Het Nieuvve Testament, dat is, Het nieuwe Verbond onzes Heeren Iesu Christi, Na der Grieckscher waerheyt in Nederlandsche sprake grondlick end trauwlick ouerghezett

Cap.vi.

1

⁺ ENd hy ghingk van daer wt, end quam in zijn vaderland, end zyne leęrionghers volghden hem na.

+ Matt.13.g.53 Luc.4.c.16

2

End doe de Sabbath kommen was, begann hy te leęren in der Synagoghe: end vele toehoorers versloughen zick, end zeyden: Uan waer [kommen] dezem deze dinghen? end wat is het vœr eęn wijßheyt die hem ghegheuen is, dat oock zulckerley krachtighe daden door zyne handen gheschiehen?

3

^* Is deze niet de timmerman, Marie zoon, end de broeder Iacobi, end Ioses, end Iuda, end Simons? Zijn niet oock zyne zusters hier by ons? End zy wurden an hem gheærghert.

* Ioan.6.e.42

4

Iesus auer zeyde tot hen: ^* Gheęn Propheet is eęrlooß dan in zynem vaderlande, end onder zyne maghen, end in zynem huyze.

* Mat.13.g.57 Luc.4.d.24 Io.4.f.44

5

End hy konde daer gheęn krachtighe daad doen, behaluen dat hy weynighe krancken, mit opgheleghden handen heylde.

6

End hy verwonderde zick om hœrs ongheloofs willen. ^* End hy wandelde omhær de vlecken die dar in dem omringk waren end leęrde.

* Matt.9.d.35

7

^+* End riep de twælue tot zick, end began ze tweę end tweę wt te zenden, end gaf hen macht ouer de onreyne

+ B

* Matt.10.a.1 Marc.3.b.13 Luc.6.b.13. end .9.a.1

[p. 69r]

gheęsten.

8

End ghebood hen, niet te nemen op den wegh, dan alleęnlick eęnen staf: gheęn male, gheęn brood, gheęn gheld in dem gordel,

9

Mer gheschoeyt te zijn mit ^* zolen end niet mit tweęen rocken bekleędt te werden.

* Act.12.b.8

10

End zeyde tot hen: Zo waer ghy in eęnigh huyß ingaen zullet, blijuet aldaer tot dat ghy van daer wtgaet.

11

^* End alle die v niet annemen, noch v hooren zullen, van daer gaet hærwt, ^‡ end schuddet af het stof dat onder uwen voeten is, hen tot ghetuyghnisse.

* Mat.10.b.14 Luc.9.a.5

‡ Act.13.g.51 end .18.b.6

12

^* Amen ick zeg v, het zal den Sodomiten of Gomorriten in dem daghe des gherichtes verdraghlicker zijn, dan dier stad

* Matt.10.b.15 Luc.10.b.12

13

End zy ghinghen hénwt, end predickten dat men ghemoedbetering doen zolde.

14

End worpen vele duuels wt, ^* end zalfden vele ziecken mit oly, end maeckten ze ghezond.

* Iacob.5.c.14

15

^* End de kœningk Herodes hoorde’t, (want zyne naem was openbaer gheworden) end zeyde: Ioannes die dar doopte is van den dooden opgheweckt, end daerom zijn machtigh in hem de krachtighe daden.

* Matt.14.a.1 Luc.9.a.7

16

Andere zeyden: Het is Helias: Andere auer zeyden: Het is eęn Propheet, of als eęn wt den Propheten.

17

⁺Doe auer Herodes dit hoorde, zeyde hy: Deze is Ioannes den ick onthoofdt

+ C

[p. 69v]

heb, hy is van den dooden opgheweckt.

18

^* Want de zelue Herodes had wtgheschickt end Ioannem gheuanglick ghenomen, end hem in den kærcker ghebonden, van weghen Herodiaß zijns broeders Philippi wijf: om dat hy ze ghetrauwt hadde.

* Matt.14.a.3 Luc.3.d.19 end .9.a.9

19

Want Ioannes zeyde tot Herodes: ^* Het is dy niet verorloft dijns broeders wijf te hebben.

* Leui.18.c.20

20

Auer Herodias leyde hem laghen end wolde hem dooden, end konde niet.

21

Want Herodes vreęßde Ioannem, dewijl hy wiste dat hy ^* eęn oprecht end heyligh mann was, end hield veel van hem: end als hy hem ghehoort had, dede hy vele dinghen, end hoorde hem gærne.

* Matt.14.a.5 end .21.c.26

22

End doe dar eęn gheleghen dagh kommen was, dat Herodes ^* op dem dagh zyner gheboorten eęn auendmael an richtde zynen Ouersten, end den duyzendhoofdmannen, end den voorneemsten van Galiléen:

* Matt.14.a.6 Ge.42.d.20

23

Doe ghingk der zeluer Herodiaß dochter hénin, end danste, end het beuiel Herodi end oock den t’zamenanzittenden wel. Doe zeyde de kœningk tot dem dochterken: Begær van my zo wat du wilt, end ick zal’t dy gheuen.

24

⁺End hy ^* zwoer hœr: Zo wat du van my begærest, zal ick dy gheuen, tot an de hælfd mijns kœningkrijcks.

+ D

* Iudic.11.f.30

25

Zy auer hénwt ghegaen, zeyde tot hœrer moeder: Wat zal ick begæren?

[p. 70r]

Zy auer zeyde: Het hoofd Ioannis des Doopers.

