Het Nieuvve Testament, dat is, Het nieuwe Verbond onzes Heeren Iesu Christi, Na der Grieckscher waerheyt in Nederlandsche sprake grondlick end trauwlick ouerghezett

[p. 155r]

Het Heilighe Euangelium beschreuen door Ioannem.

Cap.1.

1

IM beghinne was het word, end het word, was by Gode, end het word was God.

2

Dit was im beghinne by Gode.

3

^* Alle dinghen zijn daerdoor ghemaeckt, end daer zonder is niets ghemaeckt deß dat ghemaeckt is

* Gene.1.a.1 Psal.33.a.6 Ephe.3.b.9 Colos.1.b.16 Hebr.1.a.2

4

^‡ In dem zeluen was het leuen, ^* end het leuen was het licht der menschen.

‡ Ioan.5.e.26

* Ioan.8.b.12 end .9.a.5 end .12.g.46

5

^‡ End het licht schijnt in der duysternisse: end de duysterniß heeft het niet begrepen.

‡ Ioan.3.c.19

6

^* Dar ward eęn mensch van Gode wtghezonden, welckes naem was Ioannes.

* Matt.3.a.1 Marc.1.a.2 Luc.3.a.2 end .7.d.27 Ioan.1.e.33 Malac.3.a.1

7

Deze quam ter tuyghnisse, dat hy van dem lichte tuyghde, op dat zy alle door hem gheloofden.

8

Hy was niet het licht, mer [was wtghezonden] dat hy tuyghde van dem lichte.

9

^{+ *} Het was het licht dat waerachtigh [licht], welck verlicht allen mensch kommende in de wæreld.

+ Dat licht was het waerachtigh. etc.

* Ioan.8.b.12 end .9.a.5 end .12.e.35.g.4.6

10

Het was in der wæreld, ^‡ end de wæ-

‡ Hebr.11.a.3

[p. 155v]

reld was daerdoor ghemaeckt: ⁺ end de wæreld kende het niet.

+ B

11

Het quam in zijn eyghendom, end de eyghenen namen’t niet an.

12

^* Zo vele het auer annamen, den gaf het vrijrecht Godes kinders te werden, [naemlick] die in zynem name gheloouen.

* Esa 56.b.4 Rom.8.c.15 Gal.3.d.26 2.Pet.1.a.4 1.Ioan.5.a.1

13

Welcke niet wt ⁺ bloeden, noch wt wille des vleęschs, noch wt wille eęns manns: mer wt Gode gheboren zijn.

+ ghebloede

14

^* End het word ward vleęsch, ^‡ end woonde onder ons: (^* end wy schauwden zijn heęrlicheyt, eęn heęrlicheyt als eęns eęnighgheborenen van dem Uader) ^‡ voll ghenaden end waerheyt.

* Matt.1.c.16 d.23. Luc 1.c.31 end .2.b.7 Esa.7.b.14

‡ Baru.3.d.38

* Matt.17.a.2 2.Pet.1.d.17

‡ Colos.1.c.19 end .2.b.9

15

^* (Ioannes tuyght van hem, roupt end zegt: Deze was het van welckem ick zeyde, die na my kommt, is voor my gheweeßt: want hy was eęr dan ick.)

* Matt.3.c.11 Marc.1.a.7 Luc.3.d.16 Ioa.1.d.26.30

16

^‡ End van zyner volheyt hebben wy alle entfanghen, end ghenade om ghenade:

‡ Colos.2.c.10

17

^+* Want de Wet is door Mosen ghegeuen, de ghenade end de waerheyt door Iesum Christum gheworden.

+ C

* Exo.19.d.25

18

^‡ Niemand zagh oyt God: De eęnighgheborene Zoon die in des Uaders schood is, die heeft het verklaert.

‡ Exo.33.d.20 Deut.4.b.12 1 Tim.6.d.16 1.Ioan.4.c.12

19

^* End dit is het tuyghniß Ioannis, doe de Iœden wtschickten van Hierusalem Priesters end Leuiten, dat zy hem vraeghden, Wie bist du?

* Ioan.5.f.33

20

End hy beleed het, end loochende’t niet: end beleed, ^* ick bin niet de ⁺ Ghezalfde.

* Act.13.d.25

+ Christus

21

End zy vraeghden hem, Wat dan? Bist du Helias? End hy zegt, Ick bin’t niet.

[p. 156r]

Bist du ^* de Propheet? End hy andwordde, Neęn.

* Deut.18.d.18

22

Zy zeyden dan tot hem, Wie bist du: op dat wy andworde gheuen den, die ons ghezonden hebben? Wat zegst du van dy zeluen?

23

Hy zegt, ^* Ick bin eęn stemm des roupenden in der woestijne, Maket recht den wegh des Heęren: ghelijckerwijß de Propheet Esaias ghezegt heeft.

* Esa.40 a.3 Matt.3 a.3 Marc.1.a.3 Luc.3..a.4

24

End die dar wtgheschickt waren, waren wt den Phariséeren.

25

⁺End zy vraeghden hem, end zeyden tot hem: Wat doopst du dan, zo du de Ghezalfde niet bist, noch Helias, noch de Propheet?

