| |
| |
| |
V. Gesang,
Op Jesus verwysinge voor Cayphas.
Naer menig harden slag van sweerden ende stocken,
Is Jesus d'oostsche poort ten lesten ingetrocken,
Ontrent den middernacht, soo angstig en vermoeyt,
Dat hem het bloedig sweet nog van de leden vloeyt.
De Jodsche knechten, als een deel verwoede dieren,
Ontroeren g'heel de Stad al bulderen en tieren;
Sy roepen met een fel en yselyk gebaer:
Daer is dien Nazareen, dien vuylen Logenaer.
Hier naer beginnen sy met menig tromp en hooren,
Gemeent' en ouderling in hunne rust te stooren;
Die opent syne deur, die sien te venster uyt,
Elk vraegt, wat dit gedruys soo buyten tyd beduyt.
Soo ras hun word geseyd, dat Jesus is gevangen,
Verlaeten sy hun huys vol iever en verlangen,
Om eenen Man te sien, wiens wonderlyken Naem
In Juda, wyd en zyds, verbreyd was door de faem.
De straeten zyn te nouw tot doortocht aen de schaeren,
Die op soo nieuwe maer van alle kant vergaeren,
Den naem van schelm, verraer, muytmaker, valschaert, fiel,
Slaet onder het gedrang myn Jesus door de ziel.
Die smyten hem met slyk en modder naer de wangen;
Dees komen spots-gewys hem voor hun huys ontfangen,
| |
| |
Die roepen mynen Heer met groot geschaeter na,
Al tieren: mannen, leyd dien vloek naer Golgotha.
Soo spotte Gazaes volk en Edeldom te vooren
Met Sampson, als syn hair van 't hooft was afgeschooren,
En hy berooft van licht, en als een schaep soo tam,
Met ketenen gelaên voor Dagons tempel quam.
Veel schandelyker, als den Held in Gazas Wallen,
Word in Jerusalem myn Schepper overvallen,
Den minsten van het grouw veracht hem als een sot,
En oeffent syn vermaek in Jesus smaed en spot.
Myn ziele, zyn dit niet de selve poort en straeten,
Door welk hy onlangs wierd vol glori' ingelaeten?
Is dit niet 't selve volk, dat met soo groot gedrom,
Hem voor vyf dagen seyd', vol blydschap, willekom?
Eylaes! wat reden doet hun hert soo licht verkeeren?
Sy dekten, waer hy quam, de straeten met hun kleeren
En palm-tacken; sij betuygden, elk om stryt,
Tot syne heerlykheyt en lof de meeste vlyt.
De volgende soo wel, als die voor Jesus gingen,
Dêen duysend stemmen t'saem tot in de wolken dringen;
Men hoorde uyt ieders mond, door stad, den selven thoon:
Hosanna, onsen Vorst! Hosanna, Davids Soon!
Gezegent, die tot ons komt, in den naem des Heeren,
Die al de vyanden van Juda sal vernêeren,
En ons bevryden komt van alle slavernye,
Hosanna! eer en roem in 's hemels Heerschappye.
Soo quamen sy syn lof en zegenprael verheffen,
Die nu syn weerden Naem met lasteringen treffen,
Dan was hy hunnen Vorst, nu is hy een verraer;
Dan was hy Davids Soon, nu dief en toverraer.
Dan spreken sy van hem een Ryk-stoel op te rechten;
| |
| |
Nu roepen sy: men moet hem aen een galge hechten:
Dan was 't, dat ieder hem syn goed en bloed aenbood;
Nu willen sy met kracht hem slepen naer de dood.
Komt, Sions dochters, komt, trekt uwen Koning tegen,
Verlaet uw stil vertrek, begeeft u ras op wegen;
Vreest niet met blooten voet in haesten op te staen,
Om uwen Minne-vorst en Bruydegom t'ontfaên.
Trekt uwen nachtrok aen, komt buyten wilt gy vinden
Den Minnaer van uw ziel, uw lief en welbeminden:
Daer is hy; daer verschynt zyn wezen wit en root,
Hy draegt een bondelken van myrrhe in synen schoot.
