De herboore oudheit, of Europa in 't nieuw
(1725)–Willem van Swaanenburg–
Auteursrechtvrij
[pagina 275]
| |
Donderdag den 28. September.
WY zullen eens een toon, op zwakke snaaren zetten,
En neuren van de min, in steê van Oorlogsspel,
Want deze bagger dam, die laag is van gestel,
Hout niet van Maro's trant, en Pindus steile wetten.
Wat weet men in het veen van muuren te verpletten,
En met een donderram te stormen op de hel;
Een rietmuziek voor Pans is meêr, als dubbelt wel,
Die naar Syringas stem eêr, dan op 't brommen letten
Van 't barsse veltklaroen, dat langs een hoger duin
Meêr wonderen verrigt, dan in 't moeraszig puin,
Dat schrikt, als slegts een bas komt langs het wier te dreunen.
Te schaffen naar den smaak is 't kunstje van den tyd,
Waarom dan niet myn pen den teêm steets uitgebreit,
Die Midas oor vergast met draf van Kermis deunen.
Damon.
ô Snoeppig tydverdryf, dat does, door lodderbekken,
Gelyk een lely bloost, die dauw van roozen lipt,
Waar toe hem tot een bei van uwen korf gekipt?
Die met zyn angel speeld, als gy hem komt te wekken
Door 't geuren van uw mond, vol zap van zuikerrieten:
Of houd uw kuszen t'huis, of laat myn veder toe,
Dat zy haar geest verkwist, gelyk als ik tans doe,
Om in een purp're schaal een zilvre beek te gieten.
Dat gy gevoelen kost, wat ik u wens te geeven,
| |
[pagina 276]
| |
En slegts begrypen woud, hoe of de dingen staan,
Die op Kupido's trom, om u aan 't muiten slaan,
Gy zoud geen Swaanen neb myn Leda wederstreeven,
Maar duiken in het gras van Paphos lustwaranden
En kussen uw Jupyn, die in een Herders vagt,
Naar 't knikken van uw oog, met duizend lonken wagt,
Om op het hooningseem van uwen schoot te stranden.
Daar krygt, en geeft men weêr, door 't onderling verëenen;
Daar wort de tong gelaaft, die nu van dorst, te heet,
Bynaar haar kragt verliest, om dat gy niet naar meet,
Hoe of Deucalion eerst menssen schiep van steenen,
Doe Pyrrha aardig, neen, wist op zyn ja te zeggen,
Gelyk als gy nu doet, om ons te meêr te kneên,
Tot dat verborge spel, het geen wort aangebeên,
Om dat een Juffers woort is av'regts uit te leggen.
Als gy het hooftje schut, dan kryg ik nieuwe nukken,
Als gy het kropje wend, dan word ik enkel vonk:
Ach dat myn oorlogsvaan eens op uw wallen blonk!
Wat zouw ik niet al vreugt, door 't plonder stoeijen plukken!
Ik greep u by den hals, by 't marmer van twee heem'len,
En drukte lip op lip, ja ziel met ziel aan een.
Waar vloode ik met myn lief! waar zy met my niet heen!
Als een, en zelve bron, zouw door twee buizen weem'len.
Hoe twee! neen, neen, wy zyn maar één, en 't zelve weezen,
Schoon gy geeft neen op ja, ik ja op stadig neen:
Een Juffer valt heel ligt naar onze wenssen heen,
Als zy begrypen wil hoe alles is gereezen,
't Geen heden heftig trotst op 's werelds dubb'le boogen,
Uit eenen effen grond, waar op vrouw Venus schreef:
Dat al wat ned'rig duikt, slegts na dien melkweg streef,
Die uit de lonken wast van myn Adonis oogen;
ô Ja het steil yvoor, en 't puilzel uwer borsten,
Groeit, meisjes van de min, en 't dartelen des mans:
Het maagde bloet, hoe jong, wil altyd aan den dans,
Al schynt het na den ernst, in steê van jok te dorsten.
Daar schuilt een addertje in de allerklaarste bronnen;
Al is men nog zo zoet, het hart trekt dog naar 't zuur,
Raakt maar het strootjen eens omtrent het minste vuur,
| |
[pagina 277]
| |
't Zal toonen, hoe 't Heel-Al is uit één zaat geronnen.
Waar toe nog meêr gezeit? uw flonkerende blikken,
Die wyzen wat ik meen, maar gy verstaat my niet
Kwanswys, om dat gy wilt dat hy, die u verriet,
Door heeten vlam, tot straf, zal op uw boezem stikken.
ô Grafsteê! zo volmaakt! uit trots albast geklonken!