+ D

26

Ioannes andwordde hen, end zeyde: ^* Ick doope im water, auer midden onder v is ghestaen, den ghy niet kennet,

* Mat.3.b,11 Marc.1.a.6 Luc.3.d.16 Act.1.a.5. end .11.b.16 end .19.a.4

27

Hy is het die na my kommt, welcker voor my geweeßt is: deß ick niet wærd bin dat ick zyne schoenriemen ontbinde.

28

Dit gheschiedde in Bethabara ouer dem Iordaen, daer Ioannes doopte.

29

Des anderen daghs ziet Ioannes Iesum tot hem kommen, end zegt: Zie, ^* het lamm Godes, welck der wæreld zonde weghneemt.

* Esa.53.b.5 1.Cor.5.c.7 1.Ioan.1.e.36

30

Deze is het van dem ick zeyde: Na my kommt eęn mann, welcker voor my gheweeßt is: want hy was eęr dan ick.

31

End ick kende hem niet: mer op dat hy openbaer wurde Israeli, daerom bin ick kommen te doopen im water.

32

⁺End Ioannes tuyghde end zeyde: ^* Ick schauwde den Gheęst nederdalen als eęn duyue van dem hemel, end bleef

+ E

* Matt,3.d,16 Marc 1.a.10 Luc.3.e.21

[p. 156v]

op hem.

33

End ick kende hem niet: mer die my zand te doopen im water, die zeyde tot my: Op welcken du zien zalt den Gheęst nederdalen, end op hem blijuen, deze is het die in dem heylighen Gheęst doopt.

34

End ick zagh het, end gaf tuyghniß dat deze is Godes Zoon.

35

Des anderen daghs stond Ioannes wederom, end tweę zyner leęriongheren.

36

End als hy Iesum zagh wandelen, zeyde hy: Zie, ^* het lamm Godes.

* Exod.12.a.3 Esa.53.b.7 Act.8.f.31 Ioan.1.d.29

37

End tweę zyner leęriongheren hoorden hem spreken, end volghden Iesu na.

38

Iesus auer wand zick omm, end zagh ze nauolghen, end zeyde tot hen: Wat zoucket ghy? Zy auer zeyden tot hem: Rabbi (welck wtghelegt, is gezegt, leęrmeęster) waer woonst du?

39

Hy zegt tot hen: Kommet, end ziet het. Zy quamen, end zaghen waer hy woonde: ⁺ end bleuen den zeluen dagh by hem. Het was auer omtrent der tiender vren.

+ F

40

Eęn wt den tweęen die’t van Ioanne ghehoort hadden, end hem nagheuolght waren, was Andreas Simons Petri broeder.

41

Deze vand eęrst zynen broeder Simon, end zegt tot hem: Wy hebben den Messiam vonden, welck wtghelegt, is, de Ghezalfde.

42

End hy bracht hem tot Iesu: Doe hem auer Iesus anzagh, zeyde hy: Du bist Simon de zoon ⁺ Iona: ^‡ du zalt heeten Cephas, welck wtghelegt werdt, eęn steęn.

+ anders. Ioanna

‡ Mat.16.c.18

[p. 157r]

43

Des anderen daghs wolde Iesus hén gaen in Galiléam, end vindt Philippum, end zegt tot hem: Uolgh my na.

44

^* Philippus auer was van Bethsaida wt der stad Andrée end Petri.

* Ioan.12.c.21

45

⁺Philippus vindt ^* Nathanael, end zegt tot hem: Wy hebben den vonden ^* van welckem Moses in der Wet ^‡ end de Propheten gheschreuen hebben, Iesum van Nazareth Iosephs zoon.

+ G

* Ioan.21.a.2

* Gene.3.c.15 end .22.d.18 end .26.a.4 end .49.b.10 Deut.18.d.15 2.Sa.7.b.12

‡ psal.132.b.11 Esa.4.a.2 end .7.b.14 end .9.b.6. end .40.b.10 Iere.23.a.5 end .33.c.14 Ezec.34.f.23 end .27.f.24 Dani.9.f.24 Mich.7.d.20

46

End Nathanael zeyde tot hem: Magh doch wat goeds zijn van Nazareth? Philippus zegt tot hem: Komm, end zie het

47

Iesus zagh Nathanael tot hem kommen, end zegt van hem: Zie, waerlick eęn Israeliter, in welckem gheęn bedrogh is

48

Nathanael zegt tot hem: Waer van kennst du my? Iesus andwordde, end zeyde tot hem: Eęr dy Philippus riep, doe du onder dem vijghboom waerst, zagh ick dy.

49

Nathanael andwordde, end zeyde tot hem: Rabbi, du bist Godes Zoon, du bist de kœningk Israels.

50

Iesus andwordde, end zeyde tot hem: Gheloofst du, om dat ick dy gezegt heb, Ick zagh dy onder dem vijghboom? du zalt grooter dinghen dan deze zien.

51

End hy zegt tot hem: Amen amen ick zeg v, ^* van nu an zullet ghy den hemel gheopent zien, ^‡ end de Enghels Godes opklimmen end nederdalen op des menschen Zoon.

* Gene.28.c.12

‡ mat.24.c.30 end .28.d.18