| |
| |
| |
XX. Gesang,
Op de saemenspraek van Jesus en de Samaritaensche Vrouw.
Van Cana trekt myn Vorst nog voort naer Galileyen,
Om in Capharnaum syn leering te verbreyen;
Dog mits de groote Feest van Paesschen nu quaem aen,
Hy is met syn gevolg naer Salems Vest gegaen:
Daer vind hy in Godts Huys veel volk die Godt niet sochten;
Maer allerhande Vee om vuyl gewin verkochten:
Dies maekt hy eene sweep, en dryft dat snôo gespuys,
Vol iever ende drift, uyt syn Heer Vaders Huys.
't Gerucht van syne daên, op dese Feest gebleken,
Wekt Nicodemus op, om hem by nacht te spreken;
Dien Raedsheer staet verstelt, als Jesus syn gesicht
Bestraelt met eenen vonk van 't aldersiende Licht:
Hy voelt syn herte g'heel door syne liefde wecken,
Terwyl den Heyland wêer gaet naer Joannes trecken.
Die syn Discipelen op nieuw getuygen geeft,
Dat hy den Christus is, wien Godt gesonden heeft.
't Was recht op desen tyd, dat door onkuyssche minne
Herodes tot hem trok syn broeders Gemalinne;
De bloedschand van dien Vorst ontstichte 't gansche land,
En styfde menig boel in synen geylen brand.
Den Dooper konde dit niet onberispt gedoogen,
Hy trekt vol vierigheyt den schender onder d'oogen,
Hy toont hem syn misdaed, en segt, dat hy de trouw
| |
| |
Te kort doet, in 't gebruyk van synen broeders vrouw.
Die vryheyt, die het hert des Konings niet kond' stooren,
En wierd soo niet ontfaen in syn boelinnens ooren;
Sy vleyt, sy smeekt den Vorst soo lange vol van nyt,
Tot dat hy Godts Propheet in eenen kerker smyt.
Die maer' komt nouwelykx tot kennisse des Heeren,
Of doet hem wederom naer Galileën keeren;
Te meer, nu door 't gerucht, syn leeringe ende macht
Bekent wierd, en benyd van 't Phariseens Geslacht.
Hy kiest de vlakte der Samaritaensche velden,
Waer eertyds Israels Soons soo veel Afgoden stelden,
En komt by Jacobs put, niet verr' van eene Stat,
Die Sichar word genoemt, door 't reysen afgemat.
T'wyl syn Discipelen te samen sted'waert loopen,
Om spyse voor hun selfs, en hunnen Heer te koopen;
Hy set sig op den boord der voorgemelde bron,
Ontrent den middag-tyd, in 't heetste van de son.
Hy leunt op synen arm; het schynt dat menig sorgen,
G'heel diep in syne ziel en herte zyn verborgen,
't Uytwendig segt, dat hy inwendig is geraekt,
Door eenig diep gedacht, dat hem bekommert maekt.
O Jesu! wat mag dit voor eene sorge wesen,
Die soo uytschynend'is in uw gelaet te lesen?
Wat maekt u hier aldus belemmert in den geest,
Zyt gy voor Antipas, of 't Priesterdom bevreest?
Of voelt uw teere ziel de nakend' ongelucken,
Die uwen Doopers hert ter dood toe sullen drucken?
Wat sorg, wat swaerigheyt stoort u op desen tyt,
Dat gy soo ongerust, soo vol gepeysen zyt?
Swygt, ziele, segt den Heer, 't is geen gevaer van 't leven,
Veel min van mynen vriend, waer door ik ben gedreven;
| |
| |
't En is nog Antipas, nog Phariseenschen Raet,
Die myne zielens sorg doet blyken in 't gelaet;
Die redens strecken my tot weedom, nog tot smerte;
Daer ligt een swaerder pak op myn onrustig herte:
't Is 't doodelyk gevaer van een verdoolde ziel,
Dat myn bekommernis en sorgen onderhiel.
Dat ik met sulk een spoed de reys heb aengenomen,
Was, op dat sy alhier my soude tegen komen;
'k Heb aen Jordaenens vloet op dit besluyt gemikt,
En desen oogenblik tot haer geluk geschikt.
't Sweet dat myn aengesicht en schouders komt doorweeken,
Is geen vermoeytheyts blyk, maer een recht minne-teeken;
En 't incarnaete bloos, dat myne wangen dekt,
En heeft niet myne reys, maer haere schand' verwekt.
