De pastoor uit de bloeyenden wijngaerdt

[p. 132]

XXI.

De zomer sprinkelt blauwe en roode bloemen in het koren.

De Pastoor wandelt al brevierend tusschen de heete vruchtbaarheid ter Vijf Wondekens op. En hij leest daar ergens ‘Gij vult o Heere de dalen met brood en bezet de bergen met wijn!’

Hij ziet omlaag: heel Brabant is verguld van koren! de heuvelen en dalen!

Een vrome eerbied wierookt door zijn hart. Hij plukt een korenaar af, laat de graantjes voorzichtig in zijn hand rollen als waren het diamantjes, en hij beziet overend-weer de vruchtbare uitgespreidheid en de korreltjes in zijn hand.

‘Wonder mysterie,’ murmelt hij. ‘Druiven en koren kiest God om zijn bloed en vleesch van te maken.... O koren wat zijt gij gelukkig dat God u de genade geeft om zijn heilig lichaam te kunnen laten worden. Vol waarde stijgt gij alzoo boven de andere vruchten der aarde. Elke korrel wacht en ziet uit naar de voltrekking van dit groot mysterie. Een huivering van verlangen ritselt rond elken korenstaal. O gelukzalig koren als de gewijde handen u zegenen, wordt gij het ezelken dat God in 't Jeruzalem van onze ziel brengt, dan zijt gij de poort die de zon doorlaat, de

[p. 133]

kele van de nachtegaal, en de bedding der riviere! Heel den Hemel, heel het heelal in een korenkorreltje! O koren wees bedankt en gegroet, gij subliemen knecht!’ En ontroerd streelt hij eerbiedig de wegende korenaren, die nevens zijn zwarte soutane buigen.

Vol schoone gedachten en verbeeldingen overziet hij de landschappen, afgewisseld met psalmenlezing, en klimt zoo den heuvel op.

Als hij in de kapel komt, zit de kat in 't deurgat van de keuken, en terwijl de pastoor een gebedje doet, komt zij met opgeheven staart, fleert rond zijn beenen en miauwt.

Mieke Zand komt zien, en als ze ziet dat het de pastoor is, verschiet ze, wipt weg, doet rap een andere voorschoot aan, komt dreigend naar de kat toegeloopen en zegt verontschuldigend: ‘Dat doet ze nooit, menheer Pastoor, dat is maar als ze u ziet.’ Ze draagt de kat buiten, en de pastoor is Mieke gevolgd.

Ze weet zich niet goed te houden. Z' heeft menheer Pastoor of Leontientje niet meer gezien sedert dien brief van Isidoor gekomen is; ze gelooft wel dat de Pastoor het ontdekt heeft, en z' heeft er altijd, met angst en twijfel voor haar positie, zitten aan denken. De onderpastoor die mis kwam doen en t' een of t' ander regelen, dierf z' er niet naar vragen, die was altijd zoo rap om weg te zijn en was niemendal gesprekzaam.

Met angst ziet Mieke den Pastoor aan.

‘Ik kom eens wat klappen over de processie,’

[p. 134]

zegt hij, en daarmee voelt ze zich gedeeltelijk gerust, zet zich en doet of ze gewichtig luistert, naar de regeling die de pastoor uiteen doet.

Maar plots zegt hij: ‘Mieke ge luistert niet, ge denkt op Leontientje!’

‘O menheer Pastoor,’ weent ze, ‘'k heb dat niet kwaad gemeend, Leontientje vroeg het met zoo'n verdriet.... Och.... och....’

‘Kom geen tranen, 'k maak er u geen verwijt van. Ik zie al van hier hoe dat het gegaan is!’

‘Ja hé, menheer Pastoor,’ lacht ze door haar verdriet. ‘Och gij begrijpt me dan toch. 'k Heb zoo in angst gezeten voor mij en voor Leontientje.... arm kind.’

‘Niet treuren om haar, Mieke! O.L. Vrouwken heeft haar verhoord en z' is een kranige vrouw geworden!’

‘Trouwt ze dan toch?’....

‘Juist niet! Mieke. Z' heeft er mee gedaan en hem afgeschreven. Die liefde is uit.’

‘En is dat waar, menheer Pastoor! Ik kan u haast niet gelooven. Als gij menheer Pastoor niet waart, ik geloofde u niet. Zij die hem zoo gaarne zag!....’

‘Ge kunt niet gelooven hoe zij veranderd is Mieke. Z' is kloek en ernstig geworden. Het kindzijn is er af. Zeker heeft het haar veel verdriet gekost om dit besluit met Isidoor te nemen, want ik weet ook hoe gaarne zij hem zag. Maar z' heeft het gewonnen! Z' heeft een wil ziet ge. En we spreken daar nooit meer over. Zeker, haar gedoen

[p. 135]

is heelemaal anders dan vroeger, z' heeft immers haar hart moeten breken? Ze zegt weinig, z' is veel zwijgzamer geworden en ze wil maar werken, ze zoekt werk en is Sophie van groote hulp. Zij krijgt nu dikke, roode handen, lijk Sophie haast, ha, ha, ha! En als ze niet werkt leest ze schoone boeken, en daar kan ze soms over vertellen, Mieke, alsof het een pastoor is die op de preekstoel staat. Ik zie haar nog non worden, als 't zoo voort gaat. Z' heeft een iever voor 't geloof, die mij verbaast! En een beslistheid van een abdis. Alle dagen, na de eerste mis, gaat ze de zieken bezoeken, plundert mijn halven wijnkelder, en vast dat z' er van vermagert. En hoe ik ook mag praten en zeggen dat ze ineens zoo hevig niet moet zijn, 't kort niets, Mieke, ze vast lijk een pater trappist. Ik zeg, als 't zoo voort gaat wordt ze nog non!’

Mieke zegt niets en staart hem verwonderd en verdrietig aan.

't Valt den pastoor op en hij vraagt: ‘Ge beziet mij zoo vreemd. 't Is of het u geen plezier doet!’

‘Och menheer, och menheer, jawel, jawel! Maar ziet ge, ik dacht nog aan haar woorden, toen ze hier zat te weenen, daar aan tafel....’

‘Wat zei ze, Mieke?’

Het vrouwtje durft het niet zeggen en stamelt: ‘'k Ben 't vergeten menheer Pastoor, 'k ben het echt vergeten. Maar ik zie ze daar zoo nog zitten ziet ge, zoo vol tranen, en daarom verschiet ik zoo van wat ge zegt, en zeker doet het mij plezier, menheer Pastoor, als er iemand is die, die....

[p. 136]

die, ja hoe zal ik dat zeggen, die niet op den slechten weg blijft voort gaan!’

Mieke weet geen houding en beeft, en om hare alteratie te verbergen zegt ze: ‘Een kommeken koffie, menheer Pastoor.’ Z' heeft de porceleinen koffiepot al vast.

‘Neen, maar een snuifken wil ik wel.’

En als hij gesnoven heeft, zegt hij: ‘Dus ge weet het voor de processie: zes pond kaarsen voor den altaar, en veel bloemen, liefst witte. Het gouden kleed, en het purper tapijt!’

‘Ja, ja,’ zegt Mieke, ‘lijk alle jaren even schoon.... Ik ken het van buiten!’

Van in de kerkdeur ziet ze hem tusschen het koren wegwandelen, schudt het hoofd en meewarig kreunt ze: ‘Zoo'n liefde geweest en.... daar zoo kunnen overloopen, neen, daar gaat dit kind van kapot!’