Werken. Deel 6

[p. 175]

Aen den selven
over de cleyne voldoeningh, die in de t'samenhandelingh der menschen te vinden is

Terwyl Sint Cosmas Feest ons, op 't geklangh der snaren,

Aen Thetys woeste strant te samen doet vergaeren,
Verbeeld'ik my, dat gy, met gheel uw broederschap,
De sorgh van 't gantsche jaer afspoelt met druyven-sap.

Misschien bevalt het u (naer uw gesontheyts teugen,

In 't ronde, syn volbracht) ook myner te geheugen;
Misschien biedt Kerels⁽¹⁾ hant of Vandermeers⁽¹⁾ u aen
Een roemer coelen wyn, tot welvaert van Deswaen.
Wat my belangt ik laet my geenen beker schencken,
Of neem uw heyl, geluk, en voorspoet, in gedencken;
En 't eenige, dat my, in dees verbeeldingh, praemt,
Is, dat ik heden niet can syn met u versaemt.

Hoe dikwils wensch ik niet, dat Poperingh en Proven

Met bosch en hommel-lant naer 't Oosten waer verschoven;
Hoe schoon de lantstreek sy, sy steekt my tegen 't hert,
Omdat uw bysyn my, door haer, benomen wert.
't Is vreemt wat lusten my, daerop te voren comen:
Nu wensch ik dese vest dicht aen de Leye-stroomen;
Dan Sinte Maertens⁽²⁾ kerk, en toren van arduyn
Met gheel de stadt te sien gesticht op Vlaenders Duyn.
Indien, naer myn begeert, de landen conden roeren

(1) In margine: medebroeders.

(1) In margine: medebroeders.

(2) In margine: t'Ypre.

[p. 176]

 

Ik deede 't zuyen noort-, of 't noorden zuyd-waerts voeren,

 

En waer Amphions lier een dagh in myn gewelt,

 

Men sagh Duynkerkens wal, by Vlamertingh gestelt.

 

O! cost ik myn gedaent, naer mynen naem verkeeren,

 

Ik wiert, op eenen stont, bedekt met swane-veeren,

 

En vloogh dan soo geswint, en veerdigh door de locht,

 

Tot ik soo lieven vrient, voor 't eerst omhelsen mocht.

 

Dogh, om myn wenschen al te stellen op hun orden,

 

'kMoest dan van Swaene-beest weer Swaene-mensche worden

 

Om, volgens mynen lust, te spreken, mont, aen mont,

 

Met hem, die onbekent my syne vrientschap jont,

 

Waerheen vervoeren my die dwalende gedachten?

 

Myn wenschen doen my pyn, door dit vergeefs betrachten,

 

't Verbeelde soet, dat my uw bysyn geven sou,

 

Baert, nu ik 't derven moet, my meerder smert en rou.

 

O Vrient! wat tegenheyt bestormt het aerdsche leven!

 

't Gehaete blyft ons by, 't gewenschte wort verdreven;

 

Het nootlot voegt te saem twee herten, vol venyn,

 

Terwyl het vrienden doet van een gescheyden syn.

 

'k Sou geeren mynen vrient eens aen myn boesem drucken,

 

Dogh dit sal my misschien na desen noyt gelucken:

 

'k Waer geerne voor altyt van eenen twister vry

 

Maer desen, waer ik ga is stadigh nevens my.

 

't Vernoegen, dat ik soek en heb ik noyt gevonden,

 

't Verdriet waervan ik vlucht, blyft aen my vastgebonden;

 

Hier denk ik op, by daegh, hier droom ik van, by nacht,

 

Maer alles wat ik doe is vruchteloos betracht.

 

Wat of dit seggen wil? is dan den mensch geschapen,

 

Om in geen schepselen genucht of vreugt te rapen?

 

Hy vindt, al waer hy keert iet dat hem tegenstreeft,

 

Hoe wilt men, dat hy hier in vergenoegen leeft?

[p. 177]

 

Nature toont meer jonst de redenloose dieren,

 

Die siet men, vol van vree, in wout, en weyden swieren,

 

Daer is geen, onder hen, soo vreemt of wilt van aert,

 

Dat niet, tot minsaemheyt, met syns gelycke paert.

 

Wie wort'er niet gesticht, als hy een kudde schapen

 

Soo vreedsaem, onder een, siet hunne lusten rapen?

 

Of als voorby hem vliegt een byen-swerm, gelaên

 

Met honing-dauw geraept op roos en lelie-blaen?

