|
| |
Twaelfste en laeste kapittel.
Van eenige Gebeurtenissen en Stigtingen, die voor het jaer 1560 in Vlaenderen plaets gehad hebben en waer van Marcus van Vaernewyk geen gewaeg maekt.
Ten jaere 663 kwam den H. Omaert in de landstreek, naderhand Veurne-Ambacht genoemt, om'er het verzwakt geloof te doen herleven. Adalfried, heer van Alveringhem, bad hem met ernst om in zyn kasteel te willen herbergen. Den H. Geloofs-verkondiger vond'er een kind van dry maenden oud, het welk blind ter wereld was gekomen, en, om zoo te zeggen, tot een bestendig voorwerp van droefheyd voor zyne ouders geschikt was. Den bisschop doopte dit kind, en ter-
| |
| |
wyl hy het zelve geduerende de plegtigheyd vroeg of het satan verzaekte, voorkwam het de antwoord van den peter, met zeer duydelyk en verstaenbaer te zeggen: Ik verzaeke'er aen. Nauwelyks waeren de sacramenteele woorden uytgesproken, of het gedoopt kind ontfing de gaef van het gezigt. Dit wonderwerk, het tweede dat dien heyligen kerkvoogd op een blind kind verrigt heeft, veroorzaekte vele bekeeringen by de Menapiers en Moriniers.
Langduerige en aenhoudende sterke regens verydelden in het jaer 820 de hope der vlaemsche landbouwers en hoveniers; ter uytzondering der hooggelegene plaetsen, was het geheel plat-land onderwatert. De rivieren en poelen, door elkander stroomende, leverden het schouwspel van eene uytgestrekte zee op. Men moest in de volgende lent het koorn herzaeyen en den opbreng daer van konde de schaersheyd van levensmiddelen niet voorkomen. Daer uyt ontstond eene schrikkelyke besmetting, waer aen vele menschen en eene overgroote menigte vee bezweken.
In het jaer 840 zyn door de groote slag-regens alle de graenen op het veld gevort, waer uyt eene groote schaersheyd van levensmiddelen en vervolgens eene besmettelyke ziekte in Vrankryk gerezen is.
In het jaer 854 gevoelde men zes dagen en vyf nagten lang zeer hevige aerdschuddingen, waer door den toren der hoofdkerk van S. Pieter tot Cameryk omgeworpen wierd. De geheele Nederlanden wierden in het jaer 874 door geweldige aerdbeving-schokken verontrust, welke'er schrikkelyke verwoestingen aenregtten.
Diederik, bisschop van Atrecht, in het jaer 863 overleden, had in een visioen vernomen, dat hy zig het been zoude breken in eene reys welke hy ondernomen had, dus verhaestte hy zig de persoonen van zyn gevolg dien aenstaenden voorval aen te kondigen; deze eenvoudige menschen vermaenden en aenzogten hem zyne reys te stae-
| |
| |
ken en spoedig nae Atrecht weder te keeren, maer den kerkvoogd antwoordde hun, dat men zig moet gedragen naer den wil van God, die de magt heeft om de kwaelen te genezen, welke hy ons overzend. Intusschen kwam eenen bedelaer de liefdaedige ziel des bisschops eene aelmoes afvergen; den muyl-ezel, waer op den kerkvoogd gezeten was, geraekte op hol en wierp Diederik op den grond, die zig by dezen val het been brak, zoo als hy het voorzeyd had; doch zonder daer over te klaegen, verdroeg hy zyn ongeluk met eene heylige overgeving. Men droeg hem naer Atrecht, om hem te genezen. Vele lieden zouden in een diergelyk geval gepoogt hebben dit onheyl voor te komen en te vermeyden, in plaets van zig, zoo als Diederik, daer aen bloot te stellen. Den zelven bisschop sloeg eens eenen booswigt, die de goederen der abdy van S. Vedastus tot Atrecht verwoest had, in den ban der H. Kerk; dien man, willende hier over vraek nemen, beledigde den kerkvoogd met scheldwoorden en was zelfs zoo verwoed om eenen aenslag op zyn leven te smeden. Eene schielyke dood was zyne straf en zyn lyk wierd in de zee geworpen.
