Theo Thijssen

[p. 119]

Vrolike herinnering

Ik was wel een beetje in de war, want ik had nog nooit gesolliciteerd. Wat niet wegnam, dat ik met al de zwier mijner negentien jaren mijn kaartje aan de meid overhandigde. Daar had ik juist kaartjes voor aangeschaft: om alle uitleggerij aan niet-begrijpende gedienstigen te voorkomen.

En het kaartje werkte toverachtig: de meid informeerde niet, vroeg niet, bekeek me niet, maar gehoorzaamde en verdween met m'n kaartje.

Toen kwam er een erg burgermannetje het gangetje in; dat was meneer Gorris, ik had al horen vertellen dat-ie klein was. Ik nam m'n hoed af, en maakte me gereed op zijn uitnodiging mee te gaan, een kamer in; de burger-voorkamer, die ik begreep, dat er zijn zou.

Maar meneer Gorris liet door mij z'n ene hand grijpen, en keek op 'n kippige manier naar mijn kaartje, dat-ie voorzichtig in z'n andere handje hield, en zei: ‘U is-e-meneer-e André le Maître... franse naam zeker, hè?’

Ik vond het geestig, en lachte. Maar wel een beetje twijfelmoedig want het mannetje bleef m'n kaartje bestaren, en zei verder niets.

‘Ja,’ begon ik toen maar ‘...ik kwam eigenlik solliciteren voor de vakature aan uw school...’

‘Oh!’ zei hij, een beetje opgelucht naar het scheen, ‘O, wacht dan eventjes. Dan zal ik me boekie effe krijgen, weet u. Dan moet ik effe het een en ander van u opschrijven.’

Hij wou weglopen, maar keek nog éven naar mijn kaartje... ‘Asjeblieft,’ sprak-ie toen ineens, ‘...steek weer bij u. Kan u nòg 'es gebruiken.’

En toen ik even aarzelde met aanpakken - 'k had er minstens nog vijf-en-zeventig thuis en tien in m'n portefeuille - toen zei hij ge- moedelik: ‘'k Heb er niets àn gemaakt hoor!’

Ik glimlachte hem zo'n beetje geruststellend toe, en pakte het kaartje aan. En terwijl hij wegliep om z'n boekje te halen, bekeek ik het kaartje. Nou, hij - òf de meid - had er wèl wat aan gemaakt; ik liet het kaartje in m'n zijzak glijden, en dacht na.

Wat 'n mannetje-uit-een-boek, dacht ik. Wat een gadeloos type, om bij gelegenheid aan een van je kennissen voor te stellen: ‘M'n chef, m'neer Gorris.’

[p. 120]

Hij was anders wèl zuinig op z'n voorkamer.

Maar wat een echt goedig leuk oud schoolmeestertje, hè... Ik schoot in een lach bij 't malle idee dat ik ineens kreeg: ik zou hem een standje schoppen, dat-ie m'n kaartje had vuil gemaakt; dat de kaartjes mij óók niet op m'n rug groeiden, zou ik zeggen. En in z'n angst, om het weer goed te maken, zou hij dan beloven, me te nemen. Me één te zetten op de voordracht...

Daar was-ie al terug. Met z'n boekje. Hij liep er al in te schrijven. Leuk, leuk kwam-ie daar aan. Ik had een oneindige behoefte, zacht en welwillend tegen hem te zijn. Hem te zeggen, dat ik het hèm niet kwalik zou nemen, als ik er niet kwam. Maar toen-ie dicht bij me stond, klaar met z'n boekje, en me aankeek, - Heer in de hemel, wat was-ie veranderd! ‘'k Heb anders liever dat de mensen an me school komme,’ zei hij, ‘zulk geloop an me huis is vervelend, en ik ben niet altijd thuis ook.’ Ik begreep, dat-ie uit principe zuinig op die voorkamer was. ‘Als ik dan beter morgen bij u aan school kan komen,’ zei ik schuchter, want ik wou niet indringerig lijken. ‘O nee,’ sprak hij, alweer schrijvend - (wàt zou-ie nou schrijven, dacht ik). - ‘O nee, we zalle nou maar meteen de zaak afmaken. Maar het is maar’ - en hij hield me bladerend z'n boekje voor - ‘het is maar, dat u de enige sollicitant niet is. U is precies de zeven-en-twintigste, want ik heb er al zes-en-twintig.’

‘Zès èn twintig,’ schrok ik.

Hij lachte, en werd een half hoofd groter. ‘En d'r komme d'r nòg wel zes-en-twintig,’ zei hij.

