De reus van Rotterdam

Stadsgeheimen

84

Paris vous parle. Op Eigen Terrein. Reeds bij het binnenkomen van Ons Huis worden we in Parijse sfeer gebracht. Speelse klanken van Franse chansons komen ons tegemoet uit onzichtbare luidsprekers. Voorspel tot Jan Brusse, die vanavond zal spreken en voorlezen uit eigen werk.

Inleider O. maakt vergelijking tussen vader B. en Jan B.

‘Het is altijd moeilijk voor een zoon, om, wanneer de vader een zekere vermaardheid heeft verworven, hier tegenover een waardige tegenhanger te vormen op hetzelfde gebied. In dit geval ligt het anders. J. heeft een eigen vermaardheid verworven.’

‘Ik wil u meevoeren naar Parijs en u in de sfeer brengen van een

[p. 118]

Parijse lente-avond...’

Typische zachte stem, zo bekend van wekelijks gesproken brief. Vele interessante bijzonderheden over het grote, onbegrijpelijke Parijs. Rake schetsen. Belevenissen van alledag, kenmerkend. Het valt ons op dat de heer B. volkomen ‘voorlezer’ is, spreker voor onzichtbaar publiek. Naar onze mening staat hij enigszins onwennig achter katheder. Bijna geen enkele maal richt hij de blik op zijn auditorium. Houdt deze strak gericht op lectuur.

‘Het duurt heel lang voor een vreemdeling iets begrijpt van Parijs en er vrienden heeft gemaakt.’

Zelf, na jaren lichtstad, typische Fransman, beweeglijk, geestig. Natuurlijk komt hij ook te spreken over de Parijse existentialisten, die zich, veelal snobistisch, beroepen op hun ‘voorman’ Sartre, vaak hoegenaamd niets afweten van deze philosoof en zijn ideeën.

Spreker: ‘Trek iets geks aan, dan val je op en word je voor existentialist aangezien.’

Spreker geeft voorbeeld van uitwassen, waartoe deze grillen leiden:

‘Jongeman die, haar volledig naar voren gekamd, barrevoets over straat loopt, kluif om de nek... Overigens, dit zogenaamde existentialisme is in Frankrijk niets nieuws. Reeds in de veertiende eeuw spreken jongelui op hoeken van boulevards en pleinen over kunst en boeken en lopen er “anders dan anderen” bij, ter onderscheiding van “de massa”.’

Uitvoerig vertelt spreker over Parijse cafés... ‘Café Flore’, ‘Deux Magots’... over koffie, vanaf de dag dat koffie in Frankrijk werd ingevoerd: 1654.

Natuurlijk komt spreker, geboren Hollander, geheel in Franse sfeer opgenomen, tot vergelijkingen tussen tweede vaderland en geboorteland.

‘Ik constateer dat Fransen op ieder gebied eleganter zijn dan wij.

Wij missen savoir-vivre. Het Parijse leven is hard. Veel feller dan bij ons. In Parijs praat je niet over ernstige dingen. Je drijft er luchtig de spot mee.’

Dubieuze levensopvatting, waarmee men het eens kan zijn of niet. Zijn voordracht duurt geruime tijd. De pauze geeft hem geen rust. Omringd door vele belangstellenden, die hem willen

[p. 119]

spreken, of zijn handtekening geplaatst willen hebben in 1 van zijn boekjes, in de zaal verkrijgbaar.

Na de pauze becommentarieert hij, zittend op de eerste rij, microfoon in zijn hand, een film over Parijs. We zien ondermeer de beeldhouwer Zadkine aan het werk en kunnen een blik slaan in de enorme artistenkazernes die de Ville Lumière rijk is. In 1 daarvan heeft spreker zijn appartementen.

Later op de avond betreedt spreker nogmaals het toneel:

‘Ik vertel een paar ondeugende verhaaltjes. De kinderen zijn nu toch naar bed. Voor de radio mocht ik ze niet voordragen.’

Onbegrijpelijk, dat deze geestige, geenszins onwelvoeglijke schetsen, na voordracht in Kampen, zoveel verontwaardigde kritiek uitgelokt hebben.

Geslaagd besluit van interessante avond. Leden van Unileverreisclub, die dit jaar met vakantie naar Parijs gaan, zullen na dit voorproefje ongetwijfeld met nog meer verlangen Zuidwaarts reizen.