Logo DBNL
Van Sint Jans onthoofdinghe (1996)

Van Sint Jans onthoofdinghe

(1996)–Jan Thönisz–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Van sint Jans onthoofdinghe

ghemaect tot Amsterdam ende is lanck in ghedichte 667 [722] reghelen

 

Amsterdam

Personages

Waerheits verdruckinge een man
Onsuyver begheerte een rofster
Joannes baptista
Herodes
Herodias
Deen heer
dander heer
de derde heer
de dochtere
Deen discipel
dander discipel

Over de onthoofding van Sint Jan

Gemaakt te Amsterdam, en is in versvorm 667 [722] regels lang

 

Amsterdam

Personages

Verdrukker der Waarheid - een man
Onzuivere Begeerte - een koppelaarster
Johannes de Doper
Herodes, koning van Israel
Herodias, zijn vrouw
Eerste Heer
Tweede Heer
Derde Heer
De Dochter van Herodias
Eerste Discipel van Johannes
Tweede Discipel van Johannes
 
Waerheits verdruckinghe een neefken
 
Ou onsuyver begheerte waer mögdy blyven
 
en gaet u ons bedryven// niet bet ter herten?
 
Een vrou lichtveerdich ghenaem̳t
Onsuyver begheerte
 
Waerheits verdruckinghe, wat sacht sonder kyven
 
Waerheits
 
Ou onsuyver begheerte waer ramp möchdy blyven
 
Begheerte
5
Ick haest my al dat ick mach om u verstyven
 
mit eernstich gheryven// sonder ennich smerten
 
Verdruckinghe
 
Ou onsuyver begheerte waer mögdy blyven
 
en gaet u ons bedryven// niet bet ter herten?
 
Begheerte
 
Ghy waerheits verdruckinghe weest niet te derten
10
ick sou u schier temen// meendy dat my uyt thoot// es
 
Verdruckinghe
 
Wat isset dan?
 
Onsuyver
 
Ghy meynt die feyt die seer groot// es
 
van die köninck herodes// hûe hy is verhet
 
dat hy syn gheechte wyf heeft verset
15
ende is besmet// met onsuyverheit mennichfout
 
dat meer is heeft hy syn brûeders wyf ghetrout
 
dwelck in wonderhout// gheheel Israel
 
alst so will lucken dan gaetet ons wel
 
denct watten spel// wilder noch uyt grûyen
 
Verdrukker der Waarheid, een ‘sinneken’
 
O, Onzuivere Begeerte, waar mag je toch blijven?
 
Gaat ons bedrijfje niet méér ter harte?
 
Een lichtzinnige vrouw, genaamd
Onzuivere Begeerte
 
Verdrukker der Waarheid, zacht wat, zonder kijven,
 
Verdrukker der Waarheid
 
O, Onzuivere Begeerte, waar, verdorie, mag je toch blijven?
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik haast me wat ik kan om je te steunen,
 
met naarstige ijver, zonder enige klacht.
 
Verdrukker der Waarheid
 
O, Onzuivere Begeerte, waar mag je toch blijven?
 
Gaat ons bedrijfje niet méér ter harte?
 
Onzuivere Begeerte
 
Jij, Verdrukker der Waarheid, wees niet te dartel,
 
of ik zal je tarten. Dacht je, dat 't me ontschoten is?
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat is het dan?
 
Onzuivere Begeerte
 
Je bedoelt die kwestie, die inderdaad heel groot is,
 
van koning Herodes. Hoe hij zo in min is ontvlamd,
 
dat hij zijn wettige vrouw heeft gezet aan de kant
 
en is besmet met grote onkuisheid.
 
Wat meer is, hij heeft zijn broers vrouw getrouwd,
 
iets wat heel Israël in verbijstering houdt.
 
Als het zo doorgaat, dan gaat het ons wèl.
 
Bedenk, wat een spel daaruit nog kan groeien!
 
Verdruckinghe
20
Will ick u seggen wyfken wy mûeten ons neerstich spûyen
 
of tsoude ons mûyen// hier nae sonder longhen
 
Onsuyver
 
Ghy hebt noch all veel ander feyten gheplooghen
 
wildyt ghedooghen// ick dûe u tvermaen
 
Verdruckinghe
 
Wat ding is datte?
 
Onsuyver
25
Ghy deedt Cain synen brûeder doot slaen
 
mijn lieve compaen// dat mögdy emmer niet missaecken
 
Verdruckinghe
 
Hûe ghingt ghy met Zodoma en Gomorrha maecken
 
die noot wildt craecken// sonder uytspyen
 
Onsuyver
 
Weet ghy anders niet tseggen?
 
Verdruckinghe
30
Ende hy Noees tyen
 
dûe god ghinck castijen// die werlt om û onsuyvere rencken
 
Onsuyver
 
Ende laet u van köninck Pharao ghedencken
 
dûe hy mûst verdrencken// int ronde meer// daer
 
daers hy mûst blyven met alle syn heer// schaar
35
mit schandera oneerbaar// als van herten styff
 
Verdruckinghe
 
Wel hûe maarte ghyt met Putifars wyf
 
int scandich bedryff// van onsuyverheeden
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ik zal je zeggen, vrouwtje, we moeten ons spoeden,
 
of 't zal ons later spijten, ongelogen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Jij hebt nog wel heel wat andere dingen gedaan.
 
Als je 't me toestaat, doe ik het uit de doeken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat moet dat?
 
Onzuivere Begeerte
 
Jij deed Kain zijn broer doodslaan,
 
mijn lieve vriend, dat kan je nu eenmaal niet ontkennen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat deed jij niet met Sodom en Gomorra!
 
Kraak die noot maar eens zonder erin te stikken.
 
Onzuivere Begeerte
 
Weet je niet iets anders te zeggen?
 
Verdrukker der Waarheid
 
En in de tijd van Noah,
 
toen God de wereld strafte om uw geile listen...
 
Onzuivere Begeerte
 
En herinner jij je maar koning Farao,
 
toen die moest verdrinken daar in de Rode Zee,
 
waar hij met zijn hele leger in bleef
 
vanwege zijn verstokte hart, met schande groot.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wel, wat heb jij niet met de vrouw van Potifar uitgevreten
 
in dat schandelijke bedrijven van onzedelijkheden...
 
Onsuyver
 
Ey segt me doch hûe lange ist leeden?
 
verstaet myn reeden// ghy kevelbecte uyl
40
dat ghy Joseph van syn brûeders deedt werpen in die kuyl
 
ghy afghereeden guyl// ist u all vergheeten?
 
Verdruckinghe
 
En hûe had ghy köninck David met onsuyverheit beseeten
 
dat was u vermeeten// onbeschaemde madoone
 
Insghelyck deedt ghy Salomon syn soone
45
der wysheits croone// van gheheel Judeen
 
Onsuyver
 
Waerheits verdruckinghe hûe lange ist leen
 
dat ghy hebt bestreen// Gods heilighen in Jsrael
 
dûe ghyse ghinet verdrucken dör Jesabel
 
brengende int ghequel// die propheeten des heeen
50
verbannen veriaeght quaemen de int verseeren
 
ghy möghet niet negeeren// de waerheit is claer
 
Verdruckinghe
 
By gans herten ghy valt my byloo al swaer
 
met saecken waer// gaet hier deep dander verbrûyen
 
Hûe ghinct ghy die wethouders met onsuyverheit bespûyen
55
(ick souder in grûyen// datmen u in die ban// da)
 
dat sy wouden violeeren die waerdighe Susanna
 
maer die themelsche manna// sands heeft hör behûet
 
Onsuyver
 
Ende ghy deedt dat sy dorsten na hör blûet
 
maer suer vör sûet// mûsten sy verwerven
60
ghy hebter so veel om die waerheit dûen sterven
 
dör houwen dör kerven// in dorpen in steeden
 
Verdruckinghe
 
Wat hebt ghyer al onsteecken met u beleeden
 
sonder afscheeden// ende noch tot allen daghen// dûet
 
Onzuivere Begeerte
 
En zeg me eens, hoe lang is het geleden
 
- luister naar me, jij tandeloze uil -,
 
dat je Jozef door zijn broers deed gooien in die kuil?
 
Jij, afgereden paard dat je bent, ben je dat alles vergeten?
 
Verdrukker der Waarheid
 
En hoe heb jij koning David met onkuisheid besmet...
 
Dat was jouw werk, onbeschaamde madam,
 
en met Salomon, zijn zoon, heb je hetzelfde gedaan,
 
hij die het toppunt van wijsheid was van heel Judea.
 
Onzuivere Begeerte
 
Verdrukker der Waarheid, hoe lang is het geleden,
 
dat jij hebt bestreden Gods heiligen in Israel,
 
toen je ze ging onderdrukken door middel van Jezabel
 
en de profeten van de Heer in het nauw hebt gebracht?
 
Verbannen, verjaagd raakten ze in ellende.
 
Je kan het niet ontkennen, de waarheid is evident.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wis en waarachtig, je valt me werkelijk hart,
 
de een maakt hier de ander met ware zaken zwart.
 
Hoe ging jij de ouderlingen opstoken met onkuisheids gloed
 
- ik zou blij zijn, als men u zou verbannen -,
 
zodat zij de eerzame Suzanna wilden aanranden,
 
maar Hij die 't hemelse manna zond heeft haar behoed.
 
Onzuivere Begeerte
 
En jij maakte dat ze dorsten naar haar bloed.
 
Maar ze kregen zuur voor zoet.
 
Je hebt er zo velen om de waarheid doen sterven
 
door houwen, door kerven, in dorpen en steden.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat heb jij er niet in vuur en vlam gezet met je streken.
 
Zonder ophouden, en dat tot op de dag van vandaag.
 
Onsuyver
 
Kondy oock niet een woordeken van my verdraeghen// blûes
65
datmen u jaeghen// mûet// in Maûmons vleyskaecken
 
Verdruckinghe
 
Nu nu sis seker best dat wy peys// maecken
 
so möghen wy een revs// raecken// topsen propooste
 
Onsuyver
 
Ey subtyl van gheeste
 
Verdruckinghe
 
Neen ghy syt verre de looste
70
met uwen trooste// dûet ghyer veel bestroomen
 
Onsuyver
 
Wat wy veel snateren wy willen niemant noomen
 
so sullen ons dingen coomen// tot hören effect
 
Verdruckinghe
 
Ick mûet wat openbaeren
 
Onsuyver
 
Neen houtes bedect
75
of wy worden beghect// van all deese schaeren
 
Verdruckinghe
 
Wil ick u seggen wyfken sis best dat wy verhaeren
 
en laeten vaeren// alle onnuttich clappen
 
Onsuyver
 
Hûe ghyt maect ghy en wilds gheen logheenen spaeren
 
Verdruckinghe
 
Wil ick u seggen wyfken tis best dat wy verhaeren
 
Onzuivere Begeerte
 
Kan je dan geen enkel woordje van me verdragen, Bloed?
 
Laten ze je hangen aan Mammons vleeshaken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nou, nou, het beste is dat we vrede maken,
 
dan komen we misschien nog eens tot ons voornemen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hey, slimmerd...
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nee, jij bent verreweg de sluwste,
 
met jouw troost overstroom je er velen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat we ook kletsen, we willen noemen geen namen.
 
Zo zullen onze zaken wel sorteren hun effect.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ik moet wat opbiechten...
 
Onzuivere Begeerte
 
Nee, hou het bedekt,
 
anders worden we nog bespot door deze scharen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Zal ik je wat zeggen, wijfje, het beste is dat we 'em smeren
 
en stoppen met al dit nutteloze geklets.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat je ook doet, je zal geen leugens sparen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Zal ik je wat zeggen, wijfje, het beste is dat we 'em smeren.
 
