| |
| |
| |
IV. Gesang,
Op de Boodschap, door den Engel Gabriël, gedaen aen de H. Maget.
Den stillen voornacht dreef langs 't swervende gewemel
De silver sterren door den Diamanten Hemel,
Doen Gabriël, van Godt gesonden, nederquam.
Syn bloosend'aensicht was omringelt met een vlam
Van Minne-straelen, die vol lieffelyke lonken
Rondom syn witten hals, en blonte hairen blonken.
Een kleeding van lasuer met lelien bestort,
Bedekte syne lêen; aen 't middel-lyf omgort
Met peerel-wit satyn, doorzaeyt met gulde blommen,
De Hemel-vrede scheen met hem benêen te kommen:
Hy dreef de soetigheyt, lieftalligheyt en min
Voor hem ter aerden nêer uyt 't salig Hofgesin.
Hem volgden wederzyds twee Seraphine Reyen,
Geschikt om tot de Bruyd den Bruygom te geleyen:
In die gedaent verscheen des Hoogstens Afgesant:
Maer syn aenstaende Bruyd was in een ander stant;
Sy knielde voor een bedd' met lynen-doek behangen,
In slechte kleederen, met d'oogen op de wangen,
En 't minnesuchtig hert, vervoert tot haeren Godt,
Beklagende de breuk van syn verlieft gebod:
Waer toe sy Adams zaed moetwillig sag genegen,
Versuchtend'om den Heer tot deernis te bewegen;
| |
| |
Op dat hy eyndelyk den Heylant, lang verwacht,
Afsenden sou tot troost van 't menschelyk geslacht.
In dees gebeden, tot de menschen door medoogen
Tot Godt, door liefde g'heel vervoert en opgetoogen,
Bracht sy, na haer gewoont, den nacht al waken door.
Sy was in 's Heerens Kerk een weynig tyd te voor
Aen Joseph, afgedaelt uyt Koning Davids Neven,
Naer 's Alderhoogstens last tot eene Vrouw gegeven:
Maria was haer Naem, een Maegd van veerthien jaer.
Den Engel, op dien stond, intredende tot haer,
Voelt door eerbiedigheyt sig innerlyk bewegen,
En seyd: ik groet u Maegd, vol grati' en vol zegen,
Den Heer der Heeren is met u op allen tyd,
In g'heel het vrouw-geslacht zyt gy begenedyd.
Sy hoorde nauwelykx dien schoonen Engel spreken,
Of word in 't hert ontroert, in 't aengesicht ontsteken,
En dunkt ootmoedelyk wat groet dit wesen mag.
Den Engel nadert haer met minnelyk ontsag,
En siende haeren mond door achterdocht geloken,
Heeft hy op dese wys haer weder aengesproken:
Vreest niet, Maria, want gy gratie hebt by Godt
Gevonden: siet, gy sult in uwer leden slot
Ontfangen, en een Soon voortbrengen, en hem geven
Den naem van JESUS. Hy zal groot zyn en verheven,
De wereld door genoemt des Alderhoogstens Soon.
Den Heere Godt sal hem syn Vader Davids Throon
Oprechten, en hy sal in Jacobs huys regeeren
In alle eeuwigheyt: syn Rykstoel sal in eeren,
Gesag, en mogentheyt volheerden sonder end.
't Wyl Gabriël aen haer Godts last dus maekt bekent,
Word door verwondering haer ziel geheel bevangen,
| |
| |
Bedenkend'hoe een Maegd kan baeren en ontfangen;
Ten lesten spreekt sy hem met dese reden an:
Hoe sal dit wesen, want ik kenne geenen man.
Hy wêer: den heyl'gen Geest sal daelen in uw leden,
En 's Hoogstens kracht u g'heel omlomm'ren, om die reden
Sal 't Heylig, dat uyt u na dien word voorts gebracht,
Genoemt zyn Godes Soon, (bemerkt hier uyt syn macht)
Elisabeth uw nicht, naer ongemeen verlangen,
Heeft eyndelyk een Soon in ouderdom ontfangen,
En sy, die tot nu toe onvruchtbaer wierd geacht,
Is in de sesde maend getrêen van haere dracht:
Want het oneyndelyk en Goddelyk vermogen,
Sal niet onmogelyk aen syn gebied gedogen.
O koninglyke Maegd, in uwen wil bestaet
Nu g'heel de saligheyt van 't heylloos Adams zaet.
Geweerdigt Gabriël, met 't Ja-woord aen te spreken,
Gy sult de Hemelen terstond sien openbreken,
Om Godes Sone met den Vader even groot,
Te storten uyt syn Throon in uwen reynen schoot.
Siet daer voor uwe knien de negen Engel-boogen,
Met desen Afgesant eerbiedig nêergeboogen,
Verwachtende door u de schaed' erstelt te sien,
Die opgeblaesentheyt aenbracht de Hemel liên.
Indien d'Oudvaders in het voorgeborgt gebonden
Nu, binnen Nazareth, in uwe kamer stonden,
Met wat een soet gesmeek, versoeking en ootmoet,
Soud gy hun daedelyk sien vallen u te voet.
De menschen van hun heyl en oogwit afgeweken
Vol rampen, swaerighêen, ellenden en gebreken,
Die moeten nu al t'saem in haeren niet vergaen,
't En zy gy Gabriëls versoek komt toe te staen.
| |
| |
Aerd', Hemel, Voorgeborgt aenroepen u al kermen;
O uytgelesen Maegd, wilt over ons ontfermen.
Swygt, myne ziele, siet die onbesmette Bruyd
Aenveerden met ootmoet het goddelyk besluyt.
