Het Nieuvve Testament, dat is, Het nieuwe Verbond onzes Heeren Iesu Christi, Na der Grieckscher waerheyt in Nederlandsche sprake grondlick end trauwlick ouerghezett

Cap.xv.

1

DOe ^* quamen tot Iesu de Hierusalemsche Schriftgheleęrden end Phariseérs:

* Marc.7.a.1

2

End zeyden: Waerom ouertreden dyne leęrionghers der Olderlinghen inzettinghen? want zy wasschen hœre handen niet, wanneęr zy brood eten.

3

Hy auer andwordde, end zeyde tot hen: Waerom ouertredet oock ghy Godes ghebod om uwer inzetting willen?

4

^* Want God heeft gheboden end ghezegt: Eęr dynen vader end moeder: end, ^‡ Wie vader of moeder verspreeckt, die stærue den dood.

* Exod.20.b.12 Deut.5.b.16 Eccle.3.b.13 Ephes.6.b.2

‡ Exo.21.c.17 Leu.20.b.9 Deut 27.c.16 Pro.20.c.20

[p. 27v]

5

Ghy auer zegghet: Zo wie tot vader of moeder zegghet: zo wat gaue van my is, zal dy ten nutte kommen:

6

End zal gheęnßinns zynen vader of zijn moeder eęren: ^* end hebbet Godes ghebod krachtlooß ghemaeckt om uwer inzetting willen.

* Marc.7.b.13 1.Tim.4 a.3 2.Tim.3.a.2

7

Ghy huychelaers, wel heeft Esaias van v ghepropheteert end ghesproken:

8

^* Dit volck ghenaeckt my mit zynen monde, end eęrt my mit den lippen: auer hœr herte is verr van my.

* Esa.29.d.13. Ezech.33.g.31 Marc.7.a.6

9

Auer te vergheefs vereęren zy my, dewijl zy leęren vœr leęringhen, ^* menschen gheboden.

* Colos.2.d.22 Tit.1.d.14

10

^+* End doe hy de schare tot zick gheropen had, zeyde hy tot hen: Hooret toe end verstaet.

+ B

* Marc.7.b.17

11

^* Niet wat in den mond ingaet, dat ⁺ onreynight den mensch, mer wat wt den monde wtgaet, dat ontreynight den mensch.

* Act.10.c.15 Rom.14.c.17 20 Tit.1.d.15

+ Gr. maeckt ghemeyn.

12

Zyne leęrionghers alsdan byghekommen, zeyden tot hem: Weetst du dat de Phariséers deze rede ghehoort hebbende, gheærghert zijn gheweeßt?

13

Hy auer andwordde end zeyde: ^* Alle planting die mijn hemelsche Uader niet gheplantt heeft, zal wtgheroyt werden.

* Ioan.15.a.2 Act.5.g.39

14

Laet ze varen: ^* zy zijn der blinden blinde beleyders. Wanneęr auer de blinde den blinden beleydet, zo vallen zy beyde in de gracht.

* Esa.42.c.19. Luc.6.f.39

15

End Petrus andwordde end zeyde tot hem: Uerklaer ons deze verghelijcking.

16

Iesus auer zeyde: Zijt oock ghy noch

[p. 28r]

onuerstandigh?

17

Uerstaet ghy noch niet dat alles wat in den mond ingaet, in den buyck héngaet, end werdt in den stoelgangk hénwt gheworpen?

18

Wat auer ten monde hærwtgaet, dat kommt wt den herten, end dat ontreynight den mensch.

19

^* Want wt den herten kommen hær booze ouerlegghinghen, doodslaghen, echtbrekeryen, hoereryen, dieueryen valsche tuyghnissen, lasteringhen.

* Genes.6.b.5 end .8.d.21 Ierem.17.b.9 Pro.6.b.14

20

Deze stucken zijn’t die den mensch ontreynighen: ⁺ auer mit onghewasschen handen te eten ontreynight den mensch niet.

+ C

21

^* End Iesus van daer wtghegaen, vertoogh in de oorden Tyri end Sidons:

* Marc.7.c.24

22

End zie, eęn Cananeesche vrauw, welcke van dien enden wtghekommen was, schreyde hem na, end zeyde: Heęr du zoon Dauids, erbarm dy myner: mijn dochter werdt iammerlick bezeten van den duuel.

23

End hy andwordde hœr niet eęn word. End zyne leęrionghers byghekommen, baden hem, end zeyden: Uerlaet ze, want zy krijscht ons na.

24

Hy auer andwordde end zeyde: ^* Ick bin niet wtghezonden, dan tot den verlorenen schapen des huyß Israels.

* Matt.10.a.6 Act.13.g.46

25

Zy quam auer, end ⁺ viel voor hem neder, zegghende: Heęr, komm my te hulpe.

+ Gr. neyghde hem toe

26

Hy auer andwordde, end zeyde: Het

[p. 28v]

is niet ⁺ eęrlick dat men het brood der kinderen neme, end den hondekens voorwærpe.

+ Gr. fijn

27

Zy auer zeyde: Ghewißlick, Heer: nochtans eten de hondekens van den kruymkens die van hœrer heęren dissche vallen.

28

Doe andwordde Iesus, end zeyde tot hœr: O vrauw, dijn ghelooue is groot: dy gheschiehe alzo du wilt. End hœr dochter ward ghezond van dier vren an.

29

End Iesus van daer voordghegaen, quam an t’Galileesche meer: end gheklommen op den bergh, zat aldaer.

30

End tot hem quamen vele scharen, die dar hadden mit zick ^* krœpelen, blinden, stommen, verlammden, end vele anderen: end worpen ze voor de voeten Iesu, ⁺ end hy heylde ze [alle].

* Esa.29.f.18 end .35.b.5 Matth,11.a.5 Luc.7.d.22

+ D

31

Alzo dat zick de scharen verwonderden, doe zy zaghen de stommen spreken, de verlammden ghezond, de krœpelen wandelen, end de blinden zien: end prezen den God Israels.

32

^* Iesus auer riep zyne leęrionghers tot zick, end zeyde: My iammert hertgrondlick der schare, om dat zy nu dry daghen vast by my blijuen, end hebben niets te eten: end ick will ze niet vastende van my laten, op dat zy niet bezwijcken op den wegh.

* Marc.8.a.1

33

End zyne leęrionghers zegghen tot hem: Uan waer [zolden] ons zo vele brooden [ghewerden] in der woestijne dat wy zo groot eęn schare zadighden?

34

End Iesus zegt tot hen: Hoe vele

[p. 29r]

brooden hebbet ghy? Zy auer zeyden: Zeuen, end weynigh vischkens.

35

End hy hiet de scharen neder zitten op de ærde.

36

End namm de zeuen brooden end de visschen, end ^* ghedanckt hebbende, brack ze, end gaf ze zynen leęriongheren: de leęrionghers auer der scharen.

* 1.Sam.9.b.13

37

End zy aten alle, end wurden verzaedt: end zy namen op der brocken ouerschot, zeuen koruen voll.

38

Auer die dar gheéten hadden, waren vier duyzend mannen, behaluen vrauwen end kinders.

39

End doe hy de scharen van zick ghelaten had, trad hy in’t schip, end quam in de palen Magdala.