Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Aen-merckinghe op het III. beeldt.
Bereydt uwe siele voor het Ghebedt.

Aen-gesien dat het [A] Gebedt een t' samen-sprekinge met Godt is, soo begeeft u daer toe met alle neersticheyt, ende denckt dat [B] Godt u tegenwoordich is; noch en [C] laet het niet achter om eenige [D] wereldtsche bekommeringe. Maer voor al [E] onder soeckt uwe conscientie, verfoeyt de [F] sonde, wiens pauwen-hooft beteeckent hooveerdicheydt; den watersuchtighen buyt giericheyt; d'onbeschaemde stinckende bocks voeten, begheerlijckheydt des vleeschs; den scorpioens steert, 't fenijn der sonde; ende het doodts hoofdt, den loon der sonde. Voeght by het Gebedt [G] vasten ende [H] aelmoessen; volght uwen [I] heyligen Enghel; bereydt u+ herte door [K] stil-swijghen, [L] eenicheydt, ende lesen van goede boecken Verwect [M] hope, ende stiert u [N] Gebedt ('t welck is als 't sweerdt van Godts woordt, ontstekende ons herte) tot Godts eere, om uwe [O] sonden t' over-winnen, ende om te verkrijgende [P] deughdt, die staet neffens Godt met vleughelen: Wantse de siele van aerdtsche saken op-heft: ghewapent, wantse onverwinnelijck is; ende door het cruys komtse tot de kroone. Dese wilt ootmoedelijc versoecken, ende bidden voor den throon Godts, ghelijck eenen [Q] misdadigen, oft eenen armen bedelaer, oft wel als een bruydt. Dese bereydinghe heeft [R] Moyses ons geleert.



illustratie
III 3


Van de bereydinghe tot het Ghebedt, besonderlijck tot de meditatie

HEt is eene vermaninghe van den Wijsen-man:+ Maeckt uwe siele gereedt voor het ghebedt, op+ dat ghy niet en zijt, als eenen mensch, die Godt tenteert; desen tenteert Godt, die hem laet voorstaen dat hy sonder eenighe bereydinghe, in 't ghebedt sijne sinnen sal konnen vergadert ende aendachtich houden.

Dese bereydinge is tweederley, D'eerste, die van+ langher handt gheschiedt, ende d'andere die recht te voren gedaen wordt. Tot d'eerste mach gebrocht worden, ten eersten, dat men alle onnodige sorchvuldicheyt wech worpe; want de sorchvuldicheden+ zijn als doornen, seght de heyligen Bernardus, die de siele in de meditatie steken ende moeyelijck vallen, ende maken ons onbequaem om de Goddelijcke in-spraken t' ontfanghen. Ende het is ontwijfelijck eene groote on-eere, dat men met dese soo seer bekommert is, dat als Godt al-machtich voor de deure klopt, ende gheweerdicht hem met ons te spreken, den selven moet staen verbeyden, om onse sotte bekommeringhen, die van gheender weerden en zijn. Hierom hebben de kinderen van Israel een gebodt+ ontfanghen van haer te vertrecken in de woestijne, eer sy Gode op den berch offerhande souden mogen op-draghen; op datse ontlast zijnde van alle tijdelijcke bekommeringhen, haer te beter tot Goddelijcke saken souden begheven. Want ghelijck Cassianus+ ghetuyght, die op-klimmen van verworpen ende aerdtsche wercken ende ghedachten, ende haer vertrecken in het hoochste van den berch des eenichheydts, die aen-schouwen alleen de Godtheydt met reyne ende suyvere ooghen.

Bemerckt dan ende over-leght uwe bekommeringhen,+ ende bedeylt de selve met andere, soo veel als ghy kont ende mooght: ghelijck wy lesen dat Moyses gedaen heeft door den raet van sijnen schoon-vader. Pharao heeft hier voor-tijts het uyt-verkoren volck+ van Godt al-machtich soecken besich te houden met het handt-werck van pot-aerde, back-steenen, ende

kaf te vergaderen, het selve soeckt den duyvel van der hellen nu oock te doen; maer sijn bedroch ontdeckt hebbende, moeten wy gaen, daer Godt de siele, ende oock de siele Godt is nopende, met dese+ woorden: Komt mijne alder-liefste, laet ons uytgaen in 't velt, laet ons vroech op-staen tot den wijngaerdt.

