Den wech des eeuwich levens
(1622)–Antonius Sucquet– Auteursrechtvrij
[pagina 819]
| |||||||||||
Het XVII. Capittel.
| |||||||||||
[pagina 820]
| |||||||||||
sten, ende tot haers ghelijcks: sy diende al-tijdt eenGa naar margenoot+ ander, tot alle dingen was sy gereedt met een ootmoedich ende seeghbaer gelaet, soo dat alle de geneGa naar margenoot+ die haer aen saghen, ghedwongen waren om d'ootmoedicheydtGa naar margenoot+ ende de suyverheydt te beherten. Ten vierden, als sy nu wiste datse houbaer was, op-getrocken wesende in haer ghebedt, soo wenschte sy, waer 't by al-dien datse der wet soude moeten onderworpen wesen, datse toch sonder haren maechdom te hinderen, eenen ootmoedigen ende verworpen bruydegom soude moghen hebben, den welcken sy soude mogen dienen: ghelijckse oock met der daedt ghedaen heeft, in alles ghehoorsaem zijnde: ende op datse haer selven niet en soude vereeren, soo heeftse de verholentheden van de mensch-wordinghe van den Sone Godts versweghen: maer als Godt hetGa naar margenoot+ selve aen de H. Elizabeth veropenbaert hadde, soo heeft sy 't al aen Godt almachtich beginnen toe te schrijven, ende hem groot te maken. Wt de selve oodtmoedicheydt in't hanteren met d'andere, gaf sy een ander altijt d'eerlijckste plaetse; sy voor-quam een-iegelijck met eere ende ghediensticheyt, ghelijck 't geschiet is al sy de H. Elizabeth besocht heeft: sy onderhielGa naar margenoot+ oock gheeren de wetten die de sondaers onder-worpen waren, gelijck van de suyveringhe. Ende door dien datse met haren Sone wasdom nam in ouderdom ende gratie voor Godt ende de menschen, soo heeftse oock na sijn gheboorte meerder ootmoedicheydt ende armoede te Bethleem, te Nazareth, ende in Egypten onderhouden: sy was gheern de Koningen, ende alle andere die onder hen waren onder-worpen, noch en wenschte niet te sitten noch aen de rechte, noch aen de slincke hant; maer na datse door dispensatie van haren Sone had konnen het ampt der Apostelen ende Priesteren bedienen, heeft sy liever in oodtmoedicheydt gehadt te dienen, dan door privilegie verheven te zijn. Ten laetsten, soo heeftse in de doodt onses Heeren ghestaen neffens het cruys, op datse deelachtich soude moghen wesen van 't spijt ende verwijt dat hem aen-ghedaen wert, ende om de pijnen ende smerten van haren Sone dieper in haer herte te drucken. Ende als sy na de hemelvaert ons Heeren met d'Apostelen den H. Geest | |||||||||||
[pagina 821]
| |||||||||||
was verwachtende, soo heeft hy haer oodtmoedelijck op de leechste plaetse ghestelt, ende sy heeft namaels met d'arme weduwen in alle oodtmoedichheydt haer leven over-ghebracht. Over-loopt nu den dach met haer, ende bemerckt alle hare vercken, by exempel, hoe datse haer ghedraghen heeft in't ghebedt, in hare kamer, door het huys, wandelende, met iemandt sprekende, etende, slapende, etc. Wt dese deughdt spruyt eene seer suyvere meyninghe, ende besiet eens hoe onvol-maeckt dat dickwijls uwe wercken zijn, by gebreck van dese deught. Sy en was niet ghehecht metter herten aen eenige creature, maer weder-stondt der sinnelijckheydt in alles, ende bekent dat dit het beletsel alleen is van de liefde Godts in u. Het 2. deel. Bemerckt ten eersten, hoe dat de H.Ga naar margenoot+ Maghet alle menschen toe-gedaen was, te weten uyter herten eensdeels om de gelijckenisse der nature, eens deels om datse het beelt Godts ende van