Werken. Deel 5
(1930)–Michiel de Swaen–
Auteursrecht onbekend
[pagina 140]
| |
UytlegginghHeer Deken, uwe vraegh vol tegenstrydigheden,
Belemmert het verstant in haeren sin 't ontleden;
Dogh Phebus snellen geest ontdekt ons naekt genoegh,
Dat gy daer door verstaet een herbergh ofte kroegh.
Den grooten wyngaert-Godt, die door syn stercke kruyden,
Syn naem weergalmen doet van 't noorden in het suyden,
Maekt, soo ten platten land als in de vaste stêen,
Die plaets om synen 't wil bemint en aengebêen.
Men siet togh dagelyx den meesten hoop der menschen,
Daer soeken hun vermaek en staken hunne wenschen;
't Is daer dat bacchus self als Godt bewierookt wert,
Niet buyten voor het oogh, maer binnen in het hert.
Tot dese plaetse staet den ingangh altyt open,
In welcke jonk en out by daegh en nachte loopen,
Geen voorval, geenen tyt, geen stont die qualyk past,
Aen eene drooge keel die geerne drinkt en brast.
Dogh om een vuyle plaets een schoonen naem te geven,
Die wort nu niet als kroegh, maer als een school beschreven,
Een wonderlyke school, waer, wie daer in verkeert,
Hoe schrander hy ook sy, altyt te rugghe keert.
Is 't niet in dese school, dat, tusschen kan en glasen,
De wysste lieden self als sotte bollen rasen?
| |
[pagina 141]
| |
Is 't niet in dese school, dat hy den prys behaelt,
Die 't meeste drincken can, en 't minst van al betaelt?
Steekt binnen eens uw hooft, daer siet gy advocaten,
Die van een tictakbert, pyket, of spytie praten;
Daer vindt gy kooplien in vergadert over hoop,
Die kloppen in de hant en drincken op den koop.
De reeders comen daer met troppen aengestreken,
Om van de kapery eens by den wyn te spreken;
Daer weten sy van schae verlies, nogh ongeval,
Daer drincken s' op den buyt, die nimmer comen sal.
Maer stil, eer ik vertrek wat volk is hier verschoolen,
Gheel onder toebak-rook in desen hoek verschoolen?
Sy hebben 't wonder breet, en spreken van Jupyn,
Van Pluto, en syn bruyt de swerte Proserpyn.
't Syn deek die in den wyn al Nasoos fabels weten,
Door Pegasus gequeekt als vliegende poeeten;
Wiens tongen nimmer soo ervaren syn in dicht,
Dan als een verschen dronk hun herssenen verlicht.
Wat segh ik van soo veel verwaende ambachts lieden,
Die, ook naer dese school, uyt hunne winckels vlieden?
Geen mensche, van wat staet of jaeren hy magh syn,
Die niet somwylen wort gevonden by den wyn.
O schadelyke school, en is 't dan niet met reden,
Dat gy met lasten wort beswaert door d' overheden?
Dat gy optellen moet dry dobbelen Excys,
En dat den wyn by u, staet op soo dieren prys?
Maer schoon gy desen drank dee tegen 't gelt opwegen,
Nogh blyft een iegelyk altyt tot u genegen;
Al moest een drincke-broer met bloote voeten gaen,
Hy wilt dat syne keel en lusten syn voldaen.
Men siet nog dagelyx, dat honderden scholieren,
| |
[pagina 142]
| |
U, spyt uw schrobbery besoeken ende vieren,
Schoon elk met d' oogen sien, met d' handen tasten moet,
Dat, wie u meest bemint, gy 't meest verdriet aendoet.
Wat is er menigh mensch in sulk een school bedorven!
Wat is er menigh mensch door sulk een drank gestorven!
Dogh tot wat ongeluk den wyn oyt iemant bracht,
De dronckaerts gaen ter school en nemen 't niet in acht.
Sy suypen tot en gelt en middels syn versoopen;
Dan gaen sy om den slemp him kleeren self verkoopen;
Ramp, siekten, quellingen, misnoegen en verdriet,
Verlies van naem en faem stoort hunne lusten niet.
O blinde gulsigaerts! o dwase bacchus benden,
Die om een vuyle lust valt in soo veel ellenden!
O hatelyke school, waer in men niet en leert,
Dan alles wat de deught en sedigheyt verkeert.
Gy helicoonsche schaer, wien Phebus leert opstappen,
Tot in Parnassus school en soete wetenschappen,
Wacht u in brassery te sitten laet en vroegh
Wacht u van dese zael te maken eene kroegh.
Betracht met neerstigheyt uyt uwe school te bannen
Al wat de ziel en 't hert door wellust doet opspannen;
En wilt gy yveraers van Pallas konsten syn,
Syt matigh in 't gebruyk ook van den besten wyn.
Den mensch is tot de deught en reed'lykheyt gebooren,
Niet om syn schoone ziel in slempery te smooren:
Ach! als hy onbedacht in syne lusten wroet,
't Is veel te cort gedaen aen syn verheven moedt.
Neen, broeders van Parnas, laet alle wulpsheyt vaeren,
Slaet hant aen Clioos sangh en Phebus soete snaeren;
Speelt, dicht, en singt een liet, weest onder een verblyt,
En als gy bacchus viert, viert hem voor corten tyt.
|
|