Spiegel historiael. Tweede partie (fragmenten) [alleen brontekst]

(1998)–Philip Utenbroecke– rechtenstatus



[pagina 281]
[Fragment 7] Ga naar margenoot+[...] Monec sone leet die sterte mine Gramscap nie in ghere maniere So ist goet sijn goedertiere
[pagina 282]
Een abt ian vraghede enen andren [5][regelnummer] Die .xi. iaer hadde ghehad sijn wandren Buten allen lieden inder woestine Wat hi micte dat profijt sine Die sonne sach mi eten nie Sprac hi ende ian sprac no gram mie [10][regelnummer] ¶ Een monec plach dicken gram te sine Ende liet daer om der moneke mine Ende ghinc wandren allene Om te hebben gramscap ghene hem sturte eens sijn water uat [15][regelnummer] Ende hi uollede weder dat Noch sturte het; ende noch daer nare Doe wart hi zeker wel gheware Dat die viant dat al wrochte Die hem gramscap te uoren brochte [20][regelnummer] Doe keerde hi daer hi was te uoren Ende warp uan hem alden toren. ¶ Een oude seghet een monec sal Den goeden iachthont slachten al Die als hi den hase versiet [25][regelnummer] Jn sijn lopen ontsiet niet Voer hi den hase heuet gheuaen. Dus soude den monec niet weder staen Als hi dat cruce wel vername Voer hi ten ghecruusten quame [30][regelnummer] hine soude sijn lopen niet laten werren Om gheen verdriet om gheen vererren.
Vanden ghetemperden te versmaden .lxiiij Een broeder was ter onsuuerheit Becuert dat hi heuet gheseit Jn biechten enen ouden. Diene sere heuet ghescouden. 5[regelnummer] So dat hi uel in wan hopen. Ende es vten cloestre ghelopen. ¶ Bi gods wille ghesciede het dus Dat die abt apollonius Quam te desen die hem vraghet 10[regelnummer] Watten vten cloostere iaghet
[pagina 283]
50[regelnummer] Ga naar margenoot+[...] Ende haelden haren broeder weder ¶ Een oude seghet siestu iemen neder Vallen bider sonden ghewout Ne lech op dien ghene scout 55[regelnummer] Maer op den ghenen d[iet] verwi[nt] Ende sech wee mi dese es ghescint Sijns dancs also als ic ben Ende bewene di ende hen En soec helpe anden hoghen. 60[regelnummer] Want wi wale warden bedroghen ¶ Pastor die abt seghet Wiltu in rusten sijn gheweghet Jn allen zaken segghende stic Te di zeluen wie ben ic 65[regelnummer] Ende niemen ne iugiere None hebbe onwaerd inghere maniere ¶ Priester hiet enen broeder gaen Vte sire cellen die hadde mesdaen. So moet ic dat zelue doen. 70[regelnummer] Sprac die abt Bessarioen. Want ic een sondare ben Des so moetic gaen met hen.
Van quaden begripe lxv. Een broeder te wetene begheerde An abt pennen van groter waerde Dat hi hem des gheue raet hoe hi bescuwe te segghen quaet 5[regelnummer] Best van sinen euen kerstijn Dus was die antworde sijn Jc ende sijn naeste sijn vormen .ij. Als ic mine vorme bescouwe mee. Dan dandre ende si mi dan dinct 10[regelnummer] Dat su van sconeit es gheminct So sal mijns broeder vorme sijn Scone in die oghen mijn Maer can ic niet sien an mi Ene dinc die lelic si 15[regelnummer] Jc sal an minen broeder sien
[pagina 284]
Dat ic te lachterne sal plien Jc ne sal van niemen segghen quaet Begripic mijns selues daet ¶ Pastor seghet in alre stonde Ga naar margenoot+[...] So dat hine mere nacht dede Vallen in die onsuuerhede Doe sprac op die quade sathan. Ende helsede den ghenen dan. [5][regelnummer] Ende [set]te hem op thoeft sine crone Ende seide hi hadde ghewrocht wel scone. ¶ Sente Panthonius seide dese wort hi hadde die duuele dicken ghehort Spreken van haerre quader art [10][regelnummer] Die si togheden ten ghenen waerd Die gode dienden ende alre meest Daden si ten moneken hare uolleest So dat daer een seide ic vechte an Enen al te harden man. [15][regelnummer] Want welke tijt dat icken cure Valt hi met versuchtene zure Ter beden ende so moetic vlien Met groter confusen van dien ¶ Een ander sprac ic hebbe in handen. [20][regelnummer] Enen die wel ontfaet mijn vanden Jc makene gram in meneghen doene Ende traech in orisoene Als hi sine zalme lesen soude Doe icken slapen also houde [25][regelnummer] ¶ Een oude seghet hen comen niet Die vlieghen anden pot die siet Maer inden lawen dat si vallen. Ende bevulen al met allen. Die duuele na die maniere [30][regelnummer] Den monec ontsteken met gods viere
