| |
| |
| |
11 De brulloft
Dese Rienick hadde te wyff Feicke Sickinga dochter van Goyngum...
It wie in jier letter, op 'e tredde fan de simmermoanne 1368, dat it Kante Plein foar Rodenboarch derhinne lei as in Frânske hofseal. Dat wie alteast it sizzen fan broer Martinus fan it Johanniter kleaster en hy koe it witte. Wie de muonts net fan Fryslân oer Flaanderen nei Frankryk reizge, fan kleaster nei universiteit om ynwijd te wurden yn de katedraal fan kennis? En fansels hie de Snitser gelearde as gast de gelegenheid waarnommen om yn de wrâldske hôven de eagen ek goed de kost te jaan.
De puozzen op it Kante Plein wiene troch it oanhâldende simmerwaar fan de lêste wike opdroege; it ôffal dêr't oars de bargen yn omwrotten, hiene jongfeinten op in karre laden en yn de grêft kipere; út alle hoeken fan de stêd wei wiene skammels en planken oansleept om as tafels en banken te tsjinjen en út 'e finsters fan huzen en winkels hongen kleurige kleden dy't inkeld by grutte feesten de stêd opsierden. Foar de gevel fan Rodenboarch hie it stinsfolk ûnder befel fan Boate Kammen, in stellaazje boud. Dêr stiene de swiere tafel op en stuollen út 'e hearekeamer fan Bocke Doedinga.
Dy moarns hie de muonts noch op Rodenboarch west om syn âldlearling Rienk Bockema ta te rieden op 'e mis en de lêste lessen foar it houlik yn te druien. Der wie gjin twivel mooglik dat Bot Sickinga, lykas ús Leave Frouwe Marije, as faam, dus ûnbesmet fan de útfloeisels fan lege driften, hjoed de stap nei it hillich sakramint fan it houlik sette soe. It houlik wie der ommers net om yn it tsjuster fan de nacht jins lusten út te wierjen, mar om de wrâld te befolkjen mei in opgroeiend laach dat de hillige tsjerke
| |
| |
heech hold en beskerme en him te war stelde tsjin de listen fan Lúsjefer en syn trawanten. Want wie it net sa dat, wêr't de lusten fan man en frou inoar rekken, de duvel gnyskjend tusken krong?
Rienk Bockema hie de muonts fuortrinnen sjoen, tusken de tafels en banken troch, de kant út fan de Martinustsjerke, dêr't er strak de houliksmis opdrage soe. Hy besocht de kearen te tellen dat de lusten fan Bot en himsels inoar rekke hiene, mar it wiene der tefolle. It hie oan de iene kant in gelok west dat se nea swier wurden wie, oars hie it gnizen fan Lúsjefer troch hiel Snits en omkriten klonken. Mar oan de oare kant makke it him ûngerêst. Soe de meagere skurte fan Bot yn de jierren dy't kamen, wol fol reitsje fan nij libben, in soan dy't syn bewâld letter oernimme koe? Bot hie him altyd tewille west, har sûnder ferset oerjûn, hiel oars as de fammen en froulju dy't er mei geweld nommen hie. By har hoegde er nea yn de oanfal, wie it doel berikt sûnder slach of stjit, mar dy oerwinnings joegen him gjin befrediging. Wie it wol syn sin wat er hjoed oangean soe, in libbenslange ferbining mei in frou dy't er amper mear begearde?
Rienk bûgde foaroer, stiek de holle ta it iepen finster út en kipe omheech. Dit wie no it bygebou fan Rodenboarch dat se it lêste healjier foar him en Bot oplutsen hiene. Hy hie sels graach in stins yn Goaiïngea bouwe litten, mar it wie foaral Fekke Sickinga dy't derop oan stie dat de takomstige haadling yn Snits de macht útoefenje soe. Uteinlik hied er tajûn, mar wol mei it betingst dat Rodenboarch útwreide wurde soe mei in nije stinshal, binnenhurd, efterkeamer en in toer.
