Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het I. Capittel.
Bemerckinghe van het eynde des mensches.

GHelijcker-wijs den schipper voor al sy-selven voor ooghen stelt de havene, tot de welcke hy vaert, den reysenden man de plaetse tot de welcke hy treckt; alsoo en isser niet soo noodtsaeckelijck in desen onsen wech, ende dit stervelijck leven, als neerstichlijck ende sorghvuldelijck gade te slaen het eynde van onse schip-vaert, te weten, dat wy moeten bemercken, waer toe wy van Godt almachtich gheschapen zijn, op dat alsoo, al het ghene wy in dit leven ter handen trecken, daer toe gheschickt ende ghestiert worde: want anders doende, souden wy van den rechten wech af-wijcken, oft wel in den selven dolen, ende wandelen, gelijck den Wijsen-man seght, pijnelijcke ende moeyelijcke weghen.+ Och hoe veel fauten ghebeuren hier door daghelijcx onder allerley soorten van menschen! want wie wordt daer ghevonden, die (naer den eysch van den Heylighen Thomas) als hy eerst-mael sijn verstandt+ beghint te ghebruycken, soeckt sy selven te stieren uyt dit ballinghschap tot sijn Vader-landt, ende dies-volghende alle sijne gedachten, woorden ende wercken tot het opperste goedt, waer toe dat wy alle gheschapen zijn? By-na den meesten-deel der menschen, stelt sy-selven voor ooghen d'ijdelheyt der eere, ende de ghenoechte des werelts, niet wetende eylaes! waer dat sy hare meyninghe behoorden te stieren: want gheroepen zijnde om groote eere in het Hemelsch Ierusalem op sijnen tijdt te besitten, loopen al spelende ende dolende verre van Ierusalem in Iericho. Daer en is voor-waer niet dat meer te beklaghen is, dan dat den mensch, die tot sulcken edelen eynde geschapen is soo onbedachtelijk leeft, sijn selven ende Godt al-machtich verghetende, soo dat hy sijn eynde qualijck eens in-dachtich is. Dus bidde ick u, beminden Leser, dat ghy u niet en laet wech draghen door den gemeynen loop der verblin-

de menschen, maer slaet uwe ooghen neder ter aerden, uyt de welcke ghy gekomen zijt, ende daer naer na den hemel, om den welcken te besitten, ghy van Godt al-machtich gheschapen ende ghemaeckt zijt. Heft op dan u herte met weenende ooghen, o ballinck ende vremdelinck in dese bedruckte wereldt! tot uwen Godt, Ghy die hier zijt in eene wildernisse verre van u Vader-landt.

+Bemerckt ten eersten, dat men in alle meditatie oft bemerckinghe, voor al moet ghebruycken het bereydende Ghebedt, op dat wy Godt voor ooghen hebbende, alle onse krachten oprechtelijck ter eeren Godts souden moghen stieren, ende versoecken dat den Heere ons alsoo ghelieve gratie te gheven om wel te mediteren: welck ghebedt, met het verstandt ghepeyst oft metten monde ghesproken, sal moghen wesen, Komt heylighen Gheest, &c. oft, Ontfermt u onser Godt, oft eenich ander, waer door-men sy selven verweckt sal vinden.

Het bereydende Ghebedt, passende op alle andere langhe ghebeden ende meditatien.

+MAchtighen Godt, in vviens teghen-vvoordicheydt alle dinghen zijn als niet, laet mijn ghebedt, ende alle mijne vvercken ghestiert vvorden als eenen op-klimmenden vvieroock in uvve Goddelijcke teghen-vvoordicheydt, ter eeren van uvven grooten naem: vvant ghy hebt hemel ende aerde gheschapen tot mijnder bate, ende onder-houdt de selve, die anders vergaen souden, op dat ick u soude kennen ende beminnen. Ghy hebt my, o alder-minnelijcksten Vader, uvven verloren sone, met ontallijcke vvel-daden begaeft: ende ick heb u, eylaes! daer-en-teghen groot onghelijck ghedaen. Ghy hebt my u selven, ende uvven Sone ghegheven om my te verlossen met sijn dierbaer bloedt. O Koninck der Koninghen, ende Heere der heyr-krachten, die al-omme zijt, ende door-siet soo vvel de goeden, als de quaden op alle plaetsen, tot in het binnenste des herten der nieren; siet ick kome tot den throon uvver glorie met een op-recht gheloove ende betrouvven, (vvant ghy hebt gheseydt: al het ghene dat ghy sult begheeren, sal u gheschieden) ick kome als eenen mis-dadighen tot sij-