haren Sone droeghen, ende dat sy waren sijn erf-genamen ghekocht door sijn dierbaer bloedt. BemercktGa naar margenoot+ met wat een affectie datse de goede menschen aenschoude, te weten, als ondersaten, vrienden ende kinderen die haer aen't cruys bevolen waren; noch daer en kan gheen moeder ghevonden worden, die hare kinderen in sulcker voeghen soude konnen beminnen, ghelijck syse beminde ende noch bemindt: sy was haer veel gelucx biedende als een alder-liefste Moeder, ende rekende haer-lieden goederen als oftse haer eyghen geweest hadden, ende keerde haer tot Godt, die de fonteyne van alle goedt was, ende sy bedanckte hem uyter herten. Maer ghelijck de liefde sorchvuldich is, siende dat de selve konde falieren, soo badt sy Godt den Vader, ende sijnen gebenedijden Sone uyt gantscher herten, segghende:Ga naar margenoot+ Onder-houdt doch, o Godt, het gene dat ghy in ons ghewrocht hebt, etc. Ten tweeden, siende eenighe quade menschen, soo heeft sy met eene pijnelijckheyt des herten, nochtans met eene soetherticheyt medelijden met haer ghehadt: sy keerde alle dingen in 't beste; sy verdroech het al verduldelijck, over-denckendeGa naar margenoot+ dat het selve haer soude konnen ghebeuren; sy bemindese, als die het beeldt Godts voerden; sy | |||||||||||
[pagina 822]
| |||||||||||
sachse aen, als de ghene die wandelde op den kante des af-grondts van der hellen, ghebonden met de banden der sonden, ende omringhelt met de duyvelen der hellen, ende sy dede haer beste om haer-lieden moedt te gheven, datse haer sterck souden houden ende niet vallen; ende ghekeert zijnde met eenen brandenden ijver tot Godt, wenschte sy met denGa naar margenoot+ H. Paulus verworpen te wesen; ende met Moyses uyt-ghevaeght te wesen uyt den boeck des levens, op dat de sondaren souden moghen in 't leven blijven, segghende: Over my kome, o mijnen Sone, dese vermaledijdinghe, weest doch ghenadich, weest ghenadich. Daer naer als sy konde, socht sy eenen anderen te trecken, ende profijtelijck te zijn met haer lieffelijc gelaet ende soete sprake: al-soo heeftse Magdalenam ontfanghen, ende Petrum naer dat hy ghevallen was, etc. Ten derden, als sy eenigenGa naar margenoot+ armen mensch sach, dien beminde sy op eene sonderlinghe maniere, als aen haren Sone ghelijck wesende: ghelijck de Koninghen plachten de kinderen van Konincklijcken stam gheboren meer te beminnen: met dese arme verkeerde sy lievere, volgende hier in haren Sone, die e herders, visschers ende armen riep, ende verkondichde het woort Godts: met de rijcke ende machtighe had sy groot medelijden, over-legghende dese woorden: Wee u-lieden, ghy die rijck zijt; ende hoe swaer is't den rijcken teGa naar margenoot+ komen in't rijcke van mijnen Sone! Sy was hare overste oock sonderlingh toe-ghedaen, ende over-sulcks bewees sy haer-lieden eene besondere eerbiedinge, sy was met eene groote liefde ende blijdschap, oock tot den minsten winck onderdanich, ghelijck sy ten eersten te kennen ghegheven heeft in de overste van den tempel, ende na-der-handt aen Ioseph: sy en dede niet-met-allen sonder hen-lieden goedt-duncken, soo veel als't moghelijck was, maer sy gaf haer welven teenemael over in den wille van Godt al-machtich, desen omhelsde sy uyt gantscher herten, met een groot betrouwen in Godt; ghelijcke klaerlijck bewesen heeft in de mensch-wordinghe, ende als sy heeft moet vlieden in Egypten, ende van daer weder-om heeft moeten keeren, etc. | |||||||||||