Waer blyft gy, arme ziel, waerom wacht gy soo lange?
Komt, uw vertoeving maekt myn minnend herte bange;
Komt spoedig, dat ik u uyt doodts-perykel ruk,
En myne liefdens-merk g'heel in uw herte druk.
Indien gy langer draelt, 'k sal u door al de hoeken,
Door al de wyken gaen van dese land-streek soeken,
Al moest myn Bloed den weg besproeyen op dien tocht,
Het waere my genoeg als ik u vinden mocht.
Terwyl dien dorst ontsteekt myn Heylands ziel en leden,
Siet, daer komt eene vrouw om water aengetreden;
Soud' 't wel naer dese zyn, dat syne wenschen gaen?
Myn ziele luyst'ren wy, hy spreekt haer selver aen.
Geeft my te drinken, vrouw. Sy antwoord, hoe kan 't wesen,
Dat gy, die Jode zyt, van Joden onderwesen,
Een waterdronk van my, Samaritaensche, vraegt,
Mits niet soo aen de Jôon, als ons geslacht, mishaegt?
O Vrouwe, seyd'den Heer, indien gy onderkende
| |
| |
De gave, die u Godt komt overvloedig senden,
Indien gy wist wie u een water-teug' afvraegt,
Gy soud'misschien van dorst my hebben eerst geklaegt;
En ik hadd'u terstond doen levend' water drinken.
Sy weder: Heer gy hebt geen kruyk die nêer kan sinken,
In desen put, soo diep ter aerden uytgevrocht,
Hoe sult gy dan voor my uytputten van dat vocht?
Of soud'gy meerder zyn als Jacob onsen Vader,
Die met syn kinderen en kudden al te gader
Uyt desen bron-put dronk, en ons dien achter liet?
O Vrouwe, segt den Heer, ik acht dit water niet,
Wie 't drinkt word wêer door dorst gepraemt naer korte tyden;
Dog, die van 't myne nut sal geenen dorst meer lyden;
Maer 't water dat ik hem sal geven, breekt wêer uyt
In eene spring-bron, die ten eeuwig leven spruyt.
Heer, roept de vrouwe wêer, wilt my dat water geven,
Op dat ik nimmermeer door dorst word aengedreven,
En tot dien diepen put hier na noyt wederkeer.
Gaet, haelt hier uwen man, segt Jesus. Sy: ô Heer!
Ik hebbe geenen man. Den Heyland wêer daer tegen:
Gy hebt seer wel geseyd; maer dit hebt gy verswegen,
Dat gy vyf mannen hebt gehad in uwe jeugt,
En nu met eenen leeft wien gy niet hebben meugt.
De vrouw, op dit besluyt, door schaemte rood ontsteken,
Soekt met myn Minne-Vorst daer van niet meer te spreken:
Dies seyd'sy, Heer, ik sien want gy zyt een Propheet,
Ik bidd'u, legt my uyt het gen'ik niet en weet;
Ons' Vaders hebben hier op desen berg aenbeden,
En gy wilt tot dat werk Jerusalem besteden.
O vrouwe, seyd den Heer, gelooft, 't is nu den tyd,
| |
| |
Wanneer nog desen berg, nog Sion word gewyd,
Om aen den hoogsten Godt gebeden op te draegen,
't En zyn de plaetsen niet die aen den Heer behaegen,
Hy wilt aenbeden zyn in waerheyt en in geest,
Van een eerbiedig hert, dat hem bemint en vreest.
Ik weet dat komen moet, ervat sy, den verwachten
Messias, tot een troost van Israëls geslachten,
Door dien verhopen wy te worden onderricht
Van dees Godtsdienstigheyt, waer aen wy zyn verplicht.
Ik ben't, die met u spreekt, seyd' Jesus. Op die reden
Zyn syn' Discipelen den euvel op getreden,
Verwondert, dat hy daer met eene vrouwe sprak,
Die door 't Geloove soo in vierigheyt ontstak,
Dat sy haer steene kruyk heeft aen den put vergeten,
Naer Stad geloopen, en verklaert aen d'ingeseten,
Komt, siet een Man, die my myn leven heeft geseyd
Soud'dien niet Christus zyn, soo langen tyd verbeyd?
Samaritaensche Vrouw! wie sal 't geluk opwegen,
Dat heden over u van boven is gesegen?
Gy waert een sondig wyf, tot dertelheyt gesint,
Onwetend' afgedwaelt, door ongeloof verblint.
