| |
| |
| |
XXXI. Gesang,
Op het gene Christus geleert en gedaen heeft den Maendag, Dynsdag en Woensdag voor syn Lyden.
Den Heyland hebbende van syne Leer en Wezen,
Soo lange, sonder vrucht, de Joden onderwesen,
Trekt naer Bethanien op d'aenkomst van den nacht,
Waer hy, met syn gevolg, de morgen son verwacht.
Den vroegen dageraed, geresen uyt de kolken,
Verft met haer bloedig bloos soo veerdig niet de wolken,
Of Jesus siet by hem d'Apostelen ontwekt,
Met wie hy wederom naer Sions wal vertrekt.
Op wegen, soo den Heer syn honger soud verzaden
Aen eenen Fyge-boom, hy vind' er niet dan bladen,
Waer op hy daedelyk dien heeft vermaledyd,
En siet, die groene stam verdort op selven tyd.
Een korte wyl daer naer zynd' in de stad gekomen,
Is hy wêer na gewoont den Tempel opgeklommen,
En dreef, al wie sig daer tot handeling begaf,
Terstond, met eene sweep, van 's Heerens dorpel af.
Dan heeft hy, t'eenemael door vierigheyt beseten,
Geld, duyven, tafelen en banken omgesmeten,
En seyd: Godts woonplaets is een woonplaets van 't Gebet:
Maer gy hebt die, gelyk een rovers kuyl besmet.
Hier onder quamen daer veel kreupelen en blinden,
Verhopend' hem gereed tot hunne hulp te vinden;
| |
| |
Ook was' er geen van al, die sig bedrogen vond,
Hy laet niet eenen gaen, of maekt hem eerst gesond.
Terwyl de Schaeren staen verwondert in syn werken,
De Princen konnen die niet onbenyd aenmerken,
Sy kreunen tegen d'eer, die ieder hem komt biên;
Maer Jesus doet hun naekt hun snoode dwaling sien.
Des avonds wederom te poorten uytgetreden,
Keert hy, des anderdaegs, te rugge syne schreden;
Op weegs, toont Petrus hem den boom g'heel sonder loof:
Hier uyt bewyst den Heer de krachten van 't Geloof.
Dan komen sy te saem wêer in het huys des Heeren,
Waer Jesus nouw begint 't omstaende volk te leeren,
Of vele Scryben gaen hem deftig te gemoet,
En vragen in wiens macht hy dese dingen doet?
Daer tegen vraegt hy hun, door hun gesag gesteven
Joannes soo veel volkx het Doopsel had gegeven,
En mits hun nydig oog daer geenen weg doorsiet,
Den Heyland antwoord ook op hunne vrage niet.
Hier naer bewyst hy hun in vele Parabolen,
Hoe seer den blinden haet, en afgunst hun doet dolen.
d'Eerste is van eenen man, die, in den morgenstond,
Syn Sonen beyd' te saem naer synen wyngaerd sond.
Den eersten weygert het; daer naer, door leet bevangen,
Heeft hy, naer Vaders last, den arbeyd aengevangen:
Den tweeden seyd: ik gae, en blyft dan ledig staen;
Dies vraegt hy: wie van beyd' heeft 's Vaders wil gedaen?
Den eersten, seggen sy. Hy wêer: g'hebt wel gesproken;
Soo sal het Hemelryk u worden toegeloken,
Terwyl den Publicaen, en 't sondig Vrouw geslacht,
Door hun boetveerdigheyt daer binnen word gebracht.
Dees hebben in het wout Joannes hooren preken,
| |
| |
En syn op selven tyd van sonden afgeweken;
Gy, Leeraers van de Wet, hebt ook syn stem gehoort,
En blyft in uwe sond' en ongeloof versmoort.
Dan heeft myn Jesus hun de tweede voorgehouwen
In eenen huysman, die syn wyngaerd gaf te bouwen
Aen d'acker-liên, tot wie, de vrucht zynde opgedaen,
Hy syne knechten sond, om die voor hem t'ontfaên.
Dees worden op hun komst met stocken uytgedreven,
Een deel daer van gewond, een deel berooft van 't leven:
Dan sond hy andere, nog meerder in getal,
Maer die ontmoeten ook dusdanig ongeval.
Dan heeft den Heer dien last aen synen Soon gewesen,
Betrouwende, sy hem gehoorsaem souden wesen:
Sy roepen op syn komst: wel aen, dat desen sterf,
Dit is den erfgenaem, soo deelen wy syn erf.
Hun opset wierd volbracht. Hoe sal den Heer sig dragen,
Wanneer hy rekening komt van die moorders vragen?