[pagina 823]
| |||||||||||
Het 3. deel. Tot alle gheschapen dingen was sy sooGa naar margenoot+ ghemoedt, datse niet en begheerde te vlieden oft te wenschen, dan voor soo weel als Godt sulcx begeerde, ende dat puerlijck streckte tot sijnder eeren; hier om was sy altijdt in alle ghevallen vrij ende gherust van herten: want sy en schreef niet-met-allen der creaturen toe, maer alleen der Goddelijcker voorsichticheydt, waer aen sy haer selven t'eenemael over-gaf, met een gherust ende onberoerlijck herte, wesende verheven boven alle menschelijcke veranderinghen; 't zy datter armoede in sijn gheboorte te lijden was, ballinghschap, oft vervolghinghe. Ten tweeden, bemerckt wat eene groote verstervingheGa naar margenoot+ der uytwendigher sinnen dat hier uyt spruytte, hoe datse schoude alle het gene dat dese konde vermaken. Sietse hier wandelen, spreken, wercken, bidden; ende bemerckt de seeghbaerheydt haerder ooghen, haer stil-swijgen, oft hare korte minnelijcke ende vredsame sprake. Want sy socht eene sake, ende in eene sake vondt sy het al. Och hoe salich is de siele, die de Koninghinne des hemels hier in soeckt naer te volgen! Ten laetsten, hier uyt quam voortsGa naar margenoot+ eene alder-suyverste liefde tot Godt, waer door sy buyten-sluytende alle ijdele verbeeldingen tot aller tijden, vlooch sonder eenich belet naer den hemel, anders niet begheerende dan den wille Godts, ende in haer selven vergaderende de krachten haerder siele, soo was sy altijdt inwendelijck vereenicht, ende in Godt ghehecht: sy en beminde niet dan Godt, gelijck als oft Godt, ende sy alleen in de gheheele wereldt gheweest hadden; soo t'huys als buyten, was sy altijdt met Godt bekommert, ende sy sagh gheduerichlijck ghelijck de Enghelen doen, het aensicht van Godt al-machtich, haer herte altijdts op-ghetrocken hebbende, (het welck alle Leeraers seggen te wesen een kort begrijp van de volmaecktheydt.) Bemerckt oock wat begheerten der liefden datse in de kindtsche jaren ons Salich-makers verweckt heeft, in Bethleem, in Egypten, in Nazareth, hoe datse hem om-helst, ghekust, ende allen lieffelijcken dienst bewesen heeft. Ten derden, bewerckt de Majesteyt ende verheventheydt van de H. Moeder Godts Maria, ende om dit beter te doen | |||||||||||
[pagina 824]
| |||||||||||
soo versiert eenen mensch den welcken naer het lichaem den alder-schoonsten ende den alder-volmaecktsten is,Ga naar margenoot+ dat hem naer de siele ende hare krachten oock niet en ghebreeckt, ende dat hy in deughden verre te boven gaet alle d'andere Heylighen t'samen: by exempel, in d'ootmoedicheydt den heylighen Franciscus, in liefde den H. Paulus; ende dat hy met soo grooten gratie begaeft soude wesen, dat hy hier door gheheelijck in Godt verandert soude worden, ende eene schoonheydt soude hebben, die alle de Enghelen ende Heyligen te boven gaet; hoe grootelijcks soudt ghy desen achten? Waer 't by aldien dat Godt al-machtich hier en-boven hem met alderley eeren soude willen vercieren, ende gantsch bekommert wesen om hem aldus te begaven, ende aen den selven alle dingen soude willen onder-worpen, hoe groot ende verheven soude desen wesen? Als ghy dit al overdacht sult hebben, soo weet dat ghy qualijck begonst hebt te begrijpen, ende te letten op den afgrondt van alle gratien, ende zee van alle schoonheydt, ende