| |
| |
| |
VIII. Gesang,
Op Augustus bevel, en Marias reyse naer Bethlehem.
Den Roomschen Opper-Vorst, nu siende 't aerds vermogen
Van d'een tot d'ander zee voor synen Stoel gebogen,
Word door den grooten glans van syn verheventheyt,
Op 't eynde van syn Ryk, door hooveerdye verleyt.
Hy voelt syn hooge moed met eene lust beseten,
Om stiptelyk 't getal van al syn volk te weten;
Waer toe hy eene wet syn Stedehouders stelt,
Dat elk, in syn gebied, syn ondersaeten telt.
Om 't keyserlyk Gebod met order te voltrecken,
Moet ieder naer de plaets van syn geboorte trecken,
En stellen synen naem in syn geslachte-boom.
Men siet op selven tyd de holle Thetys stroom
En water-vloeden, die de volkeren verdeylen,
Gedekt met menigte van alderande zeylen.
Geheel de wereld staet door die beroert in swang:
De groote wegen syn belemmert door 't gedrang
Van menschen, kemelen, last-wagens, peerden, ossen,
Die over 't steyl gebergt door heyden, daelen, bossen,
En duynen onder een, en door malkander spoen,
Om aen den trotsen lust van Caesar te voldoen.
Indien men groote mag op kleyne dingen passen,
Soo gaet het met de Byen, doen sy uyt bloem-gewassen,
Uyt tym en roosmaryn, uyt myrth en lauwer-blaen,
| |
| |
Uyt peer en appel-bloey den honig suygen gaen.
Men siet de swermen van die minnelyke dieren,
Met duysenden door een staeg heen en weder swieren;
Die vliegen naer de roos, die naer lavendel-kruyt,
Dees trecken al de jeugd der Violieren uyt:
Die soeken door het veld naer soete venkel-zaeden,
Dees keeren naer den korf met hunnen buyt gelaeden;
Die kruypen'er wêer uyt, om ergens in een Hof
Te vinden onder 't groen een nieuwe honig-stof.
Met geene mindere verwerring siet men heden,
De menschen van het een in 't ander landschap treden
Van daer de son opstaet tot aen de wester zeen,
Word g'heel het aerds geslacht gedreven onder een.
Maer nergens is 't gewoel soo hevig opgeresen,
Dan in 't beloofde Land de Joden toegewesen:
De twaelf geslachten van den ouden Isaacs soon,
Soo wyd en breed verspreyd als strekt de Roomsche Kroon,
Verschynen uyt Euroop, uyt Persien en Meden,
En Sabas heerschappye in hun voor-ouders Steden,
Om onderdaniglyk te letten op den last,
Die Caesars hoog gebied aen g'heel de wereld past.
Maer Godt, die naer syn wit bestiert der menschen werken,
Doet ons van die beroert een ander oorsaek merken,
Hy helpt door 't Rooms bevel de wereld op de been,
En stoort geheel dit Al om eene Maegd alleen.
Indachtig, het gene hy belooft had lang te vooren,
Dat onsen Heyland soud te Bethlem syn gebooren,
Doet hy syn reyne Bruyd, door dees gemeene wet,
Optrecken naer die Stad uyt 't salig Nazareth.
De Maegd had nauwelyks des Keysers last vernomen,
Of heeft terstond de reys met Joseph aengenomen,
| |
| |
Om dat hy, uyt de Stam van David voortsgebracht,
Te Bethlehem soud gaen belyden syn Geslacht.
Nog haere swangerheyt, nog ongemak der wegen,
Maekt haere ziele in 't minst bekommert of verlegen;
Sy siet des Hoogstens wil in't keyserlyk Gebodt,
En eert, in eenen mensch, 't gesag van haeren Godt.
In dees gesteltenis is haeren Bruygom mede,
Hy veerdigt syne reys met volle hertens vrede;
Het eenigste, dat hem de borst door droefheyt sluyt,
Is niet syn ongemak, maer dat van syne Bruydt.
Dog sonder achterdocht van 't gen'hem was verborgen
Te broeden meer, laet hy daer voor den Vader sorgen,
Syn macht en goeden wil zyn beyd'al even groot,
Hy sal, zegt hy, ons noyt verlaeten in den noot.
Ik stel my, met myn Bruyd, geheel in syn behagen,
Hier na sal ik met haer my t'aller wegen dragen
Versekert, dat hy ons, in allerley geval,
Met syn almachte Hand staeg ondersteunen sal.
Versterkt door dit gedacht, verdappert hy syn schreden,
En overgeeft sig self aen Godts voorsienigheden,
Met de bevruchte Maegd, die sonder smet ontfing,
En sonder swaerigheyt, nu swanger, vlytig ging,
En sonder wee of smert die wonder Vrucht te baeren.
En dunkt niet myne ziel, dat haer iet kan beswaeren,
Daer is geen mensch op aerd', die soo veel rust geniet
Als dese Maegd, wien gy hier op de reyse siet.