In het jaer 870 heerschte in Vlaenderen eene zeer gevaerlyke pest, welke vele slagtoffers maekte en veroorzaekt was door den stank van eene ontelbaere menigte springhaenen, die zich in de Noord-zee geworpen hadden, alwaer zy versmoorden en welkers rompen door de zee-baeren op het strand geworpen wierden en aldaer verrotten.
In het jaer 875 vroos het zonder ophouden van Alderheyligen-dag tot het begin der lent en viel 'er eene overgroote menigte sneeuw, zoo dat vele menschen en beesten aen de hevige koude bezweken. De bovenmaetige hitte van den daer op volgenden zomer verdorde het gras, de groenteus, het graen en de vrugten. In de Nederlanden, even als in Vrankryk en in Duytsland, bragt den zuyd-wind eene verbazende menigte springhaenen
| |
| |
aen, die alles verslonden wat op de velden en in de hovingen nog groen en malsch gebleven was. Eenen hevigen oosten-wind wierp die ongedierten in de zee, op welkers kusten den stank van hunne verrotte rompen besmettelyke ziekten deden ontstaen. By die plaegen voegde zig nog eenen hongersnood, welken, volgens Sigebertus van Gemblours, een derde gedeelte der inwooners van het Nederland in het graf sleepte.
In het jaer 927, naer dat men op eenen zondag in de maend maert vuerige wapens in de locht gezien had, ontstond in de geheele uytgestrektheyd van Vrankryk, Hoog- en Neder-Duytsland eene pestilentiëele ziekte, welke bezonderlyk eene hevige koorts, met eenen zwaeren hoest gemengd, tot kenteeken had.
In het jaer 937 zag men een groot gedeelte der locht vol vuer en vlammen, welk wonder-verschynsel den aenval der hongersche in Vrankryk en in het Nederland tot gevolg had. Die barbaeren ontvolkten het land, beroofden de velden, verwoestten de dorpen en brandden kerken, kloosters en huyzen af, vele inwooners in slaeverney medeleedende. Volgens de chronyk van Flodoardus, zagen zy hunne poogingen, om de kerken en kapellen in brand te steken, door een mirakel Gods meer als eens mislukken.
In het jaer 942 wierd Vlaenderen door eenen zoo schrikkelyken hongersnood en te gelyk door eene zoo hevige vee-ziekte gekwollen, dat'er zeer weynige menschen en hoorn-beesten overbleven.
De laeste jaeren der 10.e eeuw wierden gekenmerkt door hevige aerdbevingen, overstroomingen, onverdraegelyke hitte en buytengewoone droogte, waer uyt te gelyk hongersnood en besmettelyke ziekten ontstonden, en in de eerste jaeren der volgende eeuw wierd den geheelen aerdbodem door wonder-verschynsels verschrikt. Naer het verschynen van eene wan-sterre en naer eene aerdbeving, waer van de schokken in january 1001 geheel Nederland ontroert en eene
| |
| |
groote menigte huyzen en andere gebouwen omgeworpen hadden, dagt men de locht in twee te zien bersten en glinsterende vueren te zien. Ydele hoofden, meynende dat het eynde der weireld naekende was, hadden voorzeyd dat het heel-al door het vuer ging vergaen. Zelfs wierd zulks opentlyk gepredikt en kondigde men de aenstaende komst van den Antechrist aen. In het jaer 1005 zag men op nieuws eene steirt-sterre; het volk, altyd buytenspoorig in zyne denkbeelden, aenzag de zelve als een gewis voorteeken van nieuwe rampen, en inderdaed die wan-sterre wierd in het jaer 1006 door hongersnood en sterfte gevolgd. In het jaer 1008 waeren de verwoestingen der besmettelyke ziekten in Vlaenderen zoo groot, dat de levende nauwelyks tot de begravenis der doode vergenoegden. Eene ysselyke aerdbeving baerde in het jaer 1018 andermael den grootsten schrik onder de vlaemingen, en in het zelve jaer wierden de vlaemsche kusten door overstroomingen onder water gezet. Nogtans zag men deze agtereenvolgende rampen niet gebeuren, zonder vele geestelyke troostingen te genieten. Verscheyde lichaemen van Heylige, sedert lang in onbekende plaetsen begraven, wierden in Vlaenderen gelukkiglyk ontdekt; vele vlaemingen eerden de zelve en vonden daer by de genezing der ziekte en andere plaegen, waer mede zy gekwollen waeren.
