|
| |
| |
| |
XI. Gesang,
Op Jesus wederkomste voor Pilatus, en achterstellinge aen Barrabas.
Dus word myn Jesus van Herod' als sot bevonden,
Vol smaed, en schande na Pilaet te rugg' gesonden;
Dus komt hy weder voor dien Roomschen Rechters huys,
Gevolgt van g'heel den Raed, en al het Jods gespuys.
Maer Pontius, siet hem soo ras niet binnen komen,
Of word tot Antipas, door vriendschap ingenomen;
Den eersten ooge-wenk, die Jesus op hem slaet,
Verdryft uyt syn gemoed den nyd en dollen haet.
Syn hert, dat nu soo lang door vraeksucht was ontsteken,
Is veerdig om Herod' met vriendschap aen te spreken,
Syn bloed en kookt niet meer, syn toornigheyt bedaert,
't Schynt, dat hy t'eenemael verandert is van aert.
Eer dat de son van daeg gaet naer het westen loopen,
Pilaet sal met Herod' wêer nieuwe vrindschap knoopen,
't Besoek van Jesus jaegt uyt ieders hert de vraek,
Hy sluyt het vred'-verbond wêer-zyden sonder spraek.
O waeren Godt van liefde en teere minsaemheden!
O Goedheyt, weerd te zyn van iedcr aengebeden!
Wie is't, die achterhaelt het minnelyk beleyt,
En vriendelyk besluyt van uw lieftalligheyt?
Terwyl u iegelyk met nydigheyt bejegent,
| |
| |
Word hij door uwe min goedhertelyk gezegent,
Gy stort den lieven peys en vriendschap in 't gemoet,
Van die den oorlog u vol vyandschap aendoet.
Indien gy soo tot u vervolgers zyt genegen,
Hoe sal een minnend' hert uw teerheyt niet bewegen?
Hoe lieffelyk sult gy onthaelen eenen vrient,
Nadien gy soo vol min selfs eenen vyand dient?
O Jesu! van wat kant myn ziel u komt beoogen,
Sy word door uw genad' en goedheyt opgetoogen;
't Zy vyand ofte vriend, niet eenen word ontseyt,
d'Een vind u vol van min, dien vol bermhertigheyt.
Waer Jesus binnen komt, daer komt de vriendschap mede
Waer Jesus word ontfaen, ontfangt men ook de vrede;
De twist en tweedracht vlucht soo ras sy sig vertoont,
De vyandschap komt noyt, waer dien versoender woont.
O lieven Minne-Godt, ô mynen Vrede-Koning!
Ik wensch u voor altyd t'ontfangen in myn wooning,
Komt herbergt in mijn huys, komt met uw reyne min
Belommeren myn koets, bestraelen myn gesin.
Komt rusten in myn hert, komt rusten in myn sinnen,
En brengt d'oprechte vred' der zielen peys daer binnen;
Ach! als gy in myn hert met dese rusten sult,
Geen twist nog stooring sal ontstellen myn gedult.
Stil myne ziele, 't schynt, dat door myn Jesus oogen
Des Rechters boesem word getroffen met medoogen;
Hy blyft kloekmoediglyk voor syn sake staen,
En spreekt den Jodschen Raed met dese woorden aen:
Gy hebt my desen mensch te morgen opgegeven,
Als eenen, door wie 't volk tot oproer word gedreven,
En siet, ik hebbe hem van daeg in uw gesicht
Op alles ondervraegt, waer med' hy word beticht,
| |
| |
Dog tot de minste straf geen reden uytgevonden,
Nog ook Herodes; want 'k heb u tot hem versonden,
En daer is tegen dien, wie gy soo vinnig schelt,
Geen vonnis, dat de dood besluyten soud, gevelt:
Ik sal hem dan naer recht kastyden en weg senden.
Dit voorstel stookt den haet wêer in de Jodsche benden;
Sy morren onder een, en roepen overluyt,
Dat sy geen acht en slaen op Antipas besluyt;
Dat sy geen ander recht, als Caesars kennen willen;
Dat niet dan Jesus Bloed, dat recht, en hun kan stillen;
Dat hy met lasteren de Godtheyt heeft besmet,
De Majesteyt onteert, te samen met de Wet.
Terwyl dat nydig rot dien last myn Heer opleggen,
Doet 's Rechters Gemalin hem door een dienaer seggen,
Dat hy sig wachten soud (hoe seer de Joden woên)
Van dien Rechtveerdigen 't minst ongelyk te doen:
Dat sy, om synen t'wil, in een gesichte, heden
Veel ongerustheyt en benouwtheyt had geleden.
Pilatus, meer dan oyt, verbaest door dit vermaen,
Bedenkt, hoe Jesus best van 't doods-gevaer t'ontslaen,
Hy siet den Raed en 't volk, door nydigheyt gedreven,
Vol haet en bloed-dorst staen naer syn onnoosel leven;
Dog, hoe genegen hy naer syn verlossing zy,
Hy soud ook geern zyn van allen opspraek vry.
