
Adden, ebwi nu verloren.
 
Oec so sachmen sonder waen
 
Sterren boven der kerken gaen,
 
Die so clare scenen dare,
120
Dat men niene wart geware
 
Weder dat nacht was so dach.
 
Oec secgic dat men daer sach
 
Bescouwen tote hem .C. wale,
 
Die daer genasen van alre quale,
125
Ende oec si drie binnen der nacht
 
Worden van den viere gesacht.

Van den selven. IIII.

 
Het was een wijf, alse wi weten,
 
Die gondrade was geheten,
 
Ende adde enen man, hiet diederijc.
130
Over ene riviere des gelijc
 
Woenden si, die hiet die oese.
 
Bi sisoen wel grote noise
 
Adde dit wijf, ende so was met
 
Metten quaden viere besmet
135
So utenemende ende so sere,
 
Dat hare bevinc no min no mere
 
Tusscen nese ende mont,
 
So dat tfleesch ter selver stont
 
Al toten tanden afvel
140
Ende dat tantfleesch also wel.
 
Al toten achtersten tanden daer
 
Viel die kinbacke af daer naer,
 
So dat si tanesiene was lelike
 
Ende utermate hatelike
145
Ende swaer hem allen diese sagen.
 
Dese was in de kerke gedragen
 
Tote sissoen tonser vrouwen,
 
Daer si op riep na goeden trauwen.
 
Si adde met enen douke gedect
150
Hare anscijn ende soe berecht,
 
Om dat si niet hen wilde daer
 
Dat men iegeren sage daer naer.
 
Si adde ene kerse gemaect scoene,
 
Die si onser vrouwen te loene
155
Offerde daer, ende doe ginc
 
Een lettel slapen na die dinc.
 
Ende daer na in der selver nachte
 
Droemde hare utermaten sachte,
 
Ende gevoelde dat hare cleet,
160
Dat si op daensichte adde gespre[et],
 
Van der stede was gegaen,
 
Ende begonde der na te tasten saen.
 
Ende alsi also taste ter stat,
 
Gevoelde si an hare selve dat
165
Ware hare de mont besan genesen,
 
Ende sine dorste niet geloven desen.
 
Hier na si so bedrongen wart,
 
Dat si moeste roupen ongespard,
 
Ende weende, ende om ulpe bat.
170
Mer die daer lagen van slape mat,
 
Of bedwongen van coude groet,
 
Eer si op quamen thaere noet
 
Ende ene kerse conden onsteken,
 
So heef geent wijf noch gestek[en]
175
Haren vinger an haren mont,
 
Ende den douc gegeven ter stont,
 
Ende si gevoelde tfleesch al daer,
 
Mer sine wiste niet over waer
 
Hoe die dinge waren gescepen.
180
Daer na heeft si noch gegrepen
 
Den douc, ende noch op gedaen,
 
Ende doe wart si geware saen
 
Dar hare naturlic vlesch was
 
Hare angewassen, ende na das
185
Riep si drienwerf gode an
 
Ende onser vrouwe mede dan.
 
Ende in dat roupen worden vervard
 
Die daer lagen, ende stonden ter vard
 
Op, ende onstaken licht,
190
Ende sagen ware haer ansichte slicht
 
Ende scone was geformert ende claer,
 
Ende nieue vlesch gewassen daer.

Van eenen kinde eene miracle dat ontsteken was. V.

 
Een kind van .XI. iaren was,
 
Dat quic hoede, ende na das
195
Metten elscen viere onstac
 
An sine voete; om desen lac
 
Ward van sire moeder geuord
 
Tonser vrouwen, dart berord
 
Scire wert, ende oec genesen.
200
Ende die moeder thant na desen
 
Voer thuuswert weder saen.
 
Doe die moeder adde gedaen,
 
Bepensde hem tkint, ende seide:
 
‘Moeder, gi adt wel clene beide
205
Voer onser vrouwen na mijn genesen,
 
Gi[ne] voert mi gereet na desen
 
Wech, dat was quaet gedaen.
 
Ic duchte, gine vort mi weder saen,
 
Dat ic onfunken sal godweet.’
210
Aldus lach dat tkint ende street
 
Jegen de moeder, dies doen woude niet.
 