Onsuyver
80
Wy sullen noch meer in ondöchden vergaeren
 
ick weet onse snaeren// en sullender niet af slappen
 
Verdruckinghe
 
Wil ick u seggen wyfken fis best dat wy verhaeren
 
ende laeten vaeren// alle onnuttich clappen
 
dits u vör als ghy wildt mögdy mij na stappen
 
Joannes baptista uytcoomende
85
O eewighe wysheit o heer der heeren
 
sall de köninck noch langer persevereeren
 
int onsuyver hanteeren// groot boven maeten
 
ick mûet hem straffen ick en cans niet laeten
 
al sonde hy my haeten// daer om tot in den doot
90
syn fornicacie is vör al die werrelt bloot
 
de oock is seer groot// in Herodijas
 
ick waen men noyt van schandelycker int vry// las
 
hûe wel dat sy// was// syn brûeders vrouwe
 
sy heeft ghedaen Philippo hören man ontrouwe
95
tsy ick verspouwe// sulcke vileynighen daet
 
Ende de köninck heeft syn huysfrou versmaet
 
noyt argher quaet// also ick waen
 
ick sie den köninck vör synen palleyse staen
 
dus wil icker tûe gaen// non foortse watter af gheschiet
 
Herodes
100
Joannes wat segdy daer?
 
Joannes
 
Heer köninck u en betaemt niet
 
datmen sulcke wercken siet// van u daer wel ûp let
 
Herodes
 
Wat meent ghy daer mee?
 
Onzuivere Begeerte
 
We zullen er nog wel meer in zonden verenigen.
 
Ik weet, onze snaren zullen er niet door verslappen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Zal ik je wat zeggen, wijfje, het beste is dat we 'em smeren
 
en stoppen met al dit nutteloze geklets.
 
Ik ga je voor, als je wilt mag je me achterna stappen.
 
Johannes de Doper, opkomend
 
O, Eeuwige Wijsheid, o, Heer der Heren
 
zal de koning nog langer volharden
 
in het bedrijven van onkuisheid, bovenmate groot?
 
Ik moet hem bestraffen, ik kan het niet nalaten,
 
al zou hij mij daarom haten tot in de dood.
 
Zijn wellust is voor de hele wereld open en bloot.
 
En die is ook zeer groot in Herodias.
 
Ik denk dat men werkelijk nooit over iets schandelijkers las.
 
Hoewel zij was zijn broers vrouw,
 
was zij haar man, Philippes, ontrouw.
 
Bah, ik verafschuw zo'n gemene daad.
 
En de koning heeft zijn huisvrouw versmaadt;
 
geen erger kwaad bestaat er bij mijn weten.
 
Ik zie de koning voor zijn paleis staan,
 
dus zal ik naar hem toe gaan, kan niet schelen wat het zal geven.
 
Herodes
 
Johannes, wat zegt ge daar?
 
Johannes
 
Heer Koning, het past niet
 
dat men zulke dingen van u ziet, denk daar toch aan.
 
Herodes
 
Wat bedoel je daarmee?
 
Joannes
 
Dat ghy u huysfrou hebt van u gheset
105
dwelck in die wet// scherpelyck is verbonden
 
dattet ander deeden ghy soudet uytrooden
 
ia ghy soudtse dooden// om sulcken overspel
 
en ghy dûetet selve dit weet ghy emmer wel
 
heel Israel// is hier omme beroort
 
Herodes
110
Joannes ick heb u eertijts so gheerne ghehoort
 
maer nu maect ghy my verstoort// ick mûet begrammen
 
ghy wildt my altfijt ten ooren lammen
 
om tgrey mynder madammen// daer ick in heb gûet behaeghen
 
Joannes
 
Deedt ghy recht ghy soudtse van u iaeghen
115
ten eeuwighen daeghen// laet u doch leeren
 
ghy mögt u brûeders huysfrou niet onteeren
 
gaeter u afkeeren// of tsal qualyck lucken
 
dör onsuyver begheeren naect u waerheits verdrucken
 
alsulcke stucken// gaen die conscience berûeren
120
dus maect u quijt dat scuymsel der hûeren
 
noyt mannen en vûeren// wel met sulcke trypen
 
Herodes
 
Suldy my altoos ten ooren pypen
 
ick sal u dûen grypen// en werpen inden kercker
 
Joannes
 
Gods möghende handt de is al stercker
125
hy es een wereker// boven smenschen crachten
 
dreygt ghy my inden kercker te smachten
 
dat will ick cleyn achten// daer niet om dencken
 
Herodes
 
en sou ick u dan niet dorven crencken
 
een drancxken schencken// van quaeder accoorden?
 
Johannes
 
Dat u uw huisvrouw aan de kant hebt gezet,
 
iets wat in de wet ten strengste is verboden.
 
Als anderen het deden zou u het uitroeien,
 
ja, u zou ze doden om zulk overspel,
 
en nu doet u het zelf. U weet heel wel
 
dat heel Israël hierom is in beroeren.
 
Herodes
 
Johannes, ik heb je in het verleden zo graag gehoord,
 
maar nu maak je me boos. Ik moet het bestraffen,
 
je wilt me voortdurend de oren wassen
 
om de liefde voor mijn madame, waar ik zo'n welbehagen in heb.
 
Johannes
 
Deed u wel, dan zou u haar van u jagen
 
ten eeuwige dagen. Laat u toch beleren:
 
u mag uw broers huisvrouw niet onteren.
 
Keert u van haar af, of het zal u slecht verkeren.
 
Door onzuivere begeerte komt men tot verdrukker der waarheid,
 
want zulke streken beroeren het geweten.
 
Dus ontdoe u zelf van dat uitvaagsel der hoeren,
 
nooit voeren mannen wel met zulke sloeries.
 
Herodes
 
Zal je me altijd aan mijn hoofd blijven zeuren?
 
Ik zal je laten pakken en in de kerker doen sleuren.
 
Johannes
 
Gods almachtige hand is altijd sterker.
 
Hij is een werker die de krachten der mensen overtreft.
 
Dreigt u mij in de kerker te laten versmachten?
 
Denk niet dat ik me er iets van aantrek.
 
Herodes
 
En zou ik je soms niet durven krenken
 
en een drankje schenken van een slecht mengsel?
 
Verdruckinghe
130
Ontbeyt heer köninck wat syn die herde woorden
 
de den verstoorden// mûet/ mûchten brengen tot vechten// ris
 
Herodes
 
Deese dooper altyt int straffen en berechten// is
 
dus brengt hem in hechtenis// en wildt u spûyen
 
sluyt hem wel vast
 
Onsuyver
135
ghaeren heer köninck ick loop om die bûyen
 
wy sullen hem leeren mûyen// met könings dingen
 
Verdruckinghe
 
Ja lieve man nu mûety inden kercker springen
 
hûe suldy dan singen// als ghy legt in muyten
 
Onsuyver
 
Hier syn die bûyen comt laeten ons sluyten
140
hy sal nu leeren fluyten// als hondekens blaffen
 
Verdruckinghe
 
Wat lacher u doch aen den köninck te straffen
 
u schelden u baffen// suldy nu becoopen
 
Onsuyver
 
hy is vast ghenûech hy sal ons niet ontloopen
 
noch in die Jordaen meer doopen// dat kan ick dör myn duym kycken
 
Verdruckinghe
145
vele man hadt ghy willen pluym// strycken
 
so mûcht ghy int ruym// wycken// nu komt ghy in banden
 
Onsuyver
 
Nu comt ghy in verdriet
 
Verdrukker der Waarheid
 
Excuus, Heer Koning, wat zijn dat voor harde woorden
 
die een verstoord gemoed tot ruzie zouden kunnen brengen?
 
Herodes
 
Deze Doper is altijd maar aan het bestraffen en berechten.
 
Dus neem hem in hechtenis, en haast je wat,
 
bindt hem stevig vast.
 
Onzuivere Begeerte
 
Graag, Heer Koning, ik ga al om de boeien,
 
we zullen hem leren zich met 's konings zaken te bemoeien.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ja, beste man, nu moet je in de kerker springen,
 
wat zal je zingen, als je ligt in dat hol.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hier zijn de boeien. Kom, laten we hem binden.
 
Hij zal nu leren fluiten als een blaffende hond.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat moest je ook zo nodig de koning bestraffen,
 
je schelden, je schimpen moet je nu bekopen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hij zit vast genoeg, hij zal ons niet ontlopen
 
en ook niemand meer dopen in de Jordaan, dat zie ik op m'n duim.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Bij menigeen had je in de gunst willen komen,
 
maar nu moet je duiken in het gat, nu raak je gevangen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu kom je in ellende.
 
Verdrucking
 
Nu comt ghy in scanden
 
ick quam noyt in landen// noch nae noch veer
150
daer een knecht ghinek straffen synen köninck en heer
 
dit dûet u nu seer// en tgaet u heel wan// schicken
 
Onsuyver
 
De hy heeren ghesien will syn de mûet panlicken
 
so mach hy dan// micken// up syn eyghen profyt
 
Verdrucking
 
Wat vis vangdy nu?
 
Onsuyver
155
hy is tschaep quyt
 
in watten stryt// heeft hy hem seleen gheleyt
 
Verdrucking
 
com com gaen wy tis langghenûech ghebeyt
 
de plaets is bereyt// daer ghy in sult daelen
 
Onsuyver
 
Ist nu niet wel gheclapt die waerheit gheseyt?
 
Verdrucking
160
Com com gaen wy tis langhenûech ghebeyt
 
Onsuyver
 
Had ghy vör die waerheit looghenen verbreyt
 
vaet dit bescheyt/ ghij en hadt niet konnen faelen
 
Verdrucking
 
Com com gaen wy tis langghenûech ghebeyt
 
de plaets is bereyt// daer ghy in sult daelen
165
men sal u leeren ûp den köninck smaelen
Pausa----------------------------------------------
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu raak je in schanden.
 
Ik was nog nooit in een land, dichtbij of veraf,
 
waar een knecht zijn koning en heer dreigde met straf.
 
Dat brengt u nu in problemen en zal u nog slecht bekomen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wie bij de heren gezien wil zijn, moet hun hielen likken,
 
dan kan hij mikken op zijn eigen profijt.
 
Verdrukker der Waarheid
 
En wat voor vis vang je nu?
 
Onzuivere Begeerte
 
Hij is zijn schaapjes kwijt.
 
In wat voor ellende heeft hij zichzelf gebracht.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Kom, kom, we hebben lang genoeg gewacht,
 
de plaats is klaar, waar je in moet dalen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Is dat nu niet goed gesproken en de waarheid gezegd?
 
Verdrukker der Waarheid
 
Kom, kom, we hebben lang genoeg gewacht.
 
Onzuivere Begeerte
 
Als je in plaats van de waarheid leugens verkondigd had,
 
let op mijn woorden, dan had je niet kunnen falen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Kom, kom, we hebben lang genoeg gewacht,
 
de plaats is klaar, waar je in moet dalen.
 
Men zal u leren op de koning te smalen.
Pauze----------------------------------------------
 
Herodes met Herodias tsaemen uytcoomende
Herodes
 
mijn waerde vrouwe ick heb om u begheerte ghedocht
 
Joannes is inden kercker ghebrocht
 
wel vast gheknocht// om syn vleysch te verteeren
 
ons te schelden mûet hy nu ontbeeren
170
nu mûet hy cesseeren// hy maecket te groot
 
daer om mûet hy nu leggen in druck in noot
 
tot dat hem die doof// comt tasten// an
 
Herodias
 
syn discipulen syn sulcke subtyle gasten// man
 
sy mûchten hem ontlasten// van// all deese treecken
175
dan sou hy in alle sermoonen van ons preecken
 
soot dick is ghebleecken// met veel ghescals
 
wil ick u seggen heer köninck hy is ons te vals
 
dus brengt hem om den hals// en laet hem duycken
 
Herodes
 
So soudick all die werrelt die mont ûp luycken
180
de lucht soude ruycken// over heel Judeen
 
Herodias
 
Waer om dat?
 