Den troost des Hemels heeft haer herte g'heel omwonden,
Haer geest is in den wil van haeren Godt verslonden;
De liefde, die soo sterk in haeren boesem gloeyt,
Maekt dat haer geenen last, geen lange reys vermoeyt.
Dien goddelyken brand, die alles kan versoeten,
| |
| |
Geeft kracht aen haere leen, en vleugels aen haer voeten:
Hoe kan het anders zyn? Sy draegt in haeren schoot
De Bron, uyt wie die min voor alle tyden sproot.
Sy draegt in haeren schoot den oorsprong van't verblyden,
Den Schat van alle goed, den Trooster van die lyden;
Sy draegt in haeren schoot den hoogsten Medecyn,
Die iemant, waer hy komt, laet siek of suchtig zyn.
Tot desen houd sy staeg haer zielens minnend'oogen
Standvast en onberoert vol teerheyt ingetogen;
Sy lyd niet dat'er haer een oogenblik ontglyt,
Op welken haer gemoed hem niet gebenedyt.
Dien lieven Vorst is haer geduerig in gedachten,
Wien haer Voor-vaderen soo langen tyd verwachten,
Die nu, in haere lêen, gesproten uyt haer bloed
Eer lang, aen 't aerds geslacht, te voorschyn komen moet.
Diens Geest komt haere ziel inwendig openbaeren,
Dat sy, te Bethlehem, een Mensche-Godt sal baeren,
Dies houd sy haer gesicht en herte staeg gevest
Op 't voet-pad, dat haer leyd naer die verkoren vest.
't Uytstekende geluk, dat sy daer sal genieten,
Maekt dat haer op den weg geen moeyte kan verdrieten,
Het stuere winter-wêer bevalt haer soet en sacht,
Ten opsicht van den troost, die sy aldaer verwacht.
Met een gelyke drift, en minnelyk verlangen
Was Isaacs lieve Bruyd ook op de reys bevangen,
Doen sy uyt Syriën naer t'huys van Abraham,
Tot haeren Bruydegom, vol liefde neder quam.
Den afscheyd van haer stam, van vrienden ende magen,
Van haere moeder self, en kost haer niet vertragen,
Wanneer sy overdacht, dat sy hem vinden ging,
Van wien haer herten rust en vergenoegen hing.
| |
| |
De kemels scheenen haer te langsaem voort te trecken,
Om aen haer minnend'oog 't Mambreesche Dal t' ontdecken,
Waer sy haer lieven Vriend sal komen te gemoet,
En van hem syn ontfaên met een verliefde groet.
Rebecca, g'hebt gelyk, soo vierig voorts te treden;
Want uwe liefde spruyt uyt wettelyke reden,
Gy gaet naer Isaac toe, den minnelyksten vriend,
Die oyt de liefde heeft van eene Maegd verdient.
Maer, siet hier op de reys een ander Maget spoeyen,
Die nog veel minder vreest sig selven te vermoeyen,
Om dat haer, waer sy gaet, een Bruygom moet ontfaên,
Die Isaacs trouwigheyt verr' sal te boven gaen.
'k Beken, uw liefde heeft syn hert soo diep beseten,
Dat hem, door dese, was syn moeders dood vergeten:
Dog desen Vriend vergeet om syne liefstens min
Syn Vader, met geheel het hemels Hofgesin.
Om syn genegentheyt wêerliefde te betoogen,
Is sy door sulk een drift en yver opgetoogen,
Sy drukt geen kemels rug, gelyk gy hebt gedaen;
Maer reyst te voet, ter plaets waer sy hem sal omvaen.
| |
Toesang.
Reyne Maget, mocht ik heden
Nevens u naer Bethleem treden,
'k Nam de reyse willig aen,
Schoon ik moeste barvoets gaen.
| |
| |
'k Soude geern 't paxken dragen,
't Gen' uw weerden Bruydegom,
Door voorgaenden arbeyd krom,
Syne schreden doet vertragen,
En syn styven rug soo drukt,
Dat hy voor 't gewichte buckt.
Als wy ergens souden komen
By een beke, welkers stroomen
U beletten voorts te gaen,
'k Bood u myne schouders aen,
Om uw leden t'onderschragen,
Midden door den watervliet,
Aen den overkant te dragen,
Sachtjes soude setten nêer.
Ziele, door wat stout vermeten
Vind ik uwen wil beseten?
Zyt-je niet indachtig meer,
Hoe den Hemel-vorst wel eer
Oza dood ter aerde velde,
Syne hand aen d'Arke bracht,
Doen den wagen overhelde,
t'Wyl sy tot des Heerens lof,
Wierd gevoert naer Davids Hof?
En wilt g'op uw schouders setten
Dese Arke sonder smetten?
Die niet is uyt Setims hout,
Nog door menschen hand gebouwt:
Maer aen wie 't almogend' Wezen,
| |
| |
Dat des werelds rond afmeet,
Heeft geheel syn kracht besteet,
Op dat sy de woonst soud wesen
Van der Eng'len Opperheer?
Ziele spreekt daer van niet meer:
Laet de suyv're Hemel-lieden
Hunnen dienst die Arke aenbieden.
|
|