| |
| |
| |
XVII. Gesang,
Op Jesus komste op Kalvarien, en Gal-nuttinge.
Benoorden Sions wal, ontrent dry honderd passen,
Is eenen rouwen berg, met geen geboomt bewassen,
Naer wie men opklimt door de droeve Rechter-poort;
Een steenig, windig, schrael en ongezegent oort,
Waer niet dan doorenen, met distelen en braemen
Voortskomen, onder wie men siet by een versaemen,
Veel giftig ongediert, uyt vuyligheyt gebroet:
Geen Leeuwerk heeft hier oyt den dageraed gegroet;
Maer soo de son vertrekt, beginnen duysend Uylen,
Al swaeyen onder een, tot aen den morgen t' huylen,
Terwyl den Vledermuys half vlug, half kruypend'dier,
Dat narr' gewest vervult met sidderend' getier.
Hier was het recht-schavot van dieven, land-verraders,
Bloedschenders, moordenaers van moeders ende Vaders,
Waer hondert kruycen, dees gebroken, die geheel,
Een ieder wysen aen der boosen weerdig deel.
Somwylen siet men daer, by daeg, veel swarte Raven
En Kraeyen, in het vleys der opgehangen schraven;
En picken d'oogen uyt de hoofden met den bek.
In dit afgryselyk en haetelyk vertrek,
Komt maendelykx den rey van hekxen, toveraeren
En swarte konstenaers op Baäls feest vergaeren,
| |
| |
En raemen in een ring van stinkend' doods-gebeent
Veel booshêen, tot verderf van beesten en gemeent.
Om eenen hoop ontvleysde en rotte herssen-bollen,
Die van de raeders hier allengskens nederrollen,
En liggen t'alle kant by menig doods-geraemt,
Wierd desen woesten berg, Kalvary-berg genaemt.
Vermaledyden berg, dat geenen douw nog regen,
Voortaen op uwe kruyn oyt kome nêergezegen:
Dat d'aerde scheurt van een, en u geheel inswelgt:
Dat 's hemels blixem-vier tot polver u verdelgt.
Vervloekten berg! was't niet genoeg gehaet te wesen,
Om dat gy voor altyd tot Recht-plaets waert verwesen?
Of moest gy dienen tot vertooning van de doot,
Die, tegen Godes Soon, der menschen boosheyt sloot?
Vah! haetelyken berg, men sal in alle hoeken
Des werelds, uwen grond en vreeden top vervloeken,
Om dat gy hebt gedient tot kamp-veld, waer den haet
Myn lieven Minne Godt door 't herte steken gaet.
Myn ziel, hoe dus vervoert door blinde schyn van reden?
Dit is een weerden berg, een berg van minsaemheden;
Een berg, waer Jesus gaet erstellen Adams val;
Een berg, waer Godes kracht ten hoogsten blyken sal.
Gebenedyden Berg! van u sal nedervloeyen
Dien goddelyken Douw, door wie de zielen groeyen,
Dien regen, die noyt valt op eenig menschen-hert,
Dat niet op selven stond door liefde vruchtbaer wert.
Het scheen gy waert de dood tot heerschappy' gegeven,
Maer heden komt op u regeeren 't eeuwig leven;
Maer heden sal op u den duyvel en de doot,
Door eygen wapenen, van krachten zyn ontbloot.
O minnelyken Berg! als sig myn oogen heffen
| |
| |
Naer 't schouw spel hier vertoont, gy komt myn herte treffen;
De liefde blaekt op u met meerder wonderhêen,
Als 't Braem-bosch, dat in brand op Sinaï verscheen.
De liefde gaet op u van dage nederdaelen,
Om op te helderen het licht van haere straelen,
Gelyk men dagelykx de zon siet ondergaen,
Om 's morgens wederom veel klaerder op te staen.
