|
| |
| |
| |
XIII. Gesang,
Op Jesus schandige Krooninge.
Terwylen Jesus, schier in 't eygen Bloed verdronken,
Nog in syn herte voed die heete minne-vonken,
En, t'onser heyl, verlangt naer nieuwe pyn'lykheyd,
Word die hem, door de Jôon, van 't heydens rot bereyd.
Die guyten siende hem (spyt al dat Bloed verlooren,
Al die doorstaende ramp) soo moedig als te vooren,
Beraemen onder hun een nieuwe soort van smert,
Om d'ongeduldigheyt te stoken in syn hert.
Een uyt de bende roept: ô mackers! desen snooden
Heeft heden sig geroemt te wesen Vorst der Jooden,
Komt, stellen wy hem op het Hooft een doorne kroon,
Op dat hy soo aen 't volk, als Koning staet ten toon.
Dien vond staet ieder aen, mits onder soo veel wonden,
Sy syne kruyne sien geheel en ongeschonden,
Dies loopt'er vyf of ses, bereyd tot sulk een werk,
En brengen eenen hoop van doorens in het perk.
Uyt dese word een krans, als eene muts verheven,
Met yser hand-schoen en boor-priemen t'saem geweven,
Soo stekende, soo vast en dicht door een gehaelt,
Als of sy in het vier gesmeed waer en verstaelt.
Hoflieden, die u placht soo ieverig te toonen,
Om ergens eenen Vorst tot Koning te sien kroonen,
| |
| |
Komt, siet, in dese zael word eenen Vorst gekroont,
Wiens wederga, in macht, op aerde nergens woont.
De silv're sterren, Maen en Sonne moeten wyken,
Waer desen Koning laet syn minste luyster blyken;
Den Hemel is syn throon, den voetbank 's werelds klood,
Waer onder hy verdrukt de wereld en de dood.
d'Arts-engelen dienen hem voor boden; d'Hemelkrachten,
Staen hem geduerig by, als onvermoeyde wachten,
Den wysen Cherubyn, en hoogen Seraphyn,
Beroemt sig in't getal van syn gesin te zyn.
Hy was van eeuwigheyt gekroont in 's Hemels Throonen,
En gaet sig desen dag op d'aerde laeten kroonen:
Hoflieden, spoeyt u, wilt gy dese statie sien,
Gy sult verwondert staen, om 't geen hier sal geschien.
Wat moogt gy van syn roem, verheffing, groote machten,
Gesag, en weerdigheyt bedenken en verwachten?
'k Verbeelde my, dat gy dien Opper-vorst toeschikt
Een scepter, die van goud en diamanten blikt:
'k Verbeelde my, dat gy syn schouders soud vercieren
Met eenen Mantel, vol robynen en saphyren:
Gy soude synen Throon met peerelen bekleen,
Syn Voet-bank overlaen met menig ryken steen:
Gy soud (en 't waer met recht, geen kostelykheyt te spaeren)
Tot ciersel van syn Kroon, karbonkelen vergaeren:
Maer ach! de krooning, die dien groeten Heer verwacht,
Is verre van dien prys, en koninglyke pracht.
Al stelt hy synen Stoel verr' boven al de Chooren,
Syn Throon is hier een steen, syn Kroon een Krans van dooren:
Voor Mantel sult gy hem met vodden sien gelaen;
Voor Ryk-staf sal hy hier een wankel riet ontfaen.
Komt siet, terwyl ik spreek, de statie word voltrocken.
| |
| |
Ses, seven beulen slaen met styve knippel-stocken,
De doornen in syn Hooft: twee stutten syne kin,
En wangen onder 't slaen, dien drukt de stokers in
Met syn metaele vuyst dweers door het herssen-becken;
Waer op het dierbaer Bloed g'heel 't Aensicht gaet bedecken:
Twee doorens dringen door het hooft van ieder oog,
Veel perssen door de huyd, en doen de roode loog
Al droppelen, van hun uytsteeksels, nederleken;
Veel synder, die hem 't breyn tot in den grond doorsteken,
Soo dat hy stuyp op stuyp, en swymte op swymten krygt.