It gebou wie der kommen, sûnder toer lykwols, want Bocke Doedinga wegere plan-út it folk hegere lêsten op te lizzen foar de bou fan in nij Babel yn Snits. Dy útspraak fan de âlde haadling rûn de minsken as lij wetter yn de earen en fan dy dei ôf neamden se Rodenboarch ek wol it âlde Babel. Der waard lykwols ek grute, menear pastoar soe net fergees de toer fan Babel yn in koarte
| |
| |
preek delhelle ha. Want koe Bocke Doedinga it jild, yn plak fan it út te jaan oan de bou fan in stinstoer, mar net better skinke oan de godshuzen yn de stêd?
Nea soe hy, Rienk Bockema, as takomstige hearsker oer it súdwesten fan Fryslân, it jild útjaan oan de tsjerke. De toer soe der komme, sa wis as Fekke Sickinga syn gebiet útwreide yn de rjochting fan de mar en sa wis as hysels hjoed troude mei de erfgenamte fan de Goaiïngeaster heareboer.
Yn de fierte waaide it lûd fan trompetten oan en hy wist, it wie it teken dat de staasje út Goaiïngea wei yn oantocht wie. Hy gong rjochtop stean en skikte syn gurle, fersierd mei in sulveren râne, rjocht. Doe liet er de eagen oer de wite kraach glide, dy't him sierlik oer de skouders hong, fierder oer syn donkerread tunyk oant de hege swarte en puntige learzens.
Bûten de hal wiene ynienen stimmen en tagelyk gong de doar iepen. Hy draaide him om en seach syn âlden, omkes, muoikes, neven en nichten yn fleurige brulloftskleuren de hal binnenstreamen.
‘Se komme deroan,’ sei Bocke Doedinga.
‘Myn jonge, wat sjochsto der kreas út!’ bearde Reynke Donia mei heech lûd.
Se stapte op him ta, lei de hân om syn hals en joech him in flechtige tút op it wang. It wie foar it earst sûnt syn bernejierren dat se him oankroep. Net dat er der ferlet fan hie, want hoewol't se him de lêste tiid gjin striebreed yn de wei lei, wie de ôfstân fan earder bleaun. Reynke Donia lei him kâld, soe nea in waarme frou en mem wurde.
Under útroppen fan bewûndering krong ek de oare famylje om him hinne. Dat dit der no noch fan komme soe, nei't syn jonge libben ferskuord wie tusken de gefaren fan de fierte en it langstme nei de feiligens fan Rodenboarch! De dei fan hjoed soe it begjin wurde fan in nije tiid yn de skurte fan Snits en... fan Bot
| |
| |
Sickinga. It lêste waard him yn it ear flústere en hy wist dat er oant bedtiid ta noch mannich wurd oer harren geslachtsferkear hearre soe.
Hy fielde it benaude fan de beheinings dy't de wurden him opleine, de lytse romte tusken fjouwer muorren, de omwâle stêd. It swit briek him út. En it waard him noch dúdliker as earst dat er útbrekke soe, de wide wrâld yn, it aventoer yn de mjitte. Hy treau ien fan de muoikes oan 'e kant en sette mei grutte stappen op 'e doar ta. Doe't er bûten wie, fernaam er in sigentsje oer it gleone gesicht striken. Oeral op it Kante Plein stiene ploechjes folk te praten, yn ôfwachting fan it opstellen fan de brulloftstaasje. It leafst wied er nei de stâl efter de stins gongen, mar de eagen fan de Snitsers holden him fêst. En op 'e nij fielde er him in finzene. It lûd fan de trompetten wie no deunby en twa swarte hynders út 'e stâl fan Sickinga loeken in nije twatsjillige karre it Kante Plein op. Tusken kleurige blommen siet Bot yn in reade jûpe mei om de hals wyt bûnt fan de harmeling. De gurle om de mul wie ek read en siet fêst mei in sulveren gasp. Op it hier hie se in hege hoed, fan in ljochter read, dy't útrûn op in punt. Dêr hong in lange ljochte wale oan, dy't oer de skouders foel en wei waard efter de sydkant fan de karre.