op den thresoor van alderley gaven, te weten, de H. Moeder Godts Maria, welcken tijtel van Moeder Godts, alle andere tijtelen verre te boven gaet: dus weet dat het Gode veel aenghenaemer is, dat ghy dese eert, dan alle de Enghelen ende Heyligen t'samen; ende dat dese alleen Gode aen-ghenamer is (want sy is de Moeder Godts) dan alle de andere t'samen, gelijck de mane boven alle d'andere sterren blinckt. Hierom draeght u-selven haer op: want is't dat Godt seght, dat het ghene 't welck aen sijnen alder-minsten gedaen wordt, hem ghedaen wordt, hoe veel te meer dat aen sijne alder-heylichste Moeder bewesen wordt. Ga naar margenoot+Bemerckt wat wel-daden dat ghy van de H. Maghedt ontfanghen hebt, ende al de ghene die u aengaen, ende siet datter byna niet een hoecxken in de wereldt ghevonden en wordt, al-waer sy in mirakelen niet uyt en schijnt. Over-leght wat de Heylighen van haer verkreghen hebben, ende hoe datse haer toe gedaen hebben gheweest, soo dat men met recht mach seggen, dat het een seker teecken is van onse verkiesinghe of Predestinatie haer sonderlingh toe-ghedaen te wesen. Bemerckt ten laetsten, | |||||||||||
[pagina 825]
| |||||||||||
hoe dat den H. Gheest de H. Kercke in-gheghevenGa naar margenoot+ heeft den dienst van Maria die meerder is, dan die men d'ander Heylighen bewijst, ghelijck het blijckt Ten eersten, in den Salve Regina: Ten tweeden, in de Kercken, Feest-daghen, Broederschappen ende heylige Ordenen, tot haerder eeren op-gherecht, in allen dienst, Missen, Ghetijden, Psalters, Roosen-kranskens, in het luyen van de kloecken drijmael daeghs, etc. | |||||||||||
Ghebedt tot de H. Maghedt.O Maria Koninghinne van hemel ende van aerde, ghy zijt de hope van die in u betrouwen, ende de toe-vlucht van alle allendige; en keert u niet af van my allendich mensch, (o moeder der bermherticheydt) van my, die betrouwe door uwe bermherticheydt uyt het ghetal der katijvighe ghestelt te worden onder uwe kinderen. VVant tot u als tot eene middelaresse, ende de arcke des Heeren, keeren hare ooghen alle de geneGa naar margenoot+ die daer woonen in den hemel ende onder d'aerde, de gene die ons volgen, ende al de ghene die oyt sullen gheboren worden. In u verblijden haer de Enghelen, de rechtveerdighe vinden glorie, ende de sondaren verghevenisse in der eeuwicheydt. V aen-sien met recht alle de creaturen, want door u, ende in u, ende uyt u, heeft de goedertieren handt van den alder-mogensten, het ghene dat hy gheschapen hadde, her-schapen. ick aldus betrouwende, o Moeder, goedertierenste Moeder, kome als tot mijne eenighe toevlucht: aen-hoort toch de gebeden van uwen dienaer: en-siet mijnen noodt, ende stiert mijne voeten in de paden uwer gheboden. Van der eeuwicheydt zijt ghy gheschickt, ende eer deGa naar margenoot+ aerde gheschapen vvierdt, op dat hy u tot sijne ooghen soude opheffen, die door de sonde ende andere allenden verdruckt lach, beschuldicht van de sonde, onsekere van sijne salicheydt, ende van een-ieghelijck verlaten; op dat in u, ende door u, den misdadighen verghevenisse soude vinden, den bedroefden troost, den verlaten sijnen toe-vlucht, den onvvijsen vvijsheyt, den sondaer | |||||||||||
[pagina 826]
| |||||||||||
