Werken. Deel 4
(1930)–Michiel de Swaen–
Auteursrecht onbekend
[pagina 172]
| |
XXI. Gesang,
| |
[pagina 173]
| |
Sult gy, het is volbracht, met Jesus konnen seggen?
Sult gy in uw gemoed voor Godt dan houden staen,
Heer, wat gy, my op d'aerd' belast hebt, is voldaen?
Als ik myn oogen vest op uwe losse werken,
Ik kan in geen van al Godts welbehaegen merken,
Want, verr' van synen will' daer in volbracht te sien,
Gy wilt dat alles tot uw eygen liefde dien'.
Ach! als de bleeke dood met haeren kop'ren horen,
(Het is volbracht, ô mensch) sal tuyten aen uw ooren,
En als sy tieren sal: sa voort, gy hebt gedaen,
Gy moet op desen stond voor Godes Vierschaer staen:
Hoe sult gy, dwaese ziel, dan schudden ende beven,
Siend' hoe gy hebt versuymt naer synen wil te leven?
Siend' in uw levens eynd' niet eene vrucht vergaerd,
Van een soo ryken ougst, door u verquist op d'aerd'?
O Heer, die, om den wil uws Vaders te volbrengen,
Den beker uytdronk, wien myn boosheyt u ded'mengen,
Jont dat ik door uw hulp', tot dese boosheyts zoen,
Syn goddelyken Will' in alles mag voldoen;
Dat geen vervolgingen, geen smerten, geene plaegen,
My oyt aen synen will' in 't minste doen mishaegen;
Dat ik op d'aenkomst van myn levens jongste nacht,
Met waerheyt seggen mag, myn Godt, het is volbracht.
Stil myne ziel, wat sien ik daer voor onwêer rysen?
De duysternissen doen myn hert inwendig ysen;
De Zonn'verliest haer licht; de Maen word rood als bloed;
De Sterren vallen; den gevlamden blixem-gloet
Jaegt uyt het Hemel-swerf syn vier, in duysend schichten,
Die, spyt de duysternis, op Golgotha wêerlichten:
Een vliegend'storm vervoert de wolken tegen een;
De winden schuyffelen, en storten naer benêen
| |
[pagina 174]
| |
Met dichte vlaegen, als met spuyen, 't regen-water;
Het schichtig treur-geschal der menschen, het geschater
Der donderslaegen, 't vreed en bulderend' getier
Van 't nêergevelde vee, en allerhande dier,
Met 't schitterend' gekraek, der dwers gespleten boomen
Op een gesmeten, doen de stoutste herten schroomen.
Men siet geen pluymgediert verschynen in de lucht,
Al wat bewegen kan begeeft sig op de vlucht.
Den aerd-boom schud en beeft, de vaste gronden dreunen,
Waer med' den Schepper wild' de wereld ondersteunen:
De rotsen scheuren met een yselyken krak;
't Afgrysig onwêer stort hier steenen met een smak
Ten afgrond, en vergaerd-se daer in groote hoopen;
D'arduyne graven en spelonken bersten open;
't Voorhangsel in 't beluyk des Tempels word in tween
Onsienelyk gescheurt, van boven tot benêen.
Och! mynen Heyland gaet den lesten adem geven:
Ey! siet, hoe d'aders langs syn hals en boesem beven;
De doode-verf beset syn wezen op een stond:
Hy roept met luyder stem uyt syn benauwden mond:
O Vader mynen Geest beveel ik in uw handen.Ga naar voetnoot(g)
Dit seggende, gaen los al syne levens-banden,
Hy buygt syn hooft, en sterft... O wee! ô vreeden nood!
Och! myne ziele, siet, hier is het leven dood!