It wie mar efkes dat Rienk Bockema it byld foar eagen krige fan dy kears dat se yn de greide tsjin de wylgestam siet, ek yn in reade jûpe. Doe hie se him wyld makke, mar no fielde er inkeld de benearing fan folk dat tastreamde en it Kante Plein yn besit naam. Foar en efter waard er ynsletten troch de famyljes fan Goaiïngea en Rodenboarch. Ien sette him de hoed mei pauwefearren op, dy't er yn de stinshal lizze litten hie. Doe waard er meifierd nei it hynder út 'e eigen stâl, dat foar him klear stie.
Swijend ried er nêst de brulloftskarre en seach strak foar him út. Bot hie de holle foardel, ferlegen en oerweldige troch alle eagen dy't op har rjochte wiene. De hynders loeken har by de hichte fan
| |
| |
de Merkstrjitte op oan it westportaal fan de Martinustsjerke ta. De klokken galmen no boppe it lûd fan de trompetten út.
Hy liet de eagen omheech glide, taaste de trije mânske tuorren ôf en seach yn ferbylding syn eigen stinstoer. Wa soe him noch tsjinhâlde, as er ienris de macht hie?
By de tsjerkedoar stiene de Snitser geastliken yn lange pijen, mei broer Martinus foaroan, de brulloftstaasje op te wachtsjen. Rienk sprong fan it hynder en seach hoe't tastutsen hannen Bot út 'e karre holpen. De trompetten sweien, mar noch altyd daveren de klokken boppe har hollen. Wylst er nêst Bot op 'e tsjinstfeint fan God tarûn, dy't him foar altyd oan har ferbine soe, seach er flechtich om him hinne as socht er in oar paad. Wer waarden se ynsletten troch in mannichte en hy wist, der wie gjin wei werom.
Doe't de neigalm fan de klokken wei stoar, rôp broer Martinus:
‘Rienk Bockema en Bot Sickinga, de hillige tsjerke ferwachtet hjir op 'e drompel fan dit Godshûs jitn wurd fan trou. Dêrom myn soan, sis datst Bot Sickinga, salang as de Almachtige God dy it libben jout, trou bliuwe silst.’
Doe't de geastlike swei, foel alle minskelûd fuort as fielden machthawwers en folk oan dat it kommende momint beskiedend wie foar de takomst fan hiel Snits en fiere omkriten. Allinnich in krie fleach skrassend op en waard wei efter de westlike wâl. Efkes gongen de eagen mei en der glied in soarchlik skaad oer de gesichten. Mar broer Martinus glimke en sei: ‘It is in geunstich teken, as de swarte krie by it neamen fan de Hillige Namme bang wurdt en de stêd ferlit... Rienk Bockema!’
Hoewol't it lûd freonlik wie, klonk yn syn namme de twang fan de eardere learmaster troch.
‘Ik sil har trou bliuwe,’ sei Rienk sûnder oertsjûging.
‘Myn dochter,’ ferfette de geastlike hastich, ‘sis datst Rienk Bockema, salang as de Almachtige God dy it libben jout, trou bliuwe silst.’
En like hastich kaam it triljende lûd fan de breid der efteroan: ‘Ik
| |
| |
sil Rienk Bockema trou bliuwe, salang as ik libje.’
It begûn ûnder it folk te rûzjen as stiek der in sêfte koelte op, dy't alle twivel fuortfierde. Hannen waarden útstutsen om inoars rêch oanhâldend te beklopjen, dat de beloften fan trou foar altyd yn it ûnthâld bliuwe soene.
By de tsjerkedoar hold broer Martinus twa ringen omheech en rôp: ‘De rûnte fan de ring is it teken fan trou, mar ek fan de oanhâldende leafde, lykas de Almachtige God de minske leaf hat. Syn grime sil lykwols gjin grinzen kenne, as de leafde weisinkt yn in poel fan haat en it ferbûn ferbrutsen wurdt. Want dan sil de swarte krie weromkomme en de minske meifiere nei de ivige poel fan fjoer, dêr't Lúsjefer foar master opslacht.’
