Het Nieuvve Testament, dat is, Het nieuwe Verbond onzes Heeren Iesu Christi, Na der Grieckscher waerheyt in Nederlandsche sprake grondlick end trauwlick ouerghezett

Cap.ix.

1

⁺ ENd hy riep de twælf leęrionghers t’zamen, end gaf hen macht end gheweld ouer alle duuels, end dat zy de zieckten heylden.

+ Matt.10.a.1 Marc.3.b.13 end .6.b.7 Luc.6 b.13

2

^‡ End zand ze wt te prediken het kœningkrijck Godes, end de krancken ghezond te maken,

‡ Matt.10.a.7

3

Ende zeyde tot hen: ^* Nemet niet op den wegh, noch ⁺ stauen, noch male, noch brood noch gheld: oock hebbet niet tweę rocken te ghelijck.

* Matt.10.a.9 Marc.6.b.8 Luc.22.d.35

+ anders. staf

4

End in wat huyß ghy ingaen zullet, blijuet aldaer, end gaet van daer wt.

5

^* End zo wie v niet annemen, dar gaet wt van dier stad, end schuddet het stof af van uwen voeten, tot eęn ghetuyghniß ⁺ ouer ze.

* Matt.10.b.14 Marc.6.b.11 Luc.10.b.11 Act.13.g.51 end .18.b.6.

+ Of, teghen

6

Zy auer hénwt ghegaen, doortoghen de vlecken, euangelizerende end heylende allenthaluen.

7

^* Herodes auer de vieruorst verhoorde alles wat van hem gheschiedde, end ward wanckelmoedigh, dewijl van zommighen ghezegt ward, dat Ioannes was van den dooden opgheweckt.

* Matt.14.a.1 Marc.6.b.15

8

End van zommighen, dat Helias was verschenen: van anderen auer, dat eęn Propheet wt den olden was opghestaen.

9

End Herodes zeyde: Ioannem heb ick onthooft, wie is auer deze, van welckem ick zulcks hoore? end zocht hem te zien.

10

^+* End de Apostels keęrden weder, end vertelden hem alles wat zy ghedaen

+ B

* Marc.6.d.31

[p. 117r]

hadden. ^* End hy nam ze mede, end entweeck bezijden af in eęn woeste plaetß by der stad, die dar heett Bethsaida.

* Matt.14.b.13 Marc.6.e.23

11

Doe auer de scharen dit bekenden, volghden zy hem na: End hy nam ze op, end sprack hen van dem kœningkrijcke Godes, end maeckte ghezond, die ghezondmaking behoufden.

12

Auer de dagh begann ⁺ te vallen, end de twælue quamen héntoe, end zeyden tot hem: Uerlaet de scharen, op dat zy hén gaen in de vlecken end ommhær in de dorpen, end herberghe end spijß vinden: want wy zijn hier in eęner woester plaetse.

+ Gr. te neyghen

13

^* Hy auer zeyde tot hen: Gheuet ghy hen te eten. Zy auer zeyden: ^‡ Wy hebben niet meęr dan vijf brooden end tweę visschen, ten zy dat wy hén gaen end spijß koopen vœr all dit volck.

* Matt.14.b.16 Marc.6.e.37

‡ Ioan.6.a.9

14

Want dar waren by vijf duyzend mannen. Hy zeyde auer tot zynen leęriongheren: Doet ze neder zitten mit vijftighen in elcker anzate.

15

End zy deden alzo, end deden ze alle nederzitten.

16

Hy auer namm de vijf brooden end de tweę visschen, end zagh op na den hemel, end ^{+ *} zeghende ze, end brack ze: end gaf ze den leęriongheren, dat zy ze der scharen voorleyden.

+ Of, zeyde lof daerouer,

* 1.sam.9.b.13

17

End zy aten alle, end wurden verzaedt: end dar ward opghenomen dat hen van den brocken ouergheschoten was, twælf koruen.

[p. 117v]

18

^+* End het gheschiedde doe hy im ghebede end alleęn was, dat oock de leęrionghers mit hem waren, end hy vraeghde ze, end zeyde: Wie zegghen de scharen dat ick zy?

+ C

* Matt.16.b.13 Marc.8.c.27

19

Zy auer andwordden end zeyden: ^* Ioannes de Dooper: end zommighe, Helias: andere auer, dat dar eęn wt den olden Propheten zy opghestaen.

* Matt.14.a.2

20

End hy zeyde tot hen: Auer wie zegghet ghy dat ick zy? Petrus auer andwordde end zeyde: ^* de Ghezalfde Godes.