rechtveerdicheydt, den rechtveerdighen en volherdicheydt. GhyGa naar margenoot+ zijt in der waerheydt de stadt der toe-vluchte, de havene der ghener die schip-brake lijden, ende troost van alle de ghene die in u haer betrouwen stellen. Ghy zijt de sterre der zee, wiens strale de gheheele wereldt verlicht, wiens licht blinckt boven in den hemel, ende daelt tot in de helle toe, door-lichtende oock de wereldt, ende ontstekende meer de herten dan de lichamen, onder-houdt de deughden, ende brenght te niete de sonden. Ghy zijt voorwaer de alder-schoonste sterre van dese grote zee, verheven, blinckende door verdiensten, verlichtende door exempelen. O mijne siele, de welcke weet dat ghy in den vloedt van dese wereldt, meer herwaerts ende derwaerts van de golven ende baren ghedreven wordt, dan dat ghy op der aerden wandelt, en keert tot gheender tijden uwen ooghen van het klaer-blinckende ghesterte des hemels, welck is de heylighe maghedt Maria, 't en zy dat ghy wilt loopen in uwe bedervenisse. 'T zy dat ghy op-gheheven wordt van de winden der bekoringhen, 't zy dat u gemoeten de steen-rotsen van tribulatien, aen-siet dese sterre, aen-roept Maria. Is't sake dat ghy ghedreven wordt van de baren der hooveerdicheydt, van de golven van eer-giericheydt, achter-klap, nijdicheyt, af-jonsticheydt; aenschout dese sterre, aen-roept Maria. Is't sake dat de gramschap; giericheyt, oft de bekoringe des vleeschs, het schipken uwer herten beroert hebben, worpt uwe oogen op Maria. Is't dat ghy verslagen zijnde door de grootheydt uwer sonden, beschaemt door de vuylheydt uwer ghemoet ende conscientie, vervaert door de grouwelijckheydt van het oordeel, beghint ghelijck te sincken in den afgrondt van de mistroosticheydt ende kleynmoedicheydt, denckt op Maria. In alle perijckelen, alle benautheyt, in alle tvvijffelachticheyt, denckt op Maria, aen-roept Maria. Datse niemermeer uyt uvven mondt en zy, noyt uyt u herte, ende op dat ghy door hare ghebeden mooght geholpen vvorden, en vergeet niet het exempel dat sy u ghegheven heeft in hare heylighe conversatie. Haer volgende en doolt ghy niet: haer aen-roepende en mistrout ghy niet. Als ghy van haer ghehouden vvort, en sult | |||||||||||
[pagina 827]
| |||||||||||
ghy niet vallen; als ghy van haer beschermt wordt, en hebt ghy niet te vreesen; van haer gheleydt zijnde, en sal het u niet verdrieten; als sy u ghenadich is, soo sult ghy voordt-gheraken: dus wordt ghy ghewaer in u selven, hoe dat met recht haren naem is Maria, dat is, sterre der zee. In der waerheydt ghy zijt, oGa naar margenoot+ H. Maghedt, d'alder-schoonste op-klimmende morghen-sterre, voor-bode van de toe-komende Sonne onsen Salich-maker, voorbode onser salicheydt. O salich ghesterte, der gener die daer sitten in de schaduwe van de doodt! Ghy zijt onse Vrouwe, want datGa naar margenoot+ beteeckent uwen naem, ende wy zijn uwe dienaren; ghy zijt de Koninghinne, vvy uvve ondersaten; ghy zijt de hope van de gheheele aerde, ghy zijt d'eere van onsen volcke, ghy zijt de glorie van Ierusalem. Veel dochteren hebben rijckdommen vergadert,Ga naar margenoot+ maer ghy hebtse al te boven ghegaen. Ghy hebt alleen, als een tvveede Esther Assuerum, Godt den hemelschen VaderGa naar margenoot+ versoent, ende hebt gratie ghevonden in sijne ooghen. Ghy alleen de waerachtige Iudith zijnde, hebt Holofernem den duyvel van der hellen overwonnen. VVeest ghedachtich, o Moeder, dat ghy om onsen 't vville, ende uyt ons verheven zijt ghevveest: ghy zijt onse suster, onse Moeder, gheheel schoon zijt ghy mijne