Herodes
 
all tvolck bemint hem ghemeen
 
om syn minlycke reen// wat will ick meer// seggen
 
Herodias
 
en weet ghy niet wat anders om weer// leggen
185
dat wy hem int verseer// breggen// in corter tyt
 
heer köninck wat meendedy dattet my niet en spyt
 
dat groote verwyt// aengaende ons beyen
 
weet ghy anders gheen raet so will ick van u scheyen
 
syn rûepen syn kreyen// met grooter verstoorte
190
en wil ick niet hooren
 
Herodes, samen met Herodias opkomend
Herodes
 
Mijn waarde vrouwe, ik heb aan uw begeerte gedacht,
 
Johannes is in de kerker gebracht,
 
goed vast gebonden, om zijn vlees te verteren.
 
Nu zal hij wel afleren ons uit te schelden.
 
Nu moet hij wel houden zijn mond. Hij maakte het te bont,
 
daarom moet hij nu liggen in verdrukking, in nood,
 
totdat de dood het hem zal komen vergelden.
 
Herodiass
 
Zijn discipelen zijn zulke slimme gasten, man,
 
zij zouden hem kunnen bevrijden van al deze streken,
 
dan zou hij in al zijn preken over ons spreken,
 
zoals al dikwijls is gebleken, met groot geschal.
 
Ik zal u zeggen, heer Koning, hij is mij te vals,
 
dus breng hem om hals en wil hem droppen.
 
Herodes
 
Dan zou ik de hele wereld de mond moeten stoppen,
 
de lucht zou zwart zien over heel Judea.
 
Herodias
 
Hoe zo dat?
 
Herodes
 
Het hele volk bemint hem algemeen,
 
om zijn liefdevol spreken. Wat kan ik verder zeggen?
 
Herodias
 
Weet u anders niet om te weerleggen
 
dat wij hem ten snelste ten onder willen brengen?
 
Heer Koning, denkt u soms dat het mij niet zou kwetsten,
 
al die verwijten over ons beiden?
 
Weet gij verder geen raad, dan wil ik van u scheiden.
 
Zijn schelden, zijn woedend krijsen
 
wil ik niet meer horen.
 
Herodes
 
De ghehögnis mynder gheboorte
 
is nae doude behoorte// een högelycke dach
 
so sal ick dûen berûepen myn vasallen so ick plach
 
en maecken ghewach// van ghebraeden en ghesooden
195
daer sal ick mennichte van mijn eelingen ûp nooden
 
die principaelste iooden// van deeser nacie
 
laet u dochter dan tomen maecken recreatie
 
tot mynder statie// vör alle myn heeren
 
dat ick hör dan beloof sal niet faelgeeren
200
wat sy can begheeren// sall ick hör gheeven
 
dus bedenet u wat peticie ghy wildt aencleeven
 
om voortaen te leeven// vrolyck in alle iolyt
 
Herodias
 
Heer köninck nu ben ick van herten verblyt
 
sonder respyt// sal ick met myn dochter ûp tloost// maecken
205
dat ick sal möghen tot mynen propoost// raecken
 
--------------------------------------------------
 
Onsuyver
 
Ist quaelyck gheblaesen?
 
Verdrucking
 
Ist quaelyck ghepeepen?
 
Onsuyver
 
hûe sou hy versolaesen?
 
Verdrucking
 
hy is nu beneepen
210
tsweert is ghesleepen// so ick verstae den sin
 
Onsuyver
 
nu aenstaet hem die last
 
Herodes
 
De herdenking van mijn geboorte
 
is volgens de traditie een heugelijke dag.
 
Ik zal mijn vazallen, naar gewoonte oproepen
 
en om gebraden en gekookte spijzen verzoeken.
 
Daar zal ik mijn vele edelen op noden,
 
de belangrijkste Joden van het hele land.
 
Laat uw dochter dan komen om te amuseren,
 
te mijner eren, al die heren.
 
Ik zal wat ik haar dan beloof niet mankeren,
 
wat ze maar begeert zal ik haar geven.
 
Dus bedenkt wat voor verzoek u zo wilt doen,
 
om voortaan vrolijk in genoegen te kunnen leven.
 
Herodias
 
Heer Koning, nu ben ik blij en verzoend.
 
Zonder dralen zal ik het met mijn dochter zo maken
 
dat ik tot mijn voornemen zal kunnen raken.
 
-------------------------------------
 
Onzuivere Begeerte
 
Is dat slecht geblazen?
 
Verdrukker der Waarheid
 
Is dat slecht gefloten?
 
Onzuivere Begeerte
 
Hoe werd hij nu nog vrolijk?
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu zit hij in de tang.
 
Het zwaard is geslepen, zo begrijp ik die woorden.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu wacht hem die strop.
 
Verdrucking
 
hy brochter hem seleen in
 
hûe mach syn kin// nu van drûefheit syghen
 
Onsuyver
 
hy en liet niet off
 
Verdrucking
215
hy en woude niet swyghen
 
dus mûet hy nu crijghen// loon na wercken
 
Onsuyvers
 
tcruys is nu int gat
 
Verdrucking
 
tis nu van tverken
 
syn straffens beswercken// comt nu ten inden
 
Onsuyver
220
hûe conden wy hem leyen
 
Verdrucking
 
Ja ghelyck den blinden
 
deeden wy hem vinden// synen legher onsacht
 
Onsuyver
 
Ick wedde Herodias in hör vuyste lacht
 
so isse in hör Gracht// wat baetet ghesweeghen
 
Verdrucking
225
nu isse göets möets
 
Onsuyver
 
nu machse onsuyverheit pleeghen
 
si isser tûe gheneeghen// sulcke blaykens te plucken
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hij bracht zichzelf erin.
 
Hoe zal nu van droefheid zakken zijn kin.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hij hield maar niet op
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hij wou maar niet zwijgen,
 
dus moet hij nu loon naar werken krijgen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Het kruis staat nu in het gat.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hij is nu voor het varken.
 
Aan zijn boetpreken komt nu een einde.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hoe gemakkelijk konden we hem leiden.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ja, als een blinde
 
deden we hem zijn onzachte bedje vinden.
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik wed, dat Herodias in haar vuistje lacht.
 
Nu heeft ze de macht, wat baat het te zwijgen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu heeft ze goede zin.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu kan ze plegen haar onkuise min,
 
ze is er toe genegen zulke blaadjes te plukken.
 
Verdrucking
 
Hûe sal ick hör nu leeren die waerheit verdrucken
 
in sulcke stucken// ben ick wys en vervaeren
 
Onsuyver
230
myn lesse sal ick hör nu te deeghe verclaeren
 
sonder spaeren// dûen wy te venuskercken beevaert
 
Verdrucking
 
of tot sint Job die daer groote mennichte beseevaert
 
so hy is een ghevaert// van die Spaensche reaelen
 
Onsuyver
 
met sulcken payment mûety all u lach betaelen
235
al soudyer mee dwaelen// van hier tot Leyen
 
Verdrucking
 
Nun wyfken tis tyt dat wyer uytscheyen
 
best gaen wy verbreyen// onse ouwe cluchten
 
Onsuyver
 
hûe was doch Herodias in duchten
 
men sachse versuchten// met herten verstaert
240
merkende dat Herodes om den dooper apaert
 
in therte was beswaert// was sy hem beneeven
 
met hören treecken
 
Verdrucking
 
Dat was dör u ingheeven
 
ghy wordt noch verheeven// met cousen met schûen
 
Onsuyver
245
Dat quam altesaemen dör u sermûen
 
dat hy ghinck dûen// so ghijt condt vûeghen
 
om die waerheit te verdrucken na u ghenûeghen
 
tis u selfs plûeghen// onaerdighe plat// brûeck
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hoe zal ik haar nu leren de waarheid te onderdrukken.
 
In dat soort dingen ben ik wijs en ervaren.
 
Onzuivere Begeerte
 
Mijn les zal ik haar nu terdege verklaren.
 
Zonder ophouden doen wij nu naar Venuskerk beevaart.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Of naar Sint Job, waar de grote massa naartoe vaart,
 
omdat hij een uitdeler is van valse Spaanse realen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Met dat soort munten moet je al je gelag betalen,
 
al zou je ermee dwalen van hier tot Leiden.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu, wijfje, het is tijd dat we gaan pleiten.
 
Het beste is, dat we onze oude verhalen weer gaan verspreiden.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hoe zat Herodias toch in de rats,
 
men zag haar tobben met een verstard hart.
 
Toen ze merkte dat Herodes speciaal vanwege de Doper
 
benard in zijn hart was, kwam ze bij hem temen
 
met haar streken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Dat heb jij haar ingegeven.
 
Je wordt nog verheven, met kous èn met schoen.
 
Onzuiver Begeerte
 
Dat kwam allemaal door jouw geouwehoer,
 
dat hij ging doen zoals jij het kon voegen,
 
om de waarheid te onderdrukken naar jouw genoegen.
 
Het is je eigen werk, ontaarde platbroek!
 
Verdrucking
 
swijgt seg ick eer ick u smeerich gat// vlûeck
250
houdt vry dien trad/ clûeck// om een eeuwich versmachten
 
Onsuyver
 
Soudy dus een onbesproocken maegt verachten
 
wilds u dies wachten// wanset my seer mishaecht
 
Verdrucking
 
Besiet my doch deese reyne doortse maecht
 
wat sy ghewaecht/ noyt sulcken bescheyt
255
sy heeft in vyfthien iaeren gheen man ontseyt
 
deese stinckende gheyt// sietse staen proncken
 
Onsuyver
 
Ke hobbeken lörifaes, wat laet ghy u doncken
 
u beenen u schoncken// van bûvryen// swellen
 
dats elck bekent
 
Verdrucking
260
Laet ons dit partyen// vellen
 
en sonder vermyen// stellen// om sinnen te scherpen
 
ghy condt doch so abelyck een rûfken werpen
 
in steeden in derpen// tot elcx ghevûech
 
Onsuyver
 
Ken darff niet rûffen ick ben selver vrous ghenûech
265
dat ick u eens slûech// vör u haetich museel
 
dat waerdy weerdich
 
Verdrucking
 
Loop rûfster ras na tbordeel
 
daer vynt ghy veel// van u ouwe nichten
 
Onsuyver
 
En ghy condt oorlock tweedracht ende brant stichten
270
wilds ghy doch swichten// ghy verdrucker der waerheit
 
Verdrukker der Waarheid
 
Zwijg, zeg ik, eer ik u uitscheldt voor smerige kut.
 
Ga maar mooi zo op weg om eeuwig te branden....
 
Onzuivere Begeerte
 
Denk jij zo een onbesproken maagd te kunnen verachten?
 
Wacht je daarvoor, want dat mishaagt me zeer.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ziet me toch eens deze zuivere, dwaze maagd,
 
wat ze ook beweert, nog nooit zulke kul.
 
In vijftien jaar heeft ze nog geen man weten te weigeren,
 
deze stinkende geit. Zie haar eens staan steigeren.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat, Hobbeke Kletsmajoor, wat denk je wel.
 
Je benen, je botten zijn van de drank gezwollen,
 
dat weet een elk.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Laten we met dit ruziën stoppen
 
en ons zonder uitstel ertoe zetten onze zinnen te scherpen.
 