De eagen draaiden omheech en in sucht gong troch de mannichte, doe't tsjin it blau fan de himel gjin swarte skym te bekennen foel. Rienk skode hastich de ring om Bot har finger. En doe't er seach dat har hân mei syn ring sa trille dat se der gjin stjoer oer hie, stiek er sels ta.
In amerij letter knibbelen se foar it alter, tegearre ûnder de ljochte wale fan Bot, dy't harren as de wjukken fan in ingel omsleat. Skean foar har stie it koar fan muontsen, dat it rûzjen fan it tsjerkefolk oerstimde. Yn de hearebanken oan wjerskanten siet de neiste famylje.
Wylst broer Martinus ûnder it opdragen fan de houliksmis syn sjongsum lûd útsette, lei Bot Sickinga de holle tsjin it skouder fan Rienk.
‘Is der wat, Rienk?’ flústere se.
‘Wat soe der wêze,’ sei er, botter as er woe.
‘Krekt as... as...,’ stammere se.
‘No wat?’ frege er ûngeduldich.
Hy seach dat se gûlde.
‘Fannacht,’ sei er sêfter, ‘as wy allinnich binne...’
Fannacht... wêrom hied er dat sa sein? En ynienen wist er dat it
| |
| |
fannacht heve soe. Bot soe fan him fernimme wat syn easken wiene: in soan en it aventoer!
Doe't de mis dien wie en Rienk ûnder de wale fan syn breid weikaam, seach er rjochts fan it alter, by de súdlike muorre, broer Jehannes stean. Boppe him troane Marije, dy't er middenmank de ingels skildere hie. En wylst syn eagen fan Marije nei de muonts glieden, like it as glimken se him beide ta. Hy beskôge it as in teken dat de wyldernis fan Goaiïngasweagen foargoed efter him lei en dat de wrâld, Gods skepping sa't broer Jehannes sei, foar him iepen gong.
It Kante Plein wie ien en al folk. Manlju en froulju sieten skouder oan skouder op 'e banken. De planken tusken de skammels bûgden troch fan skalen mei dampend kowe-, barge-, skieppe- en geitefleis, kuorren mei brea en bôle en krûken mei brún bier. De rûge koppen hongen boppe de tafels, snúfden de rook begearich op, mar de messen bleauwen noch oan de gurle.
Op 'e houten stellaazje foar de gevel fan Rodenboarch, twa foet boppe it Kante Plein, siet it breidspear en har âlden. Op 'e tafel stiene ek skalen, kuorren en krûken. Mar it fleis dat dêr dampte, wie fan wyld en yn de krûken siet behalven bier ek wyn.
Earst doe't Rienk Bockema en Bot Sickinga de bekers omheech stieken en in slok namen, begûn it Kante Plein te bewegen. It folk geat yn, dronk mei grutte swolgen, fike stikken fleis los, kôge koart en slokte as ielreagers. Der waard praat, roppen en songen. En doe't der spul kaam om it lêste stik fleis of om in beker bier dy't yn de drokte omstjitten waard, klonken rauwe gjalpen.
Bern skarrelen biddeljend by de tafels lâns en krigen hjir en dêr in hompe bôle tasmiten. Hûnen leine ûnder de banken op in bonke te biten. En doe't in inkele baarch, dy't nijsgjirrich gnoarjend by in tafel kaam, in foarke yn de rêch krige, boldere it folk it út fan oerdwealske wille.
Op 't lêst, nei't de skalen, kuorren en krûken leech wiene, wie de
| |
| |
honger stille, mar bleau de toarst. Manlju âlen om mear bier en it tsjinstfolk sleepte folle krûken oan. Bekers gongen de hichte yn, it breidspear waard in lang en lokkich libben taroppen en in protte wille foar de nacht.
Rienk Bockema hong efteroer yn de stoel, de holle skean tsjin it bekling. In woldiedige waarmte gloeide him troch de lea, kroep heger en heger en prike him ûnder it hier. Hy fernaam de hân fan Bot oer it skouder gliden oant har fingers útkamen by syn beswitte nekke.
‘In lang en lokkich libben,’ sei se, ‘hearst it, Rienk?’
‘En wille foar de nacht,’ hearde er himsels sizzen.