nen recht, als eenen armen ende verloren sone tot sijnen vader, ende met soo groote liefde als het my moghelijck is, tot u, die mijne siele bemindt; op dat ick u soude moghen behaghen, ende mijn leven gheheelijck beteren, sonderlingh dese N. faute * op dat ick u op-draghe een sacrificie van lof-sangen uyt het binnenste mijnder herte, ende met de begheerte van alle creaturen, die oyt ghevveest hebben, nu zijn, die oock sullen oft konnen vvesen; al vvaer't oock datter ontallijcke vverelden door uvve al-moghende handt ghemaect vvierden; ende dat in de vereeninghe van de liefde ende verdiensten Christi Iesv, van de H. Maghet Maria, ende alle Godts lieve Heylighen. O alder-heylichste Drij-vuldicheydt, ick begheere u te loven ende te dancken uyt den naem van alle deghene, die u niet en kennen, ende uvven naem lasteren, 'tzy op de aerden, oft oock in den af-grondt der hellen. Dus ghebenedijde ick u met alle uvve Heylighen, ende bedancke u voor alle gratien ende gaven, die ghy de menschelijcke nature van Christvs onsen Salich-maker, de H. Maghet, alle uvve Heylighen, ende my oyt ghedaen hebt, ende sonderlingh voor de liefde die ghy my uvven dienaer bevvesen hebt. Ick gheve my oock vveder-om aen u, die daer zijt de fonteyne ende den oor-spronck van alle dinghen, ende levere my in alle manieren over tot het ghene dat ghy van my schickt, nu ende inder eeuvvicheydt: Ick offere u mijne siele ende hare krachten, o alder-heylichste Drij-vuldicheydt, op dat ick u hier naer met u hemelsch heyr, ende alle creaturen uyt gantscher herten mach loven ende dancken. Verleent my gratie, dat ick dit selve oodt-moedelijck, aen-dachtelijck, ende vierichlijck mach volbrenghen, die aen u mijnen Godt, in soo veel manieren verbonden ben. VVat ben ick doch sonder u? vvat vermach ick? ende vvat beheer' ick buyten u?

 

Dit oft dier-ghelijck ghebedt mach-men aendachtelijck seggen, 't welck voordt-aen al-tijdt het bereydende Ghebedt ghenoemt sal worden. Ende sult hier na een ander des ghelijcke vinden in't V. Cap. van de bereydinghe.

Bemerckt ten tweeden, op dat ons herte van an-

dere dinghen ghetrocken, ende gescheyden worde, dat het profijtelijck is, sy selven te voorbeelden eene sekere plaetse, ende de sake (in dien-se lichamelijck is, daer-men af mediteren moet) al-daer stelle, ghelijck oftse voor ons ghebeurde; (indiense gheestelijck is) nochtans oock eenichsins voor oogen stelle, soomen menschelijck eenich dinck soude moghen begrijpen, ende dit sullen wy noemen het eerste voor-bereydtsel oft voor-stellinghe der plaetse.

Bemerckt ten derden, dat men Godt moet bidden, dat hy ons wil gheven het ghene dat wy in het teghenwoordich ghebedt oft meditatie versoecken: ende sal het tvveede voor-bereydtsel ghenoemt worden.

Hier naer treedt inde teghenwoordicheyt Gods, met een stilte des herten ende des lichaems, overleght in sulcker voeghen elcke sake in 't bijsonder, ghelijck eenen gierighen mensch placht te doen, die alle dinghen tot sijn profijt soeckt te trecken, soo veel als het hem doenlijck ende moghelijck is.

Hier af sullen wy na-der-handt breeder bescheyt gheven ter bequamer plaetse, als wy van de bereydinghe tot het ghebedt, ende het eynde des selfs, sullen handelen: ende weder om als wy sullen spreken van de meditatie. Dit sal nu in't voor-bygaen, hier af ghenoech zijn.

Meditatie
Van het eynde waer toe den mensch gheschapen is.

Het bereydende ghebedt, als boven.

Het 1. voor-bereydtsel oft voor-stellinghe der plaetse.

 

STelt u selven in de teghenwoordicheyt Godts, ende laet u voor-staen dat ghy zijt in eene woeste wildernisse, al-waer ghy aenschouwt het menschelijck gheslachte van den beghinne des werelts af voordts-komen, uyt den schoot van onse ghemeyne moeder de aerde, in dit leven, als oft sy quamen op eene stellagie, ende datse passeerden door de poorte des doodts, ghelijck oft sy haer vertrocken achter de gordijnen, in twee al te verscheyden rijcken, te weten, de sommighe naer de gheluckichste,

ende d'andere naer de on-geluckichste eeuwicheyt, alsoo u den tytel van desen boeck vertoont) slaet hier uwe ooghen boven tot Godt ende sijne Heylighen, u vermanende dat ghy door de groote perijckelen ende qualijck-vaert van soo veel, sout leeren voorsichtigher wesen.

