Voghelen in der muyte

VI

Daarmee leek de Majelse revolutie wel ten einde! En zoals aan veel vreemde dingen, werden ze in de kleine stad ook aan dit gewoon.

Nonkel Fonnen die er van hoorde en 't bijkans niet geloven kon kwam er dadelijk naar zien. Hij wist eerst niet wat ervan te peinzen.

Al die veranderingen in de zaak en Piet die nu ineens zo welbespraakt geworden was en altijd lachte, maakten hem in den beginne echtig bang. Hij kon er niet aan doen maar er waren ogenblikken dat 't hem leek of de jongen zot geworden was. Doch als hij dan rustig in de achterkamer zat, zijn borrel dronk en zijn sigaar smoorde, en Piet en Fin aan den klap hoorde, een beetje flauw voor getrouwde mensen - maar kom, hoeveel waren er zo niet in de stad! - dan zakte zijn argwaan en moest hij voor zichzelf bekennen dat hij mis was, lelijk mis.

Neen, zot was hij niet. 't Was glad het tegenovergestelde. Hij werd eindelijk een beetje mens! En al bezat hij maar een boerenverstand, hij zag ook wel wie dat bewerkte. Ze verdiende er een pluimpje voor, veeleer dan uitgelachen te worden! Zoals de boer van 't Sneppenhof het inzag, zo begonnen ze op 't laatst in de

[p. 38]

kleine stad ook over het hele geval te spreken: een mens die ziek was geweest, ziek in 't hoofd eigenlijk, en die nu aan 't genezen was.

Och, helemaal in orde was hij nog niet. Hij lachte nog wat veel en wreef zich ook te veel in de handen. Er was dan nog zijn klontjessuiker mildheid voor den trekhond van de melkboerin en 't wit paardje van den bakker, en ook zijn sinterklase vrijgevigheid voor 't bedelvolk dat er aan de deur kwam vader-onzen. Daarbij die overdreven plezantigheid als hij de klanten bij den arm mee naar de achterkamer trok om 't borrelke Kempeneer aan te bieden, en ook liet hij nog veel te veel den winkel over aan Louis en Stafke om binnen in de keuken bij Fin te gaan zitten.

Jong geluk, niet-waar? Daar doet ge niet mee wat ge wilt immers, dat moet zijn tijd hebben. 't Bracht een gewone mens soms zo van de wijs dat hij kuren uithaalde, laat staan dat iemand als Piet netjes in de vouw zou blijven. Wacht maar, 't zou wel kunnen.

't Was zo: jong geluk.

't Deed Piet nog veel andere, vreemde dingen doen, te veel om 't al uitvoerig te vertellen. Geen concert werd er gegeven, geen theaterstuk gespeeld, of hij bracht er Fin naar toe en alles per rijtuig nogal. Zelfs ging hij in dien winter nog leren schaverdijnen, om met haar over 't ijs te kunnen zwieren, 'lijk hij het andere paren zag doen.

Alles, alles, 't draaide eeuwig en altijd om zijn vrouw en 't bleef daardoor van zulk een kinderlijkheid dat men er veeleer moest om glimlachen dan tegen zijn voorhoofd tikken.

[p. 39]

Doch al had men het nog zo verwacht en voorspeld, voortgaande op den gewonen, menselijken gang van zaken, - kering kwam er niet in dat spel van minne, zelfs niet toen de winter al lang was weggesmolten en weggekenteld en de lente weer wit en groen over het land triomfeerde. En dat was nochtans volgens menselijke berekening een hele tijd. Geen weken, maar vele maanden!

't Geluk hield den lachenden, beroesden Piet maar aldoor vast. Al te vast zelf.

En och arme! hij was tegen de zoete bedwelming ervan bijlange niet opgewassen.

't Geluk, dat kinderlijk gelukske een vrouw te hebben en met haar te kunnen meedoen aan 't leven van de kleine stad, verteerde hem stillekensaan.

