Werken. Deel 4
(1930)–Michiel de Swaen–
Auteursrecht onbekend
[pagina 49]
| |
VI. Gesang,
| |
[pagina 50]
| |
't Hooft krimt hem in den rugg', hy beeft gelyk een blat,
En dunkt, dat hy daer med' word by de keel gevat.
Daer ligt dien kampioen van eene vrouw verslagen;
Daer valt hy voor een woord, die vreesde geene plagen;
De maert' van Cayphas huys smyt Jesus schild-knaep nêer,
Met eenen tonge-slag berooft s'hem van geweer.
Hy, die de Hemel-poort voor ander kan ontsluyten,
Sluyt, door een logental, syn eygen self daer buyten:
Een vrouwe-stem ontschud den grond steen van de kerk,
Een slechte sloore dryft Godts Veld-heer uyt het perk.
Terwyl hy buyten gaet, komt hem een ander tegen,
Die syn benouwden geest niet minder maekt verlegen;
Sy siet hem gelyk d'eerst by 't licht nouwkeurig aen,
En roept: dien quam hier ook met Jesus ingegaen.
Ach! Petrus snoode tong besmeurt met eenen logen,
Word voor de tweede reys tot valscheyt licht bewogen,
Terstond bevestigt hy, met eenen swaeren eet,
Dat hy van desen Mensch het minste niet en wreet.
Ontrouwe Leereling! wat drift heeft u beseten?
Hebt gy u eygen self met uwen Heer vergeten?
Kent gy dien Mensche niet, op wie gy hebt geroemt,
Als hy, door uwen mond, wierd Godes Soon genoemt?
Segt gy van desen Mensch het mintse niet te weten,
Die u syn Bloed en Vleys te drinken gaf en t' eten?
Die om uw snoode ziel te trecken uyt den nood,
Sig overgeven gaet aen d'aldervreedste dood?
Zyn op soo korten tyd syn daeden u ontvallen?
't Is desen, die voor hem den duyvel dede vallen;
't Is desen, van wie Godt voor u op Thabor sprak;
't Is desen, die het hert van Magdalena brak.
Ey! staet een weynig stil, en gaet u niet versteken,
| |
[pagina 51]
| |
Komt hy u eens t'aensien hy sal uw herte ook breken;
Hy sal uw oogen doen betuygen met getraen,
't Gen' uwe tonge uyt vrees niet durfde houden staen.
Eylaes! terwyl ik spreek, de Jodsche Priesters wachten,
Dien Leerling siende g'heel ontset en sonder krachten,
Bestormen t'alle kant hem even sterk en styf.
Dien roept: 't was desen boef, die Malchus viel op 't lyf,
Ik sag hem in het hof op ons den degen trecken.
Een ander roept: ô guyt! uw spraek komt u ontdecken.
Een derden: gy zyt ook van 't Galileys gebroet;
Komt mackers, dat men hem syn Rabbi volgen doet.
Dien storm doet Simoens bloed in d'aderen verkouwen;
Hy voelt sig tot'er dood in syne ziel benouwen,
Hy beeft, hy klippertand, hy roept: och mannen hoort...
Och hoort myn reden dog... sy trecken met hem voort.
Sy geven geenen tyd van 't minste woord te spreken,
En willen met gewelt hem in de Vierschaer steken.
Ten lesten roept hy uyt, met open mond en keel:
'k Wil dat ik in de hel, met ziel en lyf geheel
Versinke! dat het vier my daer verniel en schende!
Dat Godt my nimmer kenn' soo ik dien mensch oyt kende!
Dien grouwelyken eed verbaest geheel de wacht:
De logenaer geraekt al vloeken uyt hun macht:
Terwylen kraeyt den haen; de Vierschaer word ontsloten;
Myn Jesus met gewelt van binnen uytgestoten,
Vind Petrus, vol van angst en rouw in 't voor-huys staen,
En siet hem met een oog van medelyden aen.
Dien lieven oogwenk treft het hert van Godts versaker,
Hy siet, hy kent syn Heer, syn weerden Saligmaker:
Terstond komt syne ziel te voor 't voorseggend'woord,
Dat hy nog desen nacht van Jesus heeft gehoord.
| |
[pagina 52]
| |
Hy word den stank gewaer van syne hertens wonden;
Hy siet d'afgryselykheyt van syne snoode sonden;
De logentael, waer med' syn boesem wierd vergalt,
Is als een doods-vergif dat op syn herte valt.