Ten lesten, alse tkint dit siet
 
Ter moeder twint doe dit sprac:
 
‘Nu geve onse vrouwe, dat ongemac
215
Mi weder an come ende tferdriet.’
 
Ende dit es tants aldaer gesciet,
 
Doe dat ment weder vorde dar.
 
Ende doe men processie ginc daer nar
 
In onser vrouwen kerke, so wart
220
Dit kint op gevort ter vart
 
Met ere groter bliscepe.
 
Tote inder ingle geselscepe.
 
Daer na alst weder them selven quam,
 
Vertelde dit kint al dat vernam.
225
Het seide, het was nu ter stede
 
Vor onsen here ende oec mede
 
Saecht wel dat onse vrouwe
 
Bat na arde groter trouwe
 
Onsen here vor al dese saken,
230
Daer dese liede omme tongemake
 
Siin, dat hijs ontfarme mede,
 
Dat dus dit vier quelt haer lede.
 
Doe hordi weder dese gelike
 
Dat onse here antworde: ‘waerdelike
235
Moeder, gi sijt die leetsterre,
 
Diet al beleet wide ende verre.
 
Dijn wille gesciede vorwaert mere.’
 
Doen beclaegede haere onse vrouwe sere
 
Dat hare kerke lelic ware
240
Ende onwaert ende verstoeten sware,
 
Meer dan ander kerken siin.
 
Doe sprac onse here: ‘moeder mijn,
 
Ic sal doen comen van ouer zee
 
Ende van ouer riin ende elre mee,
245
Die giften sullen bringe te lone,
 
U kerke met te makene scone,
 
So dat si behageliic sal wesen
 
Hem allen diese sien met desen.’
 
Ende weet oec dat onse here sprac:
250
‘Moeder, doe ic dat ongemac
 
Late gescien omtrent sassoen,
 
Dat es om dat si niet en doen
 
Uer kerken, dat si met rechte
 
Doen souden; dit es de plechte.
255
Daer omme dat si gegheselt sijn.’
 
Daer na seide dat kindekin,
 
Dat selue onlange leuen soude.
 
Ende dat gesciede arde oude,
 
Want hen leefde niet .I. maent.
260
Dit kint heeft oec al vermaent
 
Distorien van der werelt beginne
 
Ende de evangelien oec daer inne
 
Ende al dat onse here ouerleet,
 
Dat seit daer al so gereet,
265
Oft vor hem adde staen gescreuen,
 
Ende al te male ioseps leuen,
 
Die men hiet onser vrouwen man,
 
Vertraect daer, ende wert oec an
 
Hoe hi die bloiende roede droch,
270
Daer omme hi oec al genouch
 
Marien was te deele gevallen
 
Ende hare hoedere was bouen hem allen.
 
Dit seidi al belokenre ogen
 
Alse die den dach wilde gedoegen.
275
Den leken of die ongelettert waren
 
Veronwerdi iet te secgen twaren.
 
Om hare grote roekeloesheide.
 
Na sine doet was sijn lechame mede
 
Also clare, dat niemen en conde
280
Die clareit gesien op de stonde.
 
Gelijc der ingle docht den lieden.
 
In weet niet wat mochte bedieden.

Van ere vrouwen die van kinde ghenas eene miracle. VI.

 
In een dorp dat baka hiet,
 
Bi sessoen, so es gesciet
285
Ere vrouwen, die ginc swaer
 
Van enen kinde, ende niet daer naer
 
Genesen en conde op haren tijt:
 
Dit liep al de geburte wijt
 
So dat si ter vrouwen dicke quamen,
290
Ende sise altoes eens vernamen.
 
Dit gedurde .III. weken wel,
 
Dat hare altoes stont euen fel.
 
Doen sprac hare an hare geuadere
 
Met haren geburen al te gadere,
295
Dat si wilden met goeder trouwen
 
Met hare gaen tonser vrouwen
 
Te sissoen, al baruoet,
 
Ende souken haren oetmoet.
 
Dit es gesciet; ende saen na das
300
Soe van enen kinde genas.
 
Maer eer si genas van den kinde,
 
Gingen hare af met gedinge
 
Drie stene ter seluer vre.
 
Die een was van dire faiture
305
Recht oft een ey ware
 
Van ere hinnen; dander daer nare
 
Alse een ey was hi gedaen
 
Van ere gans, al sonder waen.
 