[pagina 285]
Vlien ende si uolghen naer Den lawen ende maken onclaer
Vandes vleisces temptatie .lxvij. Het soude met handen siere moeder Ouer ene beke helpen .i. broeder Die met sinen clede sine hande bewant Die moeder vraghedem thant 5[regelnummer] Twi hijt dade hi seide tote hare Dat wijfs lechame al vier ware Want als ic quame ane di Andre wijf quamen te voren mi ¶ Een helighe abedesse hiet sare. [...] Ga naar margenoot+Die ionghelinghe die ghe[.]e[.]e Die dat wijf daer senden wouden. Om te verdulne den ouden. Su hads hem oec belof ghedaen. [5][regelnummer] Den ouden vraghet si om haer saen. hi seide siet hoe heuet verbrant Mine vingre die dochter vanden viant Siet waer su slaept als sise begonden. Ontwecken ende nopen hebsise doot vonden. [10][regelnummer] Maer onse here heuet haer ghegheuen Bides goets mans bede haer leuen Ende soe quam ten goeden ende Ende menech diet bekende ¶ Een monec ghedoghede grote pine [15][regelnummer] Vander luxurien venine Ende quam dicken tote enen goeden Ouden dien hi bat met oetmoeden Dat hi vor hem dade sine bede. Dat die goede man gherne dede [20][regelnummer] Ende dicken es dit ghesciet Ende als die goede man versiet
[pagina 286]
Dat die ander bleef also vort Ende god sine bede niet ne hort Des ward hi droeue harde sere [25][regelnummer] Nachts vertoghedem onse here Want ghenen monec sittende hi bekent Ende quade gheeste hem omtrent Jn messeliker wiue ghedane Daer die monec ghenoechte nam ane [30][regelnummer] Ende gods enghele sach hi al bloot Te hem waert toghen onwaerde groot Dat hi niet ne uel ter bede Die goede man versach tier stede Dat des monecs rokeloosheit [35][regelnummer] hem dat quaet al heuet bereit hier na sprac die goede man. Aldus ghenen monec an. Broeder hen mach niet ghescien Dat di onsuure pense vlien [40][regelnummer] Altoos bi enechs menscen bede Dune wilt pinen ende bidden mede Of die zieke onganser spise Ga naar margenoot+[...] ¶ Orosius maect ons bekent Rowe tegle es quaet fundament Maer gheheel met groten viere Die heuet wel des steens maniere. [5][regelnummer] ¶ Sirus seghet die sonder leuet Temptatie andie sonde hi cleuet ¶ Agathon die abt goet Ons dit te verstane doet Hen es passie ghene so fel [10][regelnummer] Als betrouwen alte wel.
Van boeten alte wel .lxix. Een broeder vraghede enen ouden vroet Wat hem best te doene stoet Want vule ghepense name hem tleuen
[pagina 287]
Die oude heuet dus raet ghegheuen 5[regelnummer] ¶ Als een wijf wille spenen haer kint Neemt su dat su bitter vint Ende smaert hare borst daermede. Als tkint wille sughen na sine zede. Ende het die bitterheit heuet beseuen. 10[regelnummer] So wille het die borst begheuen Du doe dus als di comt in Quaet ghepens smere dinen sin Met pensene om die bitter doot Ende om die tormente groot 15[regelnummer] Die men om sonden moet ontfaen. Di sal al quaet ghepens vergaen. ¶ Een oude seghet na die maniere Dat scuwen ghevenijnde diere Dese bittre crude sterc 20[regelnummer] Also verdriuen dit wel marc Alle ghepense van vuulheden. Vasten met uerenster beden. ¶ Abt penne die seghet also. Die duuel es niewer af so vro 25[regelnummer] Als dat een sine ghepense quade Niet openbaerd in goede rade ¶ Die abt euagrius hi seghet Sin die in dolinghen leghet Die brinct weder in goeder stede 30[regelnummer] Lesen. waken ende ghebede Vuul bernende bagaren. Ga naar margenoot+[...]	margenoot+ \|114ra\| margenoot+ \|114rb\| margenoot+ \|114rc\| margenoot+ \|114rd\| margenoot+ \|114va\| margenoot+ \|114vb\|

[Fragment 7]

Vanden ghetemperden te versmaden .lxiiij

Van quaden begripe lxv.

Vandes vleisces temptatie .lxvij.

Van boeten alte wel .lxix.