Brussel 1900

[p. 136]

Brussel-Kermis (21 juli 1907)

Volle gas!... Het is wel alle jaren 't zelfde gedoe, maar het is alle jaren even plezant. Zo'n kermisprogramma, dat zit hem in 't bloed van de Brusselaars. Verander er niets aan want ge zet dadelijk de helft van de stad, en niet de minst levendige helft in oproer! Het gemeentebestuur weet er iets van! Alle jaren laten de dagbladen alhier enige schimpsissertjes los om de feestelijke spijskaart bespottelijk te maken. De burgers die 't beste van hun volksaard verloren hebben doen mee en bij 't lezen van het kleurzotte feestplakkaat ziet ge ze hun neus optrekken.

- Ça pourrait toullemême une fois changei, gaan ze mommelend.

- On tient le fou avec nous! meent er een.

- C'est les contribuables qui paient, et s'il y en aurait encore pour tout le monde, mais il y a que pour les cabaretiers! C'est dégoutant! redeneert een andere.

Die mensen hebben ongelijk. Ze zijn er immers niet bij gevraagd! Als ze niet tevreden zijn, kunnen ze opkrabben. Niemand dwingt hen in de stad te blijven en, als het niet regent, zullen ze buiten in de volle Brabantse lucht, het heerlijkste zomerweer vinden. Zet ze op een char-à-bancs en rijd ermee de velden in! Ze kunnen er de weiden en de ‘poiëtieke’ hoekjes van het Terkamerbos bestrooien met hespvelletjes, bloedpenslappen, Soir-papier en ledige Bavière-flessen. Hier, midden in de lol van de lage stad, passen die filosofen niet.

Dat programma, waarom, ik vraag het u, zou men het veranderen? Waarmee zult ge de honderd en één kanonschoten vervangen, die de feestdagen openen, en waarmee het ‘groot vuurwerk’ dat het slot uitmaakt van die jaarlijkse pret? Als er geen plechtige Ommegang bij is, vernedert ge redeloos de ontelbare maatschappijen van handboogschutters, kruisboogschutters, bolboogschutters, kolveniers, de mannen van de platte bol, de ‘die van de krulbol’, de kegelaars, de vissers, de liefhebbers van de vogelpik, van het balspel op de blote hand en op de handschoen, de karabiniers en de duivenmelkers.

Als er geen Reuzenwandel ingericht is, krijgt ge de heldhaftige dokken op de rug, en dat is taai volk, geloof me.

Als er geen foor is, zullen de Marollen in opstand komen met meer

[p. 137]

87 Kermis in de Leopoldwijk

88 Roeiwedstrijden n.a.v. Brussel-Kermis (1907)

[p. 138]

zekerheid dan bij het in-doekjes-winden van de een of andere Coremanswet. Schrap de foor van uw plakkaat en de hele gemeenteraad, met burgemeester en schepenen, ligt ‘in de pataten’. Die foor is te Brussel een levenskwestie geworden, iets wat ge vergelijken kunt met de zogenaamde ‘economische beweging’ die aanleiding gaf tot de slag der Gulden Sporen. Raakt ge de foor, ge raakt het zieltje van het volk. De renteniers van de Zuiderlaan weten het wel! Wie zal de smeekbrieven tellen, welke zij al niet naar het College hebben gezonden? Die sukkelaars beweren dat ze stikken onder de kooldampen der ‘meulekes’, de acetylene-reuk der cinema's en de vetwolken der smoutebollen, dat ze blind worden van het stof en doof van de orgels, en dat ze in het algemeen rumoer en de overdadige stank hun slaap- en eetlust verliezen...

‘Dat ze sterven’!

Zo joelt het volk. Zo eist het volk. En de foor komt er!

En verder, wat zou er in godsnaam al niet gebeuren, als er geen scamoteur vertoning in de schouwburg werd ingesteld en geen pantomime op de Varkensmarkt? Daar is, buiten de inrichting van dat al, geen politiek in Brussel mogelijk. Daar bestaan liberalen noch katholieken, als er eerst hier geen kermis is.

En de duivenprijskamp? Probeer die eens af te schaffen!... En de roeiwedstrijd aan de Lakenpoort? En de concerten op de Grote markt? Wie zal er ooit moed genoeg hebben om dat zo maar weg te cijferen en met een tentoonstelling van ‘antikketeiten’ of een reeks voordrachten van hoogleraars te verwisselen? Ik beklaag zo'n vent, want men zal hem een broekske passen waarin hij seffens zijn ‘kunst voor het volk en vermetele volksemancipatie’ zal... vergeten. Geen vodden! zegt het volk, amuseren we ons of amuseren we ons niet?

En, de Hemel beware mij!... daar hebt ge dan het Mastenklimmen en Ballekenslopen op de vaart! Ook afschaffen? Schaf de wereld af, mens, binst dat ge bezig zijt. In de plaats van het mastenklimmen en ballekenslopen kunt ge u alleen het Nirwana uitdenken of het Laatste oordeel. Dat spel mens, is het gemeenschappelijk gebied van een dikke zesduizend Brusselaars. Steekt er uw hand naar uit en ge zijt een man des doods.

Wat nog, wat wilt ge meer veranderen?...

Laat dat zo maar. Laat de gilde voorzitters met al hun eretekens op

[p. 139]

de borst in die Ommegang pauwstaarten, laat de ketjes naar de toverijen gapen van de doorluchtige professor-goochelaar de Verlé (uit het Tazeaux-straatje), laat de Marollen zich opfrissen in de bedwelmende rook van de foorbarakken, en laat de vaartkapoenen hun buik in de plakkerij van de zeepmast wrijven! Ge zult nooit voor die kerels een mooier plezier vinden en ge zult tevergeefs een viering zoeken die meer op een Vlaamse Brusselse kermis lijkt!