Ten jaere 1002, in juny en augusti, vielen zulke zware slag-regens uyt den Hemel, dat den overvloed des waters aen den zond-vloed scheen gelyk te zyn.
In het jaer 1006 heerschte eene vervaerlyke besmettelyke ziekte in Vlaenderen, bestaende in een vuerig gezwel aen 's menschens keel, het welk aenstonds zoo zeer toenam, dat geheel het lichaem, in korten tyd ontsteken zynde, bezweek, ten zy op de eerste uer met yzere en snydende pinnen eene opening wierd gemaekt, langs waer de stinkende vochten zich konden ontlasten. Die dezen
| |
| |
middel niet gebruykten, wierden welhaest eene proey der dood. De lyken waessemden zulk eenen stank uyt, dat de locht daer van bedorven was. Daer bestond weynig verschil tusschen de levende en de doode, want het geen de dood-verwe gewoon is in het aenschyn des lichaems te veranderen, wierd wit gemaekt in de levende, die van alle kanten met droefheyd, pyn en smert bevangen wierden door hun ysselyk gekerm en geween. Deze ziekte maekte zoo vele slagtoffers, dat'er volk onbrak om de doode te begraven. Overal alwaer menschen waeren hoorde men huylen, weenen en kermen.
Den 18 november 1013 bragt eene zeer hevige aerd-beving geheel Vlaenderen in schrik.
De menigvuldige slag-regens, welke in 1133 in Vlaenderen vielen, verydelde de hope des akkermans en maekten de velden zoo onbekwaem tot het voortbrengen van hunne gewoonelyke vrugten, dat'er daer uyt eenen benouwden dueren tyd ontstond.
In het jaer 1217 bragt de huysvrouw van eenen bakker tot Winox-Bergen zeven zoons van eene dragt ter weireld, waer van'er zes blyven leven en zelfs redelyk oud geworden zyn.
Den 1 february 1218 hoorde men zulke geweldige donder-slaegen en zag men zulke schrikkelyke weerlichten, dat een ider vreesde te zullen sterven.
Eene besmettelyke ziekte en eenen hongersnood hebben ten jaere 1234 vele vlaemingen ten grave gesleept.
Den 4 november 1240 was geheel Vlaenderen in verslaegentheyd gedompelt, doordien de zon zulk eene langduerige eclips had, dat'er in deze gewesten van zes tot negen uren voor middag niets als duysternis te zien was.
In de jaeren 1246, 1247, 1248, 1250, 1264 en 1270 gevoelde men meer of min hevige aerdschuddingen in Vlaenderen, welke 'er nogtans geene groote schaede veroorzaekten.
De berugte collegiaele kerk van S. Amatus tot
| |
| |
Douay is in het jaer 640 gebouwt door de mildheyd van Archambald, hof-meyer van den frankschen koning Clovis III.
De berugte abdy van S. Marten tot Doornyk is haeren oorsprong verschuldigt aen eene kerk, welke S. Eloy, bisschop van Noyons en Doornyk, in het jaer 656 stigtte ter eere van den H. Martinus, bisschop van Tours, en ter plaetse alwaer dien grooten Heyligen, zoo als gemeenelyk gelooft word, het Evangelie verkondigt en eenen dooden tot het leven verwekt heeft. De religieusen dezer abdy volgden eerst den regel van den H. Augustinus, maer hebben in het beginsel der 12.c eeuw den genen van den H. Benedictus aengenomen.
De collegiaele kerk van S. Salvator tot Harlebeke, is ontrent het jaer 805 door Liderik van Harlebeke, vyfden forestier van Vlaenderen, gestigt.
