De tien vermakelijkheden van het huwelijk

[p. 67]

De Zevende Vermakelijkheid

De Vrouw krijgt barensweeën.

Zie, Jonggetrouwden, tot nog toe is een geruime tijd met deze hiervoor besproken vreugden en Vermakelijkheden door-gelopen; merk je alreeds niet hoeveel het scheelt getrouwd of ongetrouwd te wezen? Deze zes Vermakelijkheden heb je ternauwernood achter de rug, ja, menigmaal eer je al de gewenste vreugde van de zesde Vermakelijkheid verkregen hebt, komt de zevende zeer onverwacht te voorschijn, want de vrouw begint zo bang te zien, zo te kreunen, te steunen en te kraken, dat het schijnt of ze naar de Volewijk om een Popje wil varen.

Wel, dit overkomt je onverwacht, want kort geleden zei ze nog dat ze pas zeven maanden op haar Rekening had. Wel hoe? Zou het jok wezen? Of zou de goede vrouw haar rekening kwalijk gemaakt of het boekje verloren hebben? Doch het is het eerste dat ze berekend heeft en daarom is het ook licht te vergeven als het scheepje inderdaad voortgaan zou.

Nu is er wel terdege alarm in het boerenleger. Wie is er bij de hand die niet te werk gesteld wordt! Och, waren Trijntje de Naaister en Grietje de Stijfster nu hier, hoe goed zouden ze van pas komen! Ja, ook, waar of nou de twee Drempelmeisjes verstoven zijn, die zich schier de meeste tijd op de vloer lieten vinden en nu, nu men die nodig heeft, ver te zoeken zijn? Hier moet de arme sul schier met de billen blootshoofds, gans onverwacht, het bed uit en heeft nauwelijks tijd om kousen en schoenen aan te trekken, want zie de nood gaat aan de man en het Vroedwijf moet per omgaande gehaald worden. En helaas, er is zoveel handreiking nodig, dat ze de meid niet een ogenblik missen kan en ook durft zij het de meid niet toe te vertrouwen, vrezend dat zij het huis van de Vroedmoer niet vinden zou, want zij heeft haar niet gewezen waar deze woont, omdat ze

[p. 68]

meende dat ze nog omtrent twee maanden te rekenen had.

Derhalve moet de man er op af om de Vroedmoer zelf te halen, want wie weet of ze alleen op het zeggen van de meid al dadelijk komen zou en ook loop je het risico dat ze juist nu in het naarste van de nacht, niet met de meid alleen zal willen komen, omdat ze juist helemaal aan het andere eind van de Stad in een ongure hoek woont. (Want na rijpe deliberatie van de vrouw is het lot der verkiezing op deze wijze en ervarene gevallen.)

Daar loopt de arme hals alsof hij een been voor een duit en nog een ander lijf in de kast had. En waarlijk, hoe koud het ook is, het zweet breekt hem uit van angst en vrees dat hij de Vroedmoer niet thuis zal vinden, omdat ze misschien op een andere plaats gehaald is waar ze niet vandaan zal kunnen. En als het zo geviel, dan is er niets meer te redden, want de vrouw moet deze Vroedmoer hebben of ze sterft, want tot geen van de anderen durft zij zich te wenden om redenen tevoren verhaald.

Wat raad? Komt er stilletjes een ander, dan zal zij zich zo druk maken dat al de zeilen slap voor de mast zullen hangen en het Volewijks schuitje zal terstond tegenwind en -stroom hebben.

Maar terwijl je dit overlegt, hoop dan al lopend het beste en bedenk veel liever wat een vreugde je nakend is, indien je vrouwtje zo vroeg blijde moeder van een gezonde vrucht zal worden. Want ten eerste zullen al die moeilijkheden van 's nachts op te staan en het kermen en klagen van je vrouw te horen ten einde zijn en je zult van al die lastigheden twee maanden eerder verlost wezen dan je je ingebeeld had.

Wees dan niet mistroostig, ofschoon zij je zo onverwacht het bed uitgepord heeft eer je nauwelijks een uur geslapen had, want heden komt het erop aan, nu dien je te tonen dat je je Vrouwtje lief hebt. Dit is een voorval, dat maar omtrent eens om het andere jaar voorkomt en dit is het eerste, het zal mettertijd beter gewennen, want het eerste is het zwaarste. En als je al

[p. 69]

het geluk hebt dat je deze welwijze en geschikte Vroedmoer dadelijk aantreft en bij je verlangende Allerliefste gebracht hebt, weet dan gerust dat je, eer je tot het oppergenot van deze Vermakelijkheid komt, nogal wat te doen zult vinden. Want de Vroedmoer kan al het laveren, zwaaien en draaien van het Volewijks schuitje alleen niet beheren. Derhalve dient ook de Familie op het allerspoedigste gehaald te worden. Zusters, Schoonzusters, Tantes, Nichten en goede bekenden moeten er weet van hebben en dienen snel, snel, zonder toeven hier op af te komen. Zij zullen niet weinig geaffronteerd zijn, indien je niet elk naar haar behoorlijke graad en kwaliteit aanspreekt.