Dien trouweloosen vloek, die heyligschendend'eeden
Verschynen nu g'heel naekt met al hun grouwsaemheden:
Hy voelt een gragen worm, die syn gemoed doorknaegt,
En alle rust en vred' uyt syne ziele jaegt.
Dus gaet hy, met een hert geperst door ongenuchten,
Naer buyten, om alleen te kermen en te suchten,
Om traenen, bitterder dan etter ende gal,
Te storten, over syn beklaegelyken val.
Komt, myne ziele, siet dien kloeken held besweken,
Die voor syn Meesters eer soo vierig was ontsteken;
Komt, myne ziele, leert uyt syn ontrouwig feyt,
Wat u te vreesen staet van uwe swackigheyt.
Als gy den steun-pilaer der kerke nêer siet ploffen,
Sult gy op uwen moed en broose krachten stoffen?
Sult gy vermetelyk ter plaetse durven gaen,
Waer Christen Helden self niet lange konnen staen?
Siet, eene vrouwe tong doet Jesus Velt Heer vallen,
En durft gy onbedacht met vele vrouwen mallen?
D'ontmoeting van een maert heeft syne trouw verkracht,
En handelt gy gerust met een soo loos geslacht?
Ded' d'aenspraek van een sloor syn stouten iever vluchten,
Hoe staet u haer gevley en smeeken niet te duchten!
Hoe moet, ô swacke ziel, uw hert verlegen zyn,
Voor oogen vol van vlam en minnelyk venyn!
Eylaes! gy wilt u gaen in uw verderf vermaken,
Gy soekt den honigraed in 't giftig vleys van draken;
Gy grypt naer balsem-kruyd in een serpente-nest,
| |
[pagina 53]
| |
En tracht de medecyn te vinden in de pest.
Gy durft om haeren t'wil de trouw en eere schennen;
Om haeren vriend te zyn gy schynt geen Godt te kennen.
Gy valt op Petrus uyt, om syn dryvoude schult,
Terwyl, door geen getal, uw boosheyt word vervult.
O Jesu! waeren Godt van goedheyt en medoogen,
Slaet eenen wenk op my uyt uw bermhertige oogen;
Een wenk, gelyk aen dien, die gy op Petrus sloeg,
Waer door hy uyt syn geest de helsche blindheyt joeg.
O Minnaer van myn hert! ik voel die lieve straelen
Uyt uw medoogend'oog in mynen boesem daelen;
Uw heylig licht verlicht my klaerder als den dag,
Ik sien myn feyl, ik sien het gen' ik noyt en sag.
Uw liefdens soete vlam heeft mynen wil ontsteken,
Ik gaen van desen stond myn sondens banden breken,
Ik gaen aen Petrus zyd ', in rouwe, vol geduld,
Versaken myn bedryf, beweenen myne schuld.
Maer stil, wien hoor ik hier in 't hol van dese steenen,
Soo suchten uyt de borst, soo kermen ende weenen?
Eylaes! 't is Petrus self! och, siet met wat gelaet
Hy syne handen vringt, en op syn boesem slaet.
't Schynt dat syn oogen zyn verandert in twee beken,
Waer uyt de traenen staeg langst syne wangen leken;
Syn kleeren en de rots syn t'eenemael besproeyt
Door dese silte loog, die uyt syn herssens vloeyt.
Daer breekt syn stemme door, spyt al de bange snicken,
Die synen adem-tocht staeg schynen te versticken:
Myn ziele nemen wy een voorbeeld naer syn klacht,
Hoort hoe hy, door berouw, naer Godts versoening tracht.
Ga naar voetnoot(*)Vermaledyde tong! vervloekelyke logen!
| |
[pagina 54]
| |
Meyneedige antwoord, komt al t'samen voor myn oogen,
Vertoont u aen myn ziel met al de grousaemhêen,
Waer med' gy voor een uer quaem in myn herte trêen.
Ik sien, ik ken u wel, misvallige gedrochten!
Gebroedsel van myn trotse en trouweloose tochten,
Ik sien, ik ken u wel, ô kinders van een aert,
My door laetdunkentheyt en hoogen moed gebaert!
Ik sien, ik ken u wel, ô haetelyke bende!
Voor wie ik mynen Godt soo lasterlyk ontkende!
Ik sien, ik ken in u de snoodheyt van myn ziel,
Waer in sy soo verblind en soo lafhertig viel.
Ga naar voetnoot(*)Hoe durf ik naer dat feyt myn oogen nog ontluyken?
