Die ridderlycke reyse van heer Lodewijck Vertimans van Bolonien

Dat seste capittel seyt vanden mamaluycken tot Damasco.

MAmaluycken zijn verloochenende cristenen ende die van anderen gheloo[ue] tot Machomets ghelooue comen ende [ve]rcocht zijn gheweest. Ende voorwaer te [se]gghen, so en verliesen si die tijt nemmer[m]eer met ledicheyt, maer si oeffenen hem [m]et wapenen oft gheweer, oft ghescrift, [ende] dat doen si daghelijcx, dat si die dingen [se]er wel vast hebben ende ghi sult weten dat [ee]n yeghelijck mamaluyc het si rijck oft [a]rm ghelijc hi wilt heeft sinen soudt alle [m]aenden ses seraphi, ende daer toe die spi[se] voor hem ende voor zijn peert, ende voor [ee]nen knecht. Ende hoe si gheschicter zijn, [ho]e si meer soudts hebben, die hem voor [ee]n andere redelijc ghebruycken can inden [cr]ijch. Als die mamaluycken gaen door die [st]adt spaceren, so gaen si ghemeynlijc twee oft drie in een gheselschap met malcanderen, want het waer een grote schande als een alleen ghinck, ende alsser een ontmoet twee oft drie vrouwen, so hebben si die vriheyt welcke gheen en heeft, so nemen si [die.] Daer zijn ooc bisonder huysen, ghe[lijc die] grote herberghen, die si noemen Chano, daer voor staen die mamaluycken ende wachten die vrouwen als si voor die dore gaen, so nemen si die ende leydense mede in die huysen ende volbrengen haren wille met haer alsoot hem belieft. Maer die vrouwen zijn al ghedect, want si dragen alle die aensichten verdect met doeken, also dat si vanden mamaluycken niet bekent worden. Ende als daer een is die seyt dat hi se wel soude willen kennen, so spreken die vrouwen lieue broeder laet v ghenoeghen dat ghi uwen wille met mi volbrenghen moecht ende doen ghelijct v belieft. Waer wt is te gheloouen dat also bi wilen der vorsten ende groote heeren vrouwen oock dochteren ende sommighe ooc haer eygen wijf crighen, ghelijct wel ghebuert is, dier tijt als ic te Damasco was Die vrouwen gaen seer wel ghecleet met siden cleeren, daer op draghen si bisonder witte fine doecken ende costelijck ghelijc siden. Ooc witte leersen, roode schoenen ende veel costelicheyt rontom dat hoeft, in den ooren ende aenden handen, die selue vrouwen

[fol. 25r]

[vercieren hem] seluen na haren wille ende behaghen. Ende wanneer si niet meer bi haren [mannen] bliuen en willen, so gaen si op dat raethuys, oft haer huys des geloofs, daer doen si hem roepen ende scheyden van haren mannen, ende daer in dyen si willen moghen si eenen anderen man nemen, ende des ghelijcken die man een ander wijf. Ende hoe wel men seyt dat die heydenen hebben vijf oft ses vrouwen ende meer, so en hebbe icker gheen ghesien noch ghekent dier daer meer hebben dan twee oft drie te meesten. Die heydenen eten meestendeel ooc op der straten, ghelijc daermen coect ende spise vercoopt, daer laten si die sieden ende coken ghelijc peerden vleesch, cameeldieren, buffelen, castron, ende seer veel gheytkens, een yeghelijc na dat hi ghelts oft macht te betalen heeft, veel goede keesen. Jst datmen melc coopen wil, so drijft men alle daghe veertich oft vijftich gheyten die lange ooren hebben wel een spanne lanc, die drijft die patroon der gheyten op een camer bouen al waermen wil, zijn tobbeken heeft drie bodemen bouen malcanderen, ende in teghenwoordicheyt vanden ghenen diet melc coopen wil, melct hi die gheyten om so veel melcx alsmen hebben wil. Men coopt ooc een groote somme tartosoli, ende somtijts so commender twintich oft dertich cameeldieren, daer mede gheladen, ende in drie oft vier daghen so zijn si al vercocht, ende die brengtmen wt turckien ende wt Armenia. Die heydenen gaen ghecleet met suyver langhe cleederen seer wit, die meestendeel van siden eens deels van laken, si dragense onghegort. Den meestendeel draecht groote wide cousen van catoen ende witte schoenen. Ende wanneer die selue, het si rijck of hoe si zijn ontmoeten op eenen wech eenen mamalluyc, so moeten si hem eer bewisen, ende den mamaluycken wt den weghe wiken, waert dat si dat niet en deden, so souden sise met coluen slaen die si dragen. Daer zijn ooc in die voorscreuen stadt siden ende wollen laken, veel coophuysen der cristenen daermen vercoopt siden ende wollen laken, ooc coopers ende menigherley comanschap maer die cristenen worden daer seer qualijc ghetracteert ende ghehouden.