Ten tweeden, het is seer profijtelijck aen den genen die hem tot het ghebedt wil begeven, in 't korte+ sijne conscientie te onder-soecken, ende in sy-selven te verwecken leet-wesen van sijne sonden, ende ootmoedelijck Godt bidden dat wy hem souden moghen+ komen te spreken: want den lof en is niet schoon in den mondt des sondaers; Ende seer wel+ den Psalmist seght: Hebbe ick boosheydt ghesien in mijn herte, soo en sal my den Heere niet verhooren.+ Maer is't sake dat ons herte ons niet en wroeght, soo hebben wy betrouwen aen Godt. Want met wat betrouwen sal den sondaer sijne handen, noch bebloedt zijnde door de menichte sijnder sonden, derren op-heffen tot Godt den hemelschen Vader, ende Godts vijandt zijnde, sal hem verstouten, om hulpe, bijstand, ende kostelijcke gaven van hem te begheeren?

+Ten derden, naer het ghene dat den Enghel Tobias geleert heeft: Goedt is het ghebedt, versaemt met vasten ende aelmoessen; sal het profijtelijck wesen, de selve oft lichamelijcke, oft gheestelijcke te doen; by exempel, bidden dat sijn ghebedt, sijnen even-naesten te stade soude mogen komen, ende het selve aen de goedtheyt Godts voor haer-lieden opdragen, oft naer den raedt die den H. Chrysostomus+ gheeft, dat de Christenen een kofferken t'huys ghereedt souden hebben, al-waer sy voor het ghebedt, eene aelmoesse in moghen worpen. Is't sake dat ghy oock eenighe verstervinghe, de welcke onder den naem van het vasten begrepen wordt, te werck wilt stellen, sult ghy alsoo u ghebedt veel aen-ghenamer maken.

Ten vierden, men moet sijne tonghe bedwingen van ijdelen klap, ende een vertrouwen verwecken+ tot Godt, want in stil-swijghen, ende in de hope sal uwe sterckheydt zijn. De hope ende het betrou-

wen is noodtsakelijck, dat wy sonder haer niet-met-allen en konnen verkrijgen, ende de selve hebbende, alle dingen konnen verwerven. Moocht ghy ghelooven, secht ons de Waerheydt selve, alle dinghen zijn moghelijck den gheloovenden. D'andere+ bereydinghe, ende die wat naerder komt, is, dat+ men met eene goede ende op-rechte meyninge hem tot het ghebedt begheeft, het welck niet en geschiet als men hem daer toe begeeft om gheestelijcke vertroostingen te ghenieten, ende sijn verstandt te vervullen met veelderley devote ende geleerde bemerckinghen; maer om Godt alle eere te bewijsen, ende te komen tot de deughdt, ende een heylich leven. Dus moeten wy dit wel gade slaen, hoe dat wy onse fauten door het ghebedt souden moghen af-legghen ende verwinnen, bijsonder die ons in den wech der deuchden alder-moeyelijckste vallen. Want wy moeten ons laten voor-staen, dat wy worstelaers met den Patriarch Iacob zijn, in het ghebedt, op+ dat ons den Heere ghebenedije, ende de zenuwe van de dye onser quader begheerlijckheydt soude moghen verdort worden. Ende boven al, soo moeten+ wy ons ghebedt alder-meest stieren tot de deughdt, die ons alder-noodtsakelijckste is, ende teghen de faute, gelijck ick gheseydt heb, de welcke ons in den wech Godts alder-meest belet. Want dese als de principaelste over-wonnen zijnde, sullen d'andere van selfs te niet gaen, ende lichtelijck verwonnen worden. Wy en moeten hier om d'oeffeninghe van andere deughden, als dit soo ghelegen is, niet achter-laten. Maer ghy sult my vraghen: Hoe sal ick uyt alle materie eenighe hulpe trecken, om de deughdt die ick voor ghenomen heb, om my in te oeffenen, te verkrijgen, ende de faute die haer teghen is, uyt te roeyen? Ick antwoorde hier op, dat alsoo haest, als in ons eenighe devote affectie sterckelijck verweckt is, soo kan-men uyt alle materie lichtelijck trecken, het gene dat hier toe dient, ghelijck P. Puente, in de aen-leydinghe tot de meditatie §. 4. seer wel bewijst.