Ik moeste die voor al in myn beschaemtheyt duyken;
Ik moeste die vol rouw en druk naer d'aerde slaen,
En nimmer naer omhoog hun straelen laeten gaen.
O oogen! merkt gy niet de purper-roode bloeyen,
Die myne sonden doen op myne wangen gloeyen?
Och sluyt u, sluyt u toe, ik voele my gepraemt,
Wanneer gy my verbeeld het gene my beschaemt.
Ga naar voetnoot(*)Vervloekt zy myn hooveerde en opgeblaese reden,
Waer door myn trots gemoed vergat syn swaerigheden!
Vervloekt zy dat verwaent betrouwen op myn kracht,
Door 't welk ik schandelyk ben tot den val gebracht!
Waerom is myne borst niet ademloos gebleven!
Waerom is myne tong niet in myn mond versteven!
Waerom bleef myne stem niet steken in myn strot,
Voor ik met dese heb verloochent mynen Godt!
Kost ik met dese kop tot gruys te laten maelen
Die snoode logens wêer door myne kele haelen!
| |
[pagina 55]
| |
Kond' ik met ramp of smert erroepen mynen eet,
Ik droeg myn selven op aen allerhande leet.
O trouweloosen eed! ô lasterlyken logen!
Gy schynt afgrysiger als satan voor myn oogen,
De straffe van de hel waer my een lieven soen,
Waer my een kleyne boet om u te niet te doen.
Ga naar voetnoot(*)Wat's dit? Wat ongewêerd sakt uyt de locht naer onder?
Daer stort den Hemel nêer syn blixem ende donder!
Daer schuert de rots van een, daer word dit hol ontschut!...
O wee! ô wee! ik sink in d'helsche swavel-put...
Daer komt den Rechter met den blixem in syn vingeren,
Om desen tegen my met volle macht te slingeren:
Hoe vreeselyk verschynt syn dreygende gelaet!
Och! dit benauwt my meer dan al het helsche quaet!...
Ga naar voetnoot(*)Bedaerd verbaesde ziel! weest niet te seer beladen.
T'wyl gy syn vrake vreest verhopt op syn genaden;
Eer gy mistroostig word siet syne deernis in,
Syn uwe sonden groot, nog meerder is syn min.
Wierd gy om quaed te doen hertneckig voortsgedreven,
Hy komt g'heel minsaem aen om alles te vergeven.
En uwe boosheyt heeft soo leelijk niet misdaên,
Of syne goetheyt sal u in genad' ontfaên,
Soo ras hy, door berouw, uw traenen nêer siet leken,
Gy sult op selven stond syn toornigheyt sien breken;
Hoe swart gy uwe ziel door sonden hebt besmeurt,
Sy lykt hem wit als sneeuw wanneer gy die betreurt.
Ga naar voetnoot(*)O minnelyken Godt! Wien soud' in u niet hopen,
U siende, om hem t'omvaên, met beyde d'armen open?
Wat sondaer is soo boos, dat, om syn sondig feyt,
| |
[pagina 56]
| |
Hy oyt mistrouwen soud' van uw bermhertigheyt?
Al kroop ik g'heel beslykt uyt myner sonden-plasschen,
'k Betrouwe dat gy my g'heel suyver af sult wasschen;
Ontfangt dan, tot dien eynd, de loog van myn getraen,
Die tot den lesten wenk sal uyt myn oogen gaen.
Hier mede hôp'ik uw medogentheyt te wecken,
Om uyt den vuylen poel der boosheyt my te trecken:
Aensiet myn traenen dan met selve minsaemhêen,
Waer med' gy eertyds sag de die van Magdalêen.
Sy quaem u met dat vocht de voeten nauw besproeyen,
Of gy ded' in haer hert uw reyne liefde gloeyen;
Terstond schoot dese stem uyt uwen weerden mond:
Om dat sy seer bemint 'k vergeef haer alle sond'.
Ga naar voetnoot(*)O Jesu! 'k ben niet weerd myn silte traene-beken
Op uw gewyden voet uyt d'oogen te doen leken:
O Jesu! 'k ben niet weerd dat gy my nog aensiet,
Het is meer dan genoeg dat sulkx eens is geschiet.
't Berouw van Magdaleen bedwong u haer t'aenschouwen,
En gy sloeg d'oog naer my, om my te doen berouwen;
Siet daer d'uytwerking van dien lieven ooge-slag;
Siet daer een rouwig vocht dat nêervloeyt nacht en dag.