De parochiaele en collegiaele kerk van O.L.V. en S. Marten tot Aelst is, volgens Meyerus, in den jaere 870 door Rodulphus, zoon van den graeve van Vlaenderen Baudewyn den Yzeren, gestigt. Het kapittel dier kerk was eerst in het jaer 1046 tot Haeltert gestigt, maer wierd in 1495, uyt hoofde der menigvuldige oorlogen binnen deze kerk gebragt. Het kapittel dezer kerk bestaet in 12 kanoniken, eenen proost en eenen deken, die altyd pastor der stad is. (Deze kerk wierd in het jaer 1605 door den brand t'eenemael verslonden, doch daer naer herbouwt en met eenen schoonen en verheven toren verçiert).
In het jaer 923 wierd den Groenenberg (nu Winox-Bergen, in Fransch-Vlaenderen) door deszelfs heer Everaerd tegen de vreede aensprongen der noord-mannen versterkt.
Ten jaere 943, wanneer de abdy van Wormhout door de Noord - mannen afgebrand wierd, bragt men het lichaem van den H. Winocus, stigter dier abdy, op den Groenenberg, alwaer het geplaetst wierd in eene kerk, ter zyner eere aldaer gebouwt.
De kerk van S. Baefs tot Rodenburg (nu Ardenburg genoemt) is in het jaer 960 gestigt.
| |
| |
Ten jaere 1020 liet den graef van Vlaenderen Baudewyn den IV tot Winox-Bergen een zeer sterk kasteel bouwen.
De parochiaele en collegiaele kerk van S. Walburgis, in de 9.e eeuw door Baudewyn den Yzeren tot Veurne gestigt en alwaer dien graef van Vlaenderen in het jaer 870 de reliquien van gemelde Heylige dede overbrengen, wierd in den jaere 1030 door den graef van Vlaenderen Baudewyn den IV zeer treffelyk herbouwt. In het jaer 1100 wierden de reguliere kanoniken, die deze kerk bestierden, geseculariseerd en wierd de zelve tot eene collegiaele verheven, met een kapittel van 12 kanoniken en eenen proost, waer by nog 6 andere prebenden gevoegt wierden, te weten: eene in den jaere 1105, dry in den jaere 1122, door Geertruyde, graevin van Vlaenderen, eene in den jaere 1123 door zekeren heer, Werembald genoemt, en eene in den jaere 1124 door den graef van Vlaenderen Karel den Goeden; maer terwyl de eerste dertien prebenden in rykdommen en inkomen te zeer aengroeyden, is ider der zelve in het jaer 1208 in twee kanoniksdyen verdeelt, zoo dat het collegie nu uyt 32 kanoniken bestond, het geen in dien stand bleef tot in het jaer 1559, wanneer by het opregten des bisdoms van Iperen 10 kanoniken met den proost van Veurne naer Iperen overgebragt zyn, blyvende de 20 andere met eenen deken tot Veurne.
In het jaer 1034 heeft den graef van Vlaenderen Baudewyn met den Schoonen Baerd het kasteel van Eenaeme tot den gronden toe doen afbreken; nogtans is het zelve eenige jaeren naerdien herbouwt geworden.
In het jaer 1039 wierd in het voorgeborgt van Burburg, in West-Vlaenderen (alsnu deel maekende van Vrankryk), eene vermaerde abdy van edele Benedictiners-moniken gestigt, welke in het jaer 1551, uyt hoofde van de aenvallen der fransche krygsbenden, op bevel van keyzer Karel den V binnen de mueren der stad gebragt is.
| |
| |
In het jaer 1039 heeft Saswald, kasteleyn van Ryssel, tot Phalempin, omstreeks die stad, eene collegiaele kerk gestigt, welke hy rykelyk begiftigde.
Ten jaere 1050 heeft Baudewyn van Ryssel, graef van Vlaenderen, de mans-abdy van den Eeckhoute, by Brugge, gestigt.