Nonkel Fonnen, noch 't was gelijk wie van de familie of de kennissen voor wie, in de plaats van de arme familie van Nel, ‘Sinte Gerardus-Majella’ nu een zoete inval was geworden, merkten er iets van. Zelfs Fin zag het niet. En hij, hij liet zich verteren, heel gaarne zelf, en speelde maar verder 't begonnen spel, en lachte en verzon verrassingen en wreef zich van puur genot in de handen dat de vingeren ervan kraakten.

Een roman op zich zelf was het. Hij vermagerde ervan, kreeg hartkloppingen en zijn hoofd duizelde bijwijlen als in koorts. Maar geen minuut werd hij er bang van, hij vond het zo heel goed zelfs.

Daarbij stond de zomer voor de deur vol nieuwe, schone beloften.

Op Sinksen-maandag reed hij met Fin naar 't Sneppenhof, en Louis en Stafke zouden mee. 't Was daar feest.

[p. 40]

In de grote, witte pachthofkeuken die blonk van het koper en het tin, stond de lange tafel blinkend gedekt voor wel dertig man. Heel de Sneppenhof-familie was er: nonkels, tantes, nichten en kozijns. Allemaal lieten ze zich het traditionele Sinksen-maandag-eten van niets dan gevogelte lekker smaken en onderwijl werd er verteld en gedronken en gelachen zoals dat dan al gaat. Piet met zijn wit vest, was niet van de minsten.

Na 't eten zou Gusten van Nonkel Fonnen een vooizeke ten beste geven op zijn nieuwen, nikkelen piston. Iemand van 't jong volk sprak toen van dansen. Bij een gebuur werd vlug om een klarinet gelopen, een omgekeerde emmer zou als trommel dienen en heel 't gezelschap verhuisde naar buiten, onder den notelaar op 't weike achter de schuur. De muziek liet dadelijk een polka los wippen en 't bal schoof aan den gang. Alles draaide en sprong, oud en jong. Ook Piet, al had hij nooit gedanst, nam zijn Fin bij de lee en hotste, zo goed en kwaad als mogelijk, mee in 't rond. En als om 't spel voor zich zelf te vergemakkelijken zong hij luidkeels het wippende polka-vooizeken mee.

Alleen Louis en Stafke roerden niet, maar bleven beschaamd staan naast de drie muzikanten bij den boomstam.

Pas was alles fijn aan den draai, of pardoes! daar stuikte Piet languit in het gras. Er schalde gelach en geroep los, de muziek kwakte even als lachte ze ook, maar in de gedachte dat hij wel dadelijk weer recht zou krabbelen, speelde en draaide men maar lustig verder. Hij probeerde het, en Fin, met een hoofd zo rood als een pioen, hielp en trok zoveel ze kon. Doch pas zwijmelde

[p. 41]

hij recht of weer zakte hij ineen. En 't schoonste van al, hij lachte dat hij erbij schokte.

‘Wat is dat nu... Wat is dat nu...’ hakkelde hij met het hoofd slap op de borst. ‘Precies... precies of da 'k in den wind ben... en 'k heb nochtans bijkans niets gedronken... En nu krijg ik in enen keer vaak...’

Fin, hoe beschaamd ze ook was, moest onwillens meelachen.

‘Toe, Piet-jongen,’ zei ze. ‘Probeer het nog een keer... We zullen naar binnen gaan dan... Ik kan u bijkans niet meer houden.’

Toen ze dat zagen, hield het springen en ook de muziek gauw op, en iedereen kwam naderbij, niet-begrijpend. En hij, hij lachte maar aldoor, aangeleund tegen Fin die hem recht hield, en hij herhaalde als afwezig: ‘Precies in den wind... en zo'nen vaak...’