vriendinne,Ga naar margenoot+ ende gheen smette en is in u, op dat als ghy gratie sult gevonden hebben by Godt, vvy oock, desgelijckx bermhertichheydt souden moghen vervverven door u, die onse moeder zijt, by den Vader der bermherticheydt, ende den Godt van alle vertroostinghe uwen Sone, onsen Verlosser. Hoe soudt ghy ons konnen vergheten, die uwe huys-ghenooten, ende van den huyse uwes Vaders zijn? Want den Koninck heeft u geleydt in sijnen wijn-kelder, ende heeft de liefde in u wel gheschickt, op dat, hoe dat ghy te meer verheven zijt boven de hemelen, ghy oock soo veel te meer soudt laten uyt-schijnen de stralen uwer bermherticheytGa naar margenoot+ op der aerden. VVant ghy zijt de Moeder der schoonder liefden, ende der vreesen, ende der kennissen, ende der heyligher hopen: in u is alle gratie des levens ende der deughdt. Met recht heb ick dan mijn ooghen tot u op-geheven, die daer woont in de hemelen, ende schickt alle dingen op der aerden. Ghy kont | |||||||||||
[pagina 828]
| |||||||||||
my helpen is't dat het u alsoo belieft: het is u al ghegheven van uwen sone, soo dat met recht aldus ghesproken heeft eenenGa naar margenoot+ uwen dienaer: aen uwen mondt hanght den troost der allendighen, de verlossinghe der ghevangenen, het vrij-laten der verdoemde, ende ten laetsten de salicheydt van alle. ick sie dan dieper in met wat eenen ijver van devotie hy heeft begheert dat wy u souden eeren, die de schoonheydt van de gheheele wereldtGa naar margenoot+ heeft willen stellen in u, o Maria, op dat wy souden bekennen, dat is't datter eenighe gratie, eenighe hope van salicheydt in ons is, dat het selve van u is uyt-vloeyende. Laet ons dan, o mijne siele, uyt het binnenste onser herten, ende met alle onse begeerten, alle eere bewijsen aen Maria; want soodanich is den wille van den ghenen die ons alle dinghen heeft begheeren te gheven door Maria, desen segh ick is sijne wille, maer tot onser bate. VVant dese moeder door hare goedertierenheydt, voor-siende in alles aen ons allendighe menschen, versoet onse bekoringhen, verweckt ons gheloove, versterckt onse hope, verdrijft ons mistrouwen,Ga naar margenoot+ verkloeckt onse kleynmoedicheydt. Dese Maghedt is den ghebaenden wech, waer door onsen Salich-maker tot onsGa naar margenoot+ ghekomen is, voordts-komende uyt haer gebenedijdt lichaem, als eenen bruydegom uyt sijn slaep-kamer. Dus gevonden hebbende den wech, o mijn siele, laet ons beneerstighen, om door den selven tot hem op te klimmen, den welcken door haer tot ons neder-ghedaelt is; laet ons door haer in sijn gratie gheraken, die door haer in onse allenden ghekomen is. Laet ons gratie soecken, ende dat door Maria; want die soeckt die sal vinden, ende en kan niet bedroghen vvorden. VVilt ghy eene voor-sprake hebben by Christum, o mijn siele? neemt uvve toe-vlucht tot Maria: den Sone en sal voor-vvaer niet vveygeren sijne Moeder te verhooren. Voordts al het ghene dat ghy vvilt op-dragen, vveest indachtich het selve aen Maria te bevelen, is't dat ghy niet en begheert verstooten te vvesen. Sy is de leer der sondaren, dit is, o Moeder, mijn alder-meest betrouvven; dit is alle oorsake van mijne hope. Dat hy stil-svvijghe van uvve bermherticheyt ende ghenade, o ghelucksalighe Maghedt, die ghevonden heeft dat hy | |||||||||||
[pagina 829]
| |||||||||||
