Logo DBNL
Oerloy der ewigher wijsheit (1938)

Oerloy der ewigher wijsheit

(1938)–Henricus Suso–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

20Waer om die Godlike wiisheit haer vriende in deser werelt 21so menichfoldelic laet quellen capitel ix.

23- Die discipel - Ghi siit gherechtich, nochtan willic mit u+ 24disputeren ende wille dese woirde tot / u spreken: wair omme is 25die wech des sondaren soe voerspodich ende wee hen die u gebode 26overgaen ende quat doen? Ghi hebse geplant ende si hebben hair 27wortelen uut gherect, si wassen ende bringen vrucht. Ten is gheen 28noet dat men die materie wederneme die menichvuldelike verschudt 29ende ondersocht is. Maer die menigerhande ende menichvuldeghe 30tribulacie willen hen van u, heere der werelt, croenachtelike beclaghen. 31God weet dat ic den menschen niet en leere om ghethoen miins 32zelfs. Oft is mine disputacie ieghen eneghen mensche? Ende niet 33meer om ene vermakinge / ende om ene vercoelinghe der hitten+

tekstkritische noten

1van eenre ghenederder herten, dat van siinre ioncheit tot nu 2ghequelt geweest hevet mit menigherande dogene. Oft wie eest 3die dese ofte deser ghelike niet gheleden en heeft, soude ghehebben 4connen mede dogen, alse ghi die uut dien dat ghi ghedoecht hebt 5gheleert hebt mededoeghen? Want also een die blint gheboren is, 6van verwen die hi noyt en sach onperfectelike disputeert, alsoe 7en mach die gene die nye tribulacie en hadde, alse een dies niet 8en weet niet volcoemeliken van tribulacien ordeelen. Ochte hoe+ 9mochten / die ghene geloven dier woninge zeker ende vast siin 10ende die roede Gods op hen niet en is, die haerre daghe in bliisceppen 11overdoen, in teederheden ghevoestert, in solaes opbracht, starc, 12gesont, salich, gheeert mit prelaturen, mit graden verheven, wel 13gheboren, welker binnenste vol vetheden siin ende hare beene vol 14morchs: hen die ydel maende hebben ende arbeidelike nachte, die 15vervult siin mit sericheden ende eenpaerleke in bitterheden siin, 16die van buten stride siin ende van binnen vrese, die ghenen opslach 17van enen oghe niet rusten en laet, dien de nacht die tot rusten 18gheeygent is word verwandelt in onrusten overmids / vrese die+ 19hen des nachts te voren coemt. Weerlike eere word van hen genomen, 20die glorie der werelt is hen te vergheefs, si worden versmaet ende 21mit confusien ghesaedt, si worden in een zegghinghe ende in een 22exempel ghegeven ende worden een verwerpinghe alre menschen 23tot nu. O hoe wel smakedet dien ghenen die des ghevoelde ende 24seide: het siin goede menschen, dien vele te voren coemt ochte si 25vele der quader menschen werke gedaen hadden ende het siin 26quade menschen, die alsoe seker siin alse oft si der goeder menschen 27werken hadden. Uwe minne schiint siin alse een vliegende booc, 28dat in den monden / zuete es alse honich ende in den lichame bitter,+ 29om den arbeit die na volgende is uwer minnen. Die litteren ende 30die eerste leringe der minnen dat is tribulacie ende onsalicheit. 31Die eerste pas der gheenre die tot u comen ende die eerste lesse 32die men hen leest ende die eerste handghichte ende iuwele uwer

tekstkritische noten

1minnen is dit: Sone die gaende siit tot den dienste Gods, staet 2in vresen ende bereid u siele tot becoringen, meer bat ter tribulacien 3ende ter onsalicheit, alsoe dat ghi alle die dage uws ridderscaps 4siit in vechtingen ende in stride ende dat de aventuere die ghi begheert 5u selden oft nemmermeer en ghevalt. / Dit en zegge ic van allen+ 6menschen niet. Ghi wet heere wie si siin, die ghi vercoren hebt 7tot alsoe vromen werke. Est dat si hen verbliden van gesontheden, 8starcheden ende scoenheden hairs lichamen, soe worden se menichvuldelike 9ghegheeselt ende beghinnen te hans af te nemene, ocht 10met uutghesochten castiinghen oft mit groeter ziecheit wordense 11bedruct ende bedwongen te quellene. Eest dat si gout hebben ocht 12zelver, soe comen dieve ende stelent, ocht dat zware is: gi afsniid 13hen oec die begeerte des gouds ende des zulvers. Eest oec dat si 14besittinge hebben alse lant ocht / wiinghaerd ochte olive bome:+ 15alse andere menschen schoen weder hebben soe wort dat hare mit 16hagele ende mit reghene verslegen. Heere wat zuldi hen gheven? 17Hert broet ende dunnen borne, dit is die conincleke spise die 18navolgende is sinen knechten. Vairt hi over die zee, hem coemt 19die wint ieghen. Eist dat hi hem bereid te lande te gaene, al hadt 20langen tiit scoen weder gheweest: alse dese, mocht ict seggen, 21onsaleghe minnare ten lichte coemt ende hem te gaene bereit, soe 22gaen op donker wolken ende die eerde word diep van reghene. 23Ocht hi wort ghepiint mit overtolligen reghene ochte van groter 24hetten/ochte van onghetemperder couden. Een selsen dinc ende+ 25dat alte zeere is te verwonderen. Alse nu en laten enen die muse 26niet slapen des nachts alse hi rusten zoude ende alst dach worden 27is bespottenne die wuwe ende die raven die ropen op hem alse 28ocht sien bespotten wouden. Ende weder hi zwiicht ocht lacht, 29het mestaet hem, al eest oec dat hi zwiicht ende enghene woirde 30en spreket. Eest datten yement wedersteet soe comense hem al 31over ende scerpen hair tonghen op hem alse te vermalediene ende 32alse honde eenen hase toe comen, alsoe comense over hem ende 33bassen op hem ende scorenne / ende verbitenne. Maer omme dat+ 34ic dat van uwer gracien segghe: wet dat si te zeggen pleghen: God 35mint die ghene dien haten ende haetse die hem minnen; hen gheeft