Sy bûgde glimkjend foaroer as in ein foar de jerke. Hy pakte de beker en dronk dy yn ienkear leech. ‘Net allinnich wille,’ sei er.
Se seach him freegjend oan.
‘Ek in soan... foar de nacht... foar de dei... foar letter,’ sei er hikjend.
‘Moatst mar net mear...’
Fierder kaam se net. It Kante Plein lake, skattere, boldere it út. In pias, net grutter as trije foet, klattere by de stellaazje op, mar glied in pear kear werom. Doe sprong er yn syn lange giele mantel as in hûn nei de stoel fan Bot Sickinga, lei de hannen op 'e leuning en blafte. Bot skrille tebek en seach mei bange eagen nei de lilliputter.
‘It earme bist hat sin oan wat!’ rôp Rienk.
Hy smiet in bonke nei de hûn, dy't him handich mei de bek opheinde en dermei ûnder de tafel kroep. It folk sloech op 'e planken fan wille. Ynienen kaam de grutte kop wer foar it ljocht, taaste snuvend by de reade jûpe fan Bot lâns, dy't oerein sprong en skreauwend efter de stoel fan Rienk flechte.
‘Hy hat net allinnich sin oan in bonke, mar ek oan fleis!’ waard der fan it Kante Plein roppen.
It folk kaam oerein om mar neat te missen fan de fertoaning fan
| |
| |
de hûn, dy't mei ûnseedlike meneuvels de breid bedrige.
Rienk Bockema stoarre mei iepen mûle nei it tafriel en ynienen stie him klear foar eagen wat it brulloftsfolk fan him ferwachte: net dy hûn fan in pias wie hjir de baas, mar hy, de brêgeman en takomstige haadling fan Snits.
Hy kaam stadich oerein, moast him efkes oan de tafel fêsthâlde, sette in ûnwisse stap en fernaam doe dat er de sitewaasje yn de macht krige. Triljend kroep de hûn nei him ta en joech him del oan syn fuotten.
‘En wat soesto, suterich skarminkel?’ raasde er. ‘As der hjoed ien is dy't it fleis fan Bot Sickinga priuwe mei, dan is it Rienk Bockema!’
Der klonk in daverjend jûchhei. Hy beskôge it as in oanmoediging, bûgde him, pakte de pias fan de grûn, tilde it protsje minske boppe de holle en soalde it nei it folk. Mei in klap kaam de lilliputter op ien fan de tafels telâne, bleau efkes lizzen, klattere oerein en seach ferwezen om him hinne. Doe't er besocht om fan de tafel ôf te kommen, holden hannen him tsjin, stjitten fûsten him fierder oant er oer de planken begûn te rinnen. Under in alderheislikst kabaal smiet it útlitten folk de benaude lilliputter bier yn it gesicht, liet him stroffelje oer in beker en skuorde it slachtoffer wer oerein. Oan de ein fan de tafel tilden sterke earms him fierder en doe begûn it hûnegiseljen op 'e nij.
Mar ynienen wie it út. It leven op it Kante Plein ebbe fuort. Hie it de bolderjende stim fan Fekke Sickinga west, dy't oankundige dat it feest nei de ein rûn? Of sakke it folk werom op 'e banken fanwegen it triptraapjen fan hynders?
Trije ruters holden ho op 'e hoeke fan de stins, deunby de stellaazje. De jongste fierde in swart hynder mei oan de leie. De beide oare manlju droegen steatlike swarte mantels en in hoed mei brede râne. Har frjemd foarkommen ferrette in fiere reis.
‘Sels yn Boalsert wie bekend dat Rienk Bockema hjoed trout,’ sei de jongste ruter, ‘dêrom krigesto it hynder werom.’
| |
| |
Rienk, dy't syn stoel ûnder it trelit mei de lilliputter nei de râne fan de stellaazje skood hie, stoarre as troch in dize nei de leie dy't him oanrikt waard. Yn de tizeboel fan syn tinken besocht er de losse einen te finen om sa de knoop fan ruter en hynder út 'e tizen te heljen.