Het 1. voor-bereydtsel, Bidt Godt oodtmoedichlijck, dat hy u den wech wil wijsen, dien ghy moet wandelen, ende u wil verleenen, dat ghy bemerckt hebbende het eynde van soo veel onsalighe ende ongheluckighe menschen, tot een gheluckigher eynde ende leven soudt moghen gheraken.

Het 1. point, Bemerckt ten eersten den af-grondt ende die t'samen-menginghe aller dinghen, die daer was, eer de wereldt ghemaeckt was, wat het als doen gheweest is van dese wereldt, van de Koninghen, Princen, van alle menschen, ende al het ghene dat op desen aerdt-bodem begrepen is, ende waer dat ghy naer eenen korten tijdt zijn sult, ende dat inder eeuwicheydt. Blijft hier wat op peysende, ende over-leght dit wel, want de figuer deser wereldt gaet voor-by, ende het vergaet al ghelijck eene+ schaduwe. Aen-merckt dan neerstelijck de ijdelheyt van alle dinghen, ghelijck ghy claerlijck kont bemercken in den af-grondt van dese nietheydt, dat ghy ende alle andere saecken niet gheweest en hebt, niet en hebt konnen wesen, noch niet en hebt konnen weten, ende dat het al ghekomen is van de handt uwes Scheppers, ende veroodtmoedight u+ onder sijne machtighe handt, noch en beroemt u tot gheender tijden, dan in hem. Want wie onderscheyt u? ende wat hebdy, dat ghy niet ontfangen en hebt? ende is 't dat ghy 't ontfanghen hebt, waerom glorieerdy als of ghy 't niet ontfanghen en hadt.

Bemerckt den 2. als oft ghy uyt dien af-grondt van uwe nietheyt door de Goddelijcke hand versch ghetrocken waert, ende van Godt gestelt op de stellagie van dese werelt, oft wel in eene woeste wildernisse, ende besiet hoedanich dat u Godt ghemaect heeft van het slijck der aerden, dat hy u in-gheblasen heeft den gheest des levens, ende gheschapen naer sijn beeldt, als hy u ghegheven heeft eene verstandighe siele, die gheestelijck is, die al-omme gheheel is,

die 't al roert, on-stervelijck, eene, ende die verciert is met drije schoone krachten: daer-en-boven u lichaem vol-maeckt heeft met alle sijne sinnen ende lidt-maten, ende bekent, o mensch, terstondt uwe+ weerdicheydt, bekent de weerdicheyt van den menschelijcken staet Ghy zijt wel lichamelijck met de wereldt: want dit aldus betaemde, dat den ghenen die ghestelt was om heerschappije te hebben over de gheheele wereldt, dese eenichsins soude ghelijck wesen: maer nochtans hebt ghy iet anders, het welck van hoogher weerden is, te weten, uwe edele siele, waer mede ghy alle andere gheschapen dinghen seer verre te boven gaet.

+Ten derden bemerckt dat Godt u teghenwoordich is, ghelijck hy Adam was in sijne scheppinge, ende vraeght hem oodtmoedelijck, waer toe dat hy u gheschapen heeft: ende hoort hem segghen, dat hy het al ghemaeckt heeft om sijn eyghen selven, ende tot sijnder glorie, ende op dat ghy hem in dit leven soudt loven, dancken ende dienen, ghelijck alle creaturen doen, ende ten laetsten soudt moghen komen tot de eeuwighe saligheyt: hierom ghy die sijn schepsel, maecksel, sijnen knecht ende sone zijt, sult ghy hem derren versmaden, ende leven tot sijnder spijt? Siet hoe dat hy u den hemel toont, in den welcken ghy (is't dat het u belieft) als borgher der selver in-gheschreven zijt; siet weder-waerts voor uwe voeten den af-grondt der hellen, al-waer ghy eeuwelijcken ghepijnight sult worden, is't sake dat ghy anders doet. Ende siet, o Christene siele, hoe grootelijcks dat ghy verbonden zijt om deuchdelijck te leven, ghestelt zijnde om den eeuwighen loon oft de eeuwighe straffe te ontfanghen.

+Het 2. point, Voorbeeldt u, dat ghy in de woeste wildernisse des wereldts ghestelt zijt, ende siet hoe verre dat u Vader-landt is, ende hoe qualijck datmen daer kan gheraken; versucht met rechte, ende over-leght wat wech dat ghy in