Werken. Deel 6

[p. 45]

Tiende bedenckingh
Op Jesus Nagelingh aen het Cruys

Godtvruchte ziele, die van d'een in d'ander hoecken

Als een mistrooste bruyt gingh uwen bruygom soecken,
Com, sie, daer light hy met syn bruylofts kleet gedekt
Op 't minsaem beddeken van liefde, neergestrekt.
Ontstel u, lieve bruyt, niet in syn doodsche verven,
De liefde dee aldus syn aengesicht versterven;
De liefde heeft syn hert van krachten gheel ontbloot,
Twyl hy u, vol verdriet, tot syn omhelsingh noodt.
Het beddeken waerop gy uwen vrient siet sluymen,
En is niet opgevult met wol of sachte pluymen,
't Is eenen eyken-boom, een kruys, seer rouw gesneên,
Dit gaf de liefde hem tot ruste van syn leên.
Het purper bruyloft kleet dat u schynt aen te locken,
Is syn doorwonde huyt, met bloet gheel overtrocken;
Com hier, verliefde bruyt, com geef me togh bescheet,
Sagh gy oyt bruydegom dusdanigh uyt gereet.

Maer stil, wat voor gespuys comt uwen vrient genaken?

Och! 't syn de blinde joôn, die nogh door tooren blaken;
De wrake dryft se voort, 't sy met of tegen recht;
Sy willen, hunnen Heer sien aen dat kruys gehecht.

O myne ziele! nu is alle hoop verlooren.

Och! siet hoe vlytigh sy den eyken bast doorbooren,
Daer grypen sy den Heer by syne rechte hant
Waer op men dadelyk een plompen nagel kant.

[p. 46]

 

Siet daer, twee uyt den hoop hun swaere mokers heffen

 

Om 't rouwgesmeede stael recht op het hooft te treffen,

 

Daer slaen sy, dat het vier uyt 't kantigh yser springht,

 

Wiens spits door Jesus huyt, en vleys, en peesen dringht.

 

Laes! wat verstant begrypt 't gewelt van syne smerte!

 

't Schynt elcken hamerslagh hem raekt tot in syn herte,

 

Syn zeenen trecken op, syn aengesicht slaet krom,

 

Syn tanden sluyten toe, syn oogen draeyen om;

 

Syn ziele wort gepraemt om 't lichaem te verlaten:

 

Dogh dit verhindert niet de wreetheyt der soldaten,

 

Sy trecken d'ander hant soo fel met eene koord,

 

Tot hy het gat bedekt aen d'ander sy geboort.

 

Soo die genagelt is, twee grimmende rabauwen,

 

Verstricken yder been met sterk gedraeyde touwen,

 

En trecken 't heyligh lyf soo nydigh na beneên,

 

Dat s'al d'inledingen van elk gewricht ontleên,

 

Hier op beginnen sy met felle mokerslagen

 

De grove nagelen door yder voet te jagen,

 

Myn Jesus wort soo nauw versamelt met dien bast

 

Gelyk een yfterank die langs een eycke wast.

 

Waer syt gy moedermaegt? waer syt gy, twyl de jooden,

 

Soo hatigh besigh syn met uwen soon te dooden?

 

Waer syt gy twyl syn geest met perssingh wort bevaen,

 

Om door den hoogsten noot uyt⁽¹⁾ syne borst te gaen?

 

Daer staet sy, ziele, slaet uw oogen, op haer wesen

 

Gy kont daer in al 't leet van haeren soone lesen,

 

Gy siet daer hoe haer hert inwendigh is gestelt

 

Twyl hy uytwendigh lydt soo deerelyk gewelt.

 

De beulen connen hem niet eenen oogslagh geven,

 

Of 't schynt dat door haer ziel een blixem wort gedreven:

(1) Eerst stond er: door.

[p. 47]

 

Op yder moker-slagh, op yder leden krak

 

't Geleek dat haere borst door weedom openbrak.

 

O moeder! wiert uw borst met een scherp sweert doorsteken

 

Als Simeon u quam van Jesus lyden spreken,

 

Hoe moet het syn gestelt nu gy in doots verdriet

 

Nu gy in sulk een noot dien lieven soone siet?

 

O Sions dochter! 't leet waer voor uw hert moet wyken

 

Is als een diepe zee; waer sal ik 't by gelyken,

 

Och! Och! eer sal den gront der zee bepeylbaer syn

 

Dan uwe moeder-wee en doodelyke pyn.

 

Maer moeder! syn 't alleen die nydige gesellen,

 

Die beuls van uwen soon, die uw gemoet ontstellen?

 

Heeft in die wreede smert, waer door gy syt bevaen,

 

Heeft in dat schendigh feyt myn ziel niet mee gedaen?

 

Ach! als ik rypelyk myn leven ga bemercken

 

Ik heb geen kleyne schult in dese snoode wercken;

 

Wee my! ik hadde daer den hamer in de hant,

 

Om 't roestigh stael te slaen door uwen Jesus plant.

 

De jooden hebben niet soo hatelyk bedreven,

 

Of 'k heb er mynen wil en oirsaek toe gegeven;

 

Wyt uwen soones noot op geenen joodschen knecht

 

Myn sonden hebben hem aen dese galgh gehecht.

 

De nagelen, die door syn handen syn gedreven,

 

Syn myn hoeveerdigheyt en myn onsuyver leven;

 

Het yser waer mee wiert doornagelt yder voet

 

Is myn begeerlykheyt tot rykdom, gelt en goet.

 

Dry nagels, die hem soo doorsteken en doorkerven,

 

Dat hy het endelyk sal met de doot besterven;

 

Smaet, geessels, doornekroon, kruyshechtingh, gheel syn stryt

 

Is niet, by 't gene hy van dese nagels lydt.

 

O pracht! o gierigheyt! o myn onsuyverheden,

[p. 48]

 

't Syt gy, die Jesus wondt in syne ziel en leden,

 

't Syt gy door wie hy moet meer smerten onderstaen

 

Dan alle, die de joon hem hebben aengedaen.

 

Wel aen, gy sult niet meer soo snoode daet uytrechten

 

Ik wil aen Jesus kruys u alle dry gaen hechten;

 

Uw heerschappy is uyt: ik maek u aen dien bast

 

In plaets van mynen Heer met syne nagels vast.

 

De miltheyt, needrigheyt, en reynigheyt der zeden

 

Syn nagels, die ik sal tot dit besluyt besteden,

 

En is dit aen de min van Jesus niet genoegh

 

Dat een oprecht berouw myn herte daer by voegh.