Gy gaet naer eenen put, om uwen dorst te laeven,
En word aldaer vervuld met goddelyke gaeven,
Uw blindheyt word verlicht, uw dertelheyt verdooft,
Gy siet, gy kent, gy vraegt, gy luystert, gy gelooft.
Gy komt als een slavin myn Vrede Vorst ontmoeten,
En keert op selven stond te rugg' met vrye voeten;
Gy hadd' in uwe ziel een doodelyke wond',
Gy spreekt den Medecyn, en word terstond gesond.
O noyt gehoort geluk! ô wondere genade,
Die een sondaerig hert soo spoedig komt te stade!
| |
| |
O Jesu! wie ontsteekt door uwe liefde niet,
Die u soo minnelyk, soo goedertieren siet?
Wy worden niet soo ras door wenschen ingenomen,
Of uwe liefde weet ons wenschen voor te komen,
Ja self, eer eene ziel die liefde gade slaet,
Gy komt in doods-gevaer, vol iever, haer ter baet.
Eylaes! terwyl sy schynt van alles te wanhopen,
Terwyl sy van u vlucht, gy komt-se naergelopen,
En als sy ongesint, u haeren rugge biet,
Gy roept, gy trekt soo lang, tot dat sy ommesiet.
Het is my niet van nood'in oud' of nieuwe boeken,
Van dit uw lief bedryf exempelen te soeken,
Myn ziel, myn ziele dient my tot getuygenis,
Van haer wêerspannigheyt, en uwe deernis.
Hoe dikwils heeft sy u verjaegt en uytgeloken!
Hoe dikwils hebt gy haer vervolgt en aengesproken!
Hoe dikwils heeft sy u gehoor en spraek ontseyt!
Hoe dikwils hebt gy haer gebeden en gevleyt!
Hoe dikwils heeft sy u mishandelt en geslagen!
Hoe dikwils hebt gy haer moetwilligheyt verdragen!
Ik ded' al wat ik kond', om van u af te vlien,
Gy ded' al wat gy kond', om my by u te sien.
O wee! waer med' sal ik versoenen myn verwoetheyt,
Die soo wêerspannig was aen sulk een groote goetheyt?
O traenen, suchten, rouw, misnoegen, droef geklag!
Komt, dat ik tot'er dood myn feyl beklaegen mag!
Terwyl myn sonden my benauwen in't geweten,
Den Heere word gevraegt, om met de syne t'eten,
Hy antwoord, dit's de spys waer door myn ziele leeft,
Den will' te doen van hem, die my gesonden heeft.
't Samaritaensche wyf laet onder dies haer Stede,
| |
| |
En brengt een groot getal van Sichars Borgers mede,
Die, reeds geloovende, door 't seggen van de vrouw,
Hem bidden, dat hy daer wat tyd verblyven sou.
Hy heeft, op hun versoek, twee dagen daer gebleven,
En ieder in't Geloof door syn leering gesteven;
Soo dat sy riepen uyt, nu hebben wy gekent,
Dat dien den Heyland is, wien Godt ter wereld sent.
| |
Toesang.
Ziele, wanneer gy uwe borst,
Voelt ontsteken door den dorst,
Die gy nergens med' kond stutten,
Gaet naer Jesus minsaem hert,
Ach! daer is voor uwe smert
Levend' water uyt te putten.
Uyt dat herte vloeyt een vocht,
Waer geen dorst oyt tegen mocht,
In wat boesem dat 't komt leken,
Daer kan geenen brand ontsteken.
Soo u stookt een eete lust,
Die geduerig ongebluscht,
U vervoert door geyle minnen,
Stelt uw mond aen Jesus zy,
Soo word gy van vlammen vry,
En van buyten, en van binnen:
Wie eens dese Bron genaekt,
| |
| |
Blyft geheel en ongeraekt,
Midden in de heete tochten,
Waer hy mede word bevochten.
Reyne zyd' en milde borst,
Uyt wie myne Liefde Vorst
Syne gaven nêer laet vloeyen,
Ach! hoe doet gy 't minnend' hert,
Waer gy in gedreven wert,
Jeugdig wassen ende bloeyen!
Daer ontdekt men t'allen kant
Duysend deugden ingeplant,
Welkers lieffelyke geuren
Klimmen tot de Hemel-deuren.
Stort die in my nacht en dag,
Op dat ik soo bloeyen mag.
|
|