Die derde was no min no meer
310
Dan ene not van wilen eer.
 
Ende doe die stene waren vort
 
Comen, so quam die gebort
 
Van den kinde saen daer an,
 
Dat bider gracien gods gewan
315
Siinen kerstinede; mer dat kint
 
Leuede onlange daer na sint.

Van dinghen die ghescieden. VII.

 
In dit selue iaer vorseit
 
So quamen met groter versienheit
 
Co[ninge] prencen ende clerke
320
Tote loedine in Sente ians kerke;
 
Dat een cloester was van nonnen.
 
Ende om quade werke die si begonnen
 
Vorpense dese heren vut,
 
Ende setten daer in van goeder vertuut
325
Moenken, die de ordine hilden soe
 
Alsi sculdech waren, daer drogo
 
Die erste abt af was,
 
Ende die oec daer na das
 
Cardenael wert te rome.
330
Helinant sprac, alsic gome,
 
Dat int ander iaer daer naer
 
Tote berenvelt, alsic versta,
 
Een cloester was gemaect nu.
 
Na honoriuse, dat secgic v,
335
So wart paus dander innocent,
 
Ende een ander wart oec bekent,
 
Die pater leonis oec hiet.
 
Ende hier af quam groet verdriet,
 
Daer sente bernart sere iegen was,
340
Om dit te brekene, ende na das,
 
Alsoe alsi pijnde om dese dinc,
 
Quam hi daerne wel ontfinc
 
Symoen de bisscop van noione.
 
Dar brochmen van hogen doene
345
Voer bernarde eenen iongelinc,
 
Dari toe seide dese dinc,
 
Dat hi soude werden .I. helech man,
 
Want hem in visione was comen an.
 
Ende oec daer hi messe dede
350
Sach hi dat al daer ter stede
 
+... meester sere ontwart
 
.. ende pieter abelia[r]t
 
.. ongers die sider dicken
 
.. seiden om dese sticken
5
.. bernarde van cesteas
 
.. cloester om dat bernard was
 
... hare mester quaetheit
 
... siit gerne adden omleit

[Van ho]ngre ende van tempeeste die doe ghesciede. XXXVII.

 
... oec in desen vort
10
..sn. ien west ende nort
 
.. grieken ware de fransoise
 
. vermids de turke groete noise
 
.. daer van hongre groet
 
.. daer menech oec bleef doet
15
.. van hongre esele ende parde
 
.. tsi met hare varde
 
.. en comen ende van daer ontgaen
 
.. sileucien ende van daer saen
 
.. tantiochien binnen
20
... cume consten gewinnen
 
.. daer si mede ontgingen
 
. are coninc voer dien dingen
 
. ijc van vrankerike int ander iaer
 
. oren geseit es ouer waer
25
. er hogerien ende gemoete
 
. den keiser diene wel groette
 
.. den coninc van griekenlant
 
. uer geuort al te hant
 
. hem scepe leende gnouch
30
.. met quam na siin geuouch
 
.. gen graue ongescent
 
.. ochte die andre sent
 
.. ue iaer oec hier bi
 
.. me op die none van iuli
35
.. rt een donder so groet gehort
 
.. e vincens weder ende vort
 
[c]loester daer die moenke saen
 
.. st van den dage adden gedaen
 
.. die blexeme daer so groet
40
.. twee moenke slouch te doet
 
.. andre worden oec so beuaen
 
.. cume consten ontgaen
 
.. xeme verbrande oec al dare
 
. ewade die lange op die autare
45
.. re helechdom ads oec te bat
 
. t grote cruce na dat
 
.. een stucke vut gesteken
 
.. [d]ie dere moeste breken
 
.. orden gedregen oec van daer
50
.. vrese wert gehort daer naer
 
.. ren steden was v[an] desen
 
.. oec in groter [v]r[e]sen
 
.. die blexeme huse ende man
 
.. ende dede steruen daer an
55
.. e diere waren geurest mede
 
.. uen daer of alle gereede
 
.. de blexeme daer beginc
 
.. ene vele merre dinc
 
Dat den [......are] was
60
Want ene blexeme quam na das
 
In die hoge kerke, daer thelege graf
 
Ten berge van oliuen, daer men af
 
Seget verre in kerstinheide
 
Scade dede na die wareide,
65
Dat onuertellic te secgene ware.
 
