Psalmen Davidis
(1566)–Jan Utenhove– Auteursrechtvrijin Nederlandischer sangs-ryme
[Folio 1r]
| |
Formvlier Kerckendienstes.§ De thien gheboden Godes, des sondages in der voormiddagischer predike voor te houdene.Exod. 20. Deuter. 5.
ICk bin de Heere dyn God, die ick dy wt Egypten lande wt den diensthuyse geuoert hebbe: Du salt geen andere goden neuen my hebben. 2 Du salt dy gheene beelde noch eenighe ghelyckenisse maken, noch des ghenes, dat bouen in hemel, noch des, dat beneden op erden, noch des, dat in den wateren onder der erden is: Bidse niet an noch diene hen niet. Want ick de Heere dyn God bin een yuerich Godt, die daer besoeckt der vader misdaedt in den kinderen, tot in dat derde ende vierde ledt der ghenen, die my haten: Doe auer barmherticheyt an vele duysende, die my lief hebben ende myne gheboden houden. 3 Du salt den name des Héeren dynes Godes niet ydelicken gebruyken: Want de Heere sal en niet onghestraft laten, die synen name ydelicken ghebruycket. | |
[Folio 1v]
| |
4 Wesz gedachtich des Sabbath daghes, dat du en heylighest. Ses daghen saltu arbeyden ende alle dyn werck doen: auer anden seuenden daghe is de Sabbath des Heeren dynes Godes: dan saltu gheen werck doen, noch dyn sone, noch dyne dochter, noch dyn knecht, noch dyne maget, noch dyn vee, noch dyn vreendelinck, die in dynen poorten is, Want in sesz daghen heeft de Heere hemel ende erde ghemaket, ende de see, ende alles wat daerinne is ende rustede ten seuenden daghe. Daeromme segende de heere den Sabbathdach ende heylighde en. 5 Du salt vader ende moeder eeren: op dat du langhe leuest in lande, dat dy de Heere dyn Godt gheeft. 6 Du salt niet dooden. 7 Du salt niet eebreken. 8 Du salt niet stelen. 9 Du salt gheen valsche tuychenisse spreken teghen dynen naesten. 10 Du salt niet begheren dynes naesten huysz: du salt niet begheren dynes naesten vrouwe, noch synen knecht, noch syne maget, noch synen osse, noch synen esel, noch alles wat | |
[Folio 2r]
| |
dynes naesten is. Wt desen gheboden Godes, neempt de diener oorsake, de Gemeynte huerer sonden te vermanene, dat sy se bekenne, sich daerouer voor Godt beschuldighe, ende hem om syne genade ende verghiffenisse bidde: ende spreckt aldus. Wy sien in deser godliker wet, als in eenen spieghel, hoe grootelicks ende hoe menigherleye wyse wy mit onser ouertredinge Godt vertornet hebben. Daeromme latet ons van gantsen herten veroetmoedighen, hem om verghiffenisse daerouer bidden, ende aldus in onsen herten spreken.