Dat syne banden niet ontstellen uwe sinnen,
De banden, die hy draegt zyn schakelen van minnen;
De strenge boey, waer med' syn beenen syn omvaên,
Heeft uwe liefde hem te midnacht aengedaen.
Ach siet! hy is soo seer door reyne min ontsteken,
Dat hem het purper vocht komt van het aenschyn leken;
Hy snaekt en blaekt naer u door een verliefde dorst,
Komt, Sions dochters, komt, en drukt hem aen uw borst.
Ik roepe vruchteloos; niet eene leent haer ooren,
Terwyl de Joden meer op mynen Heer verstooren,
En naer hy vol van smaed voor Annas was vertoont,
Sy sleuren hem naer 't Hof daer d'Opper-priester woont.
Daer wierd op d'eerste maer', dat mynen Jesus nadert,
Den heymelyken Raed in d'hooge Zael vergadert,
Daer raemde Cayphas met de Leeraers van de Wet,
Hoe dat hy Jesus best soud brengen in het net.
De nyd en eygen baet, versierden glimp van reden,
Om, onder schyn van recht, d'onnoos'lheyt te vertreden;
De Rechters spytig hert, en blaekende gemoed,
En kan niet zyn gestilt, als met onschuldig bloed.
| |
| |
Soo Jesus binnen komt, men siet in ieders wezen
De bitse toornigheyt en raesernye geresen,
Des Opper-priesters borst swelt op door swarte gal,
Hy weet niet hoe hy best syn haet uytwerken sal;
Dog eyndelyk besiet vol gramschap mynen Heere,
En vraegt hem dan naer syn Discipels ende Leere.
Wat is't, dat Jesus hier van syn Discipels seyd?
Laes! sy zyn al van een in syn gevaer verspreyd,
En laeten hem alleen met boeyen overlaeden,
Een uyt den hoop heeft hem met eenen kus verraeden;
Een ander gaet terstond bevestigen by eet,
Dat hy van syn bedryf en leering niet en weet.
Dies blyft op d'eerste vraeg syn weerden mond geloken,
T'wyl hy voor syne Leer dees reden heeft gesproken:
'k Heb in de Synagoog en Tempel staeg verkeert,
En in het openbaer gepredikt en geleert;
Ik hiel in 't heymelyk noyt myne Leering vooren,
Wat vraegt gy my? Vraegt hun, die my daer quaemen hooren,
Gy sult uyt hunnen mond bescheydelyk verstaen,
Wat ik hebbe geleert, en wat ik heb gedaen.
Den Heyland hadde schier dees antwoord niet gegeven,
Of een der dienaers heeft hem eenen klink gedreven
Op syne teere wang met een gewapend' hand,
Soo dat hy door den slag gesmeten wierd in 't zand.
Terstond komt 't dierbaer Bloed uyt neus en mond gesprongen,
Het kaekbeen is ontschud, de tanden omgedwongen,
De zyd' van 't aengesicht g'heel purper, peers en swert,
Swelt soo geweldig op, dat d'oog gesloten wert;
En t'wyl hy machteloos ter aerde ligt besweken,
Den schender roept: derft gy soo aen Godts Priester spreken?
O Engelen, die vol verbaestheyt en eerbiet,
| |
| |
Het minnelyk gelaet van uwen Heer aensiet,
Die door verwondering en vreese nêergeboogen,
Schier niet voor syn gesicht opheffen durft uw oogen;
Ach! siet dat lief gelaet, dat Goddelyk gesicht
Geheel met Bloed bedekt, en schier berooft van 't licht.
Is dit dien grooten Godt, die met syn reyne straelen
De rust en saligheyt laet op de Chooren daelen?
Is dit het Aengesicht, dat g'heel het Hof verheugd,
Dat op u nederstort een eeuwig-staende vreugd?
Hoe word gy deser tyd door gramschap niet ontsteken,
Om op dien snooden vloek, dat schendig feyt te vreken!