Op die beraeming komt den Rechter in gedenken,
Dat hy placht aen het volk, op dese Feest te schenken,
Een der misdaedigen, navolgens hunnen wensch:
Dit geeft hem groote hop' voor dien rechtveerden mensch,
Hy denkt, soo snooden boef aen syne zyd te stellen,
Dat hy der schaeren keur naer Jesus sal doen hellen.
Daer sat, recht op dien tyd, in boeyen vast geset,
| |
| |
Een snooden Moordenaer, een vloek van recht en wet,
Barrabas was syn naem; een guyt, die op de wegen
Tot roof, en vrouwen-kracht had langen tyd gelegen,
Die in oproerigheyt een manslag had gedaen:
Een schelm, gereed om d'hand aen Priesters self te slaen.
Syn uytsicht kond genoeg syn zielens boosheyt toogen;
Men sag de moord-sucht uyt syn diepe en donkere oogen:
Een bruyn en puystig vel bedekte syn gelaet,
Beploegt met menig striep, litteeken ende naet.
Syn scherpe wynbrouw, hooft en platte tempels waeren
Besteken met half roste, half swarte bostel-hairen;
Syn yselyken mond, verscholen in syn baerd,
Ontsloot noyt, of die 't sag wierd angstig en vervaerd.
Met desen doet Pilaet myn Jesus buyten leyden,
En geeft aen 't Jodsche volk te kiesen een van beyden,
Versekert, soo 't hem docht, dat diens sachtmoedigheyt,
Soud wesen voorgestelt aen desens plichtigheyt.
Myn ziele, siet, daer staet den moorder by den Vader,
Den Rechter by een schelm, den Vriend by een verraeder;
Daer word d'onnooselheyt geleken by de schuld,
De sonde by de deugd, de wanhop' by 't geduld.
Daer is de nietheyt by d'oneyndigheyt verheven,
Een aerdeworm by Godt, de dood by 't eeuwig leven:
Daer staet de Liefde self ter keure van den haet,
Het alderbeste Goed, by 't aldersnoodste quaet.
Pilate, niemant sal sig in die keur verliesen,
Wie soude Jesus niet voor Barrabas verkiesen?
Barrabas boos en vreed, myn Jesus soet en lief,
Dien geeft al 't syne weg, en desen is een dief.
Hy moeste zyn berooft van reden ende sinnen,
Die Jesus haeten soud en Barrabas beminnen:
| |
| |
O Rechter, vreest niet meer der Princen jalousy,
Gy siet, eer korten tyd den Saligmaker vry.
Maer stil: wat voor geraes verneem ik in de schaeren?
Wie is't, die hem belet hun keure te verklaeren?
O Joden! twyffelt gy, wie gy verkiesen moet?
Vreest uwe reden dan t'omhelsen 't hoogste Goet?
Genomen, dat u, in soo menig wonder teeken,
Messias wezentheyt nog niet en zy gebleken;
Genomen, dat gy hem voor eenen mensch aensiet,
En nimmer hebt gekent syn Goddelyk gebiet;
Zyn al de deugden, die syn leven vergesellen,
Niet weerdig, dat gy hem soud voor een moorder stellen?
De lydsaemheyt, waer mede hy hier ten toone staet,
Beschaemt uw wankelheyt, en uwer princen haet.
Eylaes! terwyl ik spreek, siet d'Opper-priesters loopen,
Vol gramschap ende nyd, door d'ingedrongen hoopen;
Siet Cayphas door de gal opswellen, als verwoet;
Hoort wat beloften hun den boosen Annas doet.
Sy stoken het gemeent met menig loose woorden,
Met duysend logenen, om Jesus te doen moorden:
Sy roepen: soo gy oyt dien toveraer laet gaen,
Het is met Moyses wet, en onsen Staet gedaen:
Past op, ô mannen, roept: Barrabas blyve leven,
En desen Galiley zy aen een Kruys verheven.
Pilatus siende het volk in twyffel, spreckt hun aen:
Wien wilt gy, dat ik u van beyde sal ontslaen?
Barrabas roepen sy. Den Rechter wêer daer tegen,
Vol toren (siende hun tot desen dief genegen)
Wat wilt gy dat ik doe met Jesus, die men noemt
Gezalfden, onder u in werken soo beroemt?
Sy schreeuwen altemael: doet dien verleyder hangen.
| |
| |
Pilatus vraegt: waerom soud hy die straf ontfangen,
Wat quaed heeft hy gedaen? Sy, met een dollen kop,
Antwoorden wederom: weg, kruyst hem, hangt hem op.
Barrabas zy gespaert, gaet naer de galg met desen.
O Rechter nog een woord, eer Jesus word verwesen,
Laet hem nog by dien boef een weynig staen ten toon,
T'wyl ik den Vader eens aenspreke voor den Soon.
