Lees en luister. Deel 9

[p. 47]

10. De Ontdekking van Amerika. 2.
Land! land! land!
(De matroos Rodriguez Bormejo vertelt).

Wij hebben vandaag, Woensdag, nu al de hele dag gezeild, doch land is nergens te bespeuren; de eerste dag van de drie is voorbij; wij slapen zeer onrustig en zijn allen Donderdagmorgen vroeg op het dek.

Ons schip, de Pinta, zeilt vooraan; dan volgt de Santa Maria, en even verder de Nina. De zon is opgekomen; de dag begint.

Het is tien uur nu; zien kan ik voor mij uit niets dan water en lucht, doch ik ruik wat; ik ruik boomlucht, als in de bossen van Granada, en bloesemgeur. O, zeilen wij werkelijk land tegemoet? En zie, zie, daar vliegt een troep vogels vóór ons door de lucht! Wij volgen ze met onze ogen, om te zien, wáár zij neerstrijken. Ook op de Santa Maria en de Nina zie ik mijn makkers naar de vogelvlucht kijken. Wáár is het land? Ach, de vogels zijn verdwenen.

Nu is het middag; aan eten denkt haast niemand. Ik let scherp op; wat drijft daar in de zee? Gauw een bootshaak; ha, daar heb ik het: een boomtak met blad en vrucht. Land kan nu niet ver af zijn. Mijn vriend Hernando roeit met de boot naar het admiraalschip; de admiraal moet de boomtak ook zien. Hij heeft dus wel gelijk gehad: wij naderen het land, en de tweede dag is nog niet voorbij.

Hernando is terug; hij vertelt, dat een der matrozen van de Nina een kunstig gesneden stok heeft opgepikt en aan de admiraal heeft gebracht; gewis, land is vóór ons, en op dat land wonen mensen! Wanneer zullen wij ze ontmoeten?

Nu is het avond; de tweede dag is voorbij; de nacht komt. Ik heb nu de wacht op de uitkijk; het spijt mij niets; ons schip is vooraan, en ik ben de voorste op ons schip. Ik zal scherp opletten. Ik geloof niet, dat iemand slaapt; onze kapitein

[p. 48]

staat op het dek; op de Santa Maria zie ik de admiraal heen en weer stappen. Een kranige kerel toch, al is hij koppig en spoedig kwaad. Hij krijgt vast en zeker gelijk. Zie voor je uit, Rodriguez!

Ik hoor niets, dan het windgeruis in de zeilen en de touwen. en het geklots der golven tegen de boeg. Op het dek staan mijn makkers te turen over het wijde watervlak; zij zeggen geen woord. Zie voor je uit, Rodriguez!

Twee uur; de maan komt op; haar zilveren stralen omzomen de golven met blinkende randen; wat een heerlijke nacht; ik kan nu alles beter onderscheiden. Zie voor je uit, Rodriguez!

Wel, wat is dat daar - een donkere streep in de verte; zou dat land zijn? Stom, daar schuift een wolk voor de maan. Ik heb mij toch niet bedrogen; zeg nog niets, Rodriguez; zeg nog niets - verontrust je makkers niet, de arme kerels.

Daar breekt de maan door de wolken. Gezegende Maria, ik zie het, ik zie het: de donkere streep voor mij is land, ja, het is land.

Terwijl op de drie schepen alle opvarenden met hun blikken trachten, de duisternis te doorboren... terwijl allen hunkeren, om het zo begeerde land te zien... klinkt plotseling de blijde juichkreet over de Oceaan: Land! Land! Land!!!

Rodriguez juicht, jubelt! Dan loopt hij naar het kleine kanon op de voorplecht, en hoor, hóór! daar rolt het kanongebulder over de watervlakte; op de Santa Maria en op de Nina wordt het gehoord. Dan barst het gejuich los uit al de monden: Land! Land! Land!!!

Op de Santa Maria ijlen allen naar de admiraal; de manschappen omhelzen hun gezagvoerder; alle onderscheid in rang en stand is op dit ogenblik vergeten; over de gebaarde wangen lopen tranen van blijdschap! Daar heft de admiraal aan: ‘Te Deum Laudamus!’