Ik lag met Chairo's rots, en steevige kapel,
En gil: ik geef van daag de wereld zelfs vaar wel,
Om op een diamant, als trots robyn, te pronken.
Waar blyf ik? hoe verrukt is Damon in zyn sterven?
Wat zyn de stuipen lief, die hem versmelten doen!
Kom! kom! myn Engel, kom! geef my de laaste zoen!
Of gun my, dat ik u mag heel en al verwerven!
Daar 's iets, gy weet wel wat ik meen, myn uitverkooren
Dat ik als Jason zoek, die om het gulde vlies
Den Stier den kop in sloeg, dewyl zyn helden spies
Het hooft naar booven stak, gelyk een spitsse tooren,
Waar op hy 't ramsvel droeg, dat nog de Spanjaards eeren,
Dog ik u laaten zal, zo gy u geeft aan my,
Wat is uw Damon, ach! myn Cloris reets al bly!
Nu gy het vraagje weet, en 't antwoort staat te leeren.
Op kus, zo past een kus, aan mond twee schoone lippen,
Op 't hartje voegt een ziel, by 't lyf een ander lyf.
Helaas ik kan niet meêr! de doodt die maakt my styf,
En die nog denken wouw, die voelt zyn geesten slippen.
Cloris.
Hoe vlyt een lekk're galm de snaaren onzer ooren!
Wat schenkt een strykstok niet al toonen aan 't gevoel!
Wat merkt men niet al jeugt door 't teerft der ad'ren booren!
Als 't hart eens schynt gestelt, tot Prins Kupido's doel,
Die met zyn boogje mikt, om 't peiltjen af te schieten,
Dat, uit de zon gekneet, zo heet als de Etna is.
Waar zal uw vuur zyn vlam op 't laast' nog heenen gieten?
Nu dat ik schyn gekeert in waterwildernis.
Blyf van myn boezem af, ô moorder van myn zugten
Gy sterft op dezen schoot, zo gy nog langer woelt
Of denkt gy niet eens na? hoe dat het staat te dugten
Dat de Oever slyten zal, als 't zeenat stadig spoelt.
| |
[pagina 278]
| |
Onz' wellen zyn te breet, te eindeloos van baaren
En 't dieploots touw te kort, waar me gy peilen wilt
ô Stuurman van de min, Vrouw Thetys schuim Altaaren
Waar op de westen wind zyn dunnen adem spilt.
Het Spaanse meir heeft niets by d'afgrond van de Vrouwen,
Want waar een meisje vryt, om 't dart'len van een kus,
Daar moet de vryer steets dat oogje wakker houwen,
't Geen ik, nu 't open is, vergeefs tot slaapen zus.
Speel my een deuntje voor, een aardig kwikje, guitje
En wieg my in de rust, ô jonge treuzelaar.
't Zal lukken! Goden! ach! myn Damon krygt zyn fluitje,
En die niet spreeken kan van lag, die grypt 'er naar,
Myn kykers sluim'ren al, de gitjes die verdraaijen
Ik droom van zoetigheit, van stoeijen op het dons.
My dunkt, myn lieve haan begint alreê te kraaijen,
Om dat ik hem omarm, in steê van van my bons.
Zouw 'k haaten, die my streelt? niet minnen, die genegen
Op by myn lippen dauwt dat lieffelyk cristal?
't Geen uit zyn beker rolt, als aangename reegen,
Die al het groen verkwikt van 't geurig mirten dal.
Damon.
Trekkebekster,
Lustverwekster,
Lief duifje, dat u doffer kust,
Waarom,
Niet stom,
Myn poezel wigtje, met uw tukjes,
En meêr dan lonkjens, zagte rukjes
Op 't pluimtje, by uw min gerust?
2.
Foei krytsterje,
Pram slytstertje,
Dat steets, met by uw boutjes tast
Naar melk,
Uit kelk
Van roos, of dauw der lelydaalen,
Laat eens uw voedster adem haalen
Die dag, en nagt, op 't wiegen past.
3.
Snoepig susje,
Ach! ik kusje,
Om 't rusten van een oogenblik:
Maar neen,
Gebeên
Zyn uit, wyl 't meisje valt aan 't kreiten,
| |
[pagina 279]
| |
Het wil den boezem heel verslyten,
Daar ik slegts naar een slaapje snik.
4.
Weg afmelkster,
Zog uitkelkster
En stoute prei, die 'k niet meêr lief
Is 't niet
Verdriet,
Voor minnemoêr by u te speelen?
Die met gestadig vlytig kweelen
Myn zieltje steelt, of 't hartje grieft.
5.
ô Zoet diefje,
Zuiker liefje,
En honingbytje, dat ons wond,
Ik kyf,
Maar blyf,
Schoon of ik tier, u dog genegen,
Als ik een zoentje slegts mag geeven,
Tot straf daar voor, op uwen mond.