Siet hier d'Almogenden aen eene galg besweken;
Den Geest, die ieder dier bezielt heeft, is geweken;
Den Voeder van dit Al is een verstorven lyk;
Den Heer der Engelen een dooden slaef gelyk;
De Bron van liefd'is hier berooft van vier en vonken;
| |
[pagina 175]
| |
Den oorspronk van het Licht in duysternis versonken;
Den Albeweger word als marmer styf en kout;
Den Wereld-stichter hangt verslagen aen het hout;
Hier is d'Onnooselheyt gerecht voor onse sonden;
Hier is den grooten Al in onsen niet verslonden;
Maer stil, 't valt anders uyt, met dit verborgen lot,
D'onsterffelykheyt straelt uyt desen dooden Godt;
Die schandelyke galg, den roem en eer soo tegen,
Dient Jesus tot triomph, en eeuwigstaende zegen:
Hy heeft voor eeuwigheyt, in synen lesten nood,
Al stervende, vernielt de krachten van de dood.
Al heeft de pols syn hert, de ziel syn lyf begeven,
Nog broed hy in syn lyk het zaed van 't eeuwig leven,
En hoe verduystert syn gesichte wesen mag,
't Verbergt een schoonder glans, dan oyt de wereld sag.
Den helschen draeke ligt geketent en verwonnen,
En siet geen hope meer van sig t'erstellen konnen,
Hy spouwt, al vluchtende, met schroomelyk getier,
Voor 't zegenryke Kruys een golf vergiftigt vier.
Van hier, vervloekte beest; sluyt uw moordsieke blicken,
Gy sult geen zielen meer, gelyk gy placht, inslicken;
Gy dacht naer Jesus dood te krygen d'overhand,
Maer siet u door syn Kruys voor eeuwig overmand.
Syn nederlaege heeft u uyt den kamp gedreven;
Gy moorde uw eygen self, hem nemende het leven,
En syn vermogen was noyt over u soo groot,
Dan als gy hem aen 't Kruys gehecht had en gedood.
Sacht, myne ziele, 't is geen tyd triomph te singen,
Terwyl men ieder siet al kermen d'handen vringen:
Den lieven Leerling staet by 't Kruys gelyk een steen,
Verslagen tot in 't hert. De droeve Magdaleen
| |
[pagina 176]
| |
Omhelst het bloedig hout, ter aerden nêergeboogen,
Aensiend' haer dooden. Heer met twee geswollen oogen.
Maria Cleophas valt hem, by haer te voet,
En mengelt haer getraen met syn afdruypend' Bloed.
Maer droeve Moeder, wie sal uwen rouw beschryven?
Wiens stemme sal daer toe bequaeme woorden dryven?
Uw treurig kermen maekt myn bloed in d'aders styf,
Uw druckig wezen jaegt den dood-schrik door myn lyf.
De beulen, die u sien met sulk een rouw doorsteken,
Gevoelen tegen dank hun woeste traenen leken,
En soo de steenrots uw gelaet aenschouwen kon,
Sy smolt voor 't selve weg, als sneeuw voor d'heete zon.
Gy moet verr' boven maet tot rouw zyn uytgelaeten,
Want d'oorsaek van dien rouw is verre boven maeten;
De dood van uwen Soon is overmatig vreet,
Is 't wonder dat s'u perst met overmatig leet?
't En waere zyne minn' uw hert quaem onderschragen,
Uw herte waer te krank, om sulk een leet te dragen;
Dog meer die sterke minn' u in die krankheyt schoort,
Meer uwen boesem word door 't sweerd van wee doorboort.
Een Soon, en sulken Soon, soodanig te verliesen,
Is om in 't Moeders hert het bloed te doen vervriesen;
Maer 't gen'uw ziele brengt in d'aldermeeste nood,
En is niet uw verlies, ma er syn onschulde dood.
O Moeder, dit verlies soud' u soo sterk niet raken,
Hadd' hy door soo veel ramp de dood niet moeten smaken,
De grootheyt van syn schand de vreedheyt van syn pyn,
In uw melydend' hert de scherpste sweerden zyn.
Ik mag by dese nog een pynlykheyt vervoegen,
O Moeder, die uw ziel niet minder dede wroegen,
En met een woord of twee vernieuwen het gedacht,
| |
[pagina 177]
| |
Van 't gene my verwyst, en u in traenen bracht.
'k Mag by de vreede ween, verwekt door Jesus wonden,
Ook voegen al de smert, veroorsaekt door myn sonden,
Myn sonden, waer van een op 't hert u swaerder lag,
Dan al de woorden t'saem, die gy in Jesus sag.
