De historie van Belgis

[p. 147]

Tweeden boek.

Eerste Kapittel.

Verschil aengaende het Prinsdom van Tongeren en de Koningen van Belgis.

Onzen tweeden boek beginnende, vald 'er terstond een verschil; want gelyk eenige kronyken behelzen, zoude Bavo Belgius, die Francus in het duydsch ryk opgevolgd is, eenen duydschen vorst van geboorte geweest hebben, en deze kroon naer hem gekomen zyn aen de princen van Tongeren, zoo dat de duydsche koningen hier schynen te eyndigen, maer van deze verandering word elders weynig of geen gewag gemaekt, tot den tyd van Arionistus, koning van Sassen, die wel 1000 jaeren naer dezen Bavo geregeerd heeft; alleenlyk vind men dat zommige naemen der princen van Tongeren en der koningen van Belgis, die naer malkanderen geregeerd hebben, gelyk zyn.

Hier in moet iemand gedoold of vrywillig de waerheyd te kort gedaen hebben, om zyn land of stad te verheffen, gelyk vele hun geslagt tragten te verheerlyken met te willen afstammen van de Troyaenen, schoon dat 'er nogtans noyt troyaen in hun land geweest heeft; ten welken eynde zy zekere naemen van troyaensche princen vercieren, die betrek hebben tot de benaeming van zommige landen of steden. Dies volgens hebben die ongelyk, de welke de naemen der koningen van Belgis op de princen van Tongeren toepassen of op de heerlykheyd van het ryk en de stad van Belgis boven deze verheffen, of anders moeten de princen van

[p. 148]

Tongeren en de koningen van Belgis somtyds gelyke naemen gevoerd hebben, het welk ook niet wel klinkt, ter oorzaek dat zy deze naemen vervolgens, den eenen naer den anderen, eenen zekeren tyd voerden, of de koningen van Belgis moeten de princen van Tongeren onder hun gebied gehad hebben; want zy waeren heeren van de andere twee hoofdsteden, insgelyks Belgis genoemd, met alle de landen, steden en heerlykheden daer van afhangende, gelyk hier naer zal gezeyd worden, schoon dat eenige landen en steden nogtans koningen hadden, en die van Belgis Armata (die het hoofd van alle was) op zommige tyden maer hertogen gehad hebben. Dit zal niet vremd voorkomen, als men aenmerkt dat de mogende Romeynen, die zoo vele koningen en ryken onder hunne heerschappye hadden, evenwel maer bestierd wierden van raedsheeren, dictators en diergelyke verstandige, treffelyke en magtige mannen, die nogtans den titel van koning niet voerden.

Hier uyt is wel te denken, dat zommige naemen der heeren van Belgis op de heeren of princen van Tongeren toegepast zyn; ook is het niet wel geloovelyk, dat de magtige koningen van Belgis zig zouden hebben willen onderwerpen aen eenige princen onder hun regtsgebied en zoo digt by hun woonende als die van Tongeren, wiens ryk nog nieuw en jong was, daer zy niet hadden willen schuylen onder de heerschappye van Trier, die de oudste stad van alle deze landen was, en veel verder van Belgis gelegen als Tongeren, hoewel dat die van Trier te vooren de opper-heeren van vele landen en volkeren waeren. Indien men zeyde dat 'er gansch geene koningen nog geen ryk van Belgis geweest hebben, gelyk Licophion, tegenstrydig aen alle andere schryvers, de eerbaere Penelope beschuldigd, en Agatarchines Cnidius de Joden van hunnen godsdienst, het zoude ons zeer vremd dunken dat 'er dan wegens de heerschappye van Belgis, als eene ydele zaek, zoo veel geschreven is.

Van over vele jaeren heeft men hier te land

[p. 149]

gebroken grieksch gesproken en de grieksche letteren gebruykt, waer uyt wel te vermoeden is dat 'er Grieken en Troyaenen moeten verkeerd hebben. Hunne manier van stryden en oorlogen heeft veel overeenkomst met de dingen die daer uyt schynen gesproten te zyn, en met andere oude historien der volkeren daer zy mede te doen gehad hebben. Ook schynd het ongegrond het geen den H. Isidorus, Orosius en meer andere schryven, te weten, dat het derde deel van geheel Gallien, wezende het aenzienelykste en beste, uyt hoofde van de stad Belgis, behouden heeft den naem van Gallia Belgica; gelyk wy lezen dat eene groote streek land, volgens de vermaerde stad Theben in Egypten, is genoemd geweest Regio Thebaida of Thebaïca. Men geeft aen kleyne steden zulke naemen niet, maer aen groote en geweldige, van de welke veel geweest en gebeurd is, schoon het dikmaels uyt de geheugenis gaet, door den hoogen ouderdom en menigvuldige veranderingen der dingen, veroorzaekt door brand of verwoesting, aengeregt door de verwoeste natien. Daerom, wie twyffeld, waer 't dat (ik laet staen de Turken of Saracenen) de Russen of Moscoviten volle heerschappye over ons hadden, of daer zoude, al wisten zy christene menschen genoemd te worden, niet eenen boek van onze leeraeren in de godheyd ongeschonden blyven; ja de Turken zouden onze H. Schriftuer gansch en geheel te niet doen, zoo het hun mogelyk waer. Dus dit aen eene zyde stellende, zullen wy beginnen zoo als wy in den zin hebben, en ten eersten aentoonen hoe den koning Bavo van hoog Phrygien, vader van Bavo Belgius voornoemd, met groote magt in deze landen gekomen is, en zoo voord; want in de geslagtlyst der duydsche koningen word den naem van dezen eersten verzwegen, het welk een bewys van dwaeling is.