Hier toe mach oock dienen, dat men den persoon, oft affectie aen-neemt, 't zy van eenen misdadigen, van eenen bedelaer, oft ten laetsten van eene bruyt,

naer d'affectie die wy in ons begeeren te verwecken oft te vermeerderen. Ende dit bewijst den S. Ignatius in het boecksken van sijne oeffeningen, hier toe grootelijcks te dienen.

+Maer op dat het herte, het welck door verscheyden bekommeringhen verstroyt is gheweest, tot sy-selven kome, sal seer profijtelijck wesen t' over-lesen de materie van de meditatie, oft wel van eenighen geestelijcken boeck. Want het lesen is ghelijck eenen trap, om tot de meditatie, oft het ghebedt op te klimmen.

+Ten laetsten soo wordt den ghenen, die hem tot bidden wil begheven d'eenicheyt seer aen-gepresen van onsen Salich-maker soo door sijne woorden, als door sijn exempel: Want aldus spreeckt hy by+ den H. Mattheus in't 6. Maer als ghy bidt, soo gaet binnen uwe slaep-kamer, ende met gesloten deuren soo bidt uwen Vader. Ten laetsten sy-selven stellen in de teghen-woordicheydt van Godt, ende gheheel sijn hemelsch heyr, aldaer gheleyt zijnde van sijnen+ goeden Engel; Ende mach wel ghehouden worden voor een van de principaelste belijdingen, daer men den alder-meesten troost ende vrucht sal konnen uyt genieten. Waer af den H. Bernardus aldus spreect:+ Wat moet hy anders dencken, die hem begheeft tot het ghebedt, dan het gene dat den Propheet seght: Ick sal door-gaen tot de plaetse des wonderlijcken tabernakels, tot den huyse Godts? want wy behooren voorwaer ten tijden van het gebedt in te treden in het paleys van den hemelschen Koninck, dat paleys (segghe ick) al-waer den Koninck der Koninghen sit in een Konincklijcke stoel vol sterren, omringelt met eene ontallijcke, ende onsprekelijcke menichte van H. Enghelen. Soo dat den ghenen, die dit ghesien heeft, gheen meerder ghetal en heeft+ konnen vinden, duysentich duysenden, seght hy dienden hem, ende thien-werf duysent-mael hondertich duysenden, stonden neffens hem: Met wat eene eerbiedinge, vreese ende oodtmoedicheyt, behoort dan al-daer te komen een verworpen dierken kruypende uyt het morasch van sijne vuylicheden. Moeten wy niet al bevende, sorgh vuldichlijck, ende met eene alder-grootste aen-dachticheyt komen in de tegen-

woordicheyt van de Goddelijcke Majesteyt, van de heylige Engelen, in de vergaderinge van de rechtveerdige, wy die anders niet en zijn dan verworpen ende ellendighe creaturen? Hierom seght den selven H. Bernardus, al is 't dat Godt alomme is, in den hemel moet hy nochtans aen beden worden, ende daer moeten wy hem ons voor oogen stellen te wesen ten tijden van het ghebedt, etc.

Meditatie
Hoe dat wy het Ghebedt wel, ende eer-biedelijck sullen beghinnen.

Het bereydende Ghebedt, als voren, in het 1. Cap.

 

HEt 1. voor-bereydtsel is, de voor-stellinghe van de+ plaetse, waer door d'imaginatie in de materie die wy voor handen hebben, soude mogen by een vergadert blijven; de welcke daer in gheleghen is, dat wy in de mysterien, die wy nemen t' overpeysen, ons laten voor-staen dat de sake voor ons, oft in ons herte gheschiedt, ende dit met de selve om-standicheydt, soo die eertijdts waerachtich gheschiedt is: op dat de siele meer in, dan buyten haer zelve zy. Men moet hem oock dickwijls) het welck hier seer wel te passe komt, stellen met sijnen Heylighen Engel in de tegen-woordicheyt van Godt almachtich.

Het 2. voor-bereydsel. Van Godt oodtmoedelijck gratie versoecken om wel te moghen bidden, dat is, te moghen vol-brenghen een werck van alder-grootste ende alder-profijtelijckste weerde. Ende dit is van noode voor elcke meditatie.