‘Juw Juwinga,’ sei de ruter.
‘Swarte!’ rôp er sels.
Hy bûgde foaroer, glied út 'e stoel en lei op 'e knibbels foar Swarte, wylst er it hynder op 'e hals kloppe, oer de moanjes striek en de slach by Ysbrechtum op 'e nij belibbe. Mar it wie gjin nederlaach mear, hjoed fierde er in dûbele oerwinning, de macht oer Bot en it weromkommen fan Swarte.
Wylst de sinne efter de Martinustsjerke wei waard en in part fan it folk op it Kante Plein hingjen bleau, benijd nei berjochten fan de frjemde ruters, sieten de manlju yn de stinshal te praten en te drinken.
Juw Juwinga, dy't in sit nommen hie nêst de beide frjemdlingen, skode syn folle kanne ûngemurken fansiden en seach de rûnte bylâns. Doe't er de measte eagen nei him ta lutsen hie, sette er rêstich út ein, net lûder as nedich wie: ‘Wêrom soe fijânskip net feroarje kinne yn freonskip? Ast skyldfeint bist, sjochst noch net sa skerp nei wat rjocht en ûnrjocht is. Wêrom soe it ûnrjocht wêze dat hear Agge syn dochter Tetsje oan Goslik Juwinga fan Boalsert as frou joech? Omdat Walle Galama, de bolle fan Aldegea, rjocht op har hie?’
‘Dat hat er my ferteld!’ sei Rienk mei in gleon gesicht.
Hy hold de beker omheech en rôp: ‘Jim moatte de wyn net âld wurde litte, freonen!’
Juw skodholle en sei: ‘It wiene fansels allegear mar dreamen fan Walle Galama, want pake Agge hie him nea wat tasein. Watfoar rjocht hie de bolle om mei in hiel leger de omkriten fan Snits en Boalsert ûnfeilich te meitsjen en úteinlik ús mem te rôvjen? Stie
| |
| |
heit net yn syn rjocht om har te beskermjen en de oanfal yn te setten? Sis my, Rienk Boekema, wat soesto dwaan as de fijân it fersjoen hie op Bot Sickinga?’
It wie efkes stil, doe rôp Rienk oerdwealsk: ‘Har ynruilje foar Swarte.’
Hy boldere it út en de oaren laken mei.
‘Swarte hast al fan my weromkrigen en dyn breid moatst hâlde,’ sei Juw Juwinga rêstich en hy ferfette: ‘By Ysbrechtum ha 'k sjoen, hoe moedich as in skyldknaap wêze kin en dêrom wist ik op dat stuit al dat wy gjin fijânnen bliuwe soene. Hjoed, op jim troudei, is de gelegenheid om freonskip te sluten en dêrom drink ik op jim, mar ek op ús takomst!’
Juw pakte de kanne, tilde dy heech boppe de tafel en naam in slok. Daliks wie de hal wer fol beweech en leven. Bekers rekken leech, waarden op 'e nij fol getten, der klonken winsken en rauwe stimmen âlen in bêdlietsje. Allinnich de beide frjemdlingen yn har steatlike mantels lieten de kanne stean en seagen glimkjend foar har út.
‘Wêrom drinke sy net, Juw?’ rôp Rienk.
It leven ebbe fuort en de hollen fan de bruiloftsgasten draaiden nei de frjemdlingen.
‘Ik hie it niis oer ús takomst,’ gong Juw Juwinga fierder, sûnder yn te gean op 'e fraach, ‘dêr bedoelde ik dy fan dy en my mei, Rienk. Wy stiene yn it ferline elk oan in kant en tochten beide dat wy foar in rjochtfeardige saak opkamen. Sis my ris, wêr leit yn Fryslân krekt de skieding tusken rjocht en ûnrjocht?’
De fraach rôp bylden by him op, dy't foar syn dizenige eagen trochinoar rûnen: Reynke Donia dy't him mei de bôge bedrige, de deadseangst op it gesicht fan Lipkje, it Marijebyld yn de kapel fan it kleaster, de wanhopige wrakseling fan de fammen yn de omkriten fan Noardwâlde, syn eigen deadseangst ûnder it swurd fan Juw Juwinga.
