|
| |
XXV Kapittel.
Van de overdaed en strydbaerheyd der Gallen, die met Brennius en Brennus in andere landen gevallen zyn.
Eer wy voorder van de stad Belgis handelen, dunkt ons goed in het kort te verhaelen hoe de Gallen in Italien en andere landen gevallen zyn.
Ten tyde dat Tarquinius Priscus, koning van Roomen was, regeerde in Gallien, nu Vrankryk, eenen magtigen koning genoemd Ambigatus. Hy hield zyn verblyf binnen zekere stad alsdan Biturgis genoemd, nu Bourges in Berri. Dezen vorst, overlast door de menigte van zyne onderdaenen, die zyn land niet alle konde voeden, dede daer uyt trekken twee zyns zusters zoonen, den eenen genoemd Bellovesus, en den anderen Sigovesus,
| |
| |
met een groot getal volk, om elders bekwaeme woonplaetsen te gaen zoeken.
Sigovesus trok met zynen aenhang nae het wout Silva Hercinia, nu het Bemer- of Swaber-Wout, het welk zig ook in Polen, Litouwen en andere landen bestrekt; en ik geloove dat deze volkeren zig ook nedergezet hebben in Lyfland, want als de duydsche heeren deze landstreek door zwaere en langduerige oorlogen onder hun gebied gebragt hadden, vonden zy daer veel woest volk, en onder de acht natien die de zelve plagten te bewoonen, worden de Semigallen voor eene geteld, welken naem van de oude Gallen schynd voord te komen. De andere natien waeren: de Eïsten, Wenden, Betten, Curen, Seren, Oeselers en Lynen. Volgens den naem dezer laetste wierd dit gewest Lyvonia of Lyfland genoemd, om dat zy de redelykste waeren in zig te onderwerpen en te bekeeren, gelyk zekeren moscoviterschen boek behelsd.
Bellovesus trok met zyn volk over het gebergte genoemd Alpes Julioe, en in het nederduydsch den Bernardus-berg, zy kwamen aldus in het kostelyk plat land van Lombardien, tot Tauriden toe, en van daer voord tot aen het water Ticinus. Van gelyken zyn ook eenige Daydsche en Belgen in Lombardien getrokken, en hebben het gedeelte van dit land, alwaer nu Brissia of Brixia, en Verona gelegen zyn, veroverd en ingenomen, onder het beleyd van hunnen kapiteyn Elitonius.
Vincentius schryft, dat Bellinus, koning van Groot-Britanien, verschil gekregen hebbende met zynen broeder Brennius (maer dezen Bellinus wierd hier vooren Brennus genoemd, en dezen laetsten Brennius), hem uyt het ryk verdreef. Dien verjaegden vorst zoude alsdan in Gallien getrokken zyn, en zig voord begeven hebben nae Sens, in het land der Allobrogen, nu Bourgondien, welk land hy innam en eenigen tyd bestierde. Korts daer naer zouden deze gebroeders weder vrienden geworden zyn, en te zaemen al het land langs den Rhyn veroverd hebben; van waer zy voord in
| |
| |
Italien zouden getrokken zyn, tot het land der Tuscanen, en de stad Clusis in Tuscia belegerd hebben. Wanneer zy agterhaelden dat twee afgezanten van Roomen de inwoonders van Clusis in eenen stryd geholpen hadden, wierden zy daer over zoo toornig, dat zy aenstonds opbraken en nae Roomen trokken. Voor deze stad versloegen zy Fabius, namen die vervolgens met geweld in, en deden daer groote moord, zelfs de hooge roomsche raedsheeren niet spaerende; daer Marcus Papirius, by genaemd den ivooren stok, de oorzaeke van was, zoo Titus Livius zegt. Het stadhuys of het Capitolium, bleef alleen onveroverd, ten opzigt van zyne uytnemende sterkte, en door de dapperheyd van omtrent 1000 jongelingen, die daer op gevlugt waeren. Deze sneeden het hair der vrouwen af, en draeyden daer koorden van, om de krygstuygen gebruykbaer te maeken, waer van het touw-werk door onderdom verrot was. Nogtans zouden de Gallen, naer menigvuldige stormen, dit sterk kasteel op zekeren nagt heymelyk ingenomen hebben, had eenen endvogel of gans de slaepende wagters door zyn schreeuwen niet gewekt; zoo dat Marcus Manlius, daer zeer kloeke daeden bedryvende, het Capitolium uyt dit gevaer verloste. Tot herkentenis van deze verlossing, maekten de Romeynen eenen zilveren gans, die zy alle jaeren eens aenbaden; waerom Ambrosius hun bespot, met deze woorden: ô Roomen! als uwe goden sliepen, heeft eenen gans tegen uwe vyanden gewaekt, en zorg gedraegen dat deze goden niet gestolen wierden.
