Het Nieuvve Testament, dat is, Het nieuwe Verbond onzes Heeren Iesu Christi, Na der Grieckscher waerheyt in Nederlandsche sprake grondlick end trauwlick ouerghezett

Cap.vij.

1

VAn dem ghy auer my gheschreuen hebbet, Het is eęnem mensche goed dat hy gheęn vrauw anroere

2

Auer om der hoerery willen hebbe eęn ieghelick zijn eyghen wijf, end eęn ieghelicke hebbe hœren eyghenen mann.

3

^* De mann betale dem wijue de schul-

* 1.Petr.3.b.7

[p. 289r]

dighe goedwilligheyt: deßghelijcken auer oock het wijf dem manne.

4

Het wijf is hœrs eyghenen lijfs niet machtigh, mer de mann: deßghelijcken auer oock de mann is zijns eyghenen lijfs niet machtigh, mer het wijf.

5

^* Uerkortet malckanderen niet, ten zy dat dar wat zy, wt bewillinghe vœr eęn tijd, dat ghy tot dem vasten end bidden wijle hebbet: end wederomm kommet tot dem zeluen t’zamen, op dat v de Satan niet verzoucke uwer onentholding haluen.

* Ioel.2.d.16 Tob.8.a.4

6

⁺Zulcks zeg ick auer wt toelatinghe, end niet wt ghebode.

+ B

7

^* Want ick wolde, alle menschen waren ghelijck ick oock zelue: ^‡ auer eęn ieghelick heeft zijn eyghen gaue van Gode, de eęn ia zuß, de ander auer alzo.

* Act.26.g.29

‡ 1.Cor.12.b.11

8

Ick zeg auer den onghetrauwden end den weduwen, het is hen goed, zo zy blijuen ghelijck oock ick.

9

^* Zo zy auer zick niet entholden, zo latet ze trauwen: want het is beter te trauwen dan te branden.

* 1.Tim.5.c.14

10

Den ghetrauwden auer ghebiede niet ick, mer de Heęr, ^* dat de vrauw niet afwijcke van dem manne.

* Mala.2.d.14 Matt.5.e.32 end 19.b.9 Marc.10.b.11 Luc.16.d.18

11

Zo zy auer afwijcket, dat zy onghetrauwt blijue, of zick mit dem manne verzoene: oock dat de mann het wijf niet verlate.

12

Den anderen auer zeg ick, niet de Heęr, ^* zo eęn broeder eęn ongheloouigh wijf heeft, end de zelue bewillight mit hem te wonen, die verlaet ze niet.

* 1.Esdr.10.a.3

[p. 289v]

13

⁺End eęn wijf die eęnen ongheloouighen mann heeft, end de zelue bewillight mit hœr te woonen, die verlate hem niet.

+ C

14

Want de ongheloouighe mann is gheheylight door het wijf, end het ongheloouigh wijf is gheheylight door den mann: anders waren uwe kinders onreyn, nu auer zijn zy heyligh.

15

Zo auer de ongheloouighe afwijckt, hy wijcke af: de broeder of de zuster is der eyghendomm niet onderworpen in zulcken [vallen]: in vrede auer heeft ons God gheropen.

16

^* Want wat weetst du, vrauw, of du den mann zalt zalighmaken? of du mann, wat weetst du, of du de vrauw zalt zaligh maken?

* 1.Pet.3.a.1

17

Doch als eęnem ieghelicken God heeft wtghedeęlt, eęn ieghelick als hem de Heęr gheropen heeft, alzo wandele hy: end alzo verordene ick in allen Ghemeynten.

18

⁺Is iemand besneden gheropen? die neme [de Uoorhuyd] niet an: Is iemand in der Uoorhuyd gheropen? die werde niet besneden.

+ D

19

De Besnijding is niets, end de Uoorhuyd is niets, mer de onderholding der gheboden Godes.

20

^* Eęn ieghelick blijue in der beroupinghe waerin hy beropen is.

* Ephe.4.a.1 Phili.1.d.27 Colo.1.b.10 1.Thes.2.c.12

21

Bist du eęn dienstknecht gheropen? bekommer dy niet: mer kanst du oock vrij werden, zo ghebruyck deß veel lieuer.