‘Ik wit it net,’ hearde er himsels sizzen.
| |
| |
Juw Juwinga wiisde nei de beide manlju en sei: ‘Dit binne gesanten fan de Ingelske kening Edward III. Sy hawwe my ferteld dat de skieding tusken rjocht en ûnrjocht der wol is. Want yn it easten komme de heidenske Turken manmaehtich opsetten en bedriigje de hillige tsjerke. Dêrom ropt de kening fan Ingelân de kristenen fan it westen op om tsjin de Turken te striden en as dy ferslein binne it Hillige Lân fan de heidenen te befrijen.’
It wie deastil yn de stinshal. De wurden fan Juw Juwinga sweefden noch boppe de hollen en dripten stadich troch yn de dizenige harsens fan Rienk. Kening... noch nea earder hiene gesanten fan in kening Rodenboarch oandien. Edward III... kamen keaplju net geregeld yn Snits mei it berjocht dat de Ingelske kening yn de oarloch mei Frankryk slach op slach wûn? En dizze kening soe... ‘De gesanten bringe in boadskip dat fier útgiet boppe wrâldske belangen,’ prate Juw Juwinga fierder. ‘Hjir komme krús en swurd byinoar, it krús om it swurd te seinigjen en it swurd om it krús te beskermjen. En om't kening Edward wit dat yn ús kontreien it krús heech oanskreaun stiet, docht er ek in berop op 'e Friezen om mei de Ingelske ridders it ûnrjocht fan de Turkske hûnen te bestriden.’
De wurden, fol fjoer útsprutsen, ferdreauwen by Rienk de dize fan de drank en songen him troch de holle. Se harmoniearren mei de oprop fan broer Martinus, doe yn it kleaster: ‘Wês letter in moedich ealman, dy't ús hillige tsjerke tsjin it geweld fan dizze ieu beskermet.’ En mei wat Wike Lolles dy jûns yn de stâl sein hie: ‘Miskien kinst letter moedich wêze as boete foar...’
‘Ik gean mei, jûn noch as it moat!’
Syn útspraak rôp in daverjend jûchhei op.
‘Sels de houliksnacht moat wike foar it krús!’ âle ien derboppe-út.
Juw Juwinga skodholle en rôp: ‘Gjin sprake fan. It kin wol in jier duorje, foar't alle tariedingen foar de krústocht makke binne. Rienk hat noch rom tiid om syn soan as opfolger oan te stellen.’
| |
| |
Hy gong oerein, folge troch de beide Ingelske gesanten. Se stieken tagelyk de kanne de loft yn en dronken op it rjocht fan it krús dat it ûnrjocht fan de heidenen ferdriuwe soe.
Dyselde jûns noch rieden Rienk Bockema en syn trije gasten nei de Noarderpoarte, folge troch in kliber nijsgjirrich folk. Hoewol't er oanstien hie dat se op Rodenboarch bliuwe soene, woene se de nacht net ûnder itselde dak trochbringe as it breidspear. It Johanniter kleaster wie in gaadlik plak om yn de stilte fan de sel nochris nei te tinken oer krús en swurd, wie Juw syn sizzen.
Nei't Rienk de poartewachter in pear munten tasmiten hie foar it ekstra nachtwurk, sette er Swarte oan. Yn syn ferbylding seach er it bedrige krús en daliks wist er syn plicht. Mei it swurd yn de hân jage er troch de strjitten fan Snits efter de flechtsjende heidenen oan. In hûn draafde jankend fansiden. Hy sloech nei ûnderen, ferlear it lykwicht en kaam mei in klap op 'e grûn telâne.
Nei't er bykommen wie út 'e sûs, ried er wer op Swarte. Oan wjerskanten rûnen minsken.
‘Om't it sa'n moai feest wie, bringe wy de brêgeman thús,’ sei Bouwe Durks.
‘Oars moat Bot salang wachtsje,’ hearde er Wamme Alderts gnyskjen.
‘Wy binne der sawat,’ sei Wike Lolles.
|
|