Vermaerden Berg! gy sult van daeg een werk vertoogen,
Veel schoonder dan oyt wierd gesien met Princen oogen:
't Hooveerdig Babylon, met syner Vorsten pracht,
Sal by uw schoonheyt niet dan vuylnis zyn geacht.
De Roomsche Kroon sal, om uw weerde te betuygen,
Voor uw gewyde kruyn haer seven bergen buygen,
En sien in 't wezen van een slechten onderdaen,
Tot u den machtigsten van haere Keysers gaen.
Den Vader selve siet niet, buyten 't Goddelyk Wezen,
Dat by uw weerdigheyt kan vergeleken wesen,
Gy raekt uytwendig meer syn ongemeten oog,
Dan al wat schoon en ryk verschynt in 's Hemels boog.
O Goddelyken Berg! ik buyge ziel en leden
Voor uw verheventheyt vol van eerbiedigheden,
T'wyl ik op uwen top verheffen sien den throon
Geschikt tot 's Keysers stoel, des hoogsten Vaders Soon.
Myn hert, laet dit eerbied tot and're tyden vaeren:
Daer komt myn Minne-vorst gedreven door de schaeren;
Daer valt hy met de galg, die syne schouders drukt;
't Schynt dat syn ziele word ter boesem uytgerukt.
Ach! wat benauwtheyt heeft hy op dien weg geleden,
Op wie hy heeft gestelt meer dan acht hondert schreden,
Acht hondert schreden! met soo afgematten voet,
Gelaên met sulk een last, al swemmen in syn Bloed!
| |
| |
O mensch! bedenkt gy dit? Gelooft gy't? Houd gy't seker,
Dat Jesus soo voor u ging drinken synen beker?
Gelooft gy, dat het hem soo diere heeft gekost,
Om uwe ziel te sien van 't duyvels jok verlost?
Gelooft gy't? Ach! hoe hebt gy dan de ziel vergeten,
Dat gy soo schandelyk door traegheyt zyt beseten?
Hoe komt, dat gy soo flouw tot haere welvaert spoeyt,
Terwyl gy Jesus siet voor haer soo seer vermoeyt?
Hy acht haer al syn Bloed, en al syn Lyden weerdig,
Hy toont sig tot'er dood voor haer verlossing veerdig,
En gy en acht-se niet een vierige begeert,
Een innelyk berouw, een enkel traentje weert.
Myn Jesus heeft voor haer den Hemel self verlaeten,
Om, als een boef, te zyn gesleurt door Sions straeten,
En gy en wilt voor haer niet laeten eene lust,
Om haer voor eeuwigheyt te stellen in de rust.
O dolheyt! niet genoeg met suchten te beklagen;
O blindheyt! niet genoeg met traenen af te vagen;
Als Jesus u gedenkt, 't schynt dat een nieuwen last,
Hem swaerder als te voor, drukt onder synen bast.
Stil myne ziel, ik sie myn Heyland opgeheven
Van d'aerde, een harden steen tot syne ruste geven:
Een uyt den hoop, bied hem den myrrhe-beker aen,
Dog, spyt syn swackigheyt, hy weygert dien t'ontfaên.
Een anderen, hier op, door nydigheyt ontsteken,
Doet in asynig vocht een ossen-galle breken,
En steekt die mynen Vorst naer syn bebloede mond,
Al tieren: Rabbi, proeft, dat sopjen is gesond.
Dien lieven Heer, met lust, naer nieuwe smert bevangen,
Heeft dese van den beul met minsaemheyt ontfangen;
Hy slaet op 't bitter sap syn bloedige oogen nêer,
| |
| |
Hy brengt het aen syn mond, hy proeft, en geeft het wêer.
My dunkt ik hem hier op hoor syne Kerk aenspreken:
O Bruyd, die door de min segt g'heel te zyn besweken,
Siet daer 't hertstekend'Vocht, voor my en u, bereyd,
Siet daer een tegen-gift voor uwe swackigheyd,
De liefde heeft het ons van dage toegeschonken;
Ik heb'er t'uwer min myn deel van uytgedronken,
Gy drinkt het overig, soo toont gy met'er daet,
Dat u myn teerigheyt, en trouw ter herten gaet.