O Vader! Slaet uw oog op die verwoede Jooden,
Die eenen schelm ontslaen, om uwen Soon te dooden:
Siet desen lieven Soon, uw Godtheyts eygen Beeld,
Uyt uw Selfstandigheyt van eeuwigheyt geteelt;
Siet uwe Wysheyt hier verstooten van de menschen,
Dien hoogverheven Godt, na wie de Chooren wenschen,
De hoogste suyverheyt, bevryd van alle smet,
Hier achter eenen guyt, een moordenaer geset.
O Vader! wilt het vier des Hemels nedersenden,
Om dien vervloekten hoop, en hunnen Raed te schenden;
Die eereloose keur gaet uwen roem te naer,
Vernielt dat schendig volk met desen moordenaer.
Eylaes! den Vader seyd: ô ziel, wat moogt gy vragen?
Ik sie dien Sone nu met ongemeen mishagen;
Hy is geheel mismaekt, met sonden overlaên,
Myn rechte gramschap ryst, als ik hem daer sie staen.
Nu hy de sondaers saek heeft willig aengenomen,
De sondaers straffe moet geheel hem overkomen;
Dies roept myn strenge vraek, met 't Phariseys gespuys:
Barrabas zy gespaert, hecht Jesus aen een Kruys.
O wee! den Vader is op synen Soon ontsteken:
O Moeder! sult gy ook voor desen rover spreken?
Sult gy die lieve Vrucht van uwen reynen schoot,
Voor eenen moordenaer, ook schicken naer de doot?
| |
| |
Komt, siet hem nog eens aen: dit zyn de selve wangen,
Die g'in de beesten kribb' met traenen sag behangen;
Dit is den soeten mond, die naer een soeten lach,
Soo menigmael in slaep aen uwen boesem lag:
Komt, siet, 't is Jesus self, met wie gy eertyds vluchte,
Naer 't swart AEgypten land, voor 't schendig moordgeruchte,
Sult gy dien lieven Soon ter straffe laeten gaen,
Om eenen snooden boef van syne schuld t'ontslaen?
Och! seyd hy, lieve ziel, syn pynen, smert en rouwen,
Syn smert en oneer komt my tot'er dood benouwen:
Maer nu den Vader self, dat strenge vonnis gaf,
Barrabas zy gespaert, laet Jesus in de straf.
O Jesu, mynen Godt! myn Koning! mynen Broeder!
Daer is geen troost voor u by Vader, nog by Moeder;
Den Vader is vol vraek, de Moeder vol geween,
Dien doemt u met de Jôon, dees is'er med' te vrêen.
Ach! moet gy't dan voor ons gaen met de dood bekoopen,
En sal dien moordenaer syn vreede straf ontloopen?
O neen! 't is tegen 't recht. O Jodsche Priesters! hoort:
Gy drukt d'onnooselheyt, erhaelt uw eerste woort.
Swygt, myne ziele, swygt; ik hoor de liefde roepen,
Veel ongenadiger, als die verwoede troepen:
Het menschelyk geslacht is in den hoogsten nood,
Barrabas zy gespaert, leyd Jesus naer de dood.
Ach! 't is dien rover niet alleen, die hier ten toone
Gestelt word op 't schavot met 's Alderhoogstens Soone;
Myn ziele, gy zyt 't ook, 't is g'heel het aerds geslacht,
Waer voor dien lieven Heer syn leste vonnis wacht.
Den Vader siet hier in Barrabas, al de zielen.
Die door begeerlykheyt in Satans stricken vielen:
Hy siet hier Adams stam, besmet voor syn geboort,
| |
| |
In wellust, eer en pracht vrywilliglyk versmoort.
Hy siet syn weerden Soon, bereyd om door syn lyden,
Dat jammerlyk geslacht van sonden te bevryden:
Dies roept hy wederom, met dit versteent gebroed,
Barrabas zy gespaert, stort Jesus leste Bloed.
| |
Toesang.
Ziele, die soo staet verstelt,
Als gy Jesus siet gestelt
Door die blinde Joden-schaer,
Denkt, hoe dikwils gy dien Heer
Achter wat genucht of eer,
Achter een onkuys gedacht,
Of gesicht te stellen placht:
Denkt, hoe dikwils gy dien Godt
Voor een morsig, stinkend' rot
En ontuchtig vleys verliet,
Ja, met uwe voeten stiet.
Och! wat hebt gy niet gedaen,
Als syn Goddelyk vermaen,
U soo naekt voor oogen quam,
T'wyl gy, als een vuyle teef
In het braksel vroeten bleef,
| |
| |
Was naer uwen wensch gebluscht.
Och! hoe hebt gy hem veracht,
Als gy, door de dwaese pracht
Van verneering hebt bespot,
En met een hooveerdig oog
Boven and're menschen vloog.
Ach! hoe hebt gy hem versmaet,
Als gy, gulsig buyten maet,
Lag verdronken in den wyn,
Als een vuyl versauwen swyn,
En met slyk syn lusten boet.
Was dat Jesus niet versteken,
Om Barrabas voor te spreken?
|
|
Auteursrecht onbekend