| |
| |
| |
Bemerckingh
Op d'eeuwige straffe
Opera illorum sequuntur illos. Apocal.
Hunne wercken volgen henlieden.
'k Sagh lest een mensch gereet om synen geest te geven
Benaut en angstigh, half verstorven, half versteven
Zieltoogende uytgestrekt, op syn rousuchtigh bed:
Een blaeuwe en paersse verf had syn gelaet beset;
Syn oogen keerden, en syn ademtocht al snikken
Gelooken, scheen door droogte, en rochels te verstikken.
Terwyl my dat vertoogh in dees bedenckingh hiel
't Docht my, dat eene stem dus die benaude ziel
Toeriep: gaet uyt, o ziel, gaet uyt, 't is tyt te scheyden:
Gaet uyt dit lichaem, dat soo lange u cost verleyden,
Dat gy soo langen tyt soo qualyk hebt bewoont;
Gy moet voor eeuwigheyt gestraft syn of geloont:
Geef rekeningh van uw gedachten, woorden, wercken.
Ik wiert door schrik en schroom bevangen in 't bemercken
Van dees uytdagingh en den jammerlyken staet
Der ziel, die in dien noot haer ledens woonst verlaet,
En voor den rechter, vol misdaden, gaet verschynen.
Soo ras het Nootlot heeft geschoven de gordynen
Des levens, op een stont vertoont sigh d'Eeuwigheyt.
De Godtheyt laet den glans van haere Majesteyt
Uytstralen op de ziel, die t'effens in die klaerheyt,
En haer gewisse aenmerkt de crachten van de waerheyt,
| |
| |
Waerdoor sy wort vervolgt, beschuldigt en gepraemt.
Dan staet sy overtuygt, verwonnen, en beschaemt
Voor Godes rechterstoel, door duyst, en duysent sonden:
Dan siet sy, hoe verblint haer herte was verslonden
Op eereloose pracht, en walgelyke lust;
Hoe dwaes, hoe sinloos haer begeerte heeft gerust
In 't wetteloos genot van tydelyke schatten.
Dan siet sy, 't gene sy in 't leven noyt con vatten,
Het grondeloose diep van d'ongerechtigheyt:
Dan staet Godts oordeel met gheel syn verborgentheyt
Ontbloot, klaerblykelyk en kenbaer voor haer oogen:
Dan comt sigh d'ydelheyt des werelts naekt vertoogen
Met gheel den waensleyp van grootachtingh, eer en staet:
Dan toont de sonde het afgryselyk gelaet
En grousaem wesen van al haer wanschapentheden:
Dan kent de ziel hoe licht het haer was in te treden
Den aengenaemen wegh der lieffelyke deught:
Dan merckt sy het bedrogh van alle d'aerdsche vreugt,
Waervoor sy 't eeuwigh heyl en erfdeel heeft verlooren.
Wat wreede knagingh, wee, en leet comt haer doorbooren
Verschueren, pynigen op desen oogenblik!
Doen sy omringt met soo veel grouwlen, schroom en schrik
En wanhoop, 't vonnis moet van eenen Godt verwachten
Aen wien der nieren gront en d'innigste gedachten,
Aen wien de meyningh self des herten is bekent.
In sulk een uyterste van rampen en ellend
Gedompelt en verdrukt, waer sal sy sigh versteken,
Voor 't aenschyn van een Godt door rechte wraek ontsteken,
Waer voor sigh geenen mensch nogh geest verbergen kan?
Terwyl hy haer omvangt met gheel den luyster, van
Syn tegenwoordigheyt, gevreest door d'Engelkooren,
| |
| |
Sy moet alleen uytstaen 't gewelt van al syn tooren.
O schroomelyken dwangh! o ongenadigh lot!
Misdadigh en alleen verschynen voor een Godt
Wiens wettigh oordeel, door geen vierschaer te weerstreven,
Een eeuwige uytspraek ter verdoemenis gaet geven!
Onsaligh schepsel! heeft u dan de wreede doot
Van alle voorspraek en verdedigingh ontbloot?
Hoe? is er niemant in den hemel nogh op aerden,
Die uw beschermingh wil voor Godts gerecht aenvaerden?
Hebt gy niet eenen vrient hierboven nogh beneên?
Och! roept sy, aerde en locht syn van my afgesneên;
Ik vinde my van al de schepselen verlaten;
Of sy en willen, of sy connen my niet baten.
Myn lichaem, waer uyt my de doot heeft uytgeschudt
Wort tot een wormen-aes gesteken in een put,
Om noyt met my, dan tot meer wanhoop te versamen.
Myn bloetverwanten en geltsuchtige erfgenaemen
Syn voor hun deellot wel besorgt maer niet voor my.
De jonst des hemels, die my stadigh, sy aen sy,
Verselde, en noyt verliet is van my afgeweken.
Ick heb myn Engel, die voor my nu soude spreken,
Met euv'len moetwil door de sond van my gejaegt.
Daer is ontrent my niet, dan 't gene my beclaegt
Beschuldigt, en beticht; daer heeft niet, dan myn wercken,
My in de doot gevolgt: die doen myn schult bemercken,
Die tieren tegen my, die tergen Godes wraek.
Och! och! hoe schroom ik voor dat schaemteloos vermaek?
Die geltsucht! dese pracht! al hatige gedrochten,
Die my in desen noot, in dese ellenden brochten.
Hoe geerne sou ik hen ontkennen voor de myn!
Eylaes! sy roepen dat sy myne kind'ren syn,
| |
| |
Sy kleven aen my vast, sy houden my gevangen,
Sy troppen rontom my, sy blyven aen my hangen.
Wee my! waer sal ik gaen verschuylen voor 't gesicht
Van dien gevreesden Godt, die myn geschonden plicht
My stadigh aen verwyt, soo toornigh soo verbolgen,
Als of hy niemant moest dan my alleen vervolgen?
Och is er dan geen rots, geen heuvel, geen gebergt,
Geen afgront, die my voor dat schrickig oogh verberght?...
Och! cost ik niet syn om dat aenschyn niet t'aenschouwen!
O doot! en syn er dan by u geen smerten, rouwen,
Nogh wonden, tot verderf van een verlaten ziel?
Hoe swaer, hoe pynelyk my uwe wreetheyt viel,
'k Ontfingh die als een jonst uyt goetheyt my bewesen,
Om noyt te moeten sien dat ongenadigh wesen.
Eylaes! 't was my voorheen soo soet, nu is 't soo wreet!
Dan gaf 't my niet dan vreugt, nu doet 't my niet dan leet!
O Godt! hoe syt gy my soo strengh en fel geworden?...
Maer ach! Rampsalige! wat claegh ik tegen d'orden
Van syn gerechtigheyt? myn onheyl comt van my,
Ik ben myn eygen beul, ik bracht my selfs in ly.
Dat Godt dus tegen my door wraeksucht is beseten,
Dient synen tooren niet, maer myn misdaet geweten;
't Is syn begeerte niet, die my dat leet aendoet,
Myn wercken syn de schult van 't gen ik lyden moet.
O wercken, die ik haet en eeuwiglyk sal haten!
O wercken, die ik wil en niet en can verlaten!
O wreede wellust! O versmadelyke pracht!
O slaefsche gierigheyt! waer hebt gy my gebracht?
|
|