Wierd Oza, om dat hy de hand aan d'Arke bracht,
Door een geswinde dood geslagen en versmacht;
En sag Jeroboam syn arm als hout verdroogen,
Als tegen Godts Propheet hy dien hadde uytgetoogen,
Waer blyft de straffe nu, wanneer dien onverlaet,
Der Hemelen Monark, self tegen 't aenschyn slaet?
Myn ziele, maetigt dog die toornigheyt en vraeke,
Eer gy dien Jood verwyst, denkt op uw eygen sake:
Soo hy, om eene smeet verdient soo groote straf:
Wat straffen zyt gy weerd, die'er meer als duysend gaf?
Vraegt gy, wanneer door u die boosheyt wierd bedreven,
Dan, als uw snoode tong door ontucht wierd gedreven,
Dan, als uw geylen mond eerloose reden sprak,
Waer door een reyn gelaet verstierf of rood ontstak.
O eereloose tong! dat u de wormen eten,
Eer gy in sulk bedryf u weder soud vergeten:
O geylen mond! dat u den adem word ontseyt,
Eer gy wêer oorsaek zyt van soo boosaerdig feyt.
Maer ziele: t'wyl gy dus rechtveerdig word ontsteken;
Hoort uwen Minne vorst aen synen schender spreken.
| |
| |
Indien ik qualyk sprak, geeft tuygenis van 't quaed,
Soo niet, segt, waerom gy my soo onduldig slaet.
O Bruygom van myn hert! ô Godt van reyne minnen!
Hoe dikwils sprak gy dus aen myn verkeerde sinnen?
Hoe dikwils riep gy: mensch, wat heb ik u misdaen,
Dat gy my stadig komt met slagen overlaen?
Ik hoorde dese stem, en ging nog voort in sonden,
Hoe seer gy waert verscheurt, ik gaf u nieuwe wonden,
Veel ongenadiger dan dien verblinden Joodt
Die synen arm wêerhoud met desen eersten stoot.
O Jesu! 'k sal niet meer uw lieve stem versteken,
'k Wil op myn eygen vleys al myn misdaeden vreken;
'k Wil perssen myn gemoed, vermorselen myn hert,
En stillen door berouw en traenen uwe smert.
Sacht, myne ziele, siet, wat schandige getuygen
Daer komen, om hunnen Godt en Schepper t'overtuygen;
Sy sien geen logens aen, nog geen meyneedigheyd,
Om hem, naer hunnen wensch, ter dood te sien geleyd.
De Priesters, in al wat de valscheyt durft bewysen,
Bevinden geene rêen om Jesus te verwysen:
Ten lesten komen'er twee van de snoodste aen,
Die tegen mynen Heer dees woorden houden staen:
Dien heeft geroemt, dat Hy Godts Tempel konde slechten,
En naer dry dagen wêer dien grooten bouw oprechten.
Myn Jesus hoort dit aen gerust en ongestoort,
En hoe men hem beticht, verantwoord niet een woort.
Hier op roept Cayphas, door verbolgentheyt gedreven,
Sult gy, op wat men seyd, dan nimmer antwoord geven?
Hoort gy niet wat misdaen u worden opgeleyt?
Dog mynen Heere blyft in syn stilswygentheyt;
D'onnooselheyt staet vast op het oprecht gewissen.
| |
| |
Dit doet dien snooden Prins schier syne reden missen,
't Schuym loopt hem uyt den mond, uyt d'oogen springt'er vier,
En synen boesem berst in dit verwoed getier.
'k Besweere u wie gy zyt, by 't opperste vermogen,
Die desen grooten Al heeft uyt den niet getogen,
Den levendigen Godt, dat gy voor ons belyt,
Of gy Godts Sone, den verwachten Christus zyt.
Myn Minnelyken Vorst aldus, by Godt, beswooren,
Laet syn bekentenis door dese reden hooren.
Ik ben 't, gelyk gy segt; maer ik seg u daer by,
Dat gy Hier naer sult sien in 's hemels Heerschappye,
Laet syn bekentenis door dese reden hooren.
Te rechter van Godts kracht des menschens Soon verheven,
Om loon naer goed of quaed aen ieder een te geven.