Een paar kozijns pakten hem toen op en terwijl ze hem naar binnen droegen, viel hij zowaar in hun armen in slaap. Gekleed en al legde men hem in de alkoof op de voute-kamer en hij bleef slapen, zonder lijf of lid te verroeren, den helen namiddag door. Tegen den avond toen al 't volk al weggereden was, sliep hij nog en hij moest wakker gemaakt worden. Fin en Nonkel hadden er spel mee, en als slaapdronken, zwijmelend tussen Nonkel en Gusten in die hem onder den arm ophielden, geraakte hij in 't rijtuig alwaar hij dadelijk weer insliep. Eens thuis, kostte het nog veel meer werk om hem de trappen op te krijgen en in zijn bed te stoppen. Louis en Stafke en zelfs de koetsier moesten er aan meehelpen. Hij sliep een gat in den dag en 't was ver na den noen, toen hij eindelijk eens roerde en de ogen opentrok.

[p. 42]

‘Wat is dat nu toch... Wat is dat nu toch,’ hakkelde hij weer en keek verdwaasd rond.

Fin die bij 't venster had zitten wachten, was dadelijk bij hem. En toen ze 't alles verteld had wat er gebeurd was, begon hij weer te lachen, te lachen dat de tranen over zijn wangen rolden.

Hij wou opstaan. 't Was nu helemaal over zei hij, en hij kwam recht in zijn bed.

Even slechts zat hij zo of daar kwam weer iets over hem precies als gisteren. Hij keek nog eens naar Fin, lachte en knikte, zijn hoofd viel slap op zijn borst en schuin gleed hij terug in de kussens, om zo, in een diepen, dommen slaap weg te zinken. Niets roerde er nog aan hem. Hij lag er als een klomp en zijn asem was bijna niet te horen. Maar de glimlach bleef op zijn gezicht.

't Pakte Fin zo aan dat ze er het hoofd bij verloor. Schreiend stormde ze naar beneden, deed Stafke direct naar Dokter Peeters lopen.

De oude man kwam mee, zette zich aan 't hoofdeind van 't bed en liet zich alles vertellen. Hij bestudeerde den slaper lang, betastte zijn pols, trok zijn oogschelpen open om binnen in het oog te kijken en schudde toen zuchtend zijn hoofd. Hij verstond er niets van.

‘Laten slapen...’ gebood hij. ‘'k Geloof niet dat het heel erg is... Slaap is ook medicijn...’

Piet sliep twee dagen aan een stuk. Heel de familie, en de geburen ook, kwamen er naar kijken en Fin deed niets dan bidden.

Tegen den avond van den tweeden dag trok hij weer zijn ogen open. 't Bracht Fin in den hoogsten hemel.

[p. 43]

Ze greep zijn handen, streek het haar van zijn voorhoofd, en lachend en wenend tegelijk boog ze zich over hem.

‘Meiske-lief...’ fluisterde hij traagjes, ‘'k geloof wel dà 'k er nu den pak van beet krijg... Nu zal ik ni-meer vallen... genen nood... En dan dansen wij... dansen wij... Meiske-lief!’

Hij prevelde nog iets onverstaanbaars, zijn oogleden schoven dicht, zijn hoofd zakte dieper en voor den derden keer sliep hij in.

Toen Dokter Peeters, 's anderendaags 's morgens, slechts even zijn pols had vastgehouden en in 't opengetrokken oog gekeken, werd hij wit van 't verschrikken en voer zuchtend met zijn twee handen door zijn grijze krulharen.

Fin, die hem met ingehouden asem en de handen op de borst geduwd, volgde, vroeg bevend: ‘Wat is er?... wat is er toch?... God sta ons bij!’

Hij vroeg heur handspiegel, vaagde hem heel blank met zijn mouw, hield hem een helen tijd vóór den mond van den slaper en keerde hem toen naar 't venster om 't goed te bekijken.

Moedeloos liet hij de handen zakken, keek toen met een bedrukt gezicht op naar Fin.

‘Kind... schrik nu niet...’ sprak hij gedempt. ‘Uw man is bij Ons-Heer... Kom... laat ons bidden...’