* Ioan.6.g.69

21

Hy auer bedreyghde ze, end ghebood dat zy dit niemanden zegghen zolden,

22

End sprack: ^* Des menschen Zoon moet veel lijden, end verworpen werden van den Olderlinghen, end den Ouerpriesteren, end den Schriftgheleęrden, end ghedoodt werden, end ten derden daghe opstaen.

* Matt.16.c.21 end .17.d.22 end .20.b.18 Marc.8.d.31 end .9.e.31. end .10.e.33. Luc.18.f.31 end .24.a.6

23

Hy auer zeyde tot hen allen: ^‡ Zo iemand my nauolghen will, die verloochene zick zeluen, end neme daghlicks zijn cruys op, end volghe my na.

‡ Matt.10.d.38 end .16.d.24 Marc.8.d.34 Luc.14.f.27

24

^* Want zo wie zijn ziel beholden will, die zal ze verliezen: wie auer zijn ziel verliezet om mynent willen, die zal ze beholden.

* Mat.10.d.39 end .16.d.25 Marc.8.d.35 Luc.17.g.33 Ioan.12.d.25

25

⁺Want wat batet dem mensche dat hy de gansche wæreld wonne, auer verdorue zick zeluen, of beschadighde [zick zeluen]?

+ D

26

^‡ Want zo wie zick myner end myner worden schamet, deß zal zick oock des menschen Zoon schamen, wanneęr hy kommen zal in zyner heęrlicheyt, end

‡ Matt.10.d.33 Marc.8.d.38 Luc.12.b.9 2.Tim.2.b.12 1.Ioan.2.d.23

[p. 118r]

des Uaders, end der heylighen Enghelen.

27

^* Ick zeg v auer waerlick, hier zijn zommighe van den die hier staen, die den dood gheęnßinns smaken zullen, tot dat zy het kœningkrijck Godes zien.

* Matt.16.d.28 Marc.9.a.1

28

^* Het gheschiedde auer na dezen worden omtrent acht daghen, dat hy mede namm Petrum, end Ioannem end Iacobum, end klamm op den bergh te bidden.

* Matt.17.a.1 Marc.9.a.2

29

End doe hy bad, ward de ghedaente zijns anghezichts verandert, end zijn kleęd witt end schimmerende.

30

End zie, tweę mannen spraken mit hem, welcke waren Moses end Helias.

31

Welcke ghezien wurden in klaerheyt, end zeyden van zynem wtgangk den hy veruullen zolde te Hierusalem.

32

Petrus auer end die mit hem waren, waren bezwaert mit slape: end doe zy entwaeckten, zaghen zy zijn klaerheyt, end tweę mannen die by hem stonden.

33

End het gheschiedde in hœrem afscheyden van hem, Petrus zeyde tot Iesu: ⁺ Meęster, het is goed dat wy hier zijn: end dat wy dry hutten maken, dy eęne, end Mosi eęne, end Helie eęne: end wist niet wat hy zeyde.

+ Gr. Uoorstander.

34

⁺Doe hy auer zulcks sprack, quam eęn wolcke, end beschaduwede ze: end zy vreęßden doe die in de wolck inghinghen.

+ E

35

End dar ward eęn stemm wt der wolc-

[p. 118v]

ke die dar zeyde: ^* Deze is die mijn gheliefde zoon, ^‡ Hem hooret.

* Esa.42.a.1 Matt.3.d.17 end .17.a.5 Marc.1.b.11 end .9.a 7. Luc.3.e.22 Colos.1.b.13 2 Petr.1.d.17

‡ Deut.18.d.19 Act.3.d.22

36

End doe de stemm gheschiedt was, ward Iesus alleęn vonden: end zy zweghen, end verkondighden niemanden niets in den zeluen daghen wat zy ghezien hadden.

37

^* Het gheschiedde auer s’daghs daerna doe zy van dem berghe af quamen, dat hem eęn groote schare entmoettde.

* mat.17.b.14 Marc.9.c.17

38

End zie, eęn mann onder der schare riep wt, end zeyde: Leęrmeęster, ick bid dy, bezie doch mynen zoon, want hy is mijn ⁺ eęnigh [zoon].

+ Gr. eęnighgheboren.

39

End zie, de gheęst grijpt hem an, end hy krijscht van stonden an, end schœrt hem dat hy schuymt, end zwaerlick wijckt hy van hem wanneęr hy hem verschœrt heeft.

40

End ick heb dyne leęrionghers ghebeden dat zy hem wtworpen, end zy konden niet.

41

Iesus auer andwordde end zeyde: O ongheloouigh end verkeęrt gheslæchte, hoe lang zal ick by v zijn, end v dulden? bring dynen zoon hær.