Terwyl die silte loog myn wangen sal besproeyen,
Doet myn laetdunkentheyt daer nevens nedervloeyen,
Dat myn verwaenden moed by dese med' verdwyn,
Dat ik myn selven ken een broosen niet te zyn.
Ga naar voetnoot(*)O lieven mensche-Godt! ô Minnaer van myn herte,
Hoe steenig dat ik ben 'k gevoel uw minne-smerte!
'k Versaeke, t'uwer min, de ruste van 't gemoed,
Ik offer, t' uwer min' myn leven en myn bloed.
| |
[pagina 57]
| |
Geen doodelyk gevaer sal my hier naer verwecken,
Om aen uw lief gebied myn minnend' hert t'ontrecken,
Uw liefde maekt myn ziel sterk tegen allen nood,
Uw liefde doet my nu verlangen naer de dood.
Ga naar voetnoot(*)O Jesu! 't is my leet dat myn ontrouwigheden
U perssen in de ziel, u quetsen in de leden!
O Jesu! 't is my leet dat mynen valschen mond
U oorsaek wesen sal van menig vreede wond'!
Och! waer het nog te doen, 'k verkoos de felste plaegen,
'k Ging liever naer de dood eer ik u soud' mishaegen!
O Goetheyt! ô myn Godt! ô myn genade-Schat!
Hoe was ik soo verblind, dat ik u soo vergat?
'k Moest eer aen eene galg myn lichaem laeten hangen,
'k Moest eer in myne borst den lesten steek ontfangen:
Eylaes! ik was nog verr' van een soo vreede ramp,
Een vrouwe-tonge ded'my vluchten uyt den kamp.
Ga naar voetnoot(*)Maer geene vrouwe-tong, geen vonnis van tyrannen,
Geen vreese van de dood sal my meer overmannen:
Ik volg u nu voortaen, door rampen en gevaer,
Door pynen, schande, smert en lyden moedig naer.
O mogt ik op een kruys aen uwe zyd' verheven,
Met 't leste van myn bloed myn lesten adem geven!
'k Erriep daer, voor myn dood, myn trouweloosen eet,
'k Beleed daer opentlyk al wat ik van u weet.
Dog, mag my desen troost, die eere niet gebeuren,
'k Wil myn ontrouwigheyt tot in het graf betreuren;
'k Wil storten dag en nacht een staege traenen-vloet,
En desen naderhand rood verwen met myn bloed.
| |
[pagina 58]
| |
Toesang.Myn ziele, daer hebt gy geleert
Hoe een gemoed, tot Godt gekeert,
Beweenen gaet syn sondig leven:
Het rouwig leet, dat gy tot boet
Van uwe schuld, gevoelen moet,
Mag niet dan met uw hert begeven.
Al 's menschens traenen en geween,
Vermogen niet een sond' alleen
In hondert jaeren uyt te wasschen;
Ach! om te boeten de misdaên,
Waer mede gy zyt overlaên,
Waer haelt gy al de traene-plassen?
Weent Petrus tot syn levens end,
Om dat hy Jesus heeft ontkend
Door een drywerf erhaelde logen,
Hoe sult gy spooreloose ziel,
Die Godt seer menigmael afviel,
Voldoen met twee soo steenige oogen?
O oogen smelt in traenen af,
Tot dat ik nederdael in 't graf!
Weent gansche nachten ende dagen;
Al stort gy eene zee van traen,
Gy sult de vlecken der misdaen
Noyt g'heel uyt myne ziele vagen.
| |
[pagina 59]
| |
Vloeyt, traenen, vloeyt, maer sonder maet;
Want sonder maete was het quaed,
Waer med' ik Godes Wet onteerde;
Vloeyt tot geheel zy uytgebluscht
De noyt versadelyke lust,
Die my soo dwaes van Godt afkeerde.
't Zy dat de zon den dag opwekt,
't Zy dat den nacht de locht bedekt,
Houd nimmer op van nêer te vloeyen,
Nadien den nacht en morgen-stond
My eertyds sagen in de sond',
Dat sy my die nu sien verfoeyen.
Gy, nuchten-vogel, wiens vermaen
Uyt Petrus trok soo menig traen,
Kraeyt vroeg en laet dog aen myn ooren
Vernieuwt in my het droef gedacht
Van d'uer die my tot sonden bracht,
Om dees in traenen te versmooren.
Nu ik met Petrus brak myn trouw
Ik wil met Petrus zyn in rouw.
|
|