Jij kan toch zo goed koppelen,
 
in steden en dorpen, naar ieders behoefte?
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik hoef niet te koppelen, ik ben zelf vrouws genoeg.
 
Ik zou je eens een klap moeten geven voor je gemene smoel,
 
dat verdiende je geheid.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Loop, koppelaarster, maar gauw naar het bordeel,
 
daar vind je veel van je oude nichten.
 
Onzuivere Begeerte
 
En jij kan oorlog, tweedracht en brand stichten.
 
Geef maar toe, jij Verdrukker der Waarheid.
 
Verdrucking
 
Ey hoort doch wat Zeeuse neel daer// seyt
 
siet doch hûe claer// leyt// sy hör woordekens uyt
 
Onsuyver
 
Ick weet noch wel meer
 
Verdrucking
 
Dûedy onsuyver bruyt
275
pijp ûp overluyt// elck een hoort u gheerne
 
Onsuyver
 
Hûe says ghy u saes in elcken taveerne
 
met vlûecken en sweerne// ghy en connes verweeren
 
teghen die eeuwighe waerheit gaet ghy blasphemeeren
 
met grooter oneeren// wordet uytghesmeeten
 
Verdrucking
280
Wy hebben malcander seeker ghenûech verweeten
 
dus laet ons gaen eeten// dat dunst my tbeste
 
Onsuyver
 
Wat willen wy veel langer hier staen bleeten
 
Verdrucking
 
Wy hebben malcander seker ghenûech verweeten
 
Onsuyver
 
ghy hebbes my al wat vinnich tûe ghemeeten
285
theeft my ghespeeten// maer pays coomt int leste
 
Verdrucking
 
Wy hebben malcander seker ghenûeck verweeten
 
dus laet ons gaen eeten// dat dunst my tbeste
 
wy thyen noch tavont samen te neste
Pauze--------------------------------------------
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ay, hoor toch wat Zeeuwse Neel daar zegt,
 
zie toch, hoe helder zij haar mening uiteen zet.
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik weet nog wel meer...
 
Verdrukker der Waarheid
 
Doe je, onkuise bruid?
 
Zing maar op, en luid, iedereen hoort je graag.
 
Onzuivere Begeerte
 
Hoe zaai jij in elke herberg je zaad
 
met vloeken en zweren. Dat kan je niet ontkennen.
 
De eeuwige waarheid ga je lasterlijk schenden
 
met eerbiedloos geschreeuw zonder enige maat.
 
Verdrukker der Waarheid
 
We hebben elkaar nu wel genoeg verweten.
 
Laten we maar gaan eten, dat lijkt me het beste.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat zouden we hier nog langer staan pesten.
 
Verdrukker der Waarheid
 
We hebben elkaar nu wel genoeg verweten.
 
Onzuivere Begeerte
 
Je heb me heel wat lelijks toegesmeten,
 
dat heeft me gespeten. Maar uiteindelijk zij het vrede.
 
Verdrukker der Waarheid
 
We hebben elkaar nu wel genoeg verweten.
 
Laten we maar gaan eten, dat lijkt me het beste.
 
We gaan deze avond nog samen het nest in.
 
Herodias
 
Ick hebbe myn dochter wel gheinformeert
290
ende wel cierlyck ghehabitueert
 
nati myn begheert// tot skönings behaeghen
 
de dooper mach syns clappens wel beclaeghen
 
sulcke plaeghen// crygt hy om dit geschille
 
nu ick den köninck heb tot mynen wille
295
sullen luyd noch stille// ons quellen syn stuypen
 
syn schelden sal hem nu in syn ooghe druypen
 
hûe mach hy nu luypen// de vuylmondige blûet
 
Hola de köninck comt my hier int ghemûet
 
In vreeden syt ghegrûet// myn heere fier
 
Herodes
300
weerde madamme de tyt des weertscaps is hier
 
om te maecken gûet cier// sonder iet te smaedelen
 
myn hoff meester heeft syn peert dûen saedelen
 
om te nooden myn aedelen// tot mynder feest
 
wy willen vrolyck weesen vry onbedeest
305
so alst heeft gheweest// in tyden vörleeden
 
Herodias
 
Nu is myn herte so wel te vreeden
 
om die troostelycke reeden// vanden köninck verheeven
 
dit will ick myn Dochterti te kennen gheeven
 
---------------------------------------
 
Onsuyver
 
Dus soumer mee speelen
 
Verdrucking
310
dus soumer mee leeven
 
Onsuyver
 
nu sal hyt bequeelen
 
Herodias
 
Ik heb mijn dochter goed weten te informeren,
 
en mooi gestoken in de kleren,
 
naar mijn smaak, om de koning te behagen.
 
De Doper mag nu wel klagen over zijn kletsen,
 
zo'n ellende als hij krijgt om deze kwestie.
 
Nu ik de koning gewonden heb om mijn vinger,
 
zullen zijn oprispingen, hard of zacht, ons niet meer raken.
 
Zijn gescheld zal hèm nu aan het huilen maken.
 
Hoe zal hij nu kijken op zijn neus, die vuilbekkende boer.
 
Hola, de koning komt naar me toe.
 
Weest gegroet in vrede, mijn edele heer.
 
Herodes
 
Madame vereerd, het is tijd te gaan feesten,
 
om zonder smaad plezier te maken.
 
Mijn hofmeester heeft zijn paard doen zadelen,
 
om de hele adel te gaan noden op mijn partij.
 
Wij zullen onbekommerd vrolijk zijn,
 
zoals het ooit was in vroeger jaren.
 
Herodias
 
Nu is mijn hart intens tevreden,
 
door de troostrijke woorden van de grote koning verheven.
 
Ik zal het mijn dochter gaan mededelen.
 
--------------------------------------------
 
Onzuivere Begeerte
 
Zo moet je ermee spelen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Zo moet je ermee leven.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu zal hij het bezuren.
 
Verdrucking
 
nu comt hy in sneeven
 
dit hebben wy bedreeven// om te versûeten
 
Herodias herte, en hör drûefheit te bûeten
 
Onsuyver
315
Wy hebbent wel ghemaect
 
Verdrucking
 
tis claer baentgen
 
Onsuyver
 
de tijt ghenaect
 
Verdrucking
 
dat hy mûet laeten legge tvaentgen
 
syn tongblats haentgen// sal niet meer crayen
 
Onsuyver
320
vörwaer den köning te straffen is ongherayen
 
die niet wil bayen// in der tormenten vlûet
 
Verdrucking
 
Wie teghen syn overhoort wryft de crygt onspûet
 
want een eedel blûet// verscrict dör tschelden
 
Onsuyver
 
tis nochtans meer ghebört
 
Verdrucking
325
maer seker selden
 
ick was daerment vertelden// vanden propheet Nathan
 
de David strafte
 
Onsuyver
 
Samuel vondter oock gheen baet// an
 
dûe hy Sauls daet// van// onghehoorsamheit deed vermaen
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu slaan zijn laatste uren.
 
Dit hebben wij bedreven, om te verblijden
 
Herodias' hart en haar droefheid te verdrijven.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wij hebben het goed geklaard.
 
Verdrukker der Waarheid
 
De weg is nu vrij.
 
Onzuivere Begeerte
 
Het tijdstip is daar...
 
Verdrukker der Waarheid
 
dat hij zijn vlag moet strijken.
 
Het haantje van zijn tong zal niet langer kraaien.
 
Onzuivere Begeerte
 
Voorwaar, de koning te bestraffen is af te raden
 
voor wie niet in een vloed van kwellingen wil baden.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wie tegen zijn meerdere ingaat, die krijgt narigheid,
 
want een edel hart schrikt van zulk gekijf.
 
Onzuivere Begeerte
 
Het is toch wel vaker gepasseerd...
 
Verdrukker der Waarheid
 
Maar zeer zelden.
 
Ik heb wel eens horen vertellen van Nathan, de profeet,
 
die David heeft bestraft.
 
Onzuivere Begeerte
 
Het heeft Samuel ook geen profijt gebracht,
 
toen hij Saul berispte over zijn daad van ongehoorzaamheid.
 
Verdrucking
330
maer deese dooper blyft ûp syn platte vûeten staen
 
hy strafte aen end aen// met een claer bediet
 
hy woude niet swyghen
 
Onsuyver
 
tis so gheschiet
 
dus blyft hy int verdriet// tot hy sall die pap kûelen
 
Verdrucking
335
Hûe hyt legt of heft hy en sals niet ontwûelen
 
hy sall ghevûelen// eer iet lang vremde tûcken
 
die hy onghewoon is
 
Onsuyver
 
tsal niet bet lûcken
 
hy sal mûeten bûcken// om dit sottelijck pleeghen
340
ten deedt hem gheen noot
 
Verdrucking
 
dats al te deeghen
 
hy wasser tûe gheneeghen// hy condes niet laeten
 
Onsuyver
 
Laet ons van een ander materi praeten
 
hûe de köninck met syn staeten// capiteynen en heeren
345
in vröchden in welvaert sullen bancketteeren
 
brasseeren domineeren// om drucxs beletten
 
Verdrucking
 
Daer salmen hooren scalmeyen trompetten
 
basuynen claretten// die seer lustich clincken
 
Onsuyver
 
hûe salmer swetsen
 
Verdrukker der Waarheid
 
Maar deze Doper bleef maar op z'n stuk staan.
 
Hij berispte zonder ophouden, in ronde woorden,
 
en wilde niet zwijgen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Zo is het gegaan.
 
Dus zal hij in 't kot blijven, tot hij zijn soep wil koelen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hoe hij het wendt of keert, hij zal er niet aan ontkomen.
 
Weldra zal hij vreemde dingen voelen
 
die hij niet gewoon is.
 
Onzuivere Begeerte
 
Het zal niet beter gaan,
 
of hij zal moeten boeten voor dat dwaze gedoe.
 
Het zou hem geen kwaad doen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Het gaat zoals het moet.
 
Hij wilde niet anders, hij kon het niet laten.
 
Onzuivere Begeerte
 
Laten we over iets anders praten,
 
hoe de koning met zijn hof, met zijn kapiteinen en heren
 
in vrolijkheid en overvloed zullen banketteren,
 
zullen brassen en feesten, om droeve zinnen te verzetten.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Daar zal men schalmeien horen en trompetten,
 
bazuinen, klarinetten, die heel vrolijk klinken.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat zal men daar kletsen!
 
Verdrucking
350
hûe salmer dan schincken
 
Onsuyver
 
hûe salmer smetsen
 
Verdrucking
 
hûe salmer dan drincken
 
wat mer can ghedincken// dat salder ghebören
 
Onsuyver
 
wy willender mer weesen
 
Verdrucking
355
vrij sonder trören
 
ons wetten ons kören// sullen daer wel gheacht// syn
 
Onsuyver
 
ick salder so dapper thoonen die macht// myn
 
laet oock blycken u tracht// fyn// men mach ons niet verstooten
 
Verdrucking
 
sulcken bier te brouwen heeft ons noyt verdrooten
360
by groote promooten// dûen wy oock diligencie
 
Onsuyver
 
in veel plaetsen hebben wij credencie
 
want ons intentie// is verwreckelyck tot vröchden
 
om elck te veriöchden
 
Verdrucking
 
ey vat vol döchden
365
ghy u noyt en vöchden// dan te maecken iolyt
 
Onsuyver
 
Wat heb ick all menschen herten verblyt
 
binnen cotter tyt// in mennich quartiere
 
Verdrukking der Waarheid
 
Wat zal men daar schenken!
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat zal men daar schransen!
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat zal men daar dan drinken!
 
Wat men maar kan bedenken, zal men daar serveren.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wij willen er bij zijn...
 
Verdrukker der Waarheid
 
voorwaar, zonder treuren,
 
onze wetten en regels zal men daar zeker eren.
 