Het klooster van Meessene (alwaer de keyzerin Maria-Theresia in de voorledene eeuw eene kostschool voor dogters van officieren opregtte), is rond het jaer 1065 door Aleydis, graevin van Vlaenderen, gestigt.
De stad Geeraerdsbergen is in het jaer 1068, op de puynen van het oud kasteel Hunneghem, door den graef van Vlaenderen Baudewyn van Bergen gestigt.
In het jaer 1072 is de kerk van S. Pieter tot Oostende, welke stad alsdan maer een zeer gering dorp was, gestigt door den graef van Vlaenderen Robregt den Vriese. (Deze kerk wierd in 1712 door eenen schrikkelyken brand, welken aen de onvoorzigtigheyd der loodgieters toegeschreven word, geheel in asschen geleyd, maer is sedert herbouwt geworden).
In het jaer 1079 hebben de ridders Seger en Wouter de abdy van Anchin gestigt, gelegen in Waelsch-Vlaenderen, tusschen Douay en Marchiennes, aen de rivier de Scarpe, en waer van zekeren Alaert den eersten abt is geweest.
Tot Cassel bestaet een Augustinerssen-klooster, eerst onder den regel van den H. Benedictus in het jaer 1080 door den graef van Vlaenderen Robregt den Vriese aldaer gestigt, die in het zelve ten jaere 1093 begraven wierd, doch twee eeuwen daer naer wierd zyn lichaem ontgraven en naer de collegiaele kerk van S. Pieter, welke dien vorst binnen de zelve stad ook gestigt had, overgevoerd. Dit vrouwen-klooster, waer van de religieusen in het jaer 1246 den regel van den H. Augustinus aengenomen hebben, heeft twee momboirs of voogden, waer van den eenen door
| |
| |
het kapittel der gemelde collegiaele kerk van S. Pieter en den anderen door het magistraet der stad benoemd worden.
De vermaerde abdy van S. Adriaen tot Geeraerdsbergen, eerst binnen de parochie van Dickelvenne door den graef van Vlaenderen Baudewyn van Bergen in het jaer 1068 gestigt, onder de aenroeping van den H. Petrus, is in het jaer 1081 door den bisschop van Cameryk Geeraerd den II binnen de stad Geeraerdsbergen overgebragt en heeft den naem van abdy van S. Adriaen bekomen, sedert dat de overblyfselen van den H. martelaer Adrianus aldaer berusten.
In het jaer 1083 is de vermaerde abdy van Afflighem, van het orden van den H. Benedictus, op het grondgebied der parochie van Meldert, by Aelst, gestigt, en in 1088 is den H. Fulgentius, abt van S. Agericus tot Verdun, daer van den eersten abt geworden.
De berugte abdy van S. Andries wierd door de graevin van Vlaenderen Clemencia, gemaelin van den graef Robregt van Jerusalem, in den jaere 1097, in eene plaets by Brugge gelegen en Bertserkerk genoemt, gestigt.
In den jaere 1100 bebben de kanoniken van Vormeseele, in West-Vlaenderen, het regulier leven omhelst en zekeren Albald tot hunnen eersten abt gekozen.
Ringod, heer van Dendermonde, en Adelheid, zyne huysvrouw, hebben in het jaer 1106 aldaer gestigt de parochiaele en collegiaele kerk van O.L.V., welkers kapittel uyt 12 kanoniken, hebbende eenen deken, eenen scholaster en eenen cantor, saemengestelt is.
In het jaer 1107 is de berugte abdy van den Duynen eerst gestigt door zekeren erremyt, Ligerius genoemt, in eene zandagtige woestyn ontrent de stad Veurne, waer van de moniken in den jaere 1138 den regel van den H. Norbertus aengenomen hebben.
In het jaer 1110 heeft den graef van Vlaen-
| |
| |
deren Robregt van Jerusalem de kerk van O.L.V. tot Audenaerde gestigt, op eenen grond, daer toe gegeven door M'her Arnoud van Audenaerde, gezeyd den Jongen, en door Libertus of Libregt en deszelfs huysvrouw Sigellindis.