 

De duyven leven t'saem met hondert, in hun kooten,

 

En houden vyantschap en twist daer uyt geslooten;

 

De sprinkhaen soekt syn paer, de miere soekt de mier,

 

Eenvormigheyt van aert voegt t'samen ieder dier

 

Het wilt geboomte self schynt noyt soo wel te gloeyen

 

Dan als het ergens magh by syns gelycke groeyen;

 

Den ruygen haselaer wast noyt soo weeligh op,

 

Dan, met syn wederga, geplant in eenen trop.

 

Wat seght men van den aert der wilde dadelboomen,

 

Die naer malckanderen sigh buygen, spyt de stroomen?

 

Wie staet er niet verstelt in 't aensien van den yft,

 

Die om den eycken bast soo vast gevlochten blyft?

 

Syn boomen en gediert soo geeren, by elckander,

 

Hoe is den eenen mensch soo hatigh aen den ander?

 

Dat schepsel soo volmaekt, soo minnelyk van aert,

 

Dat met de reden self verstant, en wille paert?

 

Belet de reden hem, in syns gelyk te minnen?

 

Neen, maer de reden wort vermeestert door de sinnen:

 

Syn liefde volgt de lust in 't gen hy minsaem siet;

 

Naer dese luystert hy maer na de reden niet.

 

De reden moest in hem afsnoeyen wellust-vleuglen,

 

Maer ach! de wellust weet de reden self te teuglen;

 

Sy onderdrukt den mensch in ieder ziele-cracht,

[p. 178]

 

't Verstant is sonder licht, den wille sonder macht.

 

Nadien de menschen syn tot wellust soo gedreven

 

Is 't wonder dat sy dus in twist en tweedracht leven,

 

En dat'er niet en is soo seldsaem, dan een mensch

 

Met eenen anderen gelyk, in wil, en wensch?

 

O vrient, eer sult gy sien een swaen met swerte pennen,

 

Eer gy twee menschen sult in die gelykheyt kennen;

 

Besluyt dan wat verdriet, dat hy, die reden mint,

 

In d'onderhandelingh, met and're menschen vindt.

 

Ick weet niet, of my dryft de liefde tot de reden,

 

Maer wel, dat ick doorgaens, by menschen, ben t'ontvreden,

 

En dat ick noyt voortaen met menschen schier verkeer,

 

Of keere minder mensch, tot myn misnoegen, weer.

 

Nu vind'ick my verleyt, door onvoorsichtigh snappen,

 

Om myns gelyckens faem en achtingh te vertrappen:

 

Dan dwingt my 't los besluyt, van een verwaenden gast,

 

Dat ik met reden-twist en iever hem aentast.

 

Nu steelt een bly gelaet myn herte door myn oogen,

 

Dan ben ick door gesmeek en vleyery bedroogen:

 

Nu word ik weghgerukt, door een soetaerdigh liet,

 

Dan maekt een raeuwsche tong dat my den tyt verdriet.

 

Verkeer ik met de gen genegen syn, tot smullen,

 

Daer moet ik tegen dank de maegh met spyse vullen;

 

En wort de smaek alsdan gekittelt door den wyn,

 

Men doet my, 'k wil of niet, met dronckaers droncke syn,

 

Indien de reden my daertegen dwingt te spreken,

 

Ick hoore my terstont, als eenen gek versteken;

 

Men noemt my hypocryt, men schat my onbequaem,

 

Om oyt te syn gevraegt, waer menschen syn te saem.

 

O wierd ik nimmermeer gevraegt by sulcke menschen,

 

Ick soude nimmermeer naer hun versamingh wenschen;

[p. 179]

 

Want alles wat men daer of hoort, of siet, of doet

 

Bekommert of mishaegt het redelyk gemoet.

 

Dit doet my menigmael naer eenen vrient versuchten,

 

Wiens bysyn 't hert verheugt met wettige genuchten,

 

Met wien ik sonder twist, en sonder onderschil,

 

Altyt vereenigt bleef in neygingh, aert en wil.

 

Maer nu my 't hooge lot gescheyden houdt van desen,

 

Al myn vertroostingh is syn brieven t'overlesen;

 

Opdat met synen geest myn geest vereenigt blyft,

 

Terwyl myn oogh doorleest 't gen syne hant my schryft.

 

Och, nu ik desen troost niet anders can genieten

 

En laet u, weerde vrient, het schryven niet verdrieten,

 

Ten eynde myn gequel een weynigh sy versoet:

 

Ontfangh, op dit besprek, uw vrient en dienaers groet.