| |
| |
| |
Raedsel
12: Xr 1688
Ik ben van 't minste saet dat ergens wort gevonden
Myn vruchten maken vet Docteur en chirurgyn;
'k Heb, in myn eerste proef, myn stichter self verslonden,
Dit doet in myn gebruyk elk op syn hoede syn.
Nu dien ik tot vermaek en dan tot wreede plagen,
Men vindt in my de cracht om pesten te verjagen.
| |
Uytleggingh
Den wreeden Oorloogs Godt comt met syn stalen wagen
De twist en felle moort weer op de werelt jagen,
De rasernye ryst uyt 's afgronts ingewant
En dreygt het kristendom te stellen gheel in brant.
De volckeren verdeelt door hun geloofs belangen
Verschynen gheel met stael en moortgeweer behangen,
Vulcanus smitse dreunt, door menigen Cycloop
Die 't yser en 't metael staegh smyten overhoop.
Men siet van d' eene sy veel duysent sweerden smeeden
Om gheele schouderen met eenen slagh t' ontleden;
Hier worden uyt het vier veel deegens uytgehaelt,
Daer maekt men pyken scherp, gints worden sy verstaelt:
Men doet van d' ander kant 't metael als water vlieten
Om allerley canon en schiet-geweir te gieten;
Hier smyt men uyt de vorm granaet en holle bom,
En kogels tegen een met ysselyk gedrom.
Den swerten Muleiber met al syn stercke gasten
Voldoet te nauwer noot aen Mars begeert en lasten;
| |
| |
Hy jaegtse stadigh voort met donderend getier:
Sa macker haest u, smeedt, blaest aen, maekt meerder vier.
Waer hene wreeden Mars! hou op van soo te woeden!
Waertoe soo veel geweir om menschen te doen bloeden?
Eylaes! daer syn op aerd soo veele swaerigheên
En siekten, om ons al te dryven na beneên.
Al quaemt gy nimmermeer ons in dit dal bestryden,
Wy hebben togh genoegh van aerd en locht te lyden,
Die senden over ons soo veele pesten neer;
Ey! sluyt uw wapenhuys met alle dat geweer.
Wie was den eersten smit, die met moortsieke-vingeren
Het yser heeft gesmeedt om tegen ons te slingeren?
Vervloekt sy syne konst met al dat vinnigh stael,
Syn borst moest harder syn dan koper en metael.
Indien 't Vulcanus was, gelyk Homerus leerde,
't Was dubbelt wel besteedt, dat Venus hem onteerde;
Maer naer het soet onthael ontfaen van die goddin,
Hoe stelt gy, fellen Mars, den oorloogh voor de min?
Ik wensche dat sy noyt sigh laet van u bekooren,
Voor gy al uw geweir sult uyt de werelt stooren,
Maer boven al dat kruyt, veel wreeder dan het sweert,
Waer mede gy op aerd' den donder-godt trotseert.
Dat kruyt, 't gen vallen doet de sterkste steene mueren,
Dat kruyt, 't gen rotsen can weersyden open schueren;
Dat kruyt, een duyvels saet gebroet in Plutoos schoot
Het alderwreetste tuygh van d' onversade doot.
Begraeft dat in de hel, beslagen in syn tonnen,
Met alle die mortiers, granaten, en Canonnen;
Sleypt dat, verwoeden Godt, met al uw wapens mee,
Versinkt, versinkt te saem, en laet ons hier in vree!
Dit is dat cleyne saet, o Helicons gesellen,
| |
| |
Het gen u, heden, comt, myn vraegh voor oogen stellen,
Dat saet, dat menschen schendt, en stelt geheel in bloet,
En door een anders quael, veel vette meesters voedt.
Dit is dat giftigh saet, dat eertyts heeft verslonden
Dien dwasen konstenaer, door wie 't was uytgevonden,
Wiens doot tot spiegel strekt aen die beproeft syn cracht,
Dat hy van ongeval, en ramp sigh selven wacht.
Dogh schoon het dikwils heeft veroirsaekt veele plagen,
Ja gheele steden schendt, door syn verborgen lagen,
Nogh dient het menighmael tot blydschap en genucht,
Wanneer het pylen doet opvliegen in de lucht.
Maer 't alderbeste nut dat wy daer van beschryven,
Is dat het uyt de locht pest-dampen can verdryven,
Siet daer, karssouwen hof, in weynigh uytgeleyt
Al wat van 't buskruyt wort, en syne cracht geseyt.
|
|