Werken. Deel 6

[p. 183]

Antwoorde op de pryskaert waerdoor versocht wort de beschryvingh van den aert, en eygendom, der waere vrientschap

Uytgegeven, op de kamer der redenryke hooftgilde van den H. Geest
voerende voor kenspreuk myn werk is hemelyk beantwoort binnen Brugghe den 28ⁿ X^ber 1703

Wie doet myn breyn door sangh- en rymens-lust op swellen,

Om vrientschaps oirsprongh, aert, en wesen voor te stellen,
En af te malen haer bekoorsels, glans, en lof?

O Geest van liefde, die het brugsche Redenhof

Door vrientschap onderhout, van vrientschap dwingt te schryven,
Wilt heden, in myn moedt, een vonk, een glinster dryven
Van 't eeuwigh blakend vier, dat 't hemels heir ontsteekt,
Opdat myn tongh niet myn, maer uw gedacht uytspreekt.

Gy syt de liefde-bron, die, sonder baet, genegen⁽¹⁾,

Goethertigh, uytgestort, en milt, uw jonst en zegen
De menschen mededeelt, uyt lautere gena.
Gy syt de minnetoors, die voortyts, nu, hier na,
Ten allen eeuwen, stookt in hemel, en op aerden,
Al wat men siet naer liefde, en waere vrientschap aerden.

Hoe hevigh stryt, met u, dien tuchteloosen brant

Die, door begeerlykheyt, des menschens ingewant⁽²⁾

(1) In margine: charitas.

(2) Amor concupiscentiae.

[p. 184]

 

Aenprickelt en ontsteekt door sinnelycke lusten,

 

Die 't herte noyt versaên, en nimmer laten rusten.

 

Hoe wel behaegt gy u, in d'onderlinge vlecht⁽¹⁾

 

Van trouwe vrientschap, die de herten t'samen hecht,

 

Door jonst en wederjonst, behagen, weerbehagen.

 

Rys vrientschap, stygh vandaeg op uwen zege-wagen,

 

Verciert en opgepronkt, met gheel den roem, en glans,

 

Die d'ongeschapen liefde u schikt, uyt d'hemelcrans.

 

Gy syt een vonk, een schyn, een beelt, een sichtbaer schetsel

 

Van haere schoonheyt, een uytvloeyingh, en afsetsel

 

Van haere goetheyt, jonst, miltdadigheyt, en troost.

 

Gy syt die suyvre maen, wie d'hemelson, uyt d'oost,

 

Geduerigh aen beschynt met wesen, tegen wesen.

 

Gy syt den spiegel, in wiens schyn, ons wort gewesen,

 

Het minnelyk gelaet van een verliefden Godt.

 

Gy streelt des menschens ziel, als met een hemels lot,

 

En geeft haer, in den tyt, een voorsmaek van 't vernoegen,

 

Dat eeuwighlyk haer sal, met haeren Schepper, voegen.

 

Hoe toeft uw soetheyt, in dit leven, 't menschen-hert!

 

Gy geeft den aermen troost, in syn ellende en smert;

 

Den hongerigen spys; den vreemden dak en wooningh;

 

Den afgedwaelden licht; den siecken salf en honingh:

 

Gy strekt den ballingh self, tot stede en vaderlant.

 

Gy syt der weduwen en weesen onderstant,

 

Der krancken steun, en stut: gy doet den mensche leven

 

Onsterflyk, in 't gedacht van kinderen en neven.

 

Spreek outheyt: stel de cracht des vrientschaps hier ten toon:

 

Verbeeld ons het geslacht van Griekens halve goôn,

 

Met al de daden van haer wytberuchte helden,

 

Die voor hun vrienden goet en bloet te pande stelden:

(1) In margine: Amicitia.

[p. 185]

 

Verbeeld ons David met syn lieven Jonathas,

 

Die, spyt syn vaders haet, hem soo getrouwigh was:

 

Wat wond'ren heeft, door hen, de vrientschap niet bedreven!

 

Wat aerbeyt, commer, last, gewelt, gevaer van 't leven,

 

List, wreetheyt, schroom, en angst, heeft hun gemoet vertraegt

 

Wanneer hen bystant wiert door vrienden afgevraegt?

 

Tot wat voorcomingh, dienst, hulp, teerheyt, en meedogen

 

Heeft waere vrientschap al die herten niet bewogen?

 

Wat uytgestortheyt van stantvaste liefde en trou!

 

Wat toevingh in verdriet, vervolgingh, druk, en rouw

 

En heeft den eenen vrient den and'ren niet bewesen,

 

Om, aen syns hertens plicht, altyt getrouw te wesen!

 

De waere vrientschap is gegrondt op eer, en deught;

 

Behagen is haer ampt, voorcomen haere vreught,

 

Miltdadigheyt haer lust, meedeelen haer begeiren

 

Geen onwil doet haer leet, geen stooringh can haer deiren,

 

Geen eersucht krenkt haer rust, geen opspraek haer gedult.

 

Sy roemt van geenen dienst, sy rekent geene schult;

 

Soo vry van eygen baet, als hatelyk vermoeden

 

Bepaelt sy al haer doen, in vrede en min te voeden.

 

Welsaligh, die syn hert aen vrientschap overgeeft!

 

Rampsaligh is den mensch, die sonder vrientschap leeft!

 

Al quam gheel 's werelts luk en tydelycken zegen,

 

Met Rykdom, weelde, en pracht in synen schoot gesegen;

 

Al had hy t' syner wil, al wat hy wenschen moght:

 

Ontbreekt de liefde hem, hy is een snoo gedroght

 

Van iegelyk vervloekt, van godes min verstooten;

 

Want wie voor d'Evenmensch syn hert heeft toegesloten

 

En vindt geen openingh in 't hert van synen Godt.

 

Com waere vrientschap, deel ons mede uw lief genot;

 

Ontsteek ons, door de vlam, die uyt de hemelzalen

[p. 186]

 

Des Alderhoogstens geest op u doet nederstralen;

 

Maek onsen wil geheel aen synen wil gelyk,

 

Opdat de ziele segh: Myn Werk is hemelyk.

 

Niet sonder vlek.