Cloris.
Heet dat een vryers deun, en mannen toon!
Een zilv're neb het duifjen aangeboon!
Zo is Vrouw Venus, ach! al zonder zoon!
Want Damons zinnen
Pas eerst verrukt, naar Cloris zoet gelaat,
En frissen mond, veränderen van praat,
Terwyl hy by den wieg te sluim'ren staat,
In steê van minnen.
Een pram, een volle mem is kinder goed,
Het geen een wigtje, dat pas leeft voldoet;
Maar Herderinnetjes die willen ander zoet,
Dan melk van borsten;
En zoeken, ach! ze wenssen ziels venyn,
Uit bolle tepels, ryk van ambrozyn,
En schoonze lurken al het cristallyn,
Ze blyven dorsten.
Een meisjes liefde heeft op aard' geen end,
Als zy de smaak eens is te regt gewent
Van 't nectar, 't geen het huuwlyks Element
Dient steets te geeven
Wilt gy een minnaar zyn! ô brave man!
Zo schenk uw Cloris meerder, dan ze kan
Om spannen, met haar mond, tot datze van
U zeit, myn leeven,
| |
[pagina 280]
| |
Gy smoort ons al te veel, met kus, op kus,
En dooft myn heele vuur, door 't staâg geblus
Zo dat ik met meêr weet van sus, of dus,
Maar wens te sterven.
Kwam eens die nagt, ik hygde naar geen dag,
Maar hieuw van kirren op, een teêr geklag
En riep met flaauwe stem, myn Damon, ach!
Komt meerder werven,
Ja eeuwig, en altyd, blyf nimmer stil
Maar, laas! of Cloris bid, en snakt, en wil;
De honger van den man moet zyn de spil
Van 't stadig draaijen.
Dog zagt ik schei 'er uit, nu hy begint,
En voor Vrouw Venus web een draatje spint
Gelyk Alcides deê, die teêr bemind,
Zyn haan deed kraaijen,
In Joles eenzaam hol, eêr Faunus kwam,
Die slegts een vuist, op zynen neus vernam,
Om dat hy al te naar, door heete vlam
Kwam boezem tasten.
Neen, pypen stelder neen, begin my maar
Uw Cloris is gereet, en liever klaar,
Al was de vedel los, en zonder snaar,
Dan meêr te vasten.
Damon.
Nu dat myn liefje wil, dat ik van spoor verwiszel,
Zo kom, myn ruispyp, kom, en wend den taaijen diszel
Van 't kinderlyk musiek naar 't Elizé der min,
En knikker, als Zephier, in Flora's boezem in,
Na 't kuiltje van dien tuin, dat onder mirten heggen,
Door Venus is, voor haar Kupido blyven leggen,
Tot tydtverdryf, en jok, na hy, de gart ontgroeit,
Op jonge Deerens aast, en in het hondert stoeit,
Door stadig: tikje myn, ik tikje weêr te speelen,
Met wasse popjes, die het joelen nooit verveelen,
Al dobberde eene rei van kuszen op haar schoot,
Die voor de wellust pal, en van den dos ontbloot,
Pas afgekolft, doorkaatst, van mond, en lip geknuppelt,
Geklosbaant door de jeugt, gelyk een draaitol huppelt,
Die 't zweepje peezen voelt, tot duuren van het spel,
En steets het welkom neurt, als 't fluitje blaast vaart wel.
Wat zal ik aan myn ziel op heeden nagtigaalen?
Zal ik Vrouw Paphos tent met melk, en bloed afmaalen?
Haar domm'len op haar wang, het zog van Citharé,
En wyzen, hoe of 't zaat, uit Coelums naavel gleê?
| |
[pagina 281]
| |
Toen G.... Saturnus eerst zyn Vader kwam te ontmannen,
Waar van Dione sproot, om 't paarlenmoer te wannen,
Dat Faebus Oceaan op Thetys lippen stolt,
Als 't al te heete vuur op Eöls trommel holt.
Om werelden te zien van duizend zeemeerminnen,
Die 't eeuwig levens vlas met dubb'le vuisten spinnen.
ô Neen, die fiere toon is voor myn Cloris niet,
Die, na een and're naalt, voor haar compas om ziet,
Om langs het Swaanendons te streeven naar de starren.
Een teêre Herderin doet roos, en lelies warren?
Of drukt een druifje los, van Bacchus wyngaards trots,
Die bol van muscadel, en schoone purpur blos,
Het oogje staam'ren doet, met Satyrieke blikken,
Naar 't hennip zaat der min, het geen de duifjes pikken,
Als zy, met trekgebek, en onderling gekus,
Slegts wyzen, hoe ik tans myn Cloris vlammen blus.