Onzuiver Begeerte
 
Ik zal er mijn macht duidelijk tonen.
 
Laat uw kracht ook blijken. Men kan ons niet verstoten.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Het brouwen van zulk bier heeft ons nooit verdroten.
 
Bij hoge heren zijn wij extra diligent.
 
Onzuivere Begeerte
 
Op veel plaatsen staan wij goed bekend,
 
want onze intentie is op te wekken tot vreugden,
 
om iedereen te verjeugdigen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wel, jij, vat vol deugden,
 
jij spande je nooit in dan om te maken jolijt.
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat heb ik al een mensenharten verblijdt
 
binnen de kortste tijd, op menige plaats.
 
Verdrucking
 
Ick meyn oock wyfken dat ick niet en viere
 
van myn neerstich bestiere// mach ick my wel beroomen
 
Onsuyver
370
Nu nu de köninck is ter taeffele ghecoomen
 
wy mûeten niet schroomen// maer daer ûp micken
 
Verdrucking
 
Wy willen ons oock aen die taeffele schicken
 
om wel te licken// mûeten wy daer ûp raemen
 
Onsuyver
 
Ick en derff niet
 
Verdrucking
375
Wat? soudt ghy u schaemen
 
Gae wy te saemen// met een clûeck vermeeten
 
Onsuyver
 
ick scaemde my eens ken hebt noch niet vergheeten
 
ghy mûetet wel veeeten// tis my so dick berouwen
 
Verdrucking
 
tis gûet wijfken dat ghyt noch hebt onthouwen
380
wie sou verflouwen// aen een taeffel wel ghelaeden
 
Onsuyver
 
Hûe sullen wy scoffen
 
Verdrucking
 
als wy commen aen tghebraeden
 
wy en willen versmaeden// bier noch wynen
 
Onsuyver
 
myn heeren syn gheseeten
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ik meen, wijfje, dat ik ook niet aflaat.
 
Ik mag me op mijn naarstige inspanning wel laten voorstaan.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu, nu! De koning is aan tafel gegaan.
 
Wij moeten niet schromen, maar daar op mikken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wij zullen ons ook aan die tafel schikken.
 
Om lekker te smikken moeten we daar op af.
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik ben te laf.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat? Zou je je niet schamen?
 
Kom, we gaan samen met het nodige lef.
 
Onzuivere Begeerte
 
Ik heb me eens geschaamd en ik ben het nog niet vergeten.
 
Dat moet je wel weten, het heeft me zo vaak gespeten.
 
Verdrukker der Waarheid
 
't Is goed, wijfje, dat je het nog hebt onthouwen.
 
Wie zou er verflauwen aan een wel voorziene dis?
 
Onzuivere Begeerte
 
Hoe zullen we schransen,
 
Verdrukker der Waarheid
 
... als we het gebraad zullen gaan eten.
 
We zullen versmaden bier noch wijn.
 
Onzuivere Begeerte
 
De heren zijn gezeten.
 
Verdrucking
385
Laeten wy dan pynen
 
te schuyven die gardynen// neerstelijck diligent
 
herodes aen die taeffel sittende seyt
 
Weest willecom myn heeren hier synde present
 
ende oock de hier omtrent// syn tot mynder stacie
 
wilst eeten en drincken met iubilacie
390
met dans om recreacie// en willen wy dincken
 
Verdrucking
 
Hier is der heeren wyn
 
Herodes
 
Wilt ronts om schincken
 
alle druefheit mûet sincken// uyt ons memorie
 
tis mynder ghebörten dach dus ben ick in glorie
395
Ghy heeren mynder consistorie// weest vrolyck met my
 
Deen heer
 
o heer köninck wy syn vrolyck ende bly
 
wy syn ghecoomen by// om triumphe te vermeeren
 
Herodes
 
Deesen beecker breng ick u myn heeren
 
in vrolycheit in eeren, laetet syn ghewacht
400
tschiet uyt vrientschap
 
Dander heer
 
Heer köninck laet coomen die dracht
 
ick hebber mee bedacht// om weder te bringen
 
monsuer du grant meestre
 
De derde heer
 
O dat wil ick well ghehingen
405
ûp dat wy noch eens singen// eer dat wy scheyen
 
Verdrukker der Waarheid
 
Laten we dan de handen uit de mouwen steken
 
om snel de gordijnen open te douwen.
 
Herodes, aan tafel zittend, zegt
 
Weest welkom, gij alle aanwezige heren,
 
en ook gij, die hier omheen staat te mijner ere,
 
wilt eten en drinken met plezier.
 
Laten wij slechts denken aan vertier.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Hier is de wijn voor de heren.
 
Herodes
 
Wilt rondom serveren.
 
Alle droefheid moet nu wegzinken uit onze memorie, ja.
 
Het is mijn geboortedag, dus ik ben in de gloria.
 
Gij heren van mijn hofhouding, weest vrolijk met mij.
 
Eerste Heer
 
O, Heer Koning, wij zijn vrolijk en blij.
 
Wij zijn hier gekomen om de feestvreugde te vermeerderen.
 
Herodes
 
Deze beker hef ik op u, mijn heren,
 
in vrolijkheid en ere, laat dat bekend zijn,
 
het geschiedt uit vriendschap.
 
Tweede Heer
 
Heer Koning, laat komen die drank.
 
Ik ben ook van zins uw gebaar te retourneren,
 
Monsieur du Grand Maistre.
 
Derde Heer
 
O, daar sluit ik me bij aan.
 
Laten we nog eens zingen gaan, voordat we scheiden.
 
Herodes
 
daer soudy myn herte rechs mee verfreyen
 
gaen wy ons wat vermeyen// met herten verblyt
 
Deerste heer
 
Heer köninck tis nu seer bequaeme tyt
 
om te maecken jolyt// avont ende nûene
 
Dander heer
410
de voghelkens singen noch lustich int grûene
 
elck is in gûeden dûene// om hen te recreeeren
 
De derde heer
 
Wie ter werrelt soude thans möghen weeren
 
ofte abandoneeren// vröcht ende solaes
 
Herodes
 
De sulcx deede vörwaer dat waer een dwaes
415
als de tgheraes// beminde van versycke
 
Deerste heer
 
Wie soude möghen haeten die sûete practycke
 
van snaerspel en rhetorycke// vol van delicicie
 
Dander heer
 
ken gheloof datter iemant is so plomp van condicie
 
de tot sulcken exercicie// sou draeghen wangonste
420
so eedel is de conste
 
De derde heer
 
Sy heeft seker myn ionste
 
maer mennich ghefronste// houdtse beneepen
 
so datse van elckerlyck niet word begreepen
 
Deerste heer
 
up dat blytscheepen niet blyven versteecken
425
so will ick hier een refereyn gaen spreecken
 
Herodes
 
Daar zoudt ge mijn gemoed werkelijk mee verblijden.
 
Laten wij ons wat vermaken met vrolijke harten.
 
Eerste Heer
 
Heer Koning, het is nu de juiste tijd
 
om plezier te maken, dagen en nachten.
 
Tweede Heer
 
De vogeltjes zingen nog vrolijk in't groen,
 
elk is in goede doen om zich te amuseren.
 
Derde Heer
 
Wie ter wereld zou zich nu willen verweren
 
en zich af willen keren van vreugde en jool.
 
Herodes
 
Die dat deed was voorwaar een ontzinde idioot,
 
als een die 't gejammer van smart bemint.
 
Eerste Heer
 
Wie zou er een afkeer kunnen hebben van de zoete praktijken
 
van snarenspel en rederijke, zo vol schoonheden.
 
Tweede Heer
 
Ik geloof niet dat er iemand zo plomp is van wezen
 
dat hij tot zulke spelen zou zijn ongenegen,
 
zo edel is de kunst.
 
Derde Heer
 
Zij heeft zeker mijn gunst,
 
maar menige zuurpruim wil er niets van weten.
 
Niet door een ieder wordt ze begrepen.
 
Eerste Heer
 
Opdat de blijdschap niet verborgen blijve,
 
wil ik hier een referein uitspreken:
 
Refereyn
 
Ick will my seleen gaen onderwinden te deeghen
 
dör vriendelyck ghelaet als minnaers pleeghen
 
ick bender the gheneeghen// met hert mûet en sinnen
 
mennich amorös herte isser mee beweeghen
430
hûe cleijn van staete ofte in hoochheit ghesteeghen
 
wat baetet ghesweeghen // men mûettet bekinnen
 
wat soudtmer doch all ter went vinnen
 
buyten en binnen// in allen staeten
 
de malcander uyt reynder herten beminnen
435
köningen köninginnen// princessen prelaeten
 
hûe soudet iemant met recht möghen haeten
 
die vrientschap boven maeten// der minnaers verheeven
 
de köninck mûet altfijt in vröchden leeven
 
Dander heer
 
De könincklycke waerde// met syn princesse
440
alderhoogste vermaerde// certeyn sa esse
 
een vriendelycke vlesse// met balsem claer
 
sy can hem legsen// der vröchden lesse
 
in hoogheit ghereesen// als een voogdesse
 
welruyckende cypresse// sny[?] der vröchden snaer
445
sy can verdryven dats emmer waer
 
alle drûefheit swaer// uyt skönincx memorie
 
waer dat hy is hier ofte daer
 
sy houdt hem eenpaer// in synder glorie
 
sy is des skönincx alder weertste cyborie
450
blinckende als yvorie// in syn herte verheeven
 
de köninck mûet altyt in vröchden leeven
Hier salmen singen of ûp instrumenten speelen
 
Deerste heere
 
dör dat vrolyck gheluyt// dör spels gheclanck
 
myn sherten conduyt// in vröchden ontspranck
 
all waer ick heel cranck// ick worde gheneesen
 
Refrein
 
Ik wil mezelf gaan inspannen terdege,
 
met een vriendelijk gelaat, zoals minnaars plegen,
 
want ik ben ertoe genegen, met hart, ziel en zinnen.
 
Menig verliefd hart is er door geraakt,
 
hoe klein ook van staat, of hoe hoog gestegen.
 
Wat baat het gezwegen, men moet het bekennen:
 
hoeveel vindt men er niet over de hele aard,
 
buiten en binnen, in alle standen,
 
die elkaar met zuivere harten beminnen,
 
koningen, koninginnen, prinsessen, prelaten.
 
Hoe zou iemand met recht kunnen haten
 
die boven alles uitgaande vriendschap van minnaars verheven.
 
Moge de koning altijd in vreugde leven!
 
Tweede Heer
 
De koninklijke waarde en zijn prinses,
 
allerhoogst vermaard, ja zeker, ze is
 
een lieflijke fles met helder, zoet geurend vocht.
 
Zij kan hem leren de les van genot,
 
gerezen tot hoogheid, als een lerares.
 
Welruikende cypres, zuivere vreugde-snaar,
 
zij kan verdrijven, dat is zeker waar,
 
alle droefheid zwaar uit 's konings memorie.
 
Waar dat hij is, hier of daar,
 
zij handhaaft hem altijd in zijn glorie.
 
Zij is des konings kostbaarste ciborie,
 
blinkend als ivoor in zijn hart verheven.
 
Moge de koning altijd in vreugde leven!
Hier zingt men of speelt men op instrumenten
 
Eerste Heer
 
Door dat vrolijke geluid, door de klank van de muziek
 
springt mijn harteklop in vreugde op.
 
