De historie van Belgis

XXXIV Kapittel.

Van nog eenige andere getuygenissen aengaende de strydbaerheyd der Gallen.

Den roomschen historie-schryver Titus Livius, verhaeld in zyn 4.^de boek, dat de afgezanten die met Attalus afgeveêrdigd waeren om den vrede te bevoorderen tusschen de Gallen en den koning Eumenes, in Asia kwamen; maer dewyl beyde de partyen met malkanderen een bestand voor den winter gemaekt hadden, waeren de Gallen weder nae hun land en Eumenes te Pergamen in zyne winter-kwartieren getrokken, alwaer hy krank wierd. Wanneer den zomer genaekte, en dat men in het veld konde liggen, kwamen de legers weder

[p. 419]

tegen malkanderen: de Gallen gingen te Sinnada legeren, en Eumenes, met al het volk dat hy had konnen vergaederen, te Sardis.

De romeynsche gezanten begaven zig ook derrewaerds, en hielden te Sinnada eene onderhandeling met Solovettius, hoofdman der Gallen. Niet tegenstaende dat Attalus daer met de gezanten gekomen was, wilde hy met hun in het leger der Gallen niet gaen, uyt vreeze dat zy geschil mogten krygen, en des te meer op malkanderen verbitterd worden. Publius Lucinius, eenen van de romeynsche afgezanten, sprak met den hoofdman der Gallen; maer hoe meer men hem bad en smeekte, hoe onbeleefder en boozer hy wierd. De magtige koningen Antiochus en Ptolemeus hadden eertyds, op het bevel van zekeren romeynschen afgezant, van hun opzet afgestaen en terstond vrede met malkanderen gemaekt; maer de Gallen wilden alsdan nae de schoone woorden der Romeynen niet eens luysteren. Dit gebeurde nogtans naer de groote nederlaeg die de Gallo-Grieken van deze laetstgemelde geleden hadden op den berg Olympius: een bewys dat hunnen moed daer door nog niet gevallen was,

Ook vinde ik in de werken van Titus Livius, dat 'er over de Alpen gekomen is een gezantschap van wegen zekeren gallischen vorst, Balanus genoemd; maer den gemelden schryver noemd het landschap niet van het welk hy opper-heer was. Deze afgezanten kwamen te Roomen, om de Romeynen, uyt den naem van hunnen heer, hulp aen te bieden in hunnen oorlog tegen de Macedoners. Zy wierden van den raed gedankt en met geschenken vereerd. Uyt erkentenis over de goedjongstigheyd die hunnen vorst de Romeynen toedroeg, zonden zy hem eenen gouden halsband van twee ponden zwaer, twee schaelen van het zelve metael, wegende 4 ponden, benevens een schoon peêrd, met een pragtig dekkleed en de voordere toebehoorten, enz. Het was te Roomen nieuws, dat de Gallen de Romeynen hulp lieten aenbieden

[p. 420]

tegen hunne vyanden: dus heeft den raed deze afgezanten groote eer bewezen en deze vriendschap in dank genomen, al wierd zy maer van eenen vorst des lands, en niet van geheel Gallien aengeboden; want de Gallen hadden van ouds groote vyanden der Romeynen geweest. Zulks was gebleken alswanneer de Boeyers en Melaenders, die uyt Gallien gekomen waeren en de landstreek over de alpische bergen, alwaer de stad Roomen gelegen is, bezet hadden, afgezanten tot Annibal, vorst der Carthagensers stierden, belovende met hem voor- en tegenspoed te lyden tegen de Romeynen, en hem over het gebergte te brengen, niet vreezende de vraek die deze natie daer over naermaels konde nemen. Met deze overkomst had Annibal zyne krygslieden, die eenen afschrik hadden van de hoogde der alpische bergen, ja de welke onbeklimmelyk scheenen¹, aengemoedigd, zeggende: dat de gallische afgezanten, die daer over gekomen waeren, geene vleugelen gehad hadden om te vliegen, en dat zy dikmaels met groote heyren, gevolgd van hunne vrouwen en kinderen, over dit gebergte in Italien getrokken waeren, alwaer zy landschappen en steden ingenomen en gestigt, ja zelfs de stad Roomen veroverd hadden.

Voor den tyd van Julius Cesar gingen de Gallen in vroomheyd en in dappere krygsdaeden, de Duydsche: verre te boven, en zogten menigmael zonder oorzaek oorlog tegen de zelve. Ten opzigte van hunne groote menigte en het weynig land dat zy bezaten, zonden zy eene talryke bende volk over den Rhyn: deze zetten hun neder omtrent den bosch van Hericinien, en maekten daer de vrugtbaerste streek van Duydschland. Men heeft deze Gallen naermaels Volgi genoemd, dat is te

1 Annibal dede eene menigte boomen vellen, en liet onder de zelve het vuer steken, en wanneer de rotsen zoo rood als gloeyende kolen waeren, dede hy 'er, gelyk Titus Livius schryft, eene groote menigte azyn op gieten, waer door de rotsen geheel verkalkt en zagt wierden; aldus baende hy eenen vryen doorgang aen zyn leger. Zommige schryvers twyffelen of den azyn deze kragt heeft, en of hy 'er zoo veel in deze plaets zoude konnen byeen verzaemeld hebben.

[p. 421]

zeggen Volk; en Tectofages, dat is gekleed met zakken, gelyk hier vooren gezeyd is. Dit volk hield het recht in eer, was uytnemende strydbaer en behendig in het handelen van den schild, het zweêrd en ander geweêr. Hier mede eyndigen wy van die heydensche en ongeloovige Gallen, om nu ook een weynig te handelen van de Duydsche.