Int lant van gabinensen daer nare
 
Quam oec een wolf, die so groet
 
Van lechame was, dat sijns genoet
 
Nie ne wart gesien int lant.
70
Ende dese dede wel grote pant
 
Den lieden, want hi nam dlijf
 
Hem .XXX. onder man ende wijf.
 
In andren lande dies gelijc
 
Waren wolue gesien wonderlijc,
75
Die oec die liede verbeten doet,
 
Ende vrese daden ende groete noet.
 
Damasseen oec, die goede stede,
 
Wart oec nu gewonnen mede
 
Van den fransoisen ende den germanen,
80
Daer hem toe alp, alse wi wanen,
 
Die keiser van constantinoble sere.
 
Rogier van cisilien die here
 
Wart in afrika oec geuaen
 
Met al sinen scepen; mer daer na saen
85
Een bisscop van afrike eere stede
 
Verloesten, ende brachten daer na mede
 
Tote rome quite ende vri.
 
Aldus wart verloest oec hi.
 
Heinric coninc lodenwijcs sone
90
Van vrankerike wart na tgone
 
Bisscop in ene goede stede,
 
Die men beluagen nomet mede.

Van eenen hiet tondael hoe hi opghevoert was. XXXVIII.

 
Int ander iaer dat conraet was
 
Ouer zee, alsict las,
95
Ende oec int vierde iaer gereede
 
Dat eugenius wart paues mede,
 
Int selue iaer dat mabichias
 
Te cleruaus begrauen was,
 
Ende oec mede doe men vorwaer
100
Screef aldus ons heren iaer
 
MC. XL. VI. met drien,
 
So wart dit vision gesien
 
Dat hier na nu tellen sal.
 
Twe eylande sijn, die bi na al
105
Scollant beuaen, daer deen af es
 
Ardinacra endander cansilenses.
 
Danen was geboren, wi lasen dus,
 
Een man die men hiet tandalus,
 
Van edelen geslachte ende rike,
110
Van lechamen starc ende vromelike,
 
Mer niet ne mochtin s.... en horen,
 
None mochte come[n] te voren
 
Die van der sielen sa[le]cheide
 
Eenge dinc dede of seide.
115
Die slouch hi swarlike ende versprac
 
Ende dede hem allen ongemac.
 
Ende die kerke veronwerdi mede.
 
Mer dobbelers ende leckerhede
 
Ende met idelheden omme gingnen,
120
Daer met wildi den tijt gehingen,
 
Ende dien gaf hi van den sinen,
 
Ende dede dat hi hem vrient scinen.
 
Mettessen addi geselscap groet,
 
Ende des hem niet oec verdroet.
125
Ende was daer oec onder die gesellen,
 
Daer wi nu hier dus af tellen,
 
Dien hi geborget adde .III. part,
 
Daer ene verste af gesproken wart,
 
Dat hise gelden soude tenen tiden,
130
Dien si onder hem gespraken siden.
 
Nu geviel dat die tijt quam,
 
Dat tondalus den ane nam,
 
Ende tote sijns gesellen huus saen,
 
Daer hi arde wel was ontfaen,
135
Ende aten ende dronken aldus .III. dagen.
 
Daer na so wart daer doe gewagen
 
Van den gelde, dat hi was
 
Sculdech; doe antworde na das
 
Die ander, dat hijs adde niet
140
Op dier tijt wat dats gesciet.
 
Doen wart tondalus arde sere,
 
Ende met enen corten keere
 
Ginc hi wech, sere verbolgen,
 
Entie ander ginc hem volgen
145
Om hem te smekene, ende sinen sin
 
Te sachtene, ende sprac int begin:
 
‘En trouwen geselle, gine [sult nu]
 
Dus niet ontgaen, dat secgic u.
 
Wi moeten ombiten, eer gi gaet.’
150
Aldus so brochti weder den gone,
 
Ende sachte sinen moet alsoe,
 
So dat de gene gaf op doe
 
Sine aex, die hi adde in de hant,
 
Der werdinnen van den huse saen.
155
Alse vollic alse dat was gedaen,
 
Quam hem so wee in sinen arm,
 
Dat hi riep daer na: ‘wach arm!
 
In can mine hant te monde bringen!’
 