Ik zou zijn genezen ook al was ik heel ziek,
455
ghelyck de voghelkens reyn// hy der Bonnen ûpganck
 
die menschen ghemeyn// verhöghen dor sanck
 
ûp den wyngaert ranck// seer lustich ghereesen
 
mennich amorös herte behoort nu te weesen
 
vry sonder vreesen// als de leeuweryck inden douwe
460
so betaemt onsen köninck hooglyck ghepreesen
 
vrolijck te syn mits deesen// met synder vrouwe
 
ûp dat vergheeten sy alle druck en rouwe
 
in jonck in ouwe// sonder suchten ofte beeven
 
de köninck mûet altij in vröchden leeven
 
Dander heer
465
Loff princelycke köninck boven allen die meest
 
de hier coomen sullen of hebben gheweest
 
daermen af leest// in ennighen tyen
 
men hoorde noyt van triumphelycker feest
 
want elck is verhögt tot deesen foreest
470
van herten van gheest// om hör te verblyen
 
onghenûecht verdriet ende melancolyen
 
steltmen hier besyen// tis nu de tyt
 
te ghebruycken snaerspel vol harmonyen
 
der melodyen// accoort is hier int cryt
475
dat sal hier ghebören tot skonincx jolyt
 
haet ende spyt// mûeten wycken verdreeven
 
so mach de köninck in vröchden leeven
hier salmen weer speelen of singen
 
Herodes
 
Daer smaect een dronck ûp wilds ronts om loyen
 
thert mûet verfroyen// als de wyn wordt gheproost
 
Deen heer
480
gheern heer köninck wy willen wel poyen
 
Herodes
 
Daer smaect een dronck ûp wilds ronts om loyen
 
zoals de vogeltjes rein bij de opgang van de zon
 
de mensen door hun zang verheugen alom,
 
vrolijk zittend in de wijngaard op een hoge tak.
 
Menig verliefd hart hoort nu te zijn
 
zonder enige pijn, als de leeuwerik in de morgen.
 
Zo past het ook onze koning hoog geprezen
 
vrolijk te wezen, met zijn vrouwe,
 
opdat zij vergeten alle rouw en zorgen,
 
in jonkheid en ouderdom, zonder zuchten of beven.
 
Moge de koning altijd in vreugde leven!
 
Tweede Heer,
 
Lof, prinselijke koning, boven al degenen
 
die nog zullen komen of zijn geweest
 
te eniger tijd en waarvan men leest.
 
Men hoorde nooit van een prachtiger feest.
 
Want iedereen is genood in dit prieel
 
om zich te verblijden van hart en van geest.
 
Ongenoegen, verdriet en melancholie
 
zet men hier opzij. Het is nu de tijd
 
voor snarenspel vol van de harmonie
 
der melodieën. Samenklank is het motto hier
 
en die zal klinken tot 's konings plezier.
 
Haat en nijd moeten wijken, verdreven,
 
dan zal de koning in vreugde leven!
Hier speelt of zingt men weer
 
Herodes
 
Daar smaakt een slok op, wilt schenken in het rond,
 
't hart wordt gezond als we met de wijn klinken.
 
Eerste Heer
 
Graag, Heer Koning, wij willen wel drinken.
 
Herodes
 
Daar smaakt een slok op, wilt schenken in het rond.
 
Dander heer
 
dats seker een eedele wijn van Asoyen
 
Ick laet my niet veel noyen// ick hebt vry int hooft
 
Herodes
 
Daer smaect een dronck ûp wilt rontsom loyen
485
thert mûet verfroyen// als de wijn wordt gheproost
 
De derde
 
möghende köninck syt gheeert ende ghelooft
 
dat ghy ons dus toost// met uwer gracie
 
Herodes
 
verhögt u met my myn eedelste nacie
 
myn communicatie// heb ick tot u ghedaen
490
uyt vrientscap plaen
 
Deerste heere
 
wy hebbent in döchden ontfaen
 
u lieflyck vermaen// duet therte ontfoncken
 
Herodes
 
weest onbevreest/ en wilds preycken noch proncken
 
drinct vrij droncken// dattet therte mach glûyen
 
Dander heer
495
Will ick u seggen heer köninck wy mûeten ons spûgen
 
willen wy dus rûyen// wy comen wel hy daech// thuys
 
Herodes
 
ick Beg maect u vrolyck opent u maech// slugs
 
tot dat wordt u craech// buys// sis mijn begheeren
 
ghy eedele heerera// laet ons triumpheeren
Herodias dochter sal hier dansen
 
Tweede Heer
 
Dat is voorwaar een edele Savoiard,
 
ik laat me niet bidden, mijn hoofd staat er wel naar.
 
Herodes
 
Daar smaakt een slok op, wilt schenken in het rond,
 
't hart wordt gezond als we met de wijn klinken.
 
Derde Heer
 
Machtige Koning, zift geëerd en geloofd,
 
dat gij zo met ons toont, met welwillendheid.
 
Herodes
 
Verheugt u met mij, edelste leden van mijn rijk,
 
dat ik u met mijn gezelschap heb vereerd
 
is uit volle vriendschap.
 
Eerste Heer
 
Wij hebben het in eer en deugd geaccepteerd.
 
Uw vriendelijke woorden doen ons hart ontvonken.
 
Herodes
 
Weest op uw gemak, wilt talmen noch tobben,
 
drinkt u rustig dronken, dat uw hart moge branden.
 
Tweede Heer
 
ik moet u zeggen, Heer, we moeten voortmaken,
 
als we zo doorgaan, zullen we pas 's ochtends thuis raken.
 
Herodes
 
Ik zeg u, weest vrolijk, zet uw keel wijd open
 
giet hem vol tot de kraag, wilt mij plezieren.
 
Gij, edele heren, laat ons feest vieren.
Herodias' dochter danst hier.
 
Daer na sal sy seggen
500
Ghegrûet sydt heer köninck vol princelycker eeren
 
om vröchts vermeeren// maecte ick deesen dans
 
u staci // met recreaci// corn ick promoveeren
 
ghegrûet syt heer köninck vol princelycker eeren
 
die ghy begracijt wie mach hem deeren
505
ofte verneeren// tsy vrouwen ofte mans
 
ghegrûet syt heer köninck vol princelycker eeren
 
om vröchts vermeeren// maecte ick deesen dans
 
Herodes
 
o suyver karsouwe ghy hebt verdient den crans
 
net gheengient/ ghepersoont ient van statuere
510
myn heeren waer sachmen oyt lustigher figuere
 
mijn sinlycke natuere// isser mee beweeghen
 
Deen heere
 
mijn herte is oock tot hör gheneeghen
 
wat baetet ghesweeghen// ick mûetet cryieren
 
Dander heer
 
alsulcken blûemken can tgheselschap vercieren
515
hör sûete manieren// gaen te boven ennighe succaet
 
Derde heer
 
myn herte verövert hem in hör ghelaet
 
heer köninck uwen staet// isser heel hy versiert
 
Herodes
 
o belle madame dit hebdy wel bestiert
 
alder bequaemste dörwiert// reyn blûemken verheeven
520
al wat ghy begheert wilds vrolyck leeven
 
ick sweert ick salt u gheeven// noyt eet dien ghelycke
 
al waert dat ghy begheerde myn halve rycke
 
dör u sûete practycke// en u minlyck ghewaeghen
 
hebdyt verdient
 
Daarna zegt ze
 
Weest gegroet, Heer Koning, vol prinselijke ere,
 
om de vreugde te vermeerderen, dans ik deze dans.
 
Ik kom dit amusement te uwer ere presenteren.
 
Weest gegroet, Heer Koning, vol prinselijke ere,
 
wie gij begunstigt kan niemand deren
 
of vernederen, 't zij vrouw of man.
 
Weest gegroet, Heer Koning, vol prinselijke ere,
 
om de vreugde te vermeerderen, dans ik deze dans.
 
Herodes
 
O, mooi madeliefje, je verdient een krans,
 
welgezind en sierlijk van lichaam.
 
Mijne heren, waar zag u ooit lieflijker gestalte.
 
Mijn zinlijke aard is er door aangedaan.
 
Eerste Heer
 
Ook mijn hart is tot haar genegen.
 
Wat baat het gezwegen? Ik moet het uitspreken.
 
Tweede Heer
 
Zo'n bloempje een gezelschap opbloeien doet.
 
Haar maniertjes zijn als sukade zo zoet.
 
Derde Heer
 
Mijn hart smelt door een blik van haar ogen.
 
Heer Koning, dit zal uw aanzien zeer verhogen.
 
Herodes
 
O, schone madame, gij hebt u uitstekend geweerd,
 
en allerbest overwogen. Lief bloempje vereerd,
 
alles wat je begeert om vrolijk te leven,
 
zal ik, ik zweer het, aan je geven. Geen is aan je gelijk.
 
Al begeerde je mijn halve rijk,
 
door je mooie vertoning en beminlijk gedrag
 
heb je het verdiend.
 
Dochter
525
ghenadighe köninck ist so u behaeghen
 
daer vör will ick u dancken al myn daeghen
 
omkeerende wijt sij noch
 
Nu wil ick gaen vraeghen// myn moorken om hör gherieven
 
wat ghifte ick begheeren mach na hör ghelieven
hier salmen weer singes of speelen
Pausa-----------------------------------------------
 
Dochter
 
Lieve moorken ick mûet u verclaeren
530
hûe dat ick metten köninck heb ghevaeren
 
ick salt u openbaeren// want ick u der eeres// ghan
 
Herodias
 
Wat seyde de köninck?
 
Dochter
 
Al wat ick begheeren// can
 
Bal hy my consenteeren// tian // hy heeftet gheswooren
535
daer om segt nu myn moorken vercooren
 
wat sal ick orbooren// tot een eyssche, my dat onssnooft [?]
 
dat begheer ick aen u
 
Herodias
 
myn dochter hoort onverdooft
 
begheeret thooft// des doopers in een platteel
540
over my en den köning deed hy groot queereel
 
dûet myn beveel// myn drûetheit suldy daer mee enden
 
Dochter
 
Ick salt u brengen niet niemant anders senden
 
nu wil ick my wenden// totten köninck te gaen
 
ghegrûet syt heer köning hooggheboorenste graen
545
wildt nu verstaen// myns peticys bediet
 
Dochter
 
Genadige Koning, als het u zo bevalt,
 
zal ik u daarvoor danken mijn leven lang.
 
terwijl zij zich omkeert, zegt ze nog
 
Nu zal ik om mijn moeder plezier te doen, haar gaan vragen
 
welk geschenk ik moet wensen om haar te behagen.
Hier moet men weer zingen of spelen
Pausa-----------------------------------------------------
 
Dochter
 
Lieve moeder, ik moet uw vertellen,
 
hoe ik het met de koning heb weten te stellen.
 
Ik zal het u zeggen, want ik gun u alle eer.
 
Herodias
 
Wat zei de koning?
 
Dochter
 
Alles wat ik begeer
 
zal hij mij geven. Ja, dat heeft hij gezworen.
 
Dus zeg, mijn moedertje uitverkoren,
 
wat zal ik naar voren brengen als wens? Wil me dat influisteren,
 
ik vraag het u met klem.
 
Herodias
 
Dochter, wil goed naar me luisteren.
 
Vraag het hoofd van de Doper op een schaal.
 
Over mij en de koning maakte hij groot kabaal.
 
Doe wat ik je zeg en wil mijn verdriet stuiten.
 
Dochter
 
Ik zelf zal het u brengen, en niemand anders zenden.
 
Nu zal ik gaan om me tot de koning te wenden.
 
Gegroet, Heer Koning. allerhoogstgeboren vernuft,
 
verneemt wat de inhoud is van mijn verlangen en lust.
 
Herodes
 
Wat begheerdy?
 