Wel honderdmaal is het gebeurd dat de Zuster naderhand niet op het Kindermaal wilde komen, omdat zij, bij toeval, gehoord had, dat men eerst de Schoonzuster of aangetrouwde Zuster kondschap gegeven had van dit Volewijks varen, vóór de eigen Zuster, nauwelijks overwegend hoe weinig volk jonggetrouwden gemeenlijk 's nachts bij de hand hebben en hoe de verwarring en onervarenheid op zulke beuzelingen niet bedacht is. Ook is echter dikmaals dezelfde jaloezie tussen Tante en Nicht gerezen, waaraan waarlijk de grootheid des verstands van deze welwijze vrouwelijke sekse genoeg te bemerken is.

Het is waar, dit lopen schijnt lastig en verdrietig, maar de goede Huisvader weet nog nauwelijks, dat hij nu eerst in de heerlijke School gekomen is waar zijn geduld pas goed geoefend zal worden, en dat dit nog maar het eerste Proefjaar hierin is! O, hoe gelukkig zijn diegenen die daarin wel onderwezen zijn!

Doch zie hoe ongeduldig deze toekomende Kraamheer nog is! Wat gebreekt er nog niet allemaal, eer hij volleerd is! Bezie die arme Sul eens, hoe loopt hij heen en weer! Hoe is hij verlegen! Hoe ongeduldig treedt hij zijn hoed met voeten en rukt het haar uit zijn hoofd, omdat hij niet weet hoe hij zijn Vrouw nu zal aanspreken of op welke manier hij haar behulpzaam zal zijn en omdat de zusters, tantes en nichten die ontboden zijn, niet

[p. 70]

terstond verschijnen daar de meesten zich eerst moeten polijsten en opschikken eer ze durven komen, vrezend de een voor het scherp gezicht van de andere Vrouwen, ofschoon het al te zamen naaste familieleden zijn.

Hier staat hij vol angst en is ten hoogste verlegen. Vrouwenhulp is hoognodig en evenzeer een goed Stuurman aan het roer of het schip raakt op een zandplaat. Hij loopt achter, hij loopt voor, hij zoekt hier, hij zoekt daar en ofschoon hij al de sleutels van kisten en kasten heeft, loopt het hoofd hem zo op hol, dat hij, wat hij doet, niets kan vinden van hetgeen er meest van node is.

Helaas, alles is juist ongereed, aangezien de vrouw niet gedacht had zo vroeg in de Kraam te komen. Och, wat mist hij niet al voor spullen die hoognodig zijn en waar de Vroedmoer almaar om schreeuwt dat ze hees wordt! Want de Kraamstoel en het kamerscherm moeten beide nog gemaakt worden. En Juffrouw Perfect heeft ze beide wel, maar die zijn juist uitgeleend.

Daar loopt Giertje de meid schier de schonken uit het lid en zichzelf buiten adem om die van Juffrouw Koop-al te leen te verzoeken. En nauwelijks is ze buiten de deur of men merkt dat de Bedpan en de Vuurmand ook nog ongekocht zijn, ja, wat meer is, de Luiermand is nog ongesteven of dikwijls nog niet van de Haarlemmer bleek gekomen. Wat een ellende is dit!

Hier is de Kraamheer met al de vrouwen erbij niet weinig verlegen. En och, of dit voor hem de grootste verlegenheid was! Maar helaas, hij ziet dat al de troniën der wijfjes zeer bedrukt naar elkander kijken, dat de een begint te bidden en de ander te schreien, want het Volewijks schuitje drijft geheel ten achteren en krijgt gans tegenwind en -stroom, ja, het raakt zo uit de koers, dat vrouw of kind en misschien allebei om hals zullen raken. Want al wat de Dokter voorgeschreven heeft en al wat uit de Apotheek gehaald is, ja, zelfs de gordel van Sint-Franciscus, doet geen mirakel.

[p. 71]

[p. 72]

Hemel, dit ziet er slecht uit. ‘Och,’ zegt Giertje de Meid, ‘komt dit van trouwen, zo waag ik het mijn leven niet. Ik geloof wel dat het plezierig is bij een Sinjeur te slapen, maar dit Volewijks varen heeft gans geen vermaak in zich. Och, ik vrees, als er geen haastige verandering komt, dat onze goede Juffrouw het niet zal doorstaan. Och, mijn lieve Jonge Blom!’

Het is waar, hier is troost voor man en vrouw, ja, zelfs voor de Vroedmoer en al de wijfjes van node, want elk schreit tranen met tuiten en het Kaneelwater of de warme wijn kunnen hen nu niet versterken of behagen. Lieve help! Komt er geen andere tijding, hoe slecht zal deze Vermakelijkheid uitvallen!

Maar stil! Daar komt een vlaagje. Dat geeft weer voor dertig gulden courage. Kwamen er zo nog twee, drie, gewis elk werd het hart honderd pond lichter en de Kandeelpot zou beginnen te beven. Ei, wacht een beetje met geduld, weldra zul je Vader en Kraamheer worden in één ogenblik.