| |
| |
| |
II. Gesang,
Op de Algemeene Vrede, waer mede 't Aerderyk gezegent was ten tyde van de Menschwordinge.
Terwylen d'Engelen in hun verheugde Zaelen
't Besluyt van Godts gena met lof-gesang ophaelen,
Houd d'aerde sig gereed, om met een vollen peys
Des Vaders eeuwig Woord t'ontfangen in het vleys.
De menschen hadden nu, vervoert door blinde tochten,
Om staet en heerschappye malkander lang bevochten,
Den prachtigen Chaldeeuw, en trotsen Assyrier
Onstaken eerst vooral 't voortwinnend' oorlogs-vier.
De wrevelige lust om Heer en Vorst te wesen,
Quam dagelyks met meer verwaentheyd opgeresen,
En dreef de volkeren soo hevig tegen een,
Dat trouwheyt, recht, natuer en reden wierd vertrêen.
Der Meden hoveerdye, en konde niet gedogen
Chaldeeuwers overheyt, nog Assyriers vermogen:
Sy maekten sig van 't jok dier vremdelingen vry,
En stichten in hun land een nieuwe Monarchy.
Den Pers sag dese macht soo spoedig niet opgroeyen,
Of quam die met geweld van wapenen afsnoeyen.
Darius vond syn Throon in Babylon gesticht,
Soo ras hy d'eerste sag 't op staende sonne-licht,
Den Koning Xerxes scheen de wereld voort te slepen,
Bedeckende Neptuyn met elf-mael hondert schepen.
| |
| |
Het Ryk van Asien was synen moed te kleen,
Soo lang hy wierd ontkent van Sparten en Atheen.
Dien trots van Persien ontstak de vraek der Grieken;
Den grooten Macedoon vloog als met Arents-wieken
Hoogmoedig over zee, om onder syn gesag
Te brengen, oost en west, de paelen van den dag.
Wie sal de moorderye en grouwelen uytspreken,
Door desen vreeden kryg de wereld rond ontsteken?
Van 't swarte Pontus meir tot aen de Ganges-vloed,
Wierd d'Asiaensche grond gemest met menschen bloed.
Hy, wiens eersuchtigheyt soo hoog oprysen moste,
Tot sy den lesten snik millioenen menschen koste;
Vond eynd'lyk synen val in grootheyts valschen schyn,
En dronk uyt blinkend' goud het doodelyk fenyn.
Die dood ded' wederom 't sweerd uyt de scheede rucken;
Men sag de Monarchy gescheurt in vele stucken:
't Verovert Persien, Egypt en Grieken-land,
Stond wederom op nieuw in vollen oorlogs-brand.
De Stam van Antiooch won Syrien ten lesten,
En Ptolomeus bracht syn Stoel in Memphis vesten:
't Wyl Romen wyd en breed haer gulden Arent droeg,
En met Carthagôs macht voor 's werelds Ryk-staf sloeg.
Soo dier stond haer geluk aen haere borgeryen,
Doen Sylla in haer vest durft Marius bestryen.
En Caesar naderhand, dat onverwinbaer Hooft,
In 't Vorstelyk Kapitool van leven wierd berooft.
Wat sie ik? Cassius en Brutus t'samen spannen,
Om Caesars Erfgenaem met wapens aen te rannen?
Wat sie ik? Marc Antoon van Nilus Koningin,
Ontsteken door den kryg door glori' en door min?
Wykt Helden, wilt gy niet in uwe neerlaeg lopen,
| |
| |
Daer is voor uwe staet en eer-sucht niet te hopen;
Men wint geen Kroonen meer in 't bloedig oorlogs-park,
Augustus word voortaen den eenigen Monark.
Den Stichter, Heer en Vorst van Ryken ende Throonen,
Wilt door een vaste vred' het aerdryk doen bewoonen;
En, op dat dese soud onroer'lyk blyven staen,
Geeft 's werelds heerschappye aen Vorst Octaviaen.
Siet daer den woesten Scyth gebogen voor syn voeten,
Terwyl hem met eerbied de Indiaenen groeten,
En offeren tot gift, gesteente en wierook-geur.
Den ongedwongen Parth valt in de selve keur;
En, tot versekering, doet wêer te rugge komen
De gulden Adelaers aen Crassus afgenomen.
De volken door den Rhyn en Elbe-vloed bepaelt,
Vergeten hunnen roem op Tibers-heyr behaelt,
Sy leggen lancien, pantsiers en sweerden neder.
Der Britten eendracht word door Famas snellen veder.