[p. 49]

En allen nemen de woorden over, zodat het oude kerklied over de wateren schalt in het vroege morgenuur.

De admiraal gaat naar zijn hut, en knielt daar neer voor het beeld van de Verlosser; hij dankt ontroerd, dat God hem het doel van zijn leven heeft doen bereiken.

Maar tegelijk vervullen nieuwe zorgen zijn hoofd. Welke mensen wonen op het land, daar vóór hen?

Vrienden?

Vijanden?

Hoe zullen zij de schepelingen ontvangen?

Zullen er levensmiddelen zijn?

En is het land vóór hen uit Zipangu, of Chatai, of Indië?

Maar God heeft hem geleid tot hiertoe; in Zijn hoede is hij veilig, ook morgen - ook de volgende dagen.

Als Columbus weer het dek betreedt, herkennen de manschappen hem nauwelijks. Een blinkend harnas onder een ruime, purperkleurige mantel dekt zijn forse leden; een fluwelen hoed met witte pluim siert zijn bruine lokken; een sierlijk zwaard hangt aan zijn zijde.

De zeeman is een edelman; Christoforus Columbus is voortaan don Christobal Colon. De Spaanse koningen hebben hem beloofd, dat hij in de adelstand opgenomen wordt, als hij Indië bereikt. En... vóór hem ligt Indië!

Allen zijn nu vol verlangen om meer van het land, dat zij naderen, te aanschouwen.

De maan schijnt nu helder aan de lucht. Duidelijk zijn er bomen op het land te onderscheiden; bergen zijn er niet; het land is vlak; het strand is breed.

Nauwelijks is de zon opgegaan, of er wordt van de Santa Maria een boot uitgezet. Drie mannen nemen er in plaats: de gebroeders Pinzon en Columbus.

Matrozen roeien de drie bevelhebbers naar land: nog even, en daar betreedt Columbus het eerst het strand; hij ontplooit de Spaanse vlag, plant de vlaggestok in de bodem, en neemt

[p. 50]

het land plechtig in bezit voor Ferdinant en Isabella, koning en koningin van Spanje.

Het is Vrijdag 12 October 1492.

Uit: Karakter, Kennis, Kunst X.

J.T. de Jager.

Zo landt Columbus op het eilandje Guanahani. Hij doopt het om tot ‘San Salvador’, d.i. H. Verlosser. Nooit heeft hij geweten, dat hij een nieuw werelddeel ontdekt had. Tot aan zijn dood toe heeft hij gemeend, werkelijk in Indië te zijn aangekomen. Vandaar de naam ‘West-Indië’ voor deze archipel.

Nog driemaal heeft hij zelf de tocht gemaakt.

Tijdens de tweede van die reizen is er iets verschrikkelijks met hem gebeurd. Als zovele grote mannen heeft hij ondervonden, dat men niet moet rekenen op de dankbaarheid van de mensen. Nijd en afgunst werden ook zijn deel. In boeien geslagen, in ketenen geklonken werd hij bij die gelegenheid naar Spanje teruggevoerd - als een misdadiger, vals beschuldigd van wreedheid en bedrog. Wel heeft koning Ferdinant recht gedaan, en hem in zijn eer hersteld. Maar de titel ‘Onderkoning van Indië’ werd hem ontnomen.

Deze miskenning van zijn verdiensten heeft de grote ontdekker diep gegriefd. Op zijn sterfbed heeft hij zijn zoon verzocht, de ketenen, waarmee hij eenmaal zo schandelijk werd geboeid, naast hem in het graf te leggen.

Wat mag hem bij dat verzoek bezield hebben? De mens zou immers het liefste meenemen in de eeuwigheid, wat hem op aarde het liefste was.

Misschien wel deze gedachte: ‘Als ik verschijn voor Gods eeuwige rechterstoel, bied ik O.L. Heer mijn ketenen aan, zeggende: Zie Heer, deze hebben mij behoed voor de grootste der zeven hoofdzonden, de wortel van alle kwaad, de hovaardij. Zij hebben mij de ijdelheid leren inzien van alle aardse roem. En daarom waren zij op aarde mijn beste, mijn liefste bezit.’