in noodt zijnde, van u niet gheholpen en is gheweest. Het en is van den beghinne des vvereldts niet ghehoordt ghevveest, dat iemandt die sijne toe-vlucht tot uvve hulpe ghenomen ende u aen-beden heeft, van u verlaten is ghevveest. En verlaet my oockGa naar margenoot+ niet, o gebenedijde Maghedt, ende vvilt de selve gratie, die ghy in de ooghen van Godt al-machtich ghevonden hebt, aen de gheheele vvereldt veropenbaren, t'samen oock verlossinghe aen den misdadighen, ghenesinghe aen den krancken, sterckte ende vromicheydt aen den kleyn-hertighen, troost aen den bedruckten, hulpe ende bystandt aen den genen die in perijckel ghestelt zijn, Amen. | |||||||||||
Practijcken om de heylighe Maghedt te dienen.D'Eerste, by getal hebben de wel-daden die wy doorGa naar margenoot+ haer ontfangen hebben, ende hier door onderhouden in onse herten het vier van hare liefde, ende op hare feestdagen eene sonderlinghe ghedachtenisse hier af houden, ende eenighe bekentenisse van danckbaerheydt toonen. De tweede, uyt d'affectie, danckbaerheydt ende liefde,Ga naar margenoot+ sijnen naem doen schrijven in eenige Broederschap, ende hare weten onder-houden, ende eenighe verwilligen tot haren besonderen dienst, maer besonderlijck besorghen het op-rechten van hare Broederschappen, oft haren voort ganck beneerstigen. Het is voorwaer eene droevighe ende beklaghelijcke sake te sien, dat men hem laet voor-staen dat men vereert is, eenichsins gherekent te moghen worden van de huys-ghenooten van eenighen Prince, oft onder het ghetal der Schutters ende Schermers, etc. ende dat men iemandt qualijck daer toe kan brenghen, dat men hem stelle in het Broederschap oft de Sodaliteyt van onse lieve Vrouwe, dat men hem laet voor-staen eenighe moeyelijckheydt te wesen daer geen en is, ende al waer't datter eenighe ware, dese nochtans te vlieden, is een teecken dat wy luttel affectie hebben tot d'alder sekerste hulpe onser saligheydt. De derde, dick-wijls d'Engelsche groetenisse te lesen;Ga naar margenoot+ de H. H. Margareta van Hongherien, vallende op hare knien, las voor elck beeldt van onse L. Vrouwe datse vondt een Ave Maria: de H. Catharina van Senen, noch | |||||||||||
[pagina 830]
| |||||||||||
een kleyn kint wesende, dede het selve op elcken trappe in't besonder, ende sy boodt haer veel ghelucks datse de moeder Godts geworden was, in welck privilegie alle d'andere begrepen zijn. Hier om was't dat den H. Odila hem seer nederwaerts buychde in den lof-sanck Te Deum, als dit veersken uyt-ghesproken wierdt, Tu ad liberandum suscepturus hominem non horruisti Virginis uterum; ende iemandt soude dit konnen na-volghen, heymelijcken de aerde kussende. Ende al is t datmen des Engelsche groetenisse tot verscheyden eynden kan ghebruycken, nochtans aen-ghesien dat de H. Maghedt ende Moeder Godtz Maria, alleen alle ketterijen geplettert heeft in de gheheel wereldt, soo is 't gheraden de selve dick-wijls te stieren, om dese uyt te roepen, ende tot bescherminghe van de H. Kercke. Ga naar margenoot+Ten vierden, niet-met-allen beghinnen 't en zy dat wy haer, ende door haer, de eerstelinghen Gode op-ghedraghen hebben. Ga naar margenoot+Ten vijfden, 's morghens, 's avondts, ende 's middaechs als men de klocke klept, de selve Maghedt hem voor ooghen stellen, hare benedictie ende seghen vereysschen: want dien sy gebenedijdt, sal gebenedijdt wesen: ende haer als dan weder om tot eene patronersse ende voor-sprakersse