En walgt niet, lieve Bruyd, van dese bitt're smaken,
Geen ander kan myn hert en mynen geest vermaken
Geen ander is uw lyf en uwe ziele goet;
Naer korte bitterheyt, verkrygt gy 't eeuwig soet.
Och siet! die lieve Bruyd heeft met seer groot verlangen
Van haeren Bruydegom, dien vrangen kelk ontfangen,
Sy bied dien, tot een proef, al haere kind'ren aen,
Die ook, vol vierigheyt, daer aen de handen slaen.
Siet, hoe d'Apostelen door liefde g'heel ontvonken,
Gaen proeven van de gal in desen kelk geschonken;
Siet, hoe de Martelaers hun heete minne-tocht,
En innerlyken brand verkoelen met dat vocht.
Geen pyne, vier, nog stael, kan Maegden doen vertoeven,
Om niet van desen drank elk op syn beurt te proeven;
Onnoos'le kinders self verlaeten 's moeders melk,
Om hunnen teeren mond te setten aen dien kelk.
Vergeefs doet 't heydendom, en honderden tyrannen,
Geweld, bloeddorstigheyt, en moordsucht t'saemen spannen,
Vergeefs stelt desen list en vleyerye te werk;
Vergeefs vertoonen die het bloedig martel-perk
Met duysend raderen, pyn-banken, messen, vliemen,
Nyptangen, lancien, braed-pannen, roosters, priemen,
| |
| |
Met honger ende dorst, en ander grouwelen meer:
Sy volgen alle naer dien edelmoeden Heer,
Om nevens hem den mond aen desen drank te stellen.
Myn ziele, gaen wy ook die trouwe schaer versellen;
Daer is aen't brandend hert, en 't minnende gemoet,
Geen drank soo aengenaem, soo lieffelyk en soet.
| |
Toesang.
Mynen Bruygom heeft my heden
Waer my duysend soetigheden
Door hem waeren toebereyd,
Waer hy, vol wellustigheden,
Storten quam in myn gemoet.
Ach! hy heeft my daer geschonken
Een soo lieffelyken drank,
Dat myn herssens wierden dronken,
En myn hert door liefde krank,
'k Voelde my geheel ontvonken;
'k Voeld' een soetheyt, die myn geest
Nimmer had gewaer geweest.
Geene Malvosey van Creten,
Geenen Nectar, soo versocht
Door de vierigste Poëten,
Mag verschynen by dat vocht,
'k Soud'er voor met lust vergeten
| |
| |
Die'er mag op aerden zyn.
Nauwelykx was ik van binnen
Met dat edel nat besproeyt,
Of daer straelde in myne sinnen
Eene vlam, die stadig gloeyt,
Om dien Bruydegom te minnen.
Eeuwig blyf ik hem getrouw,
Spyt misnoegen, ramp en rouw.
Komt my iemand ondervraegen,
Wat voor drank het is geweest,
Die soo soete minne-vlaegen
Storten ded' in mynen geest,
En voor al myn levens-dagen,
Door een lieffelyk verbond,
't Was den selven, die voor desen
Hem, in 't heetste syner min,
Door de liefde wierd gewesen,
Tot verkoeling van syn sin,
Doen hy, (trots syn eeuwig wezen)
Om my t'helpen uyt den nood,
Soo vol iever ging ter dood.
't Was een droppel van de galle,
Waer van hy wilt dat wy alle
Souden med' deelachtig zyn,
Daerom dronk hy, ten gevalle
Van ons hertens minne-tocht,
Maer een weynig van dat vocht.
Och! wie komt my dat wêer schinken,
Om nog eens met hem te drinken.
|
|