Ga naar voetnoot+ O eewighe Godt ende aller ghenadighste vader, wy veroetmoedighen ons van herten voor dyner godtliker Maiesteyt, daer wy so decke ende so Ga naar voetnoot+ grouwlicken teghen ghesondiget hebben, dat wy (als wy opentliken ende ongheueynsdeliken bekennen) niet werdt syn, meer dyne kinder gheheten te werdene. Ga naar voetnoot+ Want beneuen dat wy in sonden ontfanghen ende in ongherechticheyt gheboren, ende daerdoor to allen goede onduchtich ende to allen quaden gants geneyghet syn, so | |
[Folio 2v]
| |
hebbe wy noch dyne gheboden menigherlye wyse ouergetreden: hebben dy na dyner werde niet gheert, noch onsen euen naesten, als du ons gheboden hebst, als ons selues, niet lieffghehadt: Waerdoor wy belyden moeten, dat wy, na heyssche dyner stranher gherechticheyt, Ga naar voetnoot+ anders niet dan der eewigher verdoemenisse weerde syn, ende dat edt altemale mit ons verloren ware, edt ware van dat dyne oneyndtlicke barmhertigheyt (waermede du alle de gene, die ware leedtscap huerer sonden hebben, ia wan sy oock noch verre syn, Ga naar voetnoot+ te beiegenen plerghest) dyne gerechticheyt vere te bouen ginghe. So wil dan, o goedighe vader, onser erbarmen om dyns Soons Christi Iesu alleene willen, ende door syne verdiensten gheboghet onser sonden niet meer ghedachtich syn: mer deselue ons ghenadelicken vergheuen, ende ons (die wy ons to dy mit warer leedtschap bekeeren) in genaden opnemen. Want du wilt den doodt der sondaers niet: mer meer dat sy sich bekeeren ende leuen. Ende wan du ons aldus in ghenaden opgheno- | |
[Folio 3r]
| |
men hebst, wil ons oock (op dat wy dy niet meer vertoornen) met dynen heylighen Gheest begauen: onse steenighe herte afnemen, ende in ons scheppen een nieuwe, dat sachte ende vleeschen sy, dien du dyne heylige Wet also inschryuest, dat wy voordan onse gantse leuen daerna voegen, ende als kinder des lichtes toestaet, in warer nieuwichheyt des leuens voor dy altydt wandelen moghen, ter eeren dynes allerheylichsten names, ende stichtinge dyner Ghemeynte, door den seluen Iesum Christum onsen Heere. Amen.
Hierop vverdt ghedaen de verkondinghe der ontbindinge ende bindinghe der sonden, mit desen of ghelijcken vvoorden.
AEngesien Godes eewige wille is de ware boetuerdigen, die huere sonden mit leedschap bekennen, in ghenaden op te nemene: Ende de hardneckighe boosen, die huere sonden bedecken, kleyn maken, of verontschuldighen, in hueren sonden te latene: So staet ons hier dan toe, onse sonden van herten te bekennene. Derhaluen | |
[Folio 3v]
| |
so vele alser onder v syn, die sich huerer sonden schamen, ende ware leedtschap daerouer hebben, ende daerbeneuen vaste vertrauwen. Sy syn hen altemale, door de verdiensten Christi Iesu alleene vergheuen: ende nemen daerop voor, van nu vordan huere erdische leden te dooden, Ga naar voetnoot+ ende na hemelschen dingen te trachten: dien altemale, dewyle sy an den leuendighen Sone Godes geloouen, verkundighe ick wt den woorde Godes, dat door den name onses Heeren Iesu Christi, huere sonden altemael in hemel vergheuen syn. Auer so vele alser oock onder v syn, die noch een behaghen hebben in hueren sunden, off die niet bekennen of beteren willen: off al isset dat sy se bekennen, nochtans een andere hulpe to huerer salicheyt soecken, dan de eenighe verdiensten der weldaedt des Soons Godes: anghesien sy de duysternisse lieuer hebben, Ga naar voetnoot+ dan dat licht, ende niet geloiuen an den name des eenigh gheboren Soons Godes, denseluen verkundighe ick oock wt denseluen woorde Godes, Dat alle huere sonden in he- | |
[Folio 4r]
| |
mel ghebonden syn, ende niet ontbonden sullen werden, voor dat sy sich bekeeren.
Dat vvy ons dan in der boetuerdighen ghetal, dien huere sonden vergheuen syn, betuyghen te syne, latet ons nu van herten onse gheloiue belyden ende spreken.
ICk gheloiue in Godt den vader almachtich schepper hemels ende erden. Ende in Iesum Christum synen éenighen Sone onsen Héere, die ontfanghen is van den heylighen Ghéest. Gheboren van der maghet Maria. Gheleden héeft onder Pontio Pilato: Is ghecruyciget, ghestoruen ende begrauen: nederghedaelt ter hellen: Ten derden daghe is hy opghestaen van den doiden: opgheuaren ten hemel: sit ter rechtern handt Godes des vaders almachtichs, van waer her hy weder komen sal te richten de leuenden ende de dooden. Ick ghelooue in den heylighen Ghéest. Dat daer is éene heylige algemeyne Ghemeinte: gemeynschap der heylighen: Uergiffenisse der sonden: Weder opstandinge des vleesches. Ende éen éewich leuen. Amen. |