Het 1. point. Overleght dese woorden van den Wijsen man: Voor 't gebedt soo bereyt uwe siele, ende en+ wilt niet zijn als eenen mensch, die Godt temteert.+ Want hy temteert Godt, ende verweckt hem tot gramschap, die gekomen zijnde om hem te versoenen, even-wel sonder bereydinge hem tot het gebedt begheeft, oft de selve on-achtsaemlijck vol-brenght. Hier om neemt voor u, eer ghy tot het ghebedt gaet, wat dat ghy doen wilt, oft bidden, oft Godt temteren. Want is't sake, dat ghy dit werck onachtsaemlijck vol-brenght, wat doe ghy anders; dan Godt

tot gramschap verwecken, tot wien ghy waert gekomen om te versoenen?

Bemerct ten tweeden, hoe u eerstelijck, sorghvuldelijck, ende hoe veel tijdts dat ghy soudt besteden, om u proces aen te gheven den Rechter, op dat ghy soudt, oft van eenich mis-daet ontslaghen worden, oft wel eenen voet aerde bekomen; en dunckt u niet dat ghy in het ghebedt u selven ghereedt behoort te maken om in de teghen-woordicheydt van den oppersten Rechter, ende sijnen raedt, van d'eeuwighe straffe, oft voor den eeuwighen loon te gaen procederen, ende om al het ghene dat u noodtsakelijck is te verkrijgen? Ende moghelijck sult ghy bevinden dat ghy die in het spelen wacker ende vlijtich zijt, hier in slap ende slaperachtich sult wesen.

Bemerct ten derden, waer uyt dat dese oneere die wy het gebedt aendoen, haren oorspronck neemt, ende ghy sult ten eersten bevinden dat het komt door dien dat wy andere dingen meer achten, ende over-sulck daer na verlanghen, als oft sy ons profijtelijcke, noodtsakelijcker ende behagelijcker waren, dan het gebedt; daer nochtans niet gevonden en wort, dat+ profijtelijcke, noot-sakelijcker ende genoegelijcker is. De nootsakelijckheyt wordt hier door bewesen, over-midts dat wy sonder Godt niet en vermogen; het welck ghy neerstelijck gade moet slaen. Ende door het ghebedt verkrijghen wy lichtelijcken de dingen die ons noodtsakelijck zijn, tot het gene dat ons te doen staet. Want wat isser sekerder ende lichter, dan het gene dat ons de waerheyt selfs met dese woorden+ te kennen gheeft. Alle dingen die ghy biddende begeert, geloovet dat ghy die ontfanghen sult, ende die sullen u gebeuren; Ende ghelijckerwijs het noodeloos is, soo den Konincklijcken Propheet David seght, dat de ghene die lesen wil, voor den dach ende lichte op-stae; alsoo die 't licht belet, belet met eenen oock het lesen, ende alle dusdanighe oeffeninghen, waer toe ons het licht noodtsakelijck is: soo dat de ghene die onder het ghebedt iet anders ter handen treckt dan dat het gebedt aengaet, die beneemt sy-selven oock 1. het licht, krachten ende sterckten, dat is, de gratie, de welcke nochtans voor al nootsakelijc is, om iet uyt te rechten. Ende hoe hy met meer-

dere sorghvuldicheyt ende anghst denct van de toekomende dingen, hoe hy oock meer belet den goeden voortganck van sijne sake, door dese verkeerde, ende dwase neersticheyt. Ende hoe groote profijten datter uyt het ghebedt spruyten, kan men hier uyt lichtelijc bemercken; dat hier door den mensch met Godt al-machtich die den eersten oorspronck is van alle saken, als-dan geheelijck versaemt, ende in sulcker voeghen Godes bequaem instrument ghemaect wordt, ende daer-en-boven, (het ghene dat de ghenoechte aen-gaet) vereenight wordt met de fonteyne van alle goederen, waer uyt hy waer-achtighe wel-lusten ende ghenoechten soude konnen scheppen, als het hem belieft.

Het 2. point. Bemerct, dat men eenige irreverentie+ oft oneer kan doen, soo in het gebedt, als in het aenkomen, als oock in het af-scheyden van het selve.

