Parochieboek van Iseghem, gevolgd door de levensbeschrijving des H.Hilonius

[p. 254]

§ XX.
De kongregatie.

Boven alle landen der katholyke wereld, behoorden de voortreffelyke kongregatien in Belgenland te bloeijen, omdat zy aen eenen belg haren oorsprong verschuldigd zyn. In 1563, begon een godvruchtige jesuit, pater Joannes Flamingus, professor in het roomsch kollegie, zyne leerlingen op zekere dagen, na de les, te vergaderen, om met hen, in 't gemeene, eenige godvruchtige gebeden en lezingen te doen. Deze heilige oefeningen vonden, onder hen, zooveel byval, dat zy welhaest vele andere scholieren tot die vergadering uitlokten. Aengemoedigd door het gedurig aengroeijende getal, vond de ievervolle priester geraedzaem alle zondagen en feestdagen vergadering te houden. Zyne scholieren stellende onder de moederlyke bescherming der hemelsche Koningin, rigtte hy een bestendig genootschap in onder den titel van Maria's boodschap. Aen de kongreganisten schreef by

[p. 255]

wyze en voorzigtige regelen voor, dewelke zoo nauwkeurig onderhouden wierden en zoovele heilryke vruchten voortbragten dat de generael der Societeit van Jesus, meende daervan te moeten verslag doen aen den heiligen Stoel van Roome. By de uitdrukkelyke bevestiging of bekrachtiging des genootschaps, verzocht Aquaviva aen Zyne Heiligheid eenige geestelyke voorregten of aflaten, om aldus de kongregatien in de katholyke wereld te verspreiden.

Van Roome wierden de kongregatien in de andere landstreken des christendoms voortgezet. Gering in haer opkomen, even als het evangelische zaedje, wierden zy welhaest ryk getakte boomen, onder welker heilzamen lommer, de katholyken, by menigte, gingen schuilen.

Zoohaest de pauzen de kongregatien goedkeurden, aenprezen en met voorregten verheerlykten, zag men, in alle gewesten der wereld, doorluchtige kerkvoogden, die ze in hunne bisdommen opregtten en de geloovigen aenpredikten. Wat al poogingen hebben Karolus Borromeus, Franciskus de

[p. 256]

Sales, en Alphonsus de Liguori niet aengewend om ze in hunne bisdommen te verspreiden! Het was dat zy, en by ondervinding, overtuigd waren van het onuitsprekelyke nut, dat er uit vloeit, voor Kerk en Staet. Wy konnen dat wel weten, wy die missionarissen zyn, zegt de heilige Liguori: het nut der kongregatien is zoo groot, dat men doorgaens meer zonden ontmoet, in eenen mensch alleen, die ze niet bywoont, dan in twintig die er deel van maken.

Sedert dry eeuwen hebben de kongregatien nu bestaen, en gedurende deze dry eeuwen, hebben ze de wereld, door de schoonste voorbeelden en door de oefening van allerhande deugden, gesticht.

Het is ongeloofbaer, zegt Benediktus XIV, wat groot nut persoonen van allen staet uit deze loffelyke en godsdienstige instelling getrokken hebben.

Deze heilzame vergaderingen brengen veel by, byzonderlyk om de jongheid van beide geslachten aen de bedorvenheid der wereld te onttrekken, en in de deugd op te brengen.

[p. 257]

Door dezen middel, brengen vele geloovigen de zondagen en feestdagen in godvruchtige oefeningen over.

Toen de paters jesuiten, op 't einde der XVI^de eeuw, zich kwamen vestigen in Westvlaenderen, zoo als te Brugge in 1570, te Kortryk in 1583, binnen Yper in 1585, bragten zy daer allengskens de kongregatien in. Doch, het is maer in de XIX^de eeuw dat ze, zonder onderscheid, zoo wel ten platten lande, als in de steden, verspreid geworden zyn. Binnen Iseghem, wierd de kongregatie voor de dochters, in 1829, onder pastor J.B. Verkest, door den Eerw. pater Vandekerkhove, ingerigt.

Boven de kongregatie voor de dochters, wierd er, in 1849, voor de jongelingen eene soortgelyke ingesteld, dewelke op korten tyd, zoo toegenomen heeft, dat er reeds een tweehonderdtal deel van maken.