Syn oogen keeren; syn verscheurde Lichaem sygt,
Gelyk een natten doek, door d'handen van de beulen,
Die 't selve wêer soo lang met hunne stocken feulen,
Totdat hy gants bekomt, en syn verswakte lêen,
Met hunne hulpe, stelt te rusten op den steen.
Jerusalemsche Jeugd, tot hier vergeefs geropen,
Vertoeft niet meer, en komt naer dese zael gelopen:
Komt uyt, siet Salomon, den waeren Vrede-vorst,
Naer wie gy, vol van min, soo lange hebt gedorst.
De trotse kroone, die gy op syn Hooft siet pronken,
Heeft hem de Synagoog, syn Moeder, strakx geschonken;
Met dees heeft s'hem gekroont op synen Bruylofts-dag,
Den blydsten, die syn oog ten oosten rysen sag.
Op d'eersten oogenblik van syn geboort en wezen,
Verlangd' hy naer dien dag, om soo gekroont te wesen,
En t'saemen om u ook te stellen op den Throon,
Te cieren uwe kruyn met een gelyke Kroon.
Komt, Sions Dochters, vest op dese kroon uw sinnen,
't Is een oprechte kroon van trouw en reyne minnen;
Indien u syne min en teerigheyt behaegt,
Ontfangt de kroone, die hy t'uwer liefde draegt.
| |
| |
O Bruydegom! wat hebt gy voor een kroon verkosen?
Gy moeste zyn gekroont met lelien en rosen:
Wat's dit? ik sie hier niet, als doorens scherp en fel,
Die booren in uw Hooft, en steken door uw vel!
Is dit een Minne-krans? Heeft liefde dien gevlochten
In 't alderhevigste van haere heete tochten?
Wat is dit voor een min, die sulke kroonen weeft,
En u, door 't minsaem Hooft, soo vele steken geeft?
Hy antwoord: lieve Bruyd, dien krans van spitse doren
Heb ik voor lelien en rosen lang verkoren:
Indien gy my bemint, gelyk gy stadig segt,
Komt, drukt uw voorhooft ook met eene doorne-vlecht.
O Leli, midden in de doorenen gewassen,
Nu gy die stekers kiest, wie sal sig roosen passen?
Ach! nimmer word myn hooft met bloemgewas gekroont,
Nadien gy 't uwe hier vol doorenen vertoont.
Gy zyt myn hooft, ik ben een uwer minste leden,
Soud ik, terwyl gy lyd, de wellust tegentreden?
't Waer schandig aen den voet te rusten in satyn,
Terwyl sig 't Hooft vertoont arm, bloedig en vol pyn.
Stil, myne ziele, siet die nydige gesellen
Beginnen wêer op nieuw myn Minne-vorst te quellen;
Sy geven, als tot spot van syn berucht gebiet,
Hem in de rechte hand een broos en wankel riet:
Sy slaen hem om den rug en gansch doorwonde leden
Een ouden purp'ren rok, met voeten lang vertreden;
Dan vallen sy te saem, al schimpen, hem te voet,
En roepen: ô Monarch der Joden, weest gegroet.
Hier onder spouwen dees hem kladden op de kaken;
Die beuken hem op 't hooft dat syne tanden kraken;
Dien steekt de tong uyt; die slaen beurtwys soo verwoed
| |
| |
De handschoen op de kroon, dat hem het dierbaer Bloed
Wêer uyt den neuse, mond, en wonden nêer komt leken;
Men siet d'hert aders, half gestolt, wêer open breken;
't Hooft van myn Koning is als een bron, die niet
Dan purper-vervig vocht uyt hondert buysen schiet.
O Koning! als een slaef geknevelt en gebonden;
Als eenen pligtigen, vol scheuren ende wonden;
Als eenen sot versmaed, bespogen en gehoont;
Als eenen Rykx-verraer, met doorenen gekroont;
De banden, die gy draegt, de doorens, die u steken,
De wonden, die uw Bloed staeg gaen doen nederleken,
De vloeken, lasteren, waer med' men u beticht,
Zyn straffen van myn snoode en wankelbaere plicht.