Vreselijc riep hi na dese dingen
160
Tote der vrouwen der werdinnen:
 
‘Vrouwe, ic beuele v in allen sinnen
 
Mine aex, die ic gaf v,
 
Want ic sterue stappen nu.
 
Ende thant bleef hi ginder aldus
165
Licgende op den vloer in thuus,
 
No min no meer dan oft hi nie
 
Lijf geadt adde, so lach hie.
 
Ende alle tekine van der doet
 
Sach men an hem cleine ende groet.
170
Die boden van den huse liepen,
 
Ende daden de spise op, ende riepen
 
Ende weenden ende slougen hare ha[nde].
 
Ende de lechame leidemen op den sand[e]
 
Ende men lude de clocken daer naer
175
In tekine wat gesciet was da[er].
 
Die clerke alle van der stede
 
+[Qua]men daer alle ende dat vele mede,
 
[En]de clageden des goets [ri]dders doet
 
[M]et rouwe ende met ... groet.
180
Ende dit was woensdages mede,
 
Dat hi dus sinen ende dede,
 
Ende lach aldus tote op den saterdach
 
Dat men geen lijf an hem en sach.
 
Een lettelkin was hi warm
185
[A]n die slinke side onder den arm,
 
[Rec]hte iegen therte besiden.
 
Ende daer omme hilden sine tien tiden
 
Also dat sine niet lieten so saen
 
[G]rauen; ende na al dit gedaen
190
[S]o wart hi roerende een lettelkin,
 
Ende verhaelde den adem siin,
 
[N]o min no mee alse of hi dare
 
[In] onmachte gelegen ware.
 
[H]em allen wonderde sere das
195
... besagene al dat was
 
Ende vrageden ende spraken hem ane.
 
Ende doe hi hen began te verstane,
 
[A]ntwerd[i] ende sprac: ‘lieve liede
 
... dat ic mine biechte giede
200
... den here ontfinge daer naer
 
... wart gedaen ende saen al daer
 
[D]oe hi sacrament adde ontfaen
 
[E]nde wijn gedronken daer op saen
 
.p... hi aldns ende louede sere
205
...... onsen lieuen here
 
... es dine ontfermechede
 
...... quade scalchede
 
.. en war. niet noch also groet
 
So waric bleuen in groter noet
210
[D]ine onfermicheit here ende god
 
... bouen alle gebod.’
 
Ende doe hi dit adde geseit,
 
[G]af hi daer den armen gereeit
 
[A]l dat hi adde mildelike
215
Ende maecte een cruce die gelike
 
[V]oer sine herte, ende boec siin hoeft,
 
[E]nde vertelde ginder, des geloeft,
 
[A]l dat hi sach ende heft gehort,
 
[E]nde liets achter niet .I. wort.

[V]an dat hi de duvle sach. XXXIX.

220
[D]oe mine ziele vten lechame ginc,
 
Ende desen doet aldus anvinc,
 
[Ende] soe hare consiencie wel besach
 
.. weet si wat soe doen mach,
 
[S]i ontsach hare sere ende al onsiet
225
[W]at si ontsach en wiste se niet.
 
[D]oe wilt soe weder ten lechame comen.
 
Dat wart hare daer benomen.
 
Enten moeste so bliuen daer.
 
[A]l omme sach soe, verre ende nar,
230
[E]nde began te wenene sere,
 
[E]nde beuende van anxte, van zeere.
 
[W]at si doen moecte so niet wiste.
 
[S]ine hopede op niemene in desen twiste
 
[D]an allene op onfermichede
235
[V]an ons[en] here mogenthede.
 
Doe si aldus ..... stoet
 
Sach si war met groter spoet
 
Die duvale ston.... van der ellen
 
Se vele datse ne m[ochte] vertellen
240
Niemen die leef, dat secgic [u].
 
Daer en was int huus oec nu
 
Enen hornec niet, hine was vol,
 
No winkel no slop no hol
 
... die straten entie hoven.
245
Gelijc oft mul ware dat stove,
 
So vlogen daer de quade geeste,
 
Ende gingen alle met oreste
 
Terre onsaleger zielen, ende seide:
 
Singen wi dan lof van onsalicheden
250
Der zielen, die euwelike es doet,
 
Die spise es van den viere groet,
 
Dat onvergangelic es, ende alle ure
 
Die zielen hout in starken labure.
 