De collegiaele kerk van S. Pieter tot Douay is in den jaere 1113 gestigt door den graef van Vlaenderen Baudewyn Hapkin, die de zelve rykelyk begiftigde tot het onderhoud van 12 kanoniken, hebbende eenen proost en eenen deken.
De schoone abdy van S. Nicolaes, van reguliere kanoniken van het orden van den H. Norbertus, gezeyd van Premonstreyt, wierd in het jaer 1120 door Jan, bisschop van Terouanen, tot Veurne gestigt, ter plaets alwaer nu de parochiaele kerk van dien naem staet; doch daer de moniken door het gewoel der naestgelegene merkt gestoort en verstroyt wierden, is hunne abdy ten jaere 1170 buyten de vesten gestelt, alwaer zy tot de grondsteenen toe verwoest zynde, op het eynde der 15.e eeuw wederom binnen de vesten gebragt is.
In het jaer 1129 hebben de kanoniken van Cisoing, by Ryssel, het regulier leven omhelst en zekeren Anselmus tot eersten abt gekregen.
De vermaerde Norbertiner - mans - abdy van S. Cornelis tot Ninove is ten jaere 1137 gestigt, door Geeraerd, heer van Ninove. (De kerk dezer abdy is in het jaer 1718 zeer treffelyk herbouwt).
Het stadhuys van Aelst, alwaer het magistraet, uyt eenen borgemeester en acht schepenen bestaende, vergaedert, is in het jaer 1200 gebouwt en ten jaere 1487 met eenen fraeyen toren verçiert.
Den graef van Vlaenderen Baudewyn den VIII stigtte in het jaer 1203 de collegiaele kerk van O.L.V. tot Kortryk, alwaer hy een kapittel van 12 kanoniken en eenen deken opregtte.
In het jaer 1204 kwam Adam, bisschop van Terouanen, tot Grevelingen, alwaer hy de kerk inwydde van een gasthuys, het welk men 'er onlangs gestigt had.
De vrouwen-abdy van Swybeke, van het or-
| |
| |
den van Cistercien, is in het jaer 1223 door Mechtildis, vrouw van Dendermonde, aldaer gestigt, benevens de parochiaele kerk van S. Gillis.
Het Predikeeren klooster van Ryssel is door de graevin Joanna van Constantinopolen in den jaere 1224 gestigt.
In het jaer 1230 heeft Wauter van Marvis, bisschop van Doornyk, aldaer eene abdy van Augustinerssen gestigt, bekend onder den naem van abdy des Prez of der Velden.
De stigting van het Predikheeren-klooster tot Brugge heeft in het jaer 1233 plaets gehad door het toedoen der graevin van Vlaenderen Joanna van Constantinopolen, weduwe van Ferdinand van Portugael.
In het jaer 1238 wierd het stedeken Damme, in West-Vlaenderen, eerst met mueren omringt, doch daer naer merkelyk versterkt, indervoege dat het aen de stad Brugge tot een kasteel verstrekte, welkers water-sluyzen tot Damme bestonden, om in gevaer van beleg de omliggende vlakte gemakkelyk onder water te konnen zetten.
In het het jaer 1240 wierd door de graevin van Vlaenderen Joanna van Constantinopolen, gemaelin van Thomas van Savoyen, een Predikeerenklooster tot Winox-Bergen gestigt.
In het jaer 1250 is het Franciscaner- of Recollecten-klooster van Ryssel gestigt.
Het Beggynhof der stad Aelst is in den jaere 1260 gestigt door Wouter de Ghier en zyne huysvrouw Geertruyde, op het Baudemaers-hof, en deszelfs kerk is zes jaeren daer naer opgetimmert.
De berugte vrouwen-abdy van het orden van Premonstreyt tot Wulpen is in het jaer 1268 in dat dorp gestigt. (Deze abdy geheel verwoest zynde in de beeldstormery der 16.e eeuw, hebben deszelfs religieusen zich binnen Veurne nedergezet, alwaer zy zich ten jaere 1583 een nieuw klooster bouwden, het welk tot in het jaer 1795 isblyven bestaen).