Terwyl dien weerden Soon daer hing voor my besweken,
Myn sonden quaemen nog naer syne ziele steken.
Gy sag my nevens 't Kruys met 't moord gewêer in d'hand,
Myn woesten haet voldoen op Jesus ingewand.
Ik gaf hem steek op steek; 'k verdobbelde de slagen,
Om door syn teere lêen de nagelen te jagen;
Het scheen ik nam vermaek om naer het Jods gespuys,
Den Saligmaker wêer te hechten aen het Kruys.
Indien der Joden aert uw ziele quaem doorbooren,
In wat benauwtheyt moest myn boosheyt u versmooren,
Wanneer gy uwen Soon, gekruyst voor myne sond',
Door myne sonde wêer sag tot'er dood gewond.
O herte! soo gy door berouw zyt ingetoogen,
Doet uw roodverwig sap oprysen naer myn oogen,
Op dat ik tot in 't graf met bloedig vocht beween
Myn Saligmakers dood en syne Moeders ween.
Nu gy aen alle beyd' hand-dadig zyt gebleven,
Gy sult aen alle beyd' versoening moeten geven;
Ey stort dan sonder maet, stort uyt dat plichtig bloet,
Tot Soons en Moeders soen, tot uwer sonden boet.
Och! myne ziel, wat vraegt gy van dat steenig herte,
't Gen' ongevoelig blyft, in soo veel rouw en smerte?
Terwyl myn Heylands dood de rotsen scheurt van een,
Dat onmedogend' hert blyft harder dan een steen.
Die oogen staeg gewoon syn meening uyt te spreken,
Doen, verr' van bloedig vocht, niet eenig traentje leken;
| |
[pagina 178]
| |
Besluyt dan, droeve ziel, uyt oogen soo versteent,
Wat dit onaerdig hert van Jesus lyden meent.
O Jesu! 't is my leet, dat ik in hert nog oogen,
Om uw onrechte dood geraekt ben met medoogen;
Dog nu aen dese plicht nog oog nog hert voldoet,
'k Gaen weenen in den grond van myn bedroeft gemoet:
Uyt 't diepste van myn ziel gaen ik med'lyden rucken;
In 't diepste van myn ziel wil ik uw wezen drucken.
Maer Jesu, dit's u werk; komt, drukt daer door uw min
Al uwe doorenen, al uwe wonden in.
Drukt daer de nagels in, waer med' de Jodsche knechten
U aen het schandig hout soo nydig quaemen hechten:
Komt, drukt u in myn ziel, met dien bebloeden bast,
Soo diep, dat gy daer in met all' uw lyden wast.
O Jesu! mynen Godt, ik wensche t'alle stonden
Te voelen in myn ziel de smerten uwer wonden;
Och! och! wanneer verschynt dien minnelyken dag
Op welken ik voor u myn leven sterven mag.
| |
Toesang.
| |
[pagina 179]
| |
Wie is't die sig van droefheyt wacht,
Terwyl de dood doet in den nacht
De Zon van onse ziele vluchten.
O menschen! (soo gy menschen zyt,
Die, sonder weedom en medoogen,
Des Saligmakers jongsten stryt
Aensag met ongevoelige oogen)
Komt, hoort wat kermen en geklag,
Op desen doodelyken dag
Nêerdaelen uyt de hemel-boogen.
Het heyr der Seraphynen treurt,
Den Cherubyn vervalt in klachten,
De Throonen zyn door rouw gescheurt
Met al de machten ende krachten:
Ik sie de Vorst-en Heer-lykhêen,
Ik sie d'Arts-Engelen onder een,
In ongeneugt en droefheyt smachten.
'k Sie d'Eng'len, om hun Scheppers val,
In pyn'lykheyt en smert versonken
In traenen, bitterder dan gal,
Geheel verslonden en verdronken;
Den glans der Hemel-geesten is
Verscholen in de duysternis
Met Jesus goddelyke vonken.
Nu mynen Godt de dood besuert,
Is 't wonder, dat den Hemel truert?
|