tekstkritische noten

1hi goet ende sinen minneren quaet. Ende dat noch meer is, nochtan 2dat ghi een gherecht rechter siit, soe voeddi dese wederpartie alse 3mi dunct, oft ghi veinset u ende zwiicht te male van uwen vrienden 4alse ochtes u niet en rochte. Aldus vervaert die gherechte ende 5nyement en sciinter om peinsen. Ende want die quade machtegher 6is dan die goede, daer omme doet men nu als men wileneer plach 7ongherechte ordeele. En beclaget dat niet / die minlike prophete+ 8daer hi seit: Waer omme en aensiedi niet die ghene die quaet 9doen? ende zwiicht alse die quade verslint den ghenen die gherechtigher 10es dan hi? Siet hi doet wel ende hi ontfaet malediccie. 11Na sinen vermoghene dient hi u ende die nideghe versmaedt siin 12leven. Van den overghangeren der wet wort hi besceerrent ende 13van hem zelven met dusentich castiinghen ghequelt. Ende dat 14noch zwaerre is dan dit: Die duvel die uutgaende is van uwen 15aenschine leit hem stricke overal waer hi hem bekeert. O hoeder 16der menschen, hoe condi dus menighe tribulacie in u vercorene 17verdraghen? / Ende wair om ziedi dese tribulacie ende deser+ 18ghelike ende ghiis niet en schiint roekende, noch helpen en wilt. 19Waerbi ic nu mit u spreken wille in der tribulacien miins geests 20ende in bitterheden miinre zielen. Ghi siit allene die aensiet den 21arbeit ende den rouwe ende wet dat ic niet van lichtheden maer 22van volheden der bitterheden miinre zielen dese woerde gheseit 23hebbe ende mit groten versuchtene miins herten ende van overvloedicheit 24miinre trane worde ic van minen scrivene belet.

25- Die wiisheit - Ghi siit een herde bloede riddere dien zoe 26seer dus/daneghe ieghenhede ververen. Noch en hebdi di sonden+ 27niet wederstaen tot uutstortinghe uws bloets, noch in dat dal 28der kempen ghevochten tot der doot toe. En sidi niet een man? 29Maer leider eer die tiit der temptacien coemt soe sidi sonderlinge 30stout ende coene ende in den tide der temptacien soe verveert 31ende versaecht u een herde cleine dinc. Een vrome ende een coene 32vechtere begeert tribulacie ende onsalicheit te viindene om hem 33mede te proevene. En glorieerde niet wel die ghene die seide: Ic 34wil gaerne glorieren in mine ziecheit. Want eest dat die striit niet 35voir en / gaet, soe en maecht gheene victorie siin. In tempeeste word+

tekstkritische noten

1die stierman bekent ende die riddere in den striit. Het is een behagele 2beroemlicheit alse men dat vernoy niet en gevoelt. Ghepinicheit 3in ieghenheden is proevinge der waerheit.

4- Die discipel - Ic en bint alleen niet die mi aldus van u beclage. 5Sonder getal esser die dus mit tribulacien bedruct siin ende in 6desen mit mi consenteren. Opdat ic u mit redenen niet verwinnen 7en mach, soe mach ic u verwinnen mit menichvuldicheden der 8getughen ende der orconden. En waert niet vele lichter te ghedoghene 9dat men / ons enewarf thoet of sloeghe, dan dat wi alle+ 10daghe om u gedoot worden? Ic en wil niet dat ghi mi ieghenwerpt 11ende andword dat wiit licht om onser zonden wil verdient hebben 12ende om dat wi onghehoersam gheweest hebben uwen geboden, 13want wi en siin alleene niet sundaren. Ende en siin de zonderen niet 14in groter overtollicheit ende uwe sonen in groten armoede? Ende 15en worden die gherechte niet ghepiint ende die ongherechte bloyen 16in die werelt?

