De historie van Belgis

III Kapittel.

Van den val der Engelen en de Duyvelen.

Den almogenden Godt heeft de hemelsche geesten of engelen, als schepselen na hunnen aerd, van niet geschapen; goed en tot kennis en liefde van den eenigen Godt, op dat zy in het onsterffelyk licht voor zyn aenschyn zouden wandelen: maer zoo haest als Lucifer (die men, om zyne onbegrypelyke schoonheyd, Licht-draeger naemd, en na wie de morgen-sterre ook genoemd word) zig uyt ydelheyd bestond toe te schryven het geen hy

[p. 7]

niet was, wierd hy, om zyne aengenomen boosheyd, met zyne aenhangers, uyt het licht in de duysternis geworpen, mids hy Christus, die hy in Godt toekomende zag, voor zynen Heer en Godt (uyt veragting) niet wilde herkennen en eeren, ja zynen stoel nevens Gods troon wilde stellen, en hem in majesteyt gelyk zyn.

Hier van maekt het H. Schrift in zommige plaetsen gewag, zonderling by Ezechiël, die van den prins van Tyr schryft als of hy zoude gezeyd hebben: ik ben Godt, en in Gods stoel ben ik gezeten. En wederom: gy teeken der gelykenis, vol wysheyd en volmaekt in schoonheyd, in de wellustigheyd van Gods Paradys hebt gy geweest; alle kostelyk gesteente was uw overdeksel, als den sardius, topasus en jaspis, chrysolitus, onix en berillus, saphirus, carbunculus en smaragdus; het goud is het werk uwer schoonheyd, en uwe gaten zyn bereyd geweest op den dag als gy gemaekt zyt; gy waert Cherub, uytgestrekt en overdekkende, en ik heb u gesteld op den heyligen berg Gods; in het midden der vuerige steenen hebt gy gewandeld; gy waert volkomen in uwe wegen, van den dag uwer schepping, tot dat'er boosheyd in u gevonden was. En voorder: gy hebt gezondigd, en ik heb u geworpen van Gods berg, en u verdorven. Ezech. 28.

In in het boek der Openbaeringen, het 12 kap. staet van den grooten draek, die het derde deel der sterren (dat waeren de engelen) met zig trok; van den oorlog tusschen Michaël en Lucifer, en van zynen val: gelyk ook den Heer Christus zegt, dat hy hem zag vallen als eenen blixem; daerom staet'er geschreven: wee de aerde! want den duyvel is tot u-lieden nedergedaeld met groote toornigheyd, wetende dat hy zeer weynig tyd heeft.

De kwaede engelen dus uyt den hemel geworpen zynde, zyn veranderd in afgrysselyke duyvelen, ja zoo afgrysselyk, dat eenen mensch op het aenschouwen der zelve niet kan levendig blyven; en de schoonste uytgeworpen engelen, zoo men meynt,

[p. 8]

zyn de leelykste duyvelen geworden. Deze zyn niet alle in de hel gevallen, maer ieder volgens zyne verdiensten; zoo dat zy, door de beschikking Gods, zommige in de locht, andere in het water, en eenige in de aerde en in meer andere plaetsen schuylen: en gelyk zommige zeggen, hangen zy in de locht zoo dik en menigvuldig als de kleyne stofkens die men in de straelen der zonne ziet opstuyven. Eenige geheyme boeken willen, dat'er simpele kwaede geestjens zyn, die nog hopen zalig te worden, om dat zy uyt opgezette boosheyd met Lucifer niet zamenspanden, maer, overmids hun kleyn verstand, twyffelden wie in deze muytery den sterksten zouden blyken: doch dit word niet aengenomen.