Dit gheschiedt in't aen-komen, Ten eersten, in 't+ uyt-stellen, als men sonder wettelijcke oorsake ende redene andere bekommeringen voorstelt: het welck soo veel is, als oft men eenen Koninck die ons soect te spreken, ja dat meer is, voor onse deure tot dien eynde staet kloppende soude versmaden, ende hem niet weerdighen ghehoor te gheven, maer alleenlijck (naer dat men een ghespuys van menschen, lanck ende breedt ghehoort heeft) den Koninck dan met korte woorden soude aen-spreken: oft ghelijck als daer eene sake van grooter gewichte voor handen waer daermen spreken soude van alle onse inkomsten oft middelen, even wel besich waer met vlieghen te vanghen, oft met sandekens te tellen: Overleght hoe schandige sake dat dit soude wesen.

Ten tweeden, het is oock een on-weerdichheydt,+ de bereydinghe soo lichtelijck te veronachtsamen, als oft daer eene sake van geender weerde op handen waer, daerse nochtans van groote ghewichte is. Dus over-denckt wat bereydinghe dat ghy ghewoon zijt voor het ghebedt te ghebruycken, ende hoedanighe bereedtselen dat se plachten te werck te stellen, die eenen stervelijcken Koninck moeten aenspreken; hoe dat hem eenen Predicant ghereedt maeckt, oft iemant anders, die in de vergaderinge

van eenighe treffelijcke persoonen sijne sententie ende meyninghe te voor-schijn moet brenghen.

+De bereydinghe, die alder-noodtsakelijckste is tot het gebedt, is dese: Ten eersten sijn herte on-bekommert van alle verstroytheden tot het ghebedt brenghen, ende hier om moet men alle quade gheneghelijcheden sorghvuldelijck versterven, onnoodige bekommeringhen aen d'eene sijde stellen, ende met een heylich betrouwen Gode alle dingen t'eenemael soo langh bevelen. Want men kan dit in gheender manieren beter vervoorderen, als Godt neerstelijck biddende, sonder den welcken wy niet met allen en vermoghen, ende die alle dinghen werckt in alle menschen. Ten tweeden een berou verwecken van sijne sonden, nadat men sijne consciencie sal ondersocht+ hebben; de wijl wy wel weten dat Godt de sondaers niet en verhoort: want wat vijant Godts die na veel spijt ende leet Godt aen-ghedaen, noch niet versoent zijnde, soude derren groote saken van Godt eyschen, 't en zy dat hy wil toonen t'eenemael on-beschaemt, ende on-beleeft te zijn? Ten derden, men moet sy-selven tot het ghebedt ghereet maken, met vasten, aelmoessen, stil-swijgen ende betrouwen.+ Want den Propheet seght: In stil-swijgen, ende in+ de hope sal uwe sterckheydt zijn: ende Tobias seght tot den Enghel: Het ghebedt is goedt, met vasten,+ ende aelmoessen. Ende Christus onsen Salich-maker, seght: Alle dingen, die ghy biddende begheert, gheloovet, dat ghy die ontfanghen sult, ende die sullen u+ gebeuren. Ende den H. Iacobus sijnen meester volgende, seght; Is 't sake dat iemant van u-lieden wijsheydt behoeft, die begeere die van Godt in't geloof niet twijfelende, want de gene die twijfelt, en moet hem niet laten duncken, dat hy iet onfangen sal van den Heere. Ten vierden, moet men in stilte sijn herte aftrecken door het lesen van Godtvruchtige saken, ende men moet over-leggen, wat foute dat wy meest moeten over-winnen, ende tot wat deught dat wy in het gebedt behooren te trachten; Ten laetsten, als oft ghy met uwen Engel sout moeten voort komen voor Godt al-machtich ende gheheel sijn Hemelsch heyr, soo neemt aen den persoon, oft van eenen misdadigen, oft van eenen armen mensch, oft van eene

bruydt. Ende wy bevinden dat dit veel menschen seer profijtich ende salich is gheweest.

