Afrikaans, ons volkstaal. 71 theses, of stellinge, neergeleg en verklaar
(1891)–S.J. du Toit–
Auteursrecht onbekendWat andere seg:Op di stelling, en op verskeie andere, verwys onse antekenings na di kostelike boek van Roorda, Schrijftaal en Spreektaal. Ongelukkig met verhuis van Pretoria na di Paarl is di boek (en enige andere boeke) verlore geraak. An di Kaap kan ons dit ni kry ni. En weer uit Holland ontbiede duur te lank. Dus moet ons mar di leser na di boek verwys. Mar di stelling is so algemeen erkend, dat ons gen getuige tot bevestiging hoef op te roep ni. Ons haal mar net an wat Beets seg, Sparsa, bl. 38: - ‘Als wij spellen, kleeden wij de taal niet aan, maar beelden haar af voor de oogen.’ | |
Wat ons tot opheldering hierby voeg.As di Engelsman spelle, trek hy syn taal 'n jurki an, en hoe sleg di jurki pas, het ons onder di Twede Stelling gesien. Mar ons seg: ‘Skryf soos jy praat’, met andere woorde: Moet ni ver julle woorde tabbertjies maak op Hollanse patrone ni; dit pas ni. Né, as julle spelle, luister eers goed hoe julle di woorde uitspreek, en teken dit dan so af. En veral in di taalkunde, in di verbuigings, vervoegings en samevoeging van woorde, ag watter patrone word an di arme taal angetrek! As di Afrikaner wil Hollans praat, liwe tyd! Party keer kryg jy lus om daaro'er te huil, en party keer om daarom te lag. | |
[pagina 14]
| |
Weet julle waaran het di skrywer dikwils gedenk? An David in Saul syn wapenrusting, (1 Sam. 17). Kyk, David sal teen di Filistyn Goliath gaan veg. Mar Saul wil hom ni so laat gaan ni. Hy trek hom eers syn yster pak klere an, en set 'n koper helm op syn kop, en gord syn yselike tamaai sawel an syn heup. Dis mooi, nè! Mar Saul was 'n groot man, en David was mar 'n klein mannetji. Dan, David was so'n pak klere ni gewend ni. Hy wil perbeer, mar hy kan amper daarmé ni loop ni. Saul seg: ‘Perbeer mar, jy sal dit wel gou leer!’ Ag né, wat bog! seg David. Ek kan met di ding ni eens loop ni; hoe sal ek daarmé veg?...... So gou as nou goi hy di wapenrusting af; trek weer syn véwagterspak an; soek 5 mooi gladde klippe uit di spruit; vat syn slinger in syn hand; hy slinger...... Ja, di eerste di beste klip - in di Filistyn syn harspan! - Daar leg hy!...... Afrikaners! waarom moet julle ver julle laat belaggelik en onmagtig maak met di vreemde wapenrusting?...... ô, Daar is so baing Davids in Sauls wapenrustings onder ons! Afrikaner, as jy skrywe, moet ni jou taal anklé ni; teken dit af, en trek dit syn eie klere an! |
|