In het jaer 1268 is het hospitael van Ninove
| |
| |
gestigt, het welk in 1295 door M'her Jan van Liedekerke, heer van den Egene, rykelyk begiftigt wierd.
In het jaer 1270 heeft de graevin van Vlaenderen Margareta van Constantinopelen tot Douay een Predikheeren-klooster gestigt.
In het jaer 1279 stigtte de graevin van Vlaenderen Margareta van Constantinopolen, weduwe van Guillielmus van Dompierre, een klooster van Predikheeressen tot Ryssel.
Ten jaere 1284 is het klooster der Predikheeressen, gezeyd ten Ingelendale, tot Assebroeck, by Brugge, gestigt. (Dit klooster is in het jaer 1580 vernielt en de religieusen, die zig in hunne refuge tot Brugge vertrokken hadden, bekwamen in 1597 van het magistraet verlof om in eenen anderen wyk der stad een klooster te stigten, het welk in 1611 voltrokken wierd).
De vrouwen-abdy van Groeningen, in het jaer 1238 door Beatrix van Kortryk, gemaelin van den graef van Vlaenderen Guillielmus van Dompierre, op het Groeninger-veld gestigt, is in het jaer 1285 binnen Kortryk gebragt.
In het jaer 1296 heeft den bisschop van Doornyk Michiel van Waringhien een kapittel van kanoniken gestigt in de kerk van O.L.V. tot Rodenburg, nu Ardenburg genoemt.
In het jaer 1300 is de stad Dixmuyde met mueren besloten.
In het jaer 1329 wierd de stad Armentieres, in Waelsch-Vlaenderen, met vesten en wallen omringt.
In het jaer 1370 heeft den bisschop van Doornyk Philippe van Arbois, het klooster der Grauwe-Zusters tot Ryssel gestigt.
In het jaer 1370 wierd door Jan van Werchin, seneschalk van Henegauw, het Karthuyzers-klooster van Mont-Saint-André tot Cère, by Doornyk, gestigt. (Dit klooster wierd op Kersiavond in het jaer 1566 door de calvinisten tot de grondsteenen toe afgebrand).
| |
| |
Het stadhuys van Brugge, het welk men geloofde onder de regering van Baudewyn den Yzeren, eersten graef van Vlaenderen, gebouwt te zyn, wierd in het jaer 1376 herbouwt, door het toedoen van den graef van Vlaenderen Lodewyk van Male.
In het jaer 1383 wierd tot Burburg een gasthuys voor vremdelingen gestigt, ter eere en ter bewaerenis van een steenen O.L.V. beeld, het welk, zoo men uyt overlevering verneemt, schandelyk doorsteken zynde, veel bloed uytstortte, en op dat de vremdelingen, die dit beeld kwamen bezoeken, behoorlyk zouden geherbergt worden, is het gemeld hospitael opgeregt, in het welk de zieke door weireldlyke manspersoonen plegen gedient en opgepast te worden, maer in het jaer 1456 gaf Hendrik, bisschop van Terouanen, dit huys ter wooning aen zoo genoemde grauwe Zusters, levende onder den regel van den H. Franciscus.
In het jaer 1384 wierd de vrouwen-abdy van S. Victor, eertyds ten platten lande omstreek Winox-Bergen gestigt, uyt hoofde der geduerige oorlogen welke het land verwoest hadden, binnen die stad gebragt, alwaer de zelve onder den naem van Nieuw-Klooster algemeen bekent is.
Den hertog van Bourgondien Philippe den Stouten, liet ten jaere 1385 binnen Kortryk een kasteel opbouwen en die stad met verscheyde torens versterken.
De stad Sluys, eertyds Lammers-Vliet of Lammins-Vliet genoemt, is in het jaer 1385 door den hertog van Bourgondien en graef van Vlaenderen Philippe den Stouten met mueren en wallen omringt.
In het jaer 1390 wierd de stad Veurne vergroot en met steene vestingen omringt, waer op in het jaer 1414 bolwerken en torens gebouwt zyn, en ten jaere 1480 zyn de versterkings - werken dier stad uytgebreyd.