Ik ben dien plichtigen, sot, slave, Rykx-verrader;
'k Voed allerhande quaed in myne ziel te gader:
Ey, legt dan desen band, smaed, wonden, doorens af,
Best dienen sy, myn Vorst, tot myner sonden straf.
Ach! als ik u aenschouw, met doorenen doorsteken,
Myn bangen moed begeeft, myn herte schynt te breken.
O Jesu! zyt gy dit, die vander eeuwigheyt
Op Vaders Rykx-stoel pronkt, vol glans en Majesteyt?
Zyt gy dien grooten Vorst, van glori' en vermogen,
Wien onderworpen zyn de negen Engel-Bogen?
Zyt gyden Opper-Heer van aerde, zee en locht,
Die alles, met een woord, uyt liefde hebt voortsgebrocht?
Is 't niet van u, myn Heer, dat Gabriël voorseyde,
Dat Godt, voor eeuwigheyt, u Davids Stoel bereyde?
Dat gy in Jacobs Huys vast stellen soud uw Ryk,
Dat uwe Heerschappy soud zyn oneyndelyk?
Wie kan, die u aensiet, op die voorsegging hopen?
Uw glori' is verdooft, uw mogentheyt verlopen;
| |
| |
Van waer ik U beoog, ik worde niet gewaer,
Als pynen, schande, smaed, vernieting, doods gevaer.
Soo vonnist 't menschens oog, dat, door het vleys verbond den,
Niet anders en bemerkt, dan uwe ramp en wonden;
Soo oordeelt het verstand, dat op de reden bouwt,
Van 't gen' uw diep geheym voor haer verborgen houd.
Maer als 't Geloove my inwendig doet beoogen
Uw groote wesentheyt, uw eeuwig alvermogen,
Uw schoonheyt, uwen glans, uw wysheyt onbepaelt,
Hier, onder slaven schyn, als eenen boef onthaelt:
Als ik het eeuwig Woord, een ongeschapen Godtheyt
Op d'aerde sien veracht, voor d'aldermeeste sotheyt,
Op d'aerde sien vernêert, vernietigt en versmaet,
Om soo te niet te doen de pracht van Adams zaed:
Dan buyg ik met ootmoed myn hooft voor syne voeten,
Dan kom ik, spyt syn schand, hem voor myn Koning groeten;
Dan oordeelt myne ziel, dat, voor die nedrigheyd,
Den Alderhoogsten hem syn Rykxstoel heeft bereyd.
Dan roep ik: Mensche-Godt: spyt dese kroon van doren,
Die wonden, die uw hooft en weerde borst doorbooren,
Spyt uw vernedering, vervloeking, schande, spot,
'k Aenbid u voor myn Heer, myn Koning, mynen Godt.
| |
| |
| |
Toesang.
Ziele, die tot Jesus zyt,
Door medoogentheyt, gedreven,
En uw kragten voelt begeven,
T'wyl hy, door der Joden nyd
Hier soo vele smerten lyd;
Die geduerig schynt te vraegen,
Naer een deel van syne plaegen:
Siet syn Kroon van buyten aen,
Siet daer menig scherpe dooren
Om de kruyne te doorbooren,
Van die nevens hem wil gaen,
Door syn lydens roode baen;
T'wyl de binnenst' hem doorgrieven,
Konnen d'uyterst' u gerieven.
Doorens, die door 't beckeneel
Van myn Minne-Vorst ging breken,
Komt myn herssens med' doorsteken;
Laet dog in dit sondig deel
't Alderminste niet geheel;
Dat 't getal van myne wonden
Over eenkomt met myn sonden.
Laes! ik was door hooveerdy
Soo verwaendelyk verheven,
En door gramschap voortsgedreven;
| |
| |
Wellust, geltsucht, jalosy
Vonden hun vertrek in my;
Suyvert my van die gebreken
Door uw minnelyke steken.
Liefde! 't is te lang gewacht,
G'hebt vergeefs soo vele schichten
Afgelost op myn gevrichten;
Wilt gy dat uw soete kracht
Myn versteende borst versacht,
Komt my met een dooren treffen,
'k Sal uw vier terstond beseffen.
|
|
Auteursrecht onbekend