Vincentius schryft, dat in het vierde jaer der regering van Ptolemeüs Philadelphus, koning van Egypten, Brennius, die Roomen bynae verwoest had, hoorende dat Belgius, zynen gezel, groote overwinningen in Griekenland op de Macedoners behaeld had, in Gallien een leger van 150,000 maunen te voet en 15,000 ruyters vergaederde, met het welk hy insgelyks nae Macedonien trok, en geheel dit land verdierf. Tegen hem kwam Sosthenes met een heyr; maer de Macedoners waeren
| |
| |
zoo veel minder in getal als hunne vyanden, dat zy van de zelve ligtelyk overwonnen wierden.
Brennius had zoo veel overwinningen behaeld, dat hy eene walg kreeg van de menschen te plonderen, daerom nam hy voor de tempelen der goden te berooven, zeggende dat de goden te ryk waeren, en dat zy de menschen goed behoorden te geven, in plaets van iet van hun te nemen. Hy trok diesvolgens nae Delphos tot den tempel van Apollo, die binnen de gemelde stad op eene steyle rots gebouwd was, genoemd Mons Parnassus. In dezen tempel waeren vele kostelyke offeranden opgedraegen van verscheyde vorsten en heeren, en daer berusten vele groote beelden en wagens van fyn goud; nae welke kostelykheden de Gallen zoo begeêrig waeren, dat zy, geene gevaeren ontziende, de stad aen alle zyden begonnen te beklimmen. Die van Delphos, de welke maer 4000 mannen sterk waeren, tegen een leger van 65,000 vyanden, wierpen met zoo groote hevigheyd steenen op de Gallen dat 'er met menigte van de bergen dood vielen. In Dezen aenval kwamen de bisschoppen van den tempel en de propheten van Apollo geloopen met de teekenen van dien god, en vermaenden hunne ridders om zig kloekelyk te verdedigen; zeggende dat Apollo hun ter hulp kwam in de gedaente van eenen schoonen jongeling, verzeld van twee maegden, die godinnen waeren, te weten, Diana en Minerva, en dat zy hunne harnassen en boogen hadden hooren ruysschen. Maer de Gallen overvielen hun in zoo groote menigte, dat zy dit geweld nauwelyks konden uytstaen. Alsdan onstond 'er eene zoo zwaere aerdbeving dat 'er een groot stuk van den berg afviel, waer door eene ontelbaer menigte van de belegeraers het leven verloozen, en vele doodelyk gewond wierden. Vervolgens rees daer eenen zoo geweldigen storm van hagel, wind en regen, verzeld van eene zoo strenge koude, dat alle de gekwetste Gallen stierven.
Brennius, den hoofdman dezer krygsbenden,
| |
| |
ziende dat schier al zyn volk ten onder ging, doorstak zig zelven, uyt spyt en wanhoop, gelyk Vincentius verhaeld; maer mynen auteur schryft dat hy nog gezond wederkeerde, zoo als hier vooren gezeyd is. Hier naer vlugtte den anderen kapiteyn uyt Griekenland, met 10,000 mannen, alle afgemat, vermoeyd en gekwetst. Zy waeren zoo verschrikt, dat zy dag nog nagt konden rusten, daer by kwelde het storm-weder, den regen, vorst, sneeuw, hongers-nood, enz. hun zoodaenig, dat 'er weynige in het leven bleeven. Boven deze, had Brennius nog 15,000 voet-knegten en 3000 ruyters in Griekenland gelaeten, om de grenzen te bewaeren; doch zy waeren niet veel gelukkiger als de andere.
Nogtans schryft Vincentius, dat op dien tyd geene oostersche koningen oorlog durfden voeren, zonder Gallen in hunnen dienst te hebben; en dat de verdreven vorsten nergens hunnen toevlugt wisten te nemen als tot deze natie, dat den naem der Gallen alom zoo ontzien wierd, dat geenen monarch, zonder hunne vriendschap, zyn ryk gerust konde bezitten; of, verjaegd zynde, in het zelve hersteld worden, 't en zy door hunne hulp. Maer hy pryst hun waerschynelyk zoo hoog, om dat hy zelve eenen franschman van geboorte was, verzwygende den naem der manhaftige Belgen of hunne aenhangers, van de welke 'er vele onder de Gallen vermengeld waeren.
Voorders zegt den gemelden schryver, dat den koning Eumenes, naer dat hy door het toedoen der Gallen over zyne vyanden gezegepraelt had, hun zyn ryk opgedraegen heeft; welk land zy zouden bewoond en Gallo- Groecia genoemd hebben.
|
|
Auteursrechtvrij