Dochter
 
des doopers hooft en anders niet
 
om dat verdriet// hy u deede in tyden vörleeden
 
Herodes hem drûevich thoonende
 
thooft van Joannes noyt sulcke reeden
550
nu beswycken myn leeden// myn sinnen beswaeren
 
Deen heer
 
Weest te ereeden heer köninck thoont gheen misbaeren
 
ghy mûet bewaeren// uwen könincklycken eedt
 
Herodes
 
Ick hebbet gheswooren maer tis my herde leedt
 
ick schör schier mijn cleedt// van druckich rouwen
 
Dander heer
555
Heer dat ghy hor ghelooft hebt dat mûety houwen
 
dit blûemken der vrouwen// hier staende present
 
Derde heer
 
brect ghy uwen eet so sydy gheschent
 
dus denct omt ent// en weest niet meneech
 
Verdruckinghe
 
ghy weet heer köninck dat hy nemmermeer en sweech
560
dus gheeft hem een veech// en maecken u quyt
 
Onsuyvere
 
Laet u ghehöghen hûe hy heeft benyt
 
met grooten spyt// uwen amorösen wille
 
Herodes
 
Wat wens je?
 
Dochter
 
Het hoofd van de Doper en niets anders,
 
vanwege het verdriet, dat hij u indertijd heeft bezorgd.
 
Herodes, zich bedroefd tonend,
 
Het hoofd van Johannes! Zoiets hoorde ik nog nooit.
 
Mijn ledematen bezwijken en zwaar wordt mijn hoofd.
 
Eerste Heer
 
Leg u erbij neer, Heer Koning, maak geen rumoer,
 
u moet uw koninklijke eed gestand doen.
 
Herodes
 
Ik heb het gezworen, maar het doet me veel leed.
 
Ik zou mijn mantel haast scheuren en hartgrondig rouwen.
 
Tweede Heer
 
Heer, wat u haar beloofd hebt, dat moet u geven
 
aan dit bloempje der vrouwen, dat hier staat gereed.
 
Derde Heer
 
Ge schendt uzelf als ge uw eed breekt.
 
Denk aan 't end. Weest niet meinedig.
 
Verdrukker der Waarheid
 
U weet, Heer Koning, dat hij nimmer zweeg.
 
Geef hem een douw, wilt u van hem ontdoen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Herinnert u hoe hij u bekapitteld heeft
 
om uw verliefdheid, met groot onfatsoen.
 
Herodes
 
gaet met u beyen inden kercker al stille
 
maect gheen gheschille// haestich wildt u spûen
565
ende onthooft hem
 
Verdrucking
 
onthoofden? Dat will ick selve dûen
 
met herten kûen// wildyt my ghehingen
 
Herodes
 
Ick gheef u consent
 
Onsuyver
 
claer syn onse dingen
570
wy sullen hem ombringen// als de wuw het kuycken
 
Verdrucking
 
nu sal hy mûeten bûcken
 
Onsuyver
 
nu sal hy mûeten duycken
 
hue sal nu ontluycken// therteken fier
 
van Herodias
 
Onsuyver
575
Dits de beste manier
 
met dusdanighen vier// salmen den bry koocken
 
Verdrucking
 
Hûe sullen wy nu blaesen
 
Onsuyver
 
hûe sullen wy nu stoocken
 
men salt sien roocken// over tgeheel Jödsche lant
 
Verdrucking
580
Ey subtijl van gheeste...
 
Herodes
 
Gaat met u beiden stil naar de kerker toe
 
- maak geen ruzie en doe het met spoed -
 
en onthoofdt hem.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Onthoofden? Dat wil ik zelf doen
 
met een koen hart, als u me toestaat.
 
Herodes
 
Ik sta het u toe.
 
Onzuivere Begeerte
 
Duidelijk is onze taak:
 
we zullen hem ombrengen als de wouw het kuiken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Nu zal hij moeten buigen.
 
Onzuivere Begeerte
 
Nu zal hij moeten duiken.
 
Hoe zal het trotse hart nu ontluiken
 
van Herodias.
 
Onzuivere Begeerte
 
Dit is de beste manier,
 
met zulk vuur moet men de pap koken.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wat zullen we nu blazen!
 
Onzuivere Begeerte
 
Wat zullen we nu stoken!
 
Men zal het zien roken over het hele Joodse land.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Wel, jij slimmerd...
 
Onsuyver
 
ghy clûeck van verstant
 
de arme quant// mûet nu den tenör singen
 
Verdrucking
 
blyft ghy daer staen/ ick sal hem hier vörbringen
 
wildt ghy die dör// dringen// datse sy gheclinct
 
Onsuyver
585
siet hûe neerstich hy nae den kercker sprinct
 
syn messe blinct// dunst my van verde daer binnen
 
quaem my Johannes last over ick verloor myn sinnen
 
ick wou liever spinnen// dan also labören
 
Verdrucking brengt Joannem vör die trali seggende
 
Joannes baptista hoort na skönincx cantelören
590
den doot metten sweerde mûet ghy besören
 
u sal nu ghebören// u laetste gherecht
 
Joannes
 
O eeuwighe God wildt stercken uwen knecht
 
want de gheest vecht// om te winnen den prys
 
teghen dat vleysch// waer an nochtans is cranck verlys
595
so weest nu propys// uwen knecht om ridderlyck te stryen
 
tis uwen wille heer dat de uwen mûeten lyen
 
om des waerheits copyen / de niewarts syn ghehoort
 
hûe mennighe der propheeten synder om vermoort
 
verworgt versmoord/ veracht en versmaet
600
nu heer Sebaotht in mynen noot my hy staet
 
ghelyck ghy daet// uwen propheeten inden noot
 
laet myn ziele ontfangen syn in Abrahams schoot
 
dat bid ick Here minjood/ wiltse derwart sinden
 
als een van uwen beminden
 
Onzuivere Begeerte
 
Jij knapperd.
 
Die arme stakkerd moet nu een toontje lager jengelen.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Blijf jij daar staan. Ik zal hem hier naartoe brengen.
 
Duw de deur dicht, zodat hij valt in het slot.
 
Onzuivere Begeerte
 
Ziet, hoe begerig hij springt in het kot.
 
Ik geloof dat ik zijn mes daarbinnen in de verte zie blinken.
 
Als ik Johannes was, dan verloor ik mijn zinnen.
 
Ik zou nog liever spinnen dan zo te lijden.
 
Verdrukking der Waarheid brengt Johannes voor de tralies en zegt
 
Johannes de Doper, hoort naar het liedje van de koning:
 
gij moet nu ondergaan de dood met het zwaard.
 
Dit uiteindelijke vonnis is nu uw beloning.
 
Johannes
 
O eeuwige God, sterkt nu uw knecht,
 
want de geest vecht om de opperste prijs
 
met het vlees, waaraan nochtans weinig verloren zij.
 
Sta uw knecht bij in dit ridderlijk strijden.
 
Het is Uw wil, Heer, dat de uwen moeten lijden
 
om het volgen van de waarheid en nergens worden gehoord.
 
Hoe velen van de profeten zijn er om vermoord,
 
gewurgd, gesmoord, veracht en versmaad.
 
Heer Sebaoth, wilt mij nu bijstaan in mijn nood
 
gelijk Gij bij uw profeten in hun nood hebt gedaan.
 
Laat mijn ziel worden ontvangen in Abrahams schoot;
 
dat bid ik lieve Here, dat U haar daarheen zendt
 
als een die U bemint.
 
Verdrucking
605
tsa Joannes wijdt sermoon inden
 
ick mûet u verbinden// dus wijdt u verneeren
 
metten sweerde sal ick u executeeren
Pausa-----------------------------------------------------
 
Dochter
 
Nu gae ick verneemen om myn moorken verlangen
 
of de dooper ghecoomen is in doots verstrangen
610
dus neem ick myn gangen// na den kercker of daeromtrent
 
myn modere heeft my derwarts ghesent
 
om te veeeten pertinent// daer van tbescheydt
 
soudt ick hör weerhoorich syn dat waer my leydt
 
ick heb hier bereydt// een platteele claer
 
Verdrucking
615
Waerde ioffrouwe heb ick u daer
 
ick coom u bet naer// staet stille en tooft
 
ick sal u gaen haelen des doopers hooft
 
dat u is belooft// onlancx te vooren
 
want de köninck heeftet u tûe gheswooren
520
nu is tverstooren// van u moorken ghecesseert
 
Dochter
 
Nu wordt myn moorkens vröcht vermeert
 
dat sy lang heeft begheertl/ heeft sy verworven
 
Verdrucking
 
siet hier ist hooft vanden dooper ghestorven
 
suldyt wel durven// handelen met mûede stout
 
Dochter
625
Ja ick vryelyck myn herte daer in niet verflout
 
my dat vertrout// ick wijdt brengen myn moder terstont
 
int aenscouwen so wordt hör herte ghesont
 
Siet moorken de u ghestraft heeft met fellen mûet
 
Verdrukker der Waarheid
 
Kom, Johannes, maak een eind aan je gebed.
 
Ik ga je blinddoeken, dus wilt nu knielen.
 
Met het zwaard ga ik je doorklieven.
Pausa------------------------------------------------
 
Dochter
 
Nu ga ik zien of mijn moeders wens is verhoord
 
en de Doper inderdaad is vermoord,
 
dus ga ik naar de kerker of daaromtrent.
 
Het is mijn moeder die me die kant opzendt,
 
om de definitieve uitslag te vernemen.
 
Ik zou niet graag ongehoorzaam wezen,
 
een platte schotel houd ik klaar.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Waarde juffrouw, bent u daar?
 
Ik kom naar u toe, sta stil en wacht even,
 
ik zal u het hoofd van de Doper geven.
 
Het is u beloofd, nog kort geleden,
 
de koning heeft het u toegezegd onder ede.
 
Nu is de woede van uw moeder vast opgeklaard.
 
Dochter
 
Nu wordt mijn moeders vreugde volmaakt,
 
want wat ze lang heeft begeerd, dat krijgt ze nu.
 
Verdrukker der Waarheid
 
Ziet hier het hoofd van de dode Doper voor u.
 
Bent u zo dapper dat u het durft aan te pakken?
 
Dochter
 
Ja, zeker wel, ik ben niet zo zwak van harte.
 
Geef maar hier, ik breng het mijn moeder terstond,
 
zodra ze het ziet, wordt haar hart weer gezond.
 
Ziet, moedertje, hij die u berispt heeft met een boos gemoed,
 
ontsteecken synde met nydighen glûet
630
leyt nu verwelct int blûet// so ghy schout vör ooghen
 
Herodias
 
Danck hebt dochterti/ nu is myn thoorne vervlooghen
 
ken wil voort aen niet ghedooghen// van iemant ennich woort
 
wie soudt ooc dorven dûen/ van herten verstoort
 
dus gae wy rechtevoort tot ons gheryven
635
en laet ons vröcht en solaes bedryven
Hier salmen weer speeltin of singen
Dan sullender twee van sijn discipulen
coomen ende beclaeghen hem
 
Deen
 
O tyrannich werck groot// boven alle tyrannyen
 
hûe scandelyck is hy ghedoot// de ons plach te verblyen
 
myn herte en mûchts niet lyen// ten deede gods gracie
 
Dander
 
teeghen donversaeden// is quaet te stryen
640
de daer syn belaeden// met hûerderyen
 
men behoortse te verspyen// al van dier nacie
 
Deen
 
o vermaledyde fornicacie
 
brocht ghy in dolacie// onsen meester vol trouwen
 
Dander
 
syn leeringe en syn gûede conversacie
645
maecten recreacie// onder mannen en vrouwen
 
Deen
 
Hy heeft den köninck om syn overspel ghescauwen
 
maer tis hem vergauwen// somen mach mercken
 
ontstoken in een vurige gloed,
 
ligt nu te baden in zijn bloed, zo u hier ziet voor ogen.
 