Het 3. point. Aensiet ten eersten de chooren der Heyligen,+ ende der Enghelen voor het aenschijn Godts schudden ende beven, ende hoe datter tot sijnen dienst duysentich duysent ghereedt staen, ende moghelijck ghy, eylaes! een arm wormken vander aerden, ende eenen domp die maer eenen ooghen-blick en duert, sult voor sijn aenschijn noch lichtveerdich derren lacchen, ende als ghy met Godt moet spreken, sult met alle de werelt klappen: soo doende, als ghy gaet om u selven te verschoonen, soo vererghert ghy uwe saken. Ten tweeden, aenmerckt de macht van Godt almachtich die met dry vingeren de geheele wereldt bewaert, ende draghet al door 't woordt sijnder kracht, ende siet hoe onweerdighe, ende onbetamelijcke sake dat het is, dat den mensch dickwijls met minder eerbiedinge met Godt handelt, dan hy met den slechsten ende verworpensten mensche soude doen. Soo dat seer wel, eenen Heydenschen Philosooph+ ons vermaent heeft: Spreeckt in sulcker voeghen met Godt, als oft het de menschen hoorden; ende handelt alsoo met de menschen, als oft u Godt aenhoorde.

Ghebedt om een eerbiedinghe in 't ghebedt te verwerven.

O Machtighen Godt, ick vvete ende kenne, dat ghy hier+ ende al-omme tegen-vvoordich zijt, ende dat uvve macht oneyndelijck is, voor vvien alle krachten beven, ende de kinderen Godes verblijden: met vvat eene oodtmoedicheydt behoore ick te komen in uvve Goddelijcke teghen-vvordicheyt, die anders+ niet en ben dan asschen ende stof der aerden? met vvat eene danckbaerheyt voor u; die my van niet gemaect ende geschapen, ende daer-en-boven door het dierbaer bloedt van uvven eenigen Sone verlost hebt, ende my ontallijcke andere vvel-daden, alle mijn leven lanck ghedaen hebt? Ende ick heb niet te min ghesondight boven het getal van de sandekens der zee, ende en ben niet vveerdich te komen in uvve Goddelijcke teghen-vvoordich-

heydt. Maer waer sal ick my keeren, als ick my van u keere? Ick sal my verstouten te komen tot u, die zijt eenen Vader der bermherticheydt, ende eenen Godt van alle vertroostinghe, ende sal+ segghen; Vader, ick en ben nu niet weerdich, ghenoemt te worden uwen Sone, maer maeckt my een van uwe huerlingen. Ick+ wete wel, dat met recht in de Vierschare van u Konincklijck paleys door oorsake van mijne on-tallijcke sonden, het vonnis van d'eeuwige doodt over my gestreken is; maer ick kome, o mijnen Godt, om u Goddelijck aenschijn de versoenen. Verleent my doch+ door het bloedt van uwen Sone, dat mijn ghebedt my niet gherekent en worde tot sonde, ende en verworpt my tot gheender tijden van u aenschijn. Ick stelle alle mijn betrouwen in u, ende ick bevelet u al, op dat mijn ghebedt ende alle dat my aen-gaet, als eenen soeten reuck-offer ghestiert mach worden in uwen teghen-woordicheydt, ende dat op my af-dale, uwe Goddelijcke bermherticheydt, waer door ick soude oprechtelijcken moghen vol-brenghen het ghene dat ghy van my vereyscht; maer voor allen dat ick mijn ghebedt mach stieren tot uwer eeren, ende met u vereenight mach wesen, o mijnen Heer ende Godt, van wien, in wien, ende door wien alle dingen staen ende onderhouden worden: ghy zijt al het ghene, dat ick hebbe oft begheere te hebben. Verre zy van my, dat ick voordt-aen, als ghy my noyt om met u te spreken, ende voor de deure mijnder herten staet ende klopt, u soude versmaden door eenighe wereldsche bekommeringhen; dat ick ongherust, ende haestich soude zijn, als ick dese sake moet aenvechten die alder profijtelijckste, ende van seer grooten ghewichte is, daer ick in andere saken, maenden+ ende jaren placht te besteden. Siet ick kome tot u, om u oprechtelijck een ghebroken ende oodtmoedich herte op te draghen, welck ghy niet en placht te versmaden; want ick versekert ben van het ghene dat ghy my belooft hebt, te weten, dat ghy gheven sult aen den gheenen die't begheert; te gemoete sult komen die u soeckt, open sult doen, den ghenen die klopt, ende my sult verleenen, dat ick mijne boosheden ende fauten sal moghen over-