In Noorwegen, Lapland, Biarmia, Scrifinia en en Noordbodia (of den bodem van het Noorden) plagten zy hun veel op te houden; zoo dat de lieden daer veel gemeenschap mede hadden, en dat'er wonderlyke dingen van gebeurden: maer Godt, die men niet verderven kan, gebruykt deze kwaede geesten ook tot zyne eere; naementlyk tot een ridderschap, beproeving en oeffening zyns volks, op dat zy het zelve, door hunne gestaedige aenvallen en laegen, tot goddelyke ridders zouden maeken. Van deze komt veelerleye boosheyd en aenvegting voord. De duyvelen worden doemones genoemd, en van Plato, cacadoemones, dat is, wetende en arglistig; want den duyvel heeft door den val zyne konst niet verloren, het welk hem tot meerdere pyne strekt, als hy de sterkte zyner wederpartye bekennen, voor de oogen zien en weten moet: waer by hy de Schriftuer zoo wel onderzoekt als eenige schriftgeleerden; ja alle menschen zyn maer zyne leerlingen te agten. Hy is ook zeer oud; want hy heeft ontrent 5000 jaeren bereykt: waer by hy, door de landuerige onderving en dagelyksche beproeving, veel te subtielder te aenmerken is. Daer-en-boven is hy zeer bedriegelyk, en kend de natuer en den aerd aller dingen; ja dat meer is, hy weet als eenen wind

[p. 9]

in een lichaem te maeken, en de menschen met alderhande herssen-schimmen en guychelwerken te verblinden.

Met een woord, hy kan wonder veel, doch niet alles; ja in 't geheel maer zoo veel als Godt hem toelaet. Voorders is hy eenen die zig meer onderwind dan hy vermag.

Ten tweeden word den duyvel genoemd sathan, dat is, eene wederparty of tegenstryder Gods; ten derden, behemoth, Job 40, het welk een rund of wild dier beteekend; ten vierden, leviathan, dat is, eene toezetting, om dat hy tot alle dingen toezet; ten vyfden, apollion of eenen uytroeyer en verderver, gelyk in het boek der Openbaeringen, aen 't 15 kap. gezien word; ten zesden, diabolus, dat is, ter neder geworpen; in het grieksch, eenen lasteraer, tenteender of greeter; ten zevensten, eenen beschuldiger, gelyk Apoc. 12 gezeyd word; ten achtsten, eene slang en eenen draek, ibid.; eenen leeuw, 1 Petr. 5; eene ader of angel, Isaïas 25; een coluber of kromme slang, ibid. 27; den beer uyt het bosch, die zonderlinge beest, psalm. 79; den verwyter en lasteraer, ibid. 15; den valschen en bedriegelyken, ibid. 42; den vyand in de heylige plaets, ibid. 73; den ongoddelyken en hooveêrdigen, ibid. 9; den steêrt, Isaïas 9; de zonne van den wyzer van Pharaö, ibid. 9; hoog geagt, ibid. 2; den onbesnedenen en besmetten, ibid. 52; morgen-sterre, arm, den verschatter, den heerschappenden, het zaed der alderkwaedste, ibid. 14; het stof, ibid. 16; Sobna, provost des tempels, ibid. 23; bedrieger, ibid. 32; Bel, hooveêrdig, Jerem. 1; eenen overtreder, ibid. 2; oven, Ozeoe 7; een onreyn vat, ibid. 8; veragt, Abd. 1; eene beest des doodslags, eenen zotten herder en afgod, Zachar. 11; Belial, Nun. 1, 2, Corinth. 6; tegenpartyder en boozen, 2 Thessalon. 2; eene beest, Apoc. 13, 16, 17 en 19; den geest der bedriegelykheyd, 1 Timoth. 4; den boozen geest, 1 Reg. 16; den geest der sluymering, Isaïas 29; den geest der zwymeling, ibid. 19 en 29; den geest der geveynsdheyd en opge-

[p. 10]

blaezendheyd, 1 Corinth. 4, 1 Timoth. 4; den geest der hooveêrdigheyd, gierigheyd en blasphemie, Ezech. 29.

Uyt alle deze verschrikkelyke naemen en eygendommen, kan ieder wel dunken hoe vervaerlyk en vreezelyk den duyvel moet wezen, nademael hy ons in de Schriftuer aldus afgebeeld staet.