Singen wi onser vrindinnen demsterheit
255
Ende des licts der euwelicheit
 
Onvriendinne heeft gewesen.
 
Doe kerden die duvele omme na desen
 
Ter zielen wart, ende streden haer ane,
 
Ende begonden metten tanden te clane
260
Ende te criselne, ende met den clawen
 
Begonden si na hare gelauwen
 
Met vreseliken anesiene, godweet,
 
Ende begonden dit te secgene gereet:
 
‘Ane scout dit, gi onsalege lieden,
265
Ende met hoe cleinre crancker mieden
 
Ende met hoe vreseliken gesellen
 
Du moets gaen ter euweliker quellen.
 
Du werd van sonden der werelt scande.
 
Du minnets oec in allen lande
270
Vechtinge, twist ende strijt,
 
Dat wi oec minnen alre tijt.
 
Daer omme moestu onse geselle wesen.
 
War omme en gadi niet met desen
 
Die met overspele ommegaen,
275
Alse du hier vormals hefs gedaen?
 
Waromme en gastu met kefdome
 
Ende met sconen ionfern omme?
 
War es nu dine bliscepe,
 
Dine ydele glorie, dine geselscape?
280
War es dien overvloich sceren nu?
 
War es dine starcheit die du
 
Ads, ende dine mogenthede,
 
Dar du alle de gene me[de]
 
Onder dats, war es dit heden?
285
Dine welde herte, die al tenen
 
Na quaetheit stont, war es si?
 
Dine le[ck]ers die du altoes bedi
 
Ads, [wa]r omme en comsi niet,
 
Ende bescudden u in dit verdriet?

Hoen[e sijn] inghel bescermde [van] d[en] vianden. XL.

290
Doe [d]ie viande dese scande
 
Hem overseiden ende nog mengerhande,
 
Sach hi van verren ende vernam
 
Waer d[a]t gelijc ere sterren quam
 
Sijn inghel ... kende ..
295
Te han ... groeten troest
 
Want hi pensde doe dat
 
.et verloest moecte wel
 
Ende doe [dese] inghel hem b
 
God [hoedi] seit hi tonda[lus]
300
W[at] doe[tgi] ...
 
Tondalus die hem ...
 
Noemen hoerde met sin[en name]
 
Ende [een] iongelinc die so
 
Ende soe .. claer was te ..
305
..... aldus ten ge...
 
O wach arme. here ende ...
 
M[i] ... [bre]nget hier ...
 
Die droefheden van ...
 
Ende nu daer in geopent ...
310
Doe antworde die ingel ...
 
Nu heefstu mi vader ...
 
Dien du alt[o]es met di
 
Heves gead dijn lev..
 
Mer noyt ghewerdet di dat gh..
315
Let hir vore hadt geno..
 
Ay here sprac hi al doe
 
Waer quam ic di noyt ieweren ...
 
Jof waer hordic dine stemm..
 
Oyt yeweren daer icse gegro...
320
Doe sprac die inghel wed[er] ...
 
Dune quaems nie in gen..
 
Van dattu gheboren wo...
 
In heb di altoes ghevol..
 
Mer nie en woutstu minen ..
325
Volghen in worden ende in d...
 
Mettien die Inghel sta...
 
Enen duvel daer alte han...
 
Die tundaluse vor die ...
 
Sere ane ghinc in dien ...
330
Dat hi hachter wert es geb...
 
Sich seiti da die daer omver...
 
Hier mi beit onder dese q...
 
Ende al heves ghewrach...
 
Di sal noch die ontfar[michede]
335
Gods bestaen hier ter ste[de]
 
Diestu hir nochtan vor ...
 
Niene verdienes wes se...
 
Want du sout nu van ve...
 
Die ghi verdient hebt le...
340
Nu volc mi ende wat da...
 
Dat hout wel ende al b...
 
Bedi du sout weder com...
 
In dinen lechame dat ...
 
Dus niet u[ter]maten vervaerd..
345
Volgede hem de zielen n...
 
... ded[at] de duvle begond..
 
Had... des se groten to...
 
Dat si .... niet cond...
 
Si spra.. aldus te desen d...
350
Dat onse here ware onge...
 
Want hi hu ende elre echt
 
Niet en hout dat hi ges...
 
Hevet dat soude sijn ge...
 
...

Vorige Volgende