verkiesen, door het Ghebedt, Heylighe Maria, etc. ende sijne beloften voor haer vernieuwen, is't dat men met de selve aen Godt verbonden is. Ga naar margenoot+Ten sesten, alle daghen drij dinghen tot haerder eeren doen. Ten eersten eenighe Ghebeden tot haerder eeren lesen, by exempel, de vijf Psalmen, de welcke beginnen van de selve letteren die haren naem maken, oft den Psaulter van den H. Bonaventura, oft de Ghetijden van ons L. Vrouw: haer groeten in't in-gaen ende het uyt-gaen van de kamer, oft van den huyse, oft wel als wy eenich van hare beelden ontmoeten: hare Litanien lesen voor eene salige doodt; den Magnificat, om haer alle gheluck te bieden van hare over-treffelijcke glorie ende weerdicheyt. Den Paus Paulus den vijfden heeft ghegheven hondert dagen af-laets, alle den ghenen die eenGa naar margenoot+ Ave Maria sullen lesen als sy de klock hooren slaen. Ten tweeden eenige verstervinghe doen, 'tzy lichamelijcke, 'tzy geestelijcke, op dat wy souden mogen na-volgen het exempel twelck de H. maghedt ons ghegeven heeft in | |||||||||||
[pagina 831]
| |||||||||||
hare heylighe conversatie, besonderlijck oock uyt roeyen alle leelijcke ende oneerlijcke beelden, ende Godtvruchtighe in de plaetse stellen. By na alle Godtvruchtige persoonen zijn ghewoon saterdaechs te vasten, ja in sommighe landen ghebruycken die alle menschen. Ten derden,Ga naar margenoot+ te doen eenige lichamelijcke oft gheestelijcke aelmoesse; eenige dochters ten houwelijck besteden, oft te helpen die haer willen begheven tot het kloosterlijck leven, is voor waer al prijsens weerdich, ghelijck oock is dickwijls te spreken van hare mirakelen, ende hoe dat men dese heylighe maghedt soude konnen dienen, ende oock openbaerlijck ghebruycken ende lesen het Roosen kransken, het welck een breeder handelinghe vereyscht, ende ick hier om kort te wesen voor-by gae, tot dat het den Heere anders sal voor sien. Ten sevensten, ick sal nochtans een woordeken hier byGa naar margenoot+ voeghen aen-gaende het lesen van het Roosen-hoeyken, te weten, dat hier in, gelijck in alle andere gebeden, eenighe bereydinge van noode is: Dus vernieut ten eersten, de ghedachtenisse van Godts teghenwoordicheydt: Ten tweeden, over-leght eenich misterie eenen korten tijdt. Ten eersten als ghy den Credo oft het geloove leest, verweckt in u een levendich geloove, daer na in de dry eerste groetenissen, hope, over-geven, ende liefde: In den Pater noster, ghelijck sommige doen, kondt ghy oock uwe meyninghe vernieuwen, oft wel groeten de wonden van onsen Salich-maker; ende leest daer na d'Engelsche Groetenisse, als oft de heylige Moeder al-daer tegenwoordich waer. Ghy kont oock dit doen met verscheyden Chooren der Heyligen by exempel, In het eerste thienken, met de Engelen: in het tweede, met de Patriarchen; in het derde, met de Apostelen; in het vierde, met de Martelaren; in het vijfde, met de Belijders; in 't seste, met de Maeghden. Daer zijnder sommige die in elck misterie, door haer, als door eene alder beste Moeder, begheeren eenighe deughdt ende leenen ghelijck de selve van haer: ende als sy segghen: Weest ghegroet, voeghen sy daer met der herten by, alder-oodtmoedichste. De misteren worden ghemeynelijck des navolghende ghegheven: | |||||||||||
De blijde.Ga naar margenoot+
| |||||||||||
[pagina 832]
| |||||||||||
| |||||||||||
De droeve.
| |||||||||||
De glorieuse.
|
|