Eerst was sy voor haer eer en suyverheyt in vreesen:
Maer nu sy t'samen Maegd en Moeder Godts sal wesen,
Sy seyd', toestemmende aen 't gen' sy heeft gehoort:
Siet 's Heerens Dienstmaegd, my geschiede naer uw woord.
Haer tong had nauwelyks geëyndigt dese reden,
Of g'heel den Hemel komt gezegen naer beneden;
Den goddelyken geest omlommert en bestraelt
De Maegd, terwyl het woord in haere leden daelt.
Wie sal d'uytnementheyt der soete vreugd beschryven,
Die sy op desen stond voeld' in haer herte dryven,
Wanneer d'oorspronkelykheyt van liefdens reynste vlam,
De Bron van alle goed, in haer gedreven quam?
d'Inbeelding van die vreugd verbaest myn ziele-krachten.
Ik heb tot dit besluyt nog woorden nog gedachten;
Dies buyg ik sprakeloos met d'Hemel-geesten nêer,
Aenbiddend' in de Maegd den nieuw-ontfangen Heer.
Gy menschen onder dies, die in de boey der sonden,
Soo menig eeuwen lag geketent en gebonden,
Verheugt u; siet hy is gekomen in dit dal,
Die uwe ketenen en boeyen breken sal.
Gy, die in duysternis ontfangen en geboren,
Het licht der waerheyt hebt soo jammerlyk verloren,
Soo spoorloos waert verleyd en van den weg gedwaelt,
Siet uwen Leydsman is den Hemel afgedaelt.
Gy, die vol quellingen, vol siekten en ellenden
Staeg leefde buyten hop' van dese te sien enden,
Ervat nu nieuwen moed, den dwinger van de dood
| |
| |
Is desen nacht ontfaen in eene Magets schoot.
Springt op, Oudvaderen, in 't Voorgeborgt versteken,
Hier is hy, welkers hand uw slot komt openbreken:
Hier is dien grooten Vorst van ongemeten macht,
Wien gy soo langen tyd, al suchten, hebt verwacht.
O Adam! siet, hier is de Vrouwe sonder smetten,
Die onder haeren voet sal d'helsche slang verpletten;
Siet, die u baeren sal den goddelyken Soon,
Die u verlossen sal uyt d'heerschappye der dôon.
Syn komste stelt in vreugd de negen Engel-chooren,
Sy doen in Lof-musyk met nieuwe sangen hooren,
En roepen onder een, op 't suyver Bruyloft-feest:
Hosanna! zegen! lof! den Vader, Soon en Geest.
Maer, myne ziel, terwyl dien Godt in 't vleys ontfangen,
Aerd', Hemel, Voorgeborgt, met blydschap doet bevangen;
Hoe houd sig Lucifer van binnen d'helsche poort,
Als hy voor aen syn slot die vreugde-galmen hoort?
'k Verbeelde my, dat hy daer huylt al knerseltanden,
Gelyk een bangen wolf, die 't vier-roer los siet branden,
Om hem 't moordaedig loot te jagen door syn kop.
Tot drymael springt hy vol van rasernyën op
In synen vierigen stoel uyt gloeyend' stael geklonken,
En schiet uyt syne keel soo menig roode vonken,
Dat g'heel de hell'daer door in't duyster wederlicht.
Tot drymael steekt hy naer den Hemel synen schicht.
Soo nydig, soo verwaent tot last'ren uytgelaeten,
Als op dien stond, doen hy in Sions vrede-straeten
Den oorlogs-trommel sloeg, der Chooren ruste brak,
En tegen Godts bevel syn prachtig hooft opstak.
Tot drymael slingert hy, schuymbeckende, den keten,
Rondom syn yseren stoel met wanhop' heel beseten,
| |
| |
En send den afgrond door een yselyken schreeuw,
Gelyk aen het gebriesch van een doorwonden leeuw.
Hier op raekt g'heel de hell' aen 't jammeren en woelen,
Men hoort te midden uyt de diepe swavel-poelen
Gekrys, gehuyl, gebaer, vervloecking en getier,
Soo fel, als of men eerst ontstak het helsche vier.
Vach, snô gebroedsel, spaert dien schroom voor andere tyden,
Gy sult van desen Vorst al meerder rampen lyden,
Wanneer hy in triomph met 't zegen-ryke Kruys
De grendels sluyten sal der onderaerdsche kluys.
| |
Toesang.
Myne Ziele, slaet uwe oogen
Die haer eygen Schepper draegt,
En 't oneyndig Alvermogen,
's Hemels Opper-koning voed
Met haer suyver Maegde-bloed.
't Zy gy let op haere zeden,
't Zy op haer verheven deugd,
Die den Hemel selfs verheugd,
Ziele, 't zyn al wonderheden,
Wiens bemerking het vernuft
Der Arts-engelen versuft.
Als Godt haer in mensche-leden
Sag verschynen soo volmaekt,
| |
| |
Hy verliet syn Vaders Throon,
Om te zyn een Magets Soon.
Reyne Maget, vreugd der aerde!
Gy verschynt in uwen room,
Als een jong' Oraigne-boom,
Die al bloeyen vruchten baerde,
t'Wyl gy draegt een Mensche-Godt.
Ach! nu gy sult Moeder worden
Van een Koning, wiens gebiet
Over Aerd' en Hemel siet,
Is het vremd, dat tegen d'orden,
Tegen alle Schepsels aert,
Vruchtbaerheyd met Maegdom paert.
Om dien Sone voorts te brengen,
Moesten dese sig vermengen.
|
|