‘Allemachtig,’ schrok ik weer.

Hij schreef, en ik snapte maar niet wàt. ‘Als het me te druk loopt, dan vraag ik, om er door overplaatsing in te voorzien,’ mopperde hij, ‘maar enfin, laten we beginnen met u op te schrijven. Hou oud bent u?’

‘Negentien,’ zei ik, ‘ik kom pas van de kweekschool.’

‘Da's altijd mooi, daar is de schoolopziener altijd erg vóór,’ zei hij schrijvend, - ‘maar u is de enige niet, die op de kweekschool geweest is, hoor. Negentien? Nou, dan hebt u de maat wèl. Maar u weet zeker, dat ze tegenwoordig gekeurd motte worden? Voor de voordracht tenminste. Dus de hoofdakte hebt u vanzelf nog niet?’

‘Nee, nòg niet,’ zei ik moedig, ‘maar ik werk d'r natuurlik al voor.’

‘Andere aktes soms?’

[p. 121]

‘Vak-J, ja. Maar anders niet, ik kom pas van de kweekschool.’

‘Nou, daar motte toch zulke bollebozen vandaan komen? Heb ik altijd horen zèggen, hoor. Kweekschool-opleiding dus. Amsterdam of Haarlem? Want dat maakt ook nog weer verschil bij 'em. - Zo, Haarlem. Haar lemse-kweek-school. 'k Geloof, dat de halve Haarlemse kweekschool op Amsterdam af komt tegenwoordig... Heb ik nu klles van u?’

Hij was hoe langer hoe stroever geworden in z'n hele manier van spreken en me aankijken; en ik stond met verbazing z'n metamorfose aan te kijken. ‘M'n adres weet u nog niet. Als u me misschien wil oproepen of zo...’

‘O ja, uw adres, geeft u dat ook nog maar even, voor 't geval, dat ik u een briefkaartje moet schrijven. Als er tenminste niet door overplaatsing in voorzien wordt. - Singel zegt u? Singel? Hé, wat een komiek adres! Singel, twee honderd vijf? Is dat, 'k zammaar zeggen, op de appelemarkt? O, naast die bakkerij? Neemaar, dan zou ik u het huis bijna uit kunnen tekenen, met dat stoepie, nietwaar, u kijkt zó tegen de hoge brug, hè?’

Hij was waarachtig wéér veranderd! Hij had z'n boekje dichtgeslagen, en keek me aan als een glimlachend vadertje.

‘Woont u daar bij familie?’ Het was nu zeer duidelik: het interesseerde hem, dat een sollicitant dáár woonde, op 't Singel!

‘Ja, bij m'n familie,’ zei ik geheimzinnig.

Ik zag een vraag op zijn lipjes branden, en besloot, niet onbarmhartig te zijn: ‘Bij m'n ouders,’ zei ik verklarend. 'k Zag hem genieten van dàt nieuws, en ik had spijt, dat ik hem nog niet méér konfidenties van dat genre kon doen; wat zou-ie dan helemaal opkikkeren!

‘Dus uw ouders wonen daar ook, op 't Singel,’ zo sprak hij samenvattend; en terwijl hij doorpraatte met afwezige stem: dat-ie warempel het huis wel zou kunnen uittekenen, met dat stoepie, - zag ik z'n oogjes staren in de verte, als om dàt mysterie te doorgronden: hoe ik daar nu op het Singel kon wonen, met m'n ouders... Het werd pijnlik.

‘Dus dan hoor ik het wel van u, als...’ sprak ik, m'n hoed opzettend.

‘O, gaat u al weg,’ zei hij met idiote hoffelikheid, - ‘nou het beste met u, enne... mijn groeten aan de familie-onbekend. Eh, eh... ik sta al te zoeken, te zoeken... Ik wou u dat kaartje weer teruggeven, dat kan nog 'es te pas komen, nietwaar? Maar waar of ik

[p. 122]

het nou gelaten heb...’

Ik open zelf de deur. ‘Laat u maar. Gooit u maar weg, als u 't nog vindt!’ En ik sta al op straat, en neem m'n hoed ernstig af.

Maar inwendig lach ik. Kijk-ie daar staan bij z'n deurtje, zoekende met z'n handjes in dat colbertje van 'em, 't leuke mannetje.

Wel, hij is in de war. Ene meneer André le Maître heeft bij hem gesolliciteerd, met een kaartje, en die ouders wonen op 't Singel.

Er is dus een mysterie meer in zijn leventje.

Wat 'n type, wat 'n zalig type, om van te verhalen... over een jaar of tien!