Soo ras dit is geseyd, ryst Cayphas uyt syn Throon,
En scheurt syn kleederen voor al d'omstaende Jôon:
Hy heeft gelastert, roept hy uyt, vervoert door tooren;
Wat is't ons noodig meer beschuldigers t'aenhooren,
Gy hebt de lasteringen self uyt synen mond verstaen:
Wat dunkt u? Heeft dien boef niet swaer genoeg misdaen?
Hier tegen roept den Raed: navolgens Moyses leeren,
Hy heeft de dood verdient, die Godt soo durft onteeren.
Schynheylig Priesterschap, onmenschelyken Raet!
Die vonnist niet naer recht, maer naer uw eygen baet,
Die onder schyn van u te stellen voor Godts Wetten,
De waere onnooselheyt komt met geweld verpletten:
Beschuldigers vol haet! Wetgevers vol van nyt!
Die Rechters wesen wilt, daer gy Betichters zyt:
Wat segt gy snooden hoop van alle recht verbastert,
Dat Jesus sterven moet om dat hy heeft gelastert?
| |
| |
Indien de lastering de dood verdient tot loon,
Gy hebt de dood verdient, want lastert Godes Soon.
Verraeders van de Wet, sult gy 't recht soo verkrommen?
Sult gy, die schuldig zyt d'onnooselheyt verdommen:
Hoe? Lastert Jesus, die sig Godes Sone seyd?
Hy is het, en hy gaf u daer van sekerheyt.
Doorsiet het heylig Schrift, doorsnuffelt de Propheten,
Die toonen, 't gene gy durft veynsen niet te weten,
Siet, of gy in het licht van hun voorseggend' woort,
Niet vinden sult syn komst, syn leering en geboort.
Siet syne werken in, versteende siende blinden,
Daer sult, van 't gene hy seyd, gy naekte blyken vinden:
Den blind-geboren siet, verminkte leden gaen;
Melaetsche komen staeg g'heel suyver voor u staen;
Den dooven krygt gehoor, de doode zyn verresen;
Het Woord des Heeren word den armen voorgelesen;
En soo syn proef hier med' nog niet versekert wert,
Gy, Wet-geleerde, blyft hartneckig en verhert:
Gy wilt hem, tegen recht, den hoogsten nood doen lyen,
En dit uytvoerende, volbrengt syn Prophecyen.
Daer siet gy uw besluyt g'heel tegen u gckeert,
Gy hebt de dood verdient nadien gy hem onteert.
| |
| |
| |
Toesang.
O Ziele! die soo hevig klaegt
Om weynig leed, dat gy verdraegt,
Die uytberst in gekerm en weenen,
Als iemant t'onrecht u versmaet,
Of uwe min beloont met haet,
Of uwen Naeme durft verkleenen.
Ey, slaet op uwen Godt en Heer,
Voor weynig tyd, uw oogen nêer,
Aensiet hem, spyt syn eeuwig Wezen,
Van die verworpen Joden-schaer,
Als eenen snooden Lasteraer
Vervloekt, beschuldigt en verwesen.
't Onrechtig vonnis, dat hy hoort,
Maekt hem 't minste niet verstoort,
Hy weet van opspraek nog van klachten
Syn haeters, die rondom hem staen,
Siet hy soo lief en vreedsaem aen
Gelyk een lam, dat sig laet slachten.
Spyt al het quaed hem opgeleyt,
Spyt al de rampen hem bereyt,
Hy word door geene vraek gedreven;
Meer hunnen haet en boosheyt groeyt,
Meer syne min en goedtheyt gloeyt,
Om ieder goed voor quaed te geven.
| |
| |
O Ziel! bemerkt hoe uwen Heer
Met werken vestigt syne Leer;
'Gebod van haet met min te loonen
Dat synen mond u eertyds gaf,
Sal hy, in syn aenstaende straf,
U ieder oogenblik betoonen.
O Jesu! goedertieren Lam,
Staeg even vriendelyk en tam,
Spyt al die snoode laster-monden,
Dat myne tonge t'allen tyt
In smaed, vervloecking en verwyt,
Door uwe liefde zy gebonden.
|
|