De neger

[p. 59]

VI

Toen ik 's zaterdags om een uur het kantoor verliet regende het en ik was doornat toen ik op de gracht aankwam. Al uit de verte zag ik dat er grote dingen gingen gebeuren. Er stond een handkar voor de deur met flessen en vaten er op en Grimm, gekleed in een soort oliejas en met zijn hoed op, was aan het worstelen met een zeil, dat hij over de lading wilde vastmaken en dat steeds als een grote bruine vogel in de wind opfladderde.

‘Staat u niet zo wezenloos te kijken. Help liever dat kreng vasthouden,’ riep hij. Ik zette mijn tas binnen en ging de regen weer in om hem te helpen.

‘Zo ja. Zorg vooral dat die vaten droog blijven, anders hebben we er straks geen houvast meer aan.’

Hij ging naar binnen en bleef zo lang weg dat ik hem ervan verdacht koffie te zijn gaan drinken terwijl ik het zeil vasthield en steeds maar natter werd. Ten slotte kwam hij terug met een touw.

‘Ik heb een ruimte gevonden bij een slager hierachter. Die heeft een oud keteltje, net wat ik moet hebben. Hij laat me wel betalen, de bloedzuiger. Niks is zo smerig als een slager, of het zou een medicijnman moeten zijn. Zeg, De Bel, ik kom nooit over die brug als u me niet even helpt. Heeft u uw ontslag al genomen?’

Het was dus toch wel tot hem doorgedrongen.

‘Nee meneer,’ zei ik. Want ik was weer aan het twijfe-

[p. 60]

len geslagen toen ik 's morgens op het punt stond naar Vijlbrief te gaan en ineens aan die kop van Rozeman dacht. Waar begaf ik me eigenlijk in?

‘Het heeft ook nog geen haast,’ zei Grimm. Hij trok de deur dicht, we gingen ieder aan een kant van de bak staan en duwden de kar langs de verlaten, van regen glimmende pakhuizen, zodat ik bij mijn eerste stappen op het pad van de handel nog het meest leek op een voddenman uit een Italiaanse film.

De slagerij zat op de gracht achter de onze, op de hoek van een steeg. Op het raam van de kleine etalage stond Vleeschhouwerij en erachter lagen een paar nagemaakte worsten op nikkelen schotels. De slager, een dikke vent in een met bloed bevlekte witte jas, stond met zijn hoed op achter de ruit van de deur naar de regen te kijken en deed de deur open toen hij ons zag stoppen.

‘De werkplaats is schoon, dokter,’ zei hij tegen Grimm. ‘Dit is de heer De Bel, mijn assistent,’ zei Grimm. ‘Wij komen de rommel alvast neerzetten, maandag gaan we aan de slag.’

De slager keek minachtend naar mij en de uitdragerij op de handkar. Grimm en ik maakten het touw los en begonnen de flessen naar binnen te dragen. Achter de winkel met stukken vlees aan haken voerde een gangetje door de woning van de slager naar een tuintje. Er stonden wat kale struiken, twee roestige tuinstoelen en een tafeltje. Aan het eind werd het afgesloten door een stenen schuurtje met een lange schoorsteen erop. De slager deed de deur voor ons open en bleef met zijn

[p. 61]

handen in zijn zij staan kijken, terwijl Grimm enige tochten door het huis maakte om de vaten en nog wat glaswerk en slangen te halen.

Het schuurtje bestond uit een ruimte met een stenen vloer en een vettig raampje waardoor je in de tuin kon kijken. In de hoek stond het keteltje, een roestig geval met wat meters eraan, op een kachel waarvan de pijp door het dak verdween. Verder werd de inventaris gevormd door een hakblok en wat vaten en kuipen.

Grimm en ik begonnen het meegenomen materiaal ordelijk op te stellen. De slager keek uit de deuropening nog even toe en trok zich toen terug.