Van d'Albioensche kust, te Romen aengebracht:
Oost, westen, zuyd en noord, buygt voor Augustus macht.
De wapen-huysen zyn aen alle kant gesloten,
Geen bol-werk, geenen meur, geen vesting word beschoten;
Men hoort nog trommel-slag, nog schichtig trompgeschal,
't Is ruste, peys en vred', en vriendschap over-al.
Ach! nu die tyden zyn geschikt door 't Alvermogen,
Om 't eeuwig Woord in 't vleys de menschen te vertogen,
't Is recht, dat heel dit Al met vrede zy omvaên,
Om sulk een Vrede-vorst na syn verdienst t'ontfaên.
Wat kan'er beter dan de vrede vergesellen,
Een Koning die den twist komt in de boeyen stellen,
Uytroeyen allen haet, en sonder 't minst geschil,
Bevestigen in peys den mensch van goeden wil.
| |
| |
Hy weet van pynigen, vervolgen nog vernielen,
En komt ten Hemel af tot ruste van de zielen,
Niet om syn hert en wil met eer en staet te voên,
Maer om door ned'righeyt de pracht te niet te doen.
Gelyk uyt hoveerdye den oorlog is gesproten,
Soo komt hy vol ootmoed, om die van kant te stoten;
Op dat een ieder, die in rust vernoegen vind,
Met hem verworpentheyt en ned'righeyt bemint.
Myn ziel, indien gy wilt ontfaên in uwe leden
Den Heer, die desen nacht sal komen na beneden,
Stelt uw gemoed in rust, betoomt uw dertel vleys,
En houd u innerlyk in eenen vollen peys.
Uw onverstorven hert, dat trots en opgeswollen
Soo veel verwaentheyt ded' in uw gedachten rollen,
Moet gy verpletteren in synen diepen niet,
Op dat het naektelyk al syn ellenden siet.
Uw snaeterige tong, die staedig was gedreven,
Om uwen even mensch een smet of steek te geven,
Moet gy beteugelen en houden in bedwank,
Indachtig, dat gy selfs soo broos zyt en soo krank.
Uw vliegende verstand, dat door nieuwsgierigheden,
Gedurig wierd vervoert naer duysent ydelheden,
Sult gy staeg houden voor met ernstelyk vermaen,
Dat alles weder moet in synen niet vergaen.
Wat sal ik, losse ziel, van uwe wellust seggen,
Die u bij daeg en nacht komt soo veel lagen leggen?
Och! snoeyt die, kapt die uyt, vlucht al die u bekoort,
Indien gy in u wilt ontfangen 't eeuwig Woord.
Den alderminsten lust tot eenig' aerdsche saken,
Sal dien jaloerschen Godt van u afkeerig maken,
O ziele! hoe gy die volkomender verfoeyt,
| |
| |
Hoe uwen Schepper meer tot uw omhelsing spoeyt.
Min gy de wereld sult met haer gevolg beminnen,
Te meer gy vrede sult beseffen in uw sinnen;
Hier in is't dat den peys van uw gemoed bestaet,
Als gy, voor uwen Godt, u eygen selfs afgaet.
| |
Toesang.
Wie en is'er niet verblyd,
Wie en houd niet op van wenschen,
Als hy u, vol soetigheyt,
Door de wereld siet verbreyt
Tot vernoeginge der menschen.
Alle landschap, alle kust
Nergens siet men wapens voeren,
Nergens word men 't vreed gebaer
Nergens hoort men trommels roeren,
Mars, die onlangs soo verwoed
Op het menschen-vleys en bloed
Was verleckert en ontsteken,
Ligt nu nevens syn Belloon
Onder Vorst Augustus Throon,
Uytgemergelt en besweken.
Grooten Caesar, die soo wyt,
| |
| |
En soo hoog gepresen zyt,
Om uwe groote wapen-stucken,
Gy verleent ons weerder stof
Met den oorlog t'onderdrucken.
In de trotse Helden-baen,
Om een krans van Lauwerieren;
Maer gy overtreft de Faem
Van die Vorsten al te saem,
Met de vrede te doen vieren.
Ach! indien het Vred'-verbond
Hoe en dient hy niet verheven,
Ons der zielen rusten med',
Komt voor alle tyden geven?
Hy verdient, dat ieder mensch
In hem stelt syn hertens-wensch,
Syn vernoegen en behagen,
Hy verdient voor synen loon
d'Alderhoogsten Vaders kroon,
In all' eeuwigheyt te dragen.
|
|