In het jaer 1405 wierd de zee-have van Gre-
| |
| |
velingen, welke alsdan zeer smal was en ten jaere 1384 met de stad van dien naem (alsnu onder Vrankryk behoorende) door de engelsche in asschen geleyd was geweest, te gelyk verbreed en vergroot.
In het jaer 1417 is binnen Kortryk een klooster restigt van Penitenten, levende onder den derden regel van den H. Franciscus, waer van de kerk in het jaer 1473 gebouwt is.
In het jaer 1420 beeft Joris, heer van Moere, dertigsten abt van Winox-Bergen, den Groenenberg binnen die stad gebragt.
In het jaer 1426 is de stad Hulst, het hoofd van de vier Ambagten, door den hertog van Bourgondien en graef van Vlaenderen Philippe den Goeden eerst bemuert.
De priory der Guillemiten tot Aelst, in het jaer 1258 door de graevin van Vlaenderen Margareta van Constantinopolen in het huys van S. Ursmarus, buyten de vesten dier stad gestigt, is in het jaer 1428 binnen stads-mueren in het godshuys van O.L.V. ter Sterre overgebragt, alwaer de religieusen van dit klooster de humaniora aen de jeugd onderwyzen.
Het Augustinerssen-klooster tot Kortryk, Sion genoemt, is in het jaer 1429 aldaer gestigt, nogtans is deszelfs kerk maer in het jaer 1502 voltrokken en gewyd.
In het jaer 1432 is tot Dixmuyde een klooster van Grauwe-Zusters gestigt.
In het jaer 1440 hebben de paters Minderbroeders Recollecten zich buyten de mueren der stad Dixmuyde nedergezet. (Daer hun klooster door de beeldstormers der 16.e eeuw tot de grondsteenen toe afgebroken was, zyn zy in den jaere 1584 binnen stads-mueren aenveird, alwaer een nieuw klooster gebouwt wierd).
In het jaer 1445 heeft den hertog van Bourgondien Philippe den Goeden het dorp Oostende, het welk door de visschers die het zelve bewoonden in 1372 met pael-werk afgescheyden was,
| |
| |
met mueren omringt en met poorten afgesloten, gevende het alle de voorregten van eene stad en hebbende ter zelver tyd deszelfs have doen verbreeden en verdiepen.
Het Recollecten-klooster van Kortryk is in het jaer 1455 gestigt.
Her klooster der Zwarte-Zusters tot Aelst is in het jaer 1474 gestigt door Jan Proost en zyne huysvrouw Alexandrina van Steenlant.
Ten jaere 1477 is tot Aelst door Dierik Theerpenninck een klooster van Grauwe-Zusters gestigt. (De religieusen van dit klooster hebben in het jaer 1637 den regel der Annonciaden omhelst).
Het klooster der O.L.V. Broeders Carmeliten tot Geeraerdsbergen is in het jaer 1481 op de puynen van het aloud kasteel Hunneghem aldaer gestigt.
Ten jaere 1489 is tot Nieupoort een klooster van Penitenten, gezeyd Grauwe-Zusters, gestigt.
In het jaer 1490 is tot Dixmuyde een klooster van Zwarte-Zusters gestigt.
Het klooster der Zwarte-Zusters tot Dendermonde is in het jaer 1492 gestigt.
Het O.L.V. Broeders-klooster van Aelst is in het jaer 1497 aldaer overgebragt van Muylem, alwaer het in 1349 eerst gestigt was.
In het jaer 1500 is tot Nieupoort eene ruyme en schoone halle gebouwt.
Ten jaere 1504 is tot Ninove een klooster van Grauwe-Zusters gestigt, levende onder den derden regel van den H. Franciscus. (Deze zusters zyn in het jaer 1606 gekloostert en hervormt, onder den naem van Penitenten of Recollectinen).
Ten jaere 1528 heeft keyzer Karel den V tot Grevelingen een sterk kasteel laeten bouwen, om die stad tegen de aenvallen der fransche te verdedigen.
EYNDE VAN HET BYVOEGSEL.
|
|
Auteursrechtvrij