Herodias
 
Dank, dochtertje, nu is mijn woede vervlogen.
 
Het is zeker, dat ik voortaan van niemand meer een woord accepteer,
 
wie het ook zou wagen met een verstoorde geest.
 
Dus laten wij nu ongehinderd doorgaan met wat ons lust
 
en vreugde en plezier maken te keur en te kust.
Hier moet men weer spelen of zingen.
Vervolgens komen er twee discipelen op
en beklagen hem
 
Eerste Discipel
 
O tirannieke daad, erger dan welke tirannie ook,
 
hoe schandelijk is hij gedood, die ons placht te verblijden!
 
Mijn hart zou zonder Gods steun niet kunnen dragen dit lijden.
 
Tweede Discipel
 
Tegen de onverzadigbaren valt niet te strijden.
 
Zij die zich overgeven aan hoererijen
 
moet men verafschuwen, groten en kleinen.
 
Eerste Discipel
 
O, vervloekte wellust des vlezes,
 
Tweede Discipel
 
Zijn leer en zijn goede onderricht,
 
waren geliefd bij mannen en vrouwen.
 
Eerste Discipel
 
Hij heeft de koning om zijn overspel berispt,
 
en dat heeft men hem betaald gezet, zoals je kunt aanschouwen.
 
Dander
 
syn lieflycke leeringe mach men wel verrouwen
 
sy conde bedouwen// mennich sondich beswercken
 
Deen
650
elck een war ghesticht in syn wercken
 
leecken en clercken// van alderley faetsûen
 
Dander
 
die crancken van gheeste ghinck hy verstercken
 
tot allen percken// den hovaerdighen gheest verwûen
 
Deen
 
Hy heeft ghedaen mennich troostelyck sermûen
655
thert dunct myn blûen// dör sulcx beiaeghen
 
Dander
 
Hy en ontsach gheestlyck noch waerlyck vorst noch barûen
 
met herten kûen// strafte hyse sonder vertraeghen
 
Deen
 
De scriftgheleerden met een druyssich ghewaeghen
 
ghingen hem vraeghen// daer mennich man by// was
660
of hy was de tûecoomende messyas
 
of die propheet Helyas// maer hy heeftet missaect
 
Dander
 
De phariseen als hij deese woorden heeft ghelaect
 
waeren gheraect// en antwoorden seer spytich
 
waerom dat hy dan doopte waeren sy hem verwytich
665
als hypocrytich// ghesint tot dier stonden
 
Deen
 
Ick doope met water was syn vermonden
 
maer onder u is ghevonden// dien ghy niet en kent
 
de nae my coomen sall u weesende omtrent
 
en vör my gheweest is bekent// van allen begaerdich
 
Tweede Discipel
 
Zijn liefdevolle lessen zal men nu betreuren,
 
zij konden verhoeden menig zondig gebeuren.
 
Eerste Discipel
 
Iedereen werd gesticht in zijn doen,
 
leken en geleerden, rijp en groen.
 
Tweede Discipel
 
Hen die zwak van geest waren gaf hij krachtige raad
 
om hun hoogmoedigen inborst in te tomen.
 
Eerste Discipel
 
Met zo menig troostende preek is hij gekomen.
 
Mijn hart bloedt door zulken daad.
 
Tweede Discipel
 
Hij ontzag geestelijke noch wereldlijke staat. Vorst of baron,
 
met een moedig hart berispte hij hen zo veel als hij kon.
 
Eerste Discipel
 
De schriftgeleerden, met hun overmoedige stem,
 
vroegen hem, waar menigeen bij was,
 
of hij beschouwd moest worden als de beloofde Messias,
 
of als de profeet Elias. Maar hij heeft dat ontkend.
 
Tweede Discipel
 
De Farizeërs waren, toen hij hun woorden heeft gelaakt,
 
pijnlijk geraakt en antwoordden nijdig,
 
waarom hij dan doopte. Ze maakten hem verwijten,
 
vol hypocrisie, zoals ze waren in die tijd.
 
Eerste Discipel
 
‘Ik doop met water,’ zo heeft hij gezegd,
 
‘maar onder u is er één, die u niet kent
 
en die na mij zal komen. Hij is al in uw midden
 
en is al voorzien door wie hem beminnen.
670
wiens schûenriemen tonbinden ben ick onwaerdich
 
Ick ben maer een stem volhaerdich// sonder cesseeren
 
rûepende, wilt bereyden den weck des heeren
 
Dit ghinck hy leeren// met woorden inlyck
 
Dander
 
Siet hier tlam Gods seyde hy so versinlyck
675
vermanende minlyck// al dûchtet ons vreemt
 
dit is de der werrelt sonder weck neemt
 
so heeft hy gheteemt// van christo om niet vergheeten
 
Deen
 
seer soberlyck leefde hy in drincken in eeten
 
als wy wel weeten// vörwaer// gheseyt
 
Dander
680
Altyt heeft hy Gods eere int claer// verbreyt
 
bûete openbaer// ontspreyt// vör alle creatueren
 
Deen
 
Eylaci mûst hy daerom die dooi besueren
 
sy coomen in trueren// dat weet ick te vooren
 
de syn sermoonen gheerne pleghen te hooren
685
o alder heylichste ghebooren// van moders lichaem
 
Dander
 
Men hoorde hem altyt laudeeren den heilghen naem
 
van Jesu bequaem// der maghet Marien soon
 
Deen
 
O weerde Joannes is dit u loon
 
Den vader inden throon// mûettet syn gheclaecht
 
Dander
690
Hûe sal mishaeghen deese tydinghe ghewaecht
 
die aldersuuerste maecht// Maria syn nichte
 
Ik ben onwaardig zelfs maar zijn schoenen los te binden.
 
Ik ben slechts een stem, die volhardend en zonder mankeren
 
roept: wilt bereiden de weg des Heren.’
 
Dat leerde hij, met woorden zo innig.
 
Tweede Discipel
 
‘Zie hier het Lam Gods,’ zo sprak hij zinrijk,
 
en minlijk belerend, ‘al dunkt het ons vreemd,
 
dit is degene die de zonden van heel de wereld wegneemt.’
 
Zo heeft hij onderwezen over Christus om nooit te vergeten.
 
Eerste Discipel
 
Hij leefde zeer sober van drinken en eten,
 
zoals we weten. Eerlijk waar.
 
Tweede Discipel
 
Altijd heeft hij Gods eer uitgedragen openbaar,
 
en voor alle schepsels openlijk boete gedaan.
 
Eerste Discipel
 
Helaas, daarom moest hij de dood ondergaan.
 
Zij zullen het betreuren, dat weet ik te voren,
 
die zijn preken graag hoorden,
 
o, allerheiligste ooit geboren uit een vrouwelichaam.
 
Tweede Discipel
 
Men hoorde hem altijd prijzen de heilige naam
 
van de goede Jezus, de maagd Maria's zoon.
 
Eerste Discipel
 
O, eerzame Johannes, dit is uw loon.
 
De Vader op Zijn troon moet het zijn geklaagd.
 
Tweede Discipel
 
Hoe zal dit bericht, wanneer er van wordt gewaagd,
 
verdrieten de allerliefste maagd, Maria, zijn nicht,
 
de daar bescheenen is met dat hemelscha lichte
 
dör tgodlyck ghestichte// van anbeghin// claer
 
Deen
 
O sy hebben ghedoot den godlycken minnaar
695
tmaect mynen sin// swaer// als ick peys om syn sterven
 
Dander
 
syn troostelycke conversacie mueten wy nu derven
 
Wy mûeten nu swerven// als de desolaeten
 
Deen
 
O lieve brueder ons en mach niet baeten
 
ons karnren ons praeten// ons suchten ons claeghen
 
Dander
700
Myn brueder laet ons niet seer syn verslaeghen
 
dus ist Gods behaeghen// dat de synen mûeten lyen
 
syn niet die propheeten in vörleeden tyen
 
ghedoot en mûsten stryen// teghen tsondich opstel
 
Deen
 
Hûe wordense vervolgt in tyden van Jesabel
705
diese bracht int ghequell// met grooten hoopen
 
also datse in speloncken en hoolen mûsten loopen
 
daar sy incroopen// om hör lyff te berghen
 
Dander
 
sulcken duvels wyff was niet om vererghen
 
ten waar Herodias de nu ghedaen heeft hör prûeve
 
Deen
710
Hûet is om onsen meester ben ick all drûeve
 
de tonsen behûeve// ghinck ons Gods wille verclaeren
 
die beschenen is met het hemelse licht
 
door Gods wil, die vanaf het begin der tijden vaststaat.
 
Eerste Discipel
 
O, ze hebben gedood de Goddelijke minnaar.
 
Het ligt me zwaar op m'n hart als ik denk aan zijn sterven.
 
Tweede Discipel
 
Zijn troostrijke gezelschap moeten wij nu derven.
 
Wij moeten nu rondzwerven als verdwaalden.
 
Eerste Discipel
 
O, lieve broeder, het zal niet baten
 
al ons kermen en praten, ons zuchten en klagen.
 
Tweede Discipel
 
Mijn broeder, laten we niet te zeer zijn verslagen.
 
Het is Gods behagen dat de zijnen moeten lijden.
 
Zijn de profeten in vroeger tijden
 
niet gedood? Moesten zij niet strijden tegen zondige praktijken?
 
Eerste Discipel
 
Hoe werden ze vervolgd in Jezabels tijden,
 
die ze in groten getale bracht ten verderve,
 
zodat ze zich in spelonken en holen moesten verbergen,
 
waar ze inkropen om te redden hun vege lijven.
 
Tweede Discipel
 
Zo'n duivels wijf, er was er geen erger,
 
behalve Herodias, die nu gedaan heeft haar meesterproef.
 
Eerste Discipel
 
Hoe dat ook zij. Om onze meester ben ik zwaar bedroefd,
 
die ten onzen behoeve Gods wil verklaarde.
 
Dander
 
ende nu is uyte de lichtende lantaeren
 
die sterckste pilaeren// is nu ghecoomen ter pall
 
de ons dee so mennich döchdelyck verhal
715
vör groot ende smal// tonsen dienste bereet
 
Deen
 
Laet ons gaen vraeghen den brueders bescheet
 
waermen den propheet// sal möghen begraeven
 
onsen dienstighen arbeyt willen wy daer tûe staeven
 
comt laet ons draeven// totten wercke van minnen
 
Dander
720
Hier synse vergaert dus gaen wy binnen
 
wy sullense vinnen// jn liefden vierich
 
om onsen meester te begraeven manierich
 
Amen
 
Jan Thönissen fecit tAmsterdam
 
lanck 667 reghelen
 
 
 
Reyer Gheurtz scripsit anno 1552
 
 
 
R ☼ G
 
Tweede Discipel
 
En nu is hij gedoofd, die heldere lantaren.
 
Die steunpilaar is nu gekomen ten val,
 
die ons zo vaak deed deugdelijke verhalen,
 
voor groot en klein, tot dienst van ons al.
 
Eerste Discipel
 
Laat ons onze broeders naar hun oordeel gaan vragen,
 
waar we de profeet zullen gaan begraven.
 
We zullen daarbij verlenen onze dienst.
 
Kom, laten we ons haasten tot dat werk van liefde.
 
Tweede Discipel
 
Hier zijn ze bijeen, kom, we gaan naar binnen.
 
We zullen ze in vurige liefde verenigd vinden
 
om onze meester stijlvol ter aarde te dragen.
 
Amen
 
Gemaakt door Jan Theuniszoon te Amsterdam,
 
667 regels lang.
 
 
 
Afgeschreven door Reyer Gheurtszoon,
 
in het jaar 1552
 
 
 
R ☼ G

Vorige Volgende