17- Die wiisheit - Alsoe miin vader mi minde hebbe ic u ghemint. 18Die discipel en is niet meerre dan siin meester. Eest dat u / die+ 19werelt haet, zoe wit dat si mi voir u ghehaet heeft. U en is niet 20nuws ghesciet, daer ghi u om bedroeven moecht. Wi hebben van 21ghewoente dat wi onze uutvercorene die sterke ende manlike siin, 22mit temptacien proven. Alse u yet onghewoenleecs toe coemt soe 23clapdi zoe vele ende maect zoe menighe claghe ende behelpt u 24mit onwisen sentencien. Aensiet wie eest van minen uutvercornen 25die sonderlinge Gode behageden ende dese werelt overleden ende 26niet geproeft mit temptacien en waren? Ghi hebt wel gehoert hoe 27verduldich Job was ende wat hem ten lesten ghesciede van Gode.

28- Die discipel - Op dat ict mit oerlo/ve segghen mochte, zo+ 29hebbe ic nu dat ic hebben woude. Dit eest dat ic beweene ende 30clage ende dair ic om ute allen minen binnensten versuchte. Ic 31bidde u, hoert uwen knecht. Si segghen: hen en es ghene salicheit 32in sinen God, si siin te vergeefs die Gode dienen. Ende wair om? 33Si seggen: om die voerseide sake, dat die goede zoe menichvuldelike 34ghepiint worden ende seggen oec dat ghi daerom soe luttel vriende

tekstkritische noten

1hebt om dat ghi dustanich spel mit hen te sprekene pleecht. Ach 2mi onsalegen. Dat eest dat mi dic bitterleken hevet doen weenen 3ende in droefheit over droefheit heeft ghegeven: die geestelike 4scade ende verliesenesse miins arbeits / daer ic in te vergheefs+ 5gearbeit hebbe omme profiit miins evenskerstens. Want alse ic 6selke mit groten arbeide bekeert hebbe ende si wille hebben hair 7leven te beterne ende icse mit groten arbeide gebaert hebbe ende 8sachtelike op minen scouderen drage ende ic hen in haren iongen 9daghen melc der troestinghe ghegeven hebbe ende mi te male 10tot haren dienste gheve ende om haren wille ieghenhede verdragen 11hebbe, alse dan die dach coemt uwer ghewoenliker temptacien 12ende proevinghen ende si souden doer vier ende doer water 13worden geleit in rusten, soe kerense som achterwaert ende volgen 14weder den / duvel dien si ghelaten hadden ende segghen: dese+ 15redene is ons alte zwair, wie soudse moghen ghedraghen. Ende 16oec dat men ghemeenlike te segghene pleecht: het is alte zwair 17lange goet te sine. Ende aldus laten u die onsaleghe tot haren 18scaden ende te miinre onsalicheit laten si u ende gheven hen 19weder ten sonden.

20- Die wiisheit - Dustaneghe vraghen plegen te vragene die 21ghene die luttel gheloefs ende wiisheden hebben, die wanen dat 22die loene der heiligen, die hem niet ghegeven en wort dan in den 23ewigen levene, dat si dien hier ghecrighen zellen ende en weten 24die / verborghene oirdeele Godes niet ende die diepheit der wiisheit+ 25ende die conste Gods, ende dat God niet alse een mensche en 26siet, want die mensche siet ieghenwoerdige dinghen ane, maer 27God bekent eweghe ende toecoemende dinghe. Maer ghi die 28anders gheset siit in onze geestelike philosophie moet in eenre 29ander manieren op staen ende moet mit uwer gedachten overgaen 30alle sienlike dinge, want wat men siet siin tydelike dinghe ende 31dat men niet en siet siin ewege dinghe. Staet dan op van deser 32onsuvere delectacien der titelecker dinge ende doet op die oghen uwer 33gedachten ende aensiet wie ghi siit ende waer ghi henen selt, soe+ 34mogedi / redene van alle desen ontfaen. Ghi siit een spiegel der 35Godheit, omdat in u God principaleeker dan in enigher ander

tekstkritische noten

1creatuiren openbaer is. Ende ghi siit een beelde der Drievoudicheit, 2om dat dat beelde der Triniteit in u gheplant is, ende een exemplaer 3der ewicheit, omdat ghi u in der ewicheit sonder enege vlecke 4verbliden soudt. Ende alsoe alse ic in minen wesene sonder ynde 5bin, alsoe is die begheerte uwer zielen een afgront sonder ynde; 6hair te vervullene en wair alle die bliiscepe der werelt niet genoech, 7niet te meer dan ene druppe vervullen mochte die grote zee. 8Daerna seldi weder peinsen wair ghi siit, want ghi siit in dat / dal+ 9der tranen ende der onsalicheit ende in groter ellenden, dair die 10goede mitten quaden ghemingt ziin. Lachen wort hier mit rouwen 11gemenget ende dat leste der bliiscepe beveet de weeninghe. Dese werelt 12heeft van beginne hare minneren bedroghen, want si geloeft hen 13goet ende geeft hen dat quaet is ende des gheliics pleechse noch 14dagelics.


Vorige Volgende