Sy seggen hem: hy sal verderven dat gespuys,
En and're liên bestêen syn wyngaerd en syn huys.
Hier op segt Jesus wêer: en hebt gy noyt gelesen,
Den Steen, die eertyds van de bouw-liên was verwesen,
Dien sal nu aen den hoek, tot stut, ten hoofde staen,
Dit wonder is voor ons nu van den Heer gedaen.
Dies seg ik u: Godts Ryk sal u syn afgenomen,
En toegeschikt, aen die syn lieven wil volkomen.
De Scryben hadden hem dan geerne vastgeset,
Maer 't opsicht van het volk, heeft hun besluyt belet.
Hier na heeft mynen Vorst geleken 's Hemels wooning
Aen eene Bruyloft-feest, gerecht door eenen Koning,
Dien siende sig veracht, van die hy had genood,
Hun door syn leger heeft verslagen en gedood.
| |
| |
Dan heeft hy tot de Feest te saemen doen vergaeren,
Langs d'algemeene weg, d'eerst aengekomen schaeren,
En soo de Maeltyd was van Gasten nu voorsien,
Is hy selfs ingegaen tot syne Bruylofts-liên:
Dog, eenen in den hoop dan hebbende vernomen,
Die sonder Bruylofts kleed daer binnen was gekomen,
Segt hy aen syne wacht: ruckt desen van den dis,
En smyt hem, wel gekoord, in 't ryk der duysternis.
Dan liet myn Minne-Godt, dat schrickig vonnis hooren:
Veel zyn' er uytgedaegt, maer weynig uytverkooren.
Het Phariseys geslacht sig vindende geraekt
Door ieder Parabool, die Jesus had gemaekt,
Besluyten hem een laeg tot synen val te baenen,
Dies senden sy een deel der snoodst' Herodiaenen
Met hun discipels uyt; sy vragen van den Heer:
Segt, Meester, gy die staeg de waere Wet en Leer,
Spyt 't opsicht van den mensch, rechtsinnig hebt voor oogen,
Of wy des Keysers thol voldoen, of weyg'ren moogen?
Hy antwoord, kennende hun hertens dobbelheyt:
Geveynsde, segt waerom gy my die lagen leyt?
Brengt een Cheyns-penning hier: dien zynde hem gegeven,
Hy vraegt: wiens beeld is dit, wiens naem daer op geschreven?
Sy seggen, Caesars: hy voldoet hun met dit woort.
Geeft Caesar Caesar's recht, en Godt, 't gen' Godt behoort.
Hier med' vertrecken sy met donker roode kaeken,
Terwylen tot den Heer de Saduceyen naken,
En seggen: seven Broers gebruykten in de trouw,
d'Een naer des anders dood, een en de selve vrouw:
Is 't waer, gelyk gy leert, segt, als sy zyn verresen,
Wiens van de seven sal sy echte vrouwe wesen?
Den Heyland seyd daer op: gy loopt de waerheyt mis.
| |
| |
Den mensch en trouwt niet meer naer hy verresen is,
En sal dan voor altyd, als eenen Engel leven.
Dog weet gy niet, hoe Godt sig eertyds heeft beschreven?
Ik ben den waeren Heer, den Godt van Abraham,
Den Godt van Isaäc, van Jacob en syn Stam?
Dit doet ons naektelyk besluyten en bewysen,
Dat wie gestorven is, naer desen moet verrysen;
Want daerom word den Heer, die op dien tytel roemt,
Een Godt der levenden, geen Godt der dôon genoemt.
Een ander Leeraer, uyt 't getal der Phariseyen,
Dus siende stom gemaekt die dwase Saduceyen,
Vraegt, uyt beproevinge, van mynen Minne-Godt,
Welke is in onse Wet, het opperste Gebodt?
Hy segt: gy sult voor eerst, met al uw ziele-krachten,
Godts liefde boven al, uyt g'heel uw hert betrachten,
Daer by den even mensch beminnen als een kint,
Het gene gy, gelyk u eygen selfs bemint.
Daer naer durft niemant hem door nieuwe vraegen stooren;
Maer hy leyt dese self de Phariseyen vooren:
Wat dunkt u-lieden van den Christus, Vorst der Jôon,
Wiens Sone moet hy zyn? Sy seggen: Davids Soon.
Myn Jesus wêer: hoe sult gy desen knoop ontweven?
Nadien hem David heeft den Naem van Heer gegeven,
Dus seggende: den Heer heeft mynen Heer geseyt,
Sit aen de rechte hand van myne Majesteyt,
Tot ik uwe vyanden, wêerspannig aen uw wetten,
Als eenen voet-bank sal voor uwe voeten setten.
Hoe is hy dan syn Soon, noemt hy hem synen Heer?