42

End noch doe hy by quam, schœrde hem de duuel, end verschœrde hem. Iesus auer bestrafte den onreynen gheęst, end maeckte het kind ghezond, end gaf het zynem vader weder.

43

⁺Zy versloughen zick auer alle ouer der grootdadigheyt Godes. End doe zy zick alle verwonderden ouer allem dat Iesus dede, zeyde hy tot zynen leęriongheren:

+ F

44

Uatet ghy in uwen ooren deze re-

[p. 119r]

den: ^* want des menschen Zoon zal ouergheleuert werden in der menschen handen.

* Matt.17.d.22 Marc.9.e.35

45

^‡ Auer dit word verstonden zy niet, end het was voor hen verborghen dat zy het niet begrepen: end zy vreęßden hem te vraghen van dezem worde.

‡ Lu.2.g.49 end .18.f.34

46

^* Dar quam auer eęn ouerlegghing onder ze, naemlick, wie onder hen de grootste ware.

* Matt.18.a.1 Marc.9.e.33 Luc.22.c.24

47

Doe auer Iesus bekende het ouerlegghen hœrs herten, namm hy eęn kindeken, end stelde het by zick,

48

^* End zeyde tot hen: Zo wie dit kindeken annemet in mynem name, die neemt my an: ^‡ end zo wie my annemet, die neemt den an, die my wtghezonden heeft. ^* Want wie de kleynste is onder v allen, deze zal groot zijn.

* Matt.18.a.5 Marc.9.f.37 Ioan.13.c.20

‡ Luc.10.c.16 Ioan.13.e.20

* Matt.23.a.11 Luc.14.c.11 end .18.c.14

49

^‡ Ioannes auer andwordde end zeyde: ⁺ Meęster, wy zaghen eęnen de duuels wtwærpen in dynem name: end wy weerden hem: want hy volght [dy] niet na mit ons.

‡ Marc.9.f.38

+ Gr. Uoorstander.

50

End Iesus zeyde tot hem: Weeret [hem] niet: ^* want wie niet teghen ons is, die is vœr ons.

* Matt.11.c.23

51

Het gheschiedde auer doe de daghen veruult waren, dat hy zolde hén ghenomen werden, stelde hy zijn anghezicht stracks na Hierusalem te gaen:

52

⁺End hy zand boden wt voor zijn anghezicht: welcke hén ghegaen, ghinghen in eęn vlecke der Samariteren, op dat zy hem [herbergh] bereydden.

+ G

53

End zy namen hem niet an, om dat hy zijn anghezicht ghericht had te reyzen

[p. 119v]

na Hierusalem.

54

Doe auer zyne leęrionghers Iacobus end Ioannes dat zaghen, zeyden zy: Heęr, wilt du dat wy zegghen dat het vuer van dem hemel nederdale, end verteere ze ^* ghelijckerwijß oock Helias dede?

* 2.Reg.1.b.10 c.12

55

Iesus auer wand zick omm, end bestrafte ze, end zeyde: Ghy wetet niet welckes gheęstes ghy zijt.

56

^* Want des menschen Zoon is niet kommen der menschen zielen te verdæruen, mer te beholden. End zy reyßden hén in eęn ander vlecke.

* Ioan,3.b.17 end .12.g.47

57

^* Het gheschiedde auer doe zy ouer wegh ghinghen, dat dar eęn tot hem zeyde: Heęr, ick zal dy nauolghen waer du oock hén gaast.

* Matt.8.c.19

58

End Iesus zeyde tot hem: De vossen hebben holen, end de voghels des hemels nesten, auer des menschen Zoon heeft niet waer hy het hoofd nederlegghe.

59

End hy zeyde tot eęnem anderen: Uolgh my na. Hy auer zeyde: Heęr, verorlof my dat ick eęrst hén ga, end mynen vader begraue.

60

Iesus auer zeyde tot hem: ^* Latet de dooden hœre dooden begrauen. du auer ga hén, end verkondigh het kœningkrijck Godes.

* Leui.21.b.11 Matt.8.c.22

61

End oock eęn ander zeyde: Heęr, ick zal dy nauolghen, ^* auer verorlof my eęrst eęn afscheyd te maken mit den, die in mynem huyze zijn.

* 1.Re.19.d.20

62

Iesus auer zeyde tot hem: ^* Niemand die zijn hand an den plough slaet,

* Pro.26.b.11 Hebr.6.a.5 2.Pet.2.d.20

[p. 120r]

end ziet te rugghe, is gheschickt tot dem kœningkrijcke Godes,