winnen N. besonderlijck, is't dat mijn ghebedt versaemt zy met vasten, ende aelmoessen. O Heere, die alleen machtich zijt van onreyn reyn te maken, den ghenen die van onsuyveren sade ontfanghen is, suyvert mijn herte, ende mijne lippen, datse haer moghen verheugen als ick uwe lof-sanghen sal singhen, het welck ick verhope te doen met uwe Heyligen, ende uytverkoren in der eeuwicheydt, ghesterckt zijnde, door uwe gratie. Amen.

Practijcke van de bereydinghe tot het ghebedt, ende van het herdencken oft recollectie naer het selve.

TEn eersten, soo moet-men daechs te voren sijne bekommeringen soo veel als't moghelijck is schicken, ende voor al een sekere ure kiesen, in de welcke wy het H. Sacrificie van de Misse hooren. Dit seght den H. Ignatius grootelijcks te helpen tot de gerusticheyt des herten, ende voordt-ganck in den gheest,

Ten tweeden, eer men hem tot ruste begheeft, moetmen+ sijn herte besig houden met lesen van eenige Godt-vruchtige boecken, ende hier na oock sijne ghedachten, ende affectien daer mede bekommeren, denckende datmen by het cruys, oft in de tegen-woordicheydt Godts oft van de H. Drij-vuldicheydt is, oft op de plaetse is, daer het mysterie, dat men daechs daer na moet mediteren, gheschiedt is. Ende dit dient tot het ghene, dat aen gaet de voor-stellinghe der plaetse.

Ten derden, eenige aelmoesse, ten minsten geestelijcke, ende eenige verstervinge schicken te doen; op datter geenen dach en passere, die sonder dese goede oeffeninghen voor by gae. Daeghs daer naer 's morgens ende soo dickwijls alsmen bidden moet; Ten eersten alle bekommeringhen aen d'eene sijde stellen, ende de selve Gode teenemael bevelen, ja die door het gebedt vervoorderen. Ten tweeden, verwecken in sy-selven berouw ende leet-wesen. Ten derden, sy-selven eenich seker eynde voor-stellen, in het gebedt, ende vernieuwen eenen puere meyninge. Ten vierden, sy-selven Godt ende sijnen H. Enghel voor ooghen stellen, ende verwecken eene groote eer-biedinge, om ootmoedelijck te mogen spreken met sijne Goddelijcke Ma-

jesteyt, ende verwecken, gheloove, hope ende liefde, met drijmael totter aerden te knielen, is't sake dat de plaetse sulcks toe-laet.

Als het gebedt volbracht is: moetmen eer-weerdelijck van daer scheyden, onder-soecken de fauten die wy daer in souden mogen ghedaen hebben ende oodtmoedelijck daer af vergevenisse bidden; ende Godt bedancken van de wel-daden die hy ons bewesen heeft; sijn goedt voornemen vernieuwen, ende de gedachtenisse der selve door den dach ververschen, ende neerstelijck gade slaen om die te werck te stellen.

Ghebedt, naer een lanck ghebedt, oft meditatie.

HEere Godt, die het verbondt ende bermherticheydt, welck ghy met uvve dienaren ghemaeckt hebt, onder-houdt: Ick dancke u, dat ghy u ghevveerdight hebt mijn ghebedt t' aenhooren, verhoort het doch om de glorie uvves Heylighen naems ende gheeft my gratie, (sonder de vvelcke vvy niet en vermoghen) dat ick uvven vville, die ick bekent hebbe, ende mijne fauten N. die my grootelijcks leet zijn, soude moghen verbeteren, ende dat ick dese Godt-vruchtighe begheeren N. mach volbrengen, op dat uvven naem groot mach gemaect vvorden, tot in der eeuvvicheydt. Ontfanghtse doch, met alle mijne vvercken in de vereenighe van de verdiensten uvves Soons, ende van alle uvve Heylighen; schickt van my, die u onvveerdich maecksel ben, naer uvve beliefte: Ick gheve my gheheelijcken over, ende vvorpe my gheheel in u, nemende het al van uvve vaderlijcke handt, ende begheere u uyt ganscher herten te beminnen, ende te dienen. Amen.