26

End van stonden an mit haeste hénin ghegaen tot dem kœningk, begærde zy, end zeyde: Ick will dat du my gheuest van stonden an in eęn schotel het hoofd Ioannis des Doopers.

27

End de kœningk zeęr bedrouft om der eęden willen end der ghener die t’zamen anzaten, wolde ze niet verstooten.

28

End van stonden an schickte de kœningk wt eęnen schærprichter, end beual dat men zijn hoofd hærin bringhen zolde. End hy ghingk hén, end onthoofde hem in den kærcker,

29

End bracht hær zijn hoofd in eęner schotel, end gaf het dem dochterken, end het dochterken gaf het hœrer moeder.

30

End doe zyne leęrionghers dit hoorden, quamen zy end namen zijn lichaem wegh, end leyden’t in eęnen grafsteęn.

31

^* End de Apostels verzamelden zick tot Iesu, end boodschapten hem alles wat zy ghedaen end wat zy gheleęrt hadden.

* Luc.9.a.10

32

End hy zeyde tot hen: Kommet ghy in eęn woeste plaetß byzonder, end rustet eęn weynigh. Want vele waren’der die anquamen end hén ghinghen, alzo dat zy gheęn gheleghenheyt hadden te eten. ⁺

+ E

33

^* End zy voeren byzonder te schepe hén tot eęn woeste plaetß.

* Mat.14.b.13 Luc.9.a.10 Ioan.6.a.1

34

End de scharen zaghen ze hénwegh

[p. 70v]

varen, end vele kenden hem, end liepen te voete t’zamen dærwaerd wt allen steden, end quamen hen voor, end verzamelden zick tot hem.

35

^* End Iesus wtghegaen, zagh eęn groote schare, end erbarmde zick hœrer hertgrondlick: want zy waren ^* als schapen die gheęnen hærder hebben. End hy begann ze vele dinghen te leęren.

* Matt.9.d.36

* Ierem.23.a.1 Ezec.24.a.2

36

^* End doe nu de dagh verr voorby was, ghinghen tot hem zyne leęrionghers, end zeyden: De plaetß is woest, end de dagh is nu verr [kommen] laet ze van dy, op dat zy hén gaen tot den omligghenden landhuyzen end vlecken, end hen zeluen brooden koopen: want zy hebben niet te eten.

* Matt.14.b.15 Luc.9.b.12

37

Hy auer andwordde end zeyde tot hen: Gheuet ghy hen te eten. End zy zegghen tot hem: [Wilt du] dat wy héngaen, end om tweę honderd penninghen brooden koopen, end hen te eten gheuen?

38

Hy auer zegt tot hen: Hoe vele brooden hebbet ghy? Gaet hén, end beziet het. ^* End doe zy het bekennt hadden, zegghen zy: Uijue, end tweę visschen.

* Matt.14.b.17 Luc.9.b.13. Ioan.6.a.9

39

End hy ghebood hen dat zy alle nederzaten by tafelrotten in het groene graß.

40

⁺End zy ⁺ zaten neder by graßbedden bedeęlt, by honderden end vijftighen.

+ F

+ Gr. vielen

41

End hy namm de vijf brooden end de tweę visschen, end slough de ooghen na den hemel op, ^* zeghende, end brack de brooden, end gaf ze zynen leęriongheren dat zy ze hen voorleyden: end de tweę

* 1.Sam.9.b.13

[p. 71r]

visschen bedeęlde hy onder hen allen.

42

End zy aten alle, end wurden verzaedt.

43

End zy namen twælf volle koruen brocken op: end van den visschen.

44

End die dar van den brooden gheéten hadden, waren by vijf duyzend mannen.

45

^* End terstond dwang hy zyne leęrionghers in het schip te gaen, end hénouer voor te varen na Bethsaida, tot dat hy de schare van zick liete.

* Matt.14.c.22 Ioan.6.b.17

46

End doe hy ze wegh gheschickt had, ^* ghingk hy hén op den bergh te bidden.

* Luc.6.b.12

47

End doe het auend gheworden was, was het schip midden op dem meer, end hy op dem lande alleęn.

48

End zagh ze nood lijden mit roeyen. (Want de wind was hen enteghen.)

49

End omtrent der vierder nachtwake quam hy tot hen, end wandelde op dem meer, end wolde hen voorby gaen.

50

Auer doe zy hem zaghen op dem meer wandelen, meynden zy dat het eęn spoockghezicht ware, ⁺ end kreeschen wt.

+ G

51

Want zy zaghen hem alle, end wurden beroert: end terstond sprack hy mit hen, end zegt tot hen: Zijt wel ghemoedt, ick bin’t: vreęzet niet.

52

End hy klamm tot hen in het schip, end de wind leyde zick, end zy entzettden zick by hen zeluen bouen maten zeęr, end waren verwondert.

53

Want zy hadden niet verstaen van den brooden: want hœr hert was ver-

[p. 71v]

blendt.

54

^* End hénouer gheuaren, quamen zy in het land ⁺ Genesareth, end voeren an.

* Matt.14.d.34

+ anders Gennesareth.

55

End doe zy wtghetreden waren wt dem schepe, van stonden an kenden zy hem.

56

End doorliepen dat gansche omligghende landbegrijp, end begonnen alle krancken in bedden omm hær te draghen, waer zy hoorden dat hy was.

57

End zo waer hy inghingk in vlecken of in steden, of in ⁺ ghehuchten, daer leyden zy de krancken op de marcktstraten, end baden hem dat zy alleęnlick den zoom zijns kleęds aenroeren mochten.

+ veldhuyzen

58

End alle die hem anroerden, wurden ghezond