‘Weet u wat ik nou nog het leukste van alles vind?’ zei Grimm. ‘Als ik denk aan al die kerels met fabrieken, al die herders met hun dikke buiken, met fabrieken die afgeschreven moeten worden, machines, vertegenwoordigers, geouwehoer van klanten, en al die ellende om minder te verdienen dan ik hier in een schuur achter een krengenslachterijtje. Is dat niet iets geweldigs?’ ‘Ja meneer,’ zei ik. ‘Maar u moet me niet kwalijk nemen, ik heb nogal honger, ik kwam net van kantoor, ziet u, ik had nog niet gegeten.’

‘Haal maar een stuk worst bij die slager,’ zei Grimm. ‘Ik lust ook wel wat. Laat hij het maar op de rekening zetten.’

Ik liep door het tuintje naar de woning. Halverwege het gangetje stond een deur op een kier. In de ruimte erachter lachte een vrouw met lange, gierende uithalen alsof ze gekieteld werd. Ik dacht ook de stem van de

[p. 62]

slager te horen, dus klopte ik aan en deed de deur wat verder open. Door een slaapkamer met kale meubelen en een onopgemaakt bed keek ik in een zwart en roze betegelde badkamer. In het bad zat een dikke vrouw met geblondeerd haar, die zich schuddend van het lachen aan de rand vastklemde, terwijl de slager, geheel gekleed en met zijn hoed nog op naast het bad stond en haar speels met water gooide, dat hij met het zeepbakje uit het bad schepte.

Ik trok zacht de deur dicht en liep door naar de slagerij, waar ik een stuk leverworst uitzocht van de toonbank. Ik stopte het onder mijn jas en haastte mij terug langs de deur, waarachter het rumoer nog voortduurde. Grimm zat in het schuurtje op het hakblok en keek tevreden naar zijn opgestelde bezittingen.

‘Ik heb het zo maar meegenomen, meneer,’ zei ik. ‘De slager was er niet. Hij zat in het bad, geloof ik.’

‘Nog beter,’ zei Grimm. ‘U begint het te leren. We zullen nog wel iets van u maken, De Bel.’

We deelden de worst en aten hem op.

‘Nu kan ons niets meer gebeuren,’ zei Grimm. ‘Van de week die duizend liter. En als dat achter de rug is, dan gaan we eens uitkijken naar een eigen apparatuur. Die komt dan in de hal, die rotzooi van mijn moeder moet daar toch eens weg. We moeten het natuurlijk laten verbouwen. En voor u komt er een mooi kantoor, waar u net zoveel kaarten kan volschrijven als u wil.’

Ik vond dat het verdacht veel op een echte fabriek begon te lijken, met machines die afgeschreven moesten

[p. 63]

worden, maar ik zei maar niks. Ik staarde een tijdje naar de regen. Door de open deur kon ik net het tafeltje en de kale struiken zien. Grimm zoog aan zijn pijp en zag eruit alsof hij steeds grotere apparaten voor zich zag. ‘Nou, we zijn klaar,’ zei hij eindelijk. ‘Gaat u maar een stukje eten, dan breng ik even die kar terug.’

Hij keek nog eens rond, zette zijn hoed op en we gingen door het huis naar de winkel. De slager hakte met een groot mes in een stuk vlees.

‘Zo, klaar dokter?’ vroeg hij opgewekt.

‘Jawel,’ zei Grimm. ‘Ik ben er maandag om negen uur. Laat u vooral alles zo staan.’

‘Natuurlijk dokter,’ zei de slager.

Buiten nam Grimm de kar en liep in de regen verder de steeg in. Ik ging naar huis. Maandag moest ik Vijlbrief vertellen dat ik wegging. Dan was ik een avonturier geworden, tussen oorlogsinvaliden, slagers en boksende negers. Blekemolen zou ervan opkijken. En als bewijs van moed had ik een stuk worst gestolen, waarvan ik de smaak nog in mijn mond had. Ik voelde in mijn natte jaszakken of ik mijn pijp had meegenomen, maar ik had hem op kantoor laten liggen.