De historie van Belgis

VI Kapittel.

Van nog andere steden die zig aen Julius Cesar en de Romeynen overgaven; van de strafheyd der stad Nervia en der Belgen.

Naer dat haer de stad Soissons, met 12 andere stedekens, onder het gebied der Romeynen begeven had, en dat de legioenen wat uytgerust en verkwikt

[p. 315]

waeren brak Julius op, om Beauvais te gaen belegeren. Als hy nog vyf kleyne italiaensche mylen van de gemelde stad was, kwamen hem te gemoed eenige van haere aenzienelykste inwoonders, die door teekenen te kennen gaven, dat zy zig en hunne stad aen de Romeynen wilden overgeven; want zy hadden onder hun niemand die de romeynsche tael konde spreken: maer den voornoemden Diviciacus van Bourgondien, eenen van Cesars kapiteynen, verstond hunne spraek, en beduydde hun verzoek aen zynen heer, zeggende: dit volk is altyd getrouwelyk met ons verbonden geweest; maer het was ons nu afgevallen, door den kwaeden raed van zyne vorsten, die het zelve hebben doen gelooven, dat de gene die aen de Romeynen onderworpen zyn, grootelyks onderdrukt en overlast worden, en in zwaere slaevernye leven: welke vorsten, op het gerugt van uwe aenkomst, hunne onderdaenen verlaeten hebben en nae Engeland gevlugt zyn. Derhalven bidden deze stedelingen u om vergiffenis.

Wanneer Julius by de stad gekomen was, riepen vele van de inwoonders, met de handen te zaemen, van op de mueren om genaede; alle de heeren kwamen hem te gemoed, met de sleutels van de stad, en gaven hem, door den kapiteyn Diviciacus, te kennen wat hunne begeêrte was. Hy ontfing hun in genaede, op voorwaerde dat zy hem 600 van de edelste en rykste burgers tot pandmannen zouden leveren, benevens al hunne wapenen.

Van daer trok Cesar nae Amiens; maer als hy nog twee italiaensche mylen van deze stad was, kwamen hem eenige gevolmagtigde tegen, en gaven zig ook gewillig over. Naer dat Julius alle die steden, de welke tot het ryk van Belgis behoorden, onder het roomsch gebied gebragt had, begaf hy zig in aentogt nae S. Quintin, welke stad niet meer tegenstand dede om haer op te geven als de voornoemde gedaen hadden.

Naer dat Cesar over alle deze steden met weynig moeyte gezegepraeld had, wierd hem gebodschapt dat daer omtrent eene natie woonde, genoemd Nerviers, die zeer straf en strydbaer was, en altyd

[p. 316]

een nauw verbond onderhield met die van Belgis; dat haer gebied zig uytstrekte over een groot getal steden, waer van de voornaemste Doornyk was. Julius Cesar dede daer op onderzoek, en hem wierd geantwoord: ô Cesar! de stad Nervia, in het ryk van Belgis gelegen, overtreft alle steden van Gallien en Germanien in magt, sterkte en getal van inwoonders; want van ouds heeft den zetel des ryks daer geweest, en men heeft deze stad ontzien en gevreesd boven alle andere steden van Belgis. Haere inwoonders zyn sterk, vreed en zonder genaede. Zy verwyten ons, dat wy ons aen de Romeynen onderwerpen, en aldus de eer en sterkte van ons vaderland met de voeten getreden hebben. Zy zyn niet gezind om gezanten tot u te stieren, of eenige voorwaerden van vrede te aenveêrden; maer zy willen u bestryden. Daerom zyn wy van hun afgeweken; want wy weten dat de goden op hun vergramd zyn, om hunne bloeddorstigheyd en boosheyd. Hier op zyde Julius Cesar: het is tegen de goden kwaed opstaen, en zoo wie zulks onderneemd, is onverstandig.

Meest alle de onderhoorige steden van Belgis, hadden te vooren een verbond gemaekt, (gelyk wy hier vooren gezeyd hebben) by het welk zy gezworen hadden van malkanderen in allen nood by te staen. Om zulks gemakkelyker te konnen doen, wierd 'er eenen onderaerdschen weg gedolven, van uyt de stad Belgis tot die van Phanum Martis, nu Gend; door welken gang de inwoonders van beyde die steden heymelyk te zaemen konden handelen en malkanderen volk toezenden. Hier uyt gissen zommige, dat de groote stad Belgis in Henegouw niet gestaen heeft, ter plaets daer nu Bavay staet, maer te Velsike in het land van Aelst; welke plaets (zoo zy zeggen) Belgike plagt genoemd te worden. ‘Dit zoo zynde (voegen zy daer by), zonde dien onderaerdschen weg niet veel meer dan dry neren lang geweest hebben; maer indien Belgis gestaen had daer Bavay nu staet, het zoude zeer veel arbeyd gekost, ja zelfs

[p. 317]

niet wel mogelyk geweest hebben zoo verre te delven.’ Een ieder kan daer van oordeelen volgens zyn goeddunken. Men meynd dat deze voute uytkwam op St. Pieters by Gerid,¹ alwaer in dien tyd een groot sterk kasteel stond, in het welk zig eene menigte Nerviers ophielden.

Cesar bleef langen tyd in Vermandois, om order te stellen in alle de steden die onder zyn gebied gekomen waeren, en zyne legioenen te vergaederen, ten eynde van de stad Belgis met meerdere verzekerdheyd te belegeren. Terwyl hy in het voornoemd land was, liet hy vele stormtuygen maeken, daer - en - boven doende vergaederen al het schietgeweêr en andere krygsgereedschappen uyt alle de steden die zig onder hem begeven hadden. Alles in gereedheyd wezende, begaf hy zig in aentogt nae Belgis, en dede eene aenspraek tot zyne krygslieden, hun aenmoedigende om zig dapperlyk te gedraegen in de belegering die zy gingen ondernemen.

Als de Belgen hoorden dat Julius Cesar met een ontzaglyk leger tot hun kwam, versmaedden zy zyne magt, en wilden hem straks te gemoed gaen, tot bespotting van de Romeynen, zeyden zy: laet ons kloekelyk uytgaen, om dit vremd volk te zien, en laet ons hun, onze regte handen bieden. Die muyzen, mollen en wezelkens, meynen de mueren van Belgis af te knaegen: die peerde-vliegen willen boven de sterren zweven, maer zy zullen nederdaelen en in den drek vallen. O Romeynen! al hebt gy onder u gekregen Rheyms, Beauvais, Soissons en Amiens, daerom hebt gy nog ons niet overwonnen.

1 Tot op heden ziet men nog eene steene voute, op St.-Pieters, tegen de Petercelle-poort, aen de vesting der stad Gend, aen welke voute men nu eene sterke houte poorte gemaekt heeft, het welk men dagelyks zien kan; maer men twyffeld of deze steene voute of onderaerdschen weg tot Velsike uytkomt. Nogtans geloofweêrdige persoonen zeggen, als dat dien meergemelden weg of gang tot het voorzeyde Velsike loopt, immers door de groote oudheyd, kan men zulks niet voor zeker bevestigen, men laet den lezer daer van oordeelen.