Hier mede sweeg de school der Phariseysche Leer.
Dan gaf myn Vrede-vorst die leering aen de schaeren,
En syn Discipelen, die in den Tempel waeren:
| |
| |
Hoort uwe Leeraers aen, door Moyses Stoel vereert,
En leeft, naer 't gene word uyt hunnen mond geleert:
Maer wacht u van te doen navolgens hunne werken;
Want sy, die ieders pak met nieuwen last versterken,
En steken self daer toe niet eenen vinger uyt;
Dit is in al hun doen een algemeen besluyt,
Altyd gesien te zyn van and're menschens oogen:
Maer hun geveynstheyt vind sig eyndelyk bedroogen;
Want hy, die sig verheft, vol schande nederstort,
Terwyl, die sig vernêert, tot eer verheven wort.
Dan hebbende de gift van eene weuw gepresen,
Is hy, voor al het volk, van waer hy sat geresen,
En met d'Apostelen de trappen afgegaen,
Die weesen hem dien tyd 't gesticht des Tempels aen,
En spraken van dien bouw, en diep-gegronde mueren,
Als van een werk, dat moest tot 's werelds eynde dueren:
Maer Jesus hield hun voor het naekend' ongeluk,
Het gen' vernielen soud, dat seldsaem meester-stuk.
Hier onder komt hy op den berg van Olyveten,
Waer hy, benevens hun, ter aerde nêergeseten,
Beschryft het vreed geweld van Romens leger-kracht,
Gewapent tot verderf van g'heel het Jods geslacht.
Dan spreekt hy van syn komst, wanneer uyt 's hemels wolken
Hy sig vertoonen sal, als Rechter aller volken,
En waerschouwt ieder een in traenen en geklag,
In vasten en gebêen te waken tot dien dag.
Om hun tot dit bedryf nog vieriger t'ontsteken,
Begint hy van syn Ryk, als van een Feest te spreken,
Wiens ingang open voor vyf wyse Maegden stond,
Waer naer den dwaesen hoop de deur gesloten vond.
Hier nevens toont hy hun met wat milddaedigheden
| |
| |
Een Heer syn dienaers loont, die 't syne wel besteden,
Daer tegen, wat een straf syn strengigheyt oplegt
Aen een onnuttigen en onbedreven knecht.
Dan seyd hy: Als den Soon des Menschens sal verschynen
In syne Majesteyt, omringt met Cherubinen,
Dan sullen voor syn Throon ten oordeel zyn vergaerd,
Op eenen tyd en plaets, de volkeren der aerd.
Gelyk een Herder pleegt, geseten in de weyden,
De temme Schaepen van de Bocken af te scheyden,
Soo sal den Rechter doen staen op verscheyden kant,
De goê ter rechter zyd, de quaê ter slinker hand.
Terwyl den Heer voorseyd, wat op de schrickige ueren
Van 's werelds Jongsten dag de menschen sal gebeuren,
Bedenkt den Jodschen Raed wat middel wenden aen,
Om met behendigheyt de hand aen hem te slaen:
Dit raemt den duyvel med', die met syn hels vermogen
In Judas gierig hert dien tyd komt ingevlogen;
Terstond geeft dien verraer sig selven op den loop,
En sluyt in 't Princen huys den goddeloosen koop.
Daer doen sy om met vlyt, dat schelmstuk aen te vangen,
Hem dertig Penningen, uyt hunnen schat, ontfangen:
Den booswicht trekt daer med' op synen aenslag uyt,
En soekt gelegentheyt tot syn verraeds besluyt.
| |
Toesang.
Ziele, Jesus gaet syn leven
t'Uwer Soen ten besten geven,
| |
| |
Hy verbergt sig nu niet meer
Voor de Phariseysche lagen;
Maer vertoont sig g'heele dagen
Tot bevesting van syn Leer:
't Schynt, dat hy die vreede Jooden
Gaet tot syn verderving nooden.
's Avonds, als de Son vertrekt,
Trekt hy, g'heel door rouw beseten,
Naer den Hof van Olyveten,
Waer hy sig ter aerde strekt,
G'heel den nacht daer te besteden.
Wat al smerten komen daer
Syne ziel en hert benouwen,
Als syn oogen 't hof aenschouwen,
Waer dien schendigen verraer
Hem als vriend sal tegenloopen,
En met eenen kus verkoopen!
Hy en kan dat droef gedacht
Sonder suchten, sonder klagen,
Sonder weenen niet verdragen;
Judas praemt hem g'heel den nacht,
Judas geld-sucht baert hem smerte,
Judas ontrouw scheurt syn herte,
Brengt hem in den hoogsten nood.
|
|