[p. 290r]

22

Want wie eęn dienstknecht gheropen is in dem Heęre, die is eęn gheurijdde des Heęren: deßghelijcken oock wie eęn vrije gheropen is, die is eęn dienstknecht Christi.

23

^* Ghy zijt duer ghekocht, werdet niet dienstknechten der menschen.

* 1.Cor.6.d 20 Hebr.9.c.12 1.Pet.1.c.18

24

Eęn ieghelick, broeders, waerin hy beropen is, daerin blijue hy by Gode.

25

⁺Uan den maeghden auer heb ick gheęn ghebod des Heęren, ick zeg auer mijn gheuoelen, als die ick barmhertigheyt verworuen heb van dem Heęre, trauw te zijn.

+ E

26

Zo holde ick nu, zulcks zy goed om der teghenwordigher nood willen: want het is eęnem mensche goed alzo te zijn.

27

Bist du an eęn wijf ghebonden? zo zouck gheęn ontbinding. Bist du ontbonden van dem wijue? zo zouck gheęn wijf

28

Zo du auer oock trauwest, du hebst niet ghezondight: End zo eęn maeghd trauwet, heeft zy niet ghezondight: alzulcke nochtans zullen benauwing hebben in dem vleęsche. Auer ick verschoone uwer.

29

Dit zeg ick auer, broeders, de tijd is kort: Dit is’er ouerigh, die dar wijuen hebben, dat zy zijn als hadden zy gheęne:

30

End die dar weęnen, als weęnden zy niet: end die dar vroylick zijn, als waren zy niet vroylick: ⁺ end die dar koopen, als ⁺ behielden zy niet:

+ F

+ Of, bezaten

31

End die deze wæreld bruycken,

[p. 290v]

als die ze niet ⁺ ouerbruycken. ^* Want de ghedaente dezer wæreld gaet voorby.

+ Of, te veel bruycken

* Esa.40.b.6 Eccli.4.c 17 Iaco.1.b.10 end .4.d.14 1.Pet.1.d.24 1.Ioan.2.c.17

32

Ick wolde auer dat ghy onbekommert waret, ^‡ wie echtlooß is, die bekommert zick mit dem, dat des Heęren is, hoe hy dem Heęre behaghen zal.

‡ 1.Tim.5.a.5

33

Wie auer ghetrauwt is, bekommert zick mit dem, dat der wæreld is, hoe hy dem wijue behaghen zal.

34

De vrauw end de maeghd zijn ghedeęlt. De echtlooze bekommert zick mit dem, dat des Heęren is: op dat zy heyligh zy oock mit lijue end gheęst: de ghetrauwde auer bekommert zick mit dem, dat der wæreld is, hoe zy dem manne behaghen zal.

35

Zulcks auer zeg ick v ten nutte, niet op dat ick v eęnen strick opwærpe, mer op dat ghy der eęrbaerheyt natrachtet, ⁺ end dem Heęre onafghetoghen anhanghet.

+ G

36

Zo auer zick iemand duncken laett, het zy zyner maeghd oneęrlick dat zy ouertijdigh is, end het moet alzo zijn, die doe dat hy wil: hy zondight niet: latet ze ghetrauwt werden.

37

Wie auer in dem herten vast staet, end is niet benoodight, mer heeft macht zynes eyghenen willens, end voorghenomen heeft zulcks in zynen herten, zijn maeghd te holden, die doet wel.

38

Alzo dan wie [zijn maeghd] ten echtstande wtgheeft, die doet wel: wie ze auer ten echtstande niet wtgheeft, die doet beter.

39

^* Eęn wijf is verbonden an de Wet de gansche tijd dat hœr mann leeft: zo a-

* Rom.7.a.2

[p. 291r]

uer hœr man entslaapt, zo is zy vrij zick te vertrauwen wem zy wil, alleęnlick dat het [gheschiehe] in dem Heęre.

40

Gheluckzaligher is zy nochtans, zo zy alzo blijuet, na mynem geuoelen. ^* Ick holde auer dat oock ick den Gheęst Godes hebbe.

* 1.Thes.4.b.8