Ghy sult hier beneden, een langher vinden.

Bemerckt ten eersten, dat ghelijcker wijs hier geseydt wordt, dat men het ghebedt, tot een seker eynde moet schicken, 't selve oock grootelijcks kan te passe komen in het stemmelijck ghebedt. Want alsoo het seer profijtelijck ende nut is geheele Psalmen te lesen voor verscheyden nooden, ende dient mede om sy-selven in aendachticheydt te houden: gelijck is, alsmen elcken Psalm in't besonder voor sonderlinghe wel-daden, Gode op draeght.

Bemerckt ten tweeden, dat men de gemeynschap met+ sijnen H. Enghel, ende sijne teghen-woordicheyt in't gebedt dickwijls moet gebruycken, als oock in onse andere wercken: ons met hem beradende, ende door hem onse wercken der Goddelijcker Majesteyt op-dragende, de herten van onsen even-naesten door hem bereydende, als wy met hen-lieden moeten handelen.

Bemerckt ten derden, dat men daghelijcks ghestadelijck sijne gheestelijcke lesse moet gebruycken: want in de selve Godt tot ons spreeckt. Wat is doch anders, seght den heylighen Gregorius de heylighe Schrifture, als eenen brief van den al-machtighen Godt, tot sijn schepsel? Ende hier-om moet men de selve aendachtelijck,+ ende met groote eer biedinghe ghebruycken, niet metter haesten, maer, ghelijck luysterende, op dat wy souden moghen aen hooren, wat den Heere in ons spreeckt. Ende de wijle Godt almachtich hem weerdight dit te doen, soo moet men voor dese lesse een voor-nemen maken, al het ghene dat Godt ons in gheven sal te werck te stellen. Naer de lesse moet men Godt bedancken, ende onthouden eenighe sententie van het gene dat+ wy ghelesen hebben, desen raedt wordt ons ghegheven, van den Heylighen Tomas van Aquinen. Hoe grootelijcks soude den schat van onse memorie vermeerdert worden, waer 't by al dien, dat wy daer dagelijcks iet in leyden! Waer af, aengesien dat de Religieusen soo grooten gheleghentheydt hebben daghelijcks over tafel, geluckich sullen wesen, is t sake dat sy haer gheluck kennen ende verstaen.

Bemerckt ten vierden, dat alsmen seer dorre ende drooch is in den gheest, dat alsdan dese lesse, wel mach in de plaetse van de meditatie ghebruyckt worden: besonderlijck, is't dat wy als dan meest, ende langher letten, op de profijtelijckste sententien, oft wel soo danighe lessen nemen waer door wy somtijdts gheproeft hebben dat Godt almachtich een straelken van sijne Goddelijcke gratie in onse siele heeft laten schijnen.

Schiet-ghebedekens
Door de welcke de goede begeerten in't ghebedt ghemaeckt, dick-wijls den dach door vernieuwt worden, ende de sile tot het goedt verweckt wordt.

+GOdt, mijnen Godt, tot u wake ick, van des morghens: Mijne siele heeft ghedorstight naer u, hoe menich vuldelijck, dorstet na u mijn vleesch. Want het ghebedt, is een fonteyne voor eene dorstighe siele.

+Helpt my, ende ick sal salich wesen, ende ick sal mijne ghedachten in uwe rechtveerdich makinghen altijdt oeffenen.

+In uwe recht-veerdich-makinghen, sal ick my oeffenen, ende ick en sal uwe woorden niet vergheten.

+Hoe seer hebbe ick uwe wet bemint, o Heere? den gheheelen dach is sy mijne aendachte.

+Laet mijn ghebedt ghestiert worden, ghelijck eenen reuckoffer in u aensicht.

+Ick heb gesworen, ende een vast opset ghemaeckt te bewaren de oordeelen uwer rechtveerdicheydt.

+In 't hooft van den boeck is van my gheschreven, dat ick uwen wille doen soude, mijn Godt ick heb ghewilt, ende uwe wet in't midden van mijnder herten.

+In mijn herte hebbe ick uwe uyt-spraken gheborgen, op dat ick u niet sondighen en soude.

 

Het eynde van den eersten Boeck.


Vorige Volgende