Cloris.
Foei, Damon, foei, hoe weinig bluszen,
Uw mannen lip, en dart'le kuszen,
Ons kropje, heet van dolle min?
Zwyg guitje, zwyg, ik zal u nooit gelooven,
Ten zy gy my niet komt zo lief berooven,
Terwyl ik lurk, myn heele zin.
Tapt uit u kroezen uit een Zee van vlotte stroomen,
Of gun my, dat ik kwyn in 't gloeijend vuur!
Ik kan myn honger niet, myn Damon, meêr betoomen,
Ten zy gy heel en al verandert van natuur!
Gy moet, als Cloris zyn, in 't lieven;
Wy domm'len, moff'len, strooken, grieven,
En geen meêr Damon zyn, myn ziel.
Ik word u nimmer moê, en nooit verzadigt:
Hoe meêr gelikt, omarmt, gestreelt, genadigt,
Hoe meêr dat Cloris van u hiel.
Was Damon me alzo, ô Goon! in 't snoepig mallen!
Dat hy van niets tot my, als staadig stoeijen, sprak;
Wat zouw ik niet van vreugt hem om de vleugels vallen!
Die 't eerste, door zyn stok, myn waterkruikje brak!
Onnoz'le meisjes, slegte slooven,
De byltjes, die het beste klooven
Uw blokjes van de vroege min
Zyn 't allersnelste stomp, door staâg te kappen.
Laat elken hen vry van haar haantje klappen;
'k Wed ieder klokt, als ik het vin.
Men zouw, in het begin, ons wel van drift verscheuren,
| |
[pagina 282]
| |
En geeven Hemel, Aard, de Zee, ja wat 'er is;
Dog baazen, die haar kolf het hoogste vaak opbeuren,
Zyn uit de baan het eerst, of slaan het klootje mis.
Ja lieven dobber, paerlen duiker,
Gy zwemmer, visser, watersnuiker,
En jagertje van 't pekelwoud;
Gy hebt my door uw hooningzeem bedroogen,
En met één kus, wel duizend voorgeloogen,
En nu ik eis, 't geen gy zo stout
My hebt belooft, is leeg te zyn de ziel der dingen.
Voorwaar een schoon bescheit, voor een verlieft ter doot;
Ach! had ik, hemel! nooit myn vinkje hooren zingen!
Ik was nog ongepeilt door 't touw van Damons loot!
Damon.
Myn bekertje! myn kelk! waar in ik alles goot,
Wat ik uit Bacchus kruik kon met myn lippen parssen,
Aan Ceres ryken dis, bied my, uw kriek, en karssen,
Of plant my, als een tulp, op 't bloembedt van uw schoot;
Want ziet, ik bot, ik kleur, en ben, als Damon plagt,
Toen gy zyn ranken eerst zaagt om u bouten sling'ren.
Wat is myn Daphne gul! hoe groeit haar arm! die ving'ren!
Die 'k meêr als Ambrosyn, en Jupyns Nectar agt.
Ach schorsjes van kaneel, met zuiker ingeleit!
Gy balszem heuveltjes van Tempes lustprieelen!
Neemt my myn zelven af! of ik zal u ontsteelen,
Dat korfje dat zo does het eeuwig ja woort zeit.
Die eerst gestadig riep: ei spreek my daar niet van;
Want 'k zal myn muur, nog wand van niemant laaten schild'ren
Die vat het kwastje zelfs (hoe kan een maagt verwild'ren!)
En doet met éénen sprong haar nagtslot in den ban.
Nu lodder niet, myn lief om 't slonk'ren van myn oog;
Uw digter maalt maar iets, op dat gy me zout maalen:
Wie zal de vreugde best van twee, in één bepaalen?
Als die het middelpunt kan treffen met zyn boog,
En 't peiltje mikken doet in d'afgrond der natuur.
Wat is myn Cloris zagt! wat is haar boezem teder!
Ik wert reets, die ik plagt, en vind ons beide weder
Een strengeling van lugt, van water, aard, en vuur.
NB. Dat hiet, beget, eerst Kermis bout
Jongens, zonder peper of zout.
In ons voorgaande papier is overal abusievelyk gedrukt voor Jokdhan, Johdahn.
Te Amsterdam, gedrukt voor den Auteur, en werden uitgegeven by Adam Lobé. 's Gravenhage, L. Berkoske. Delft, R. Boitet. Uitrecht, Besselingh. Alkmaar, van Beyeren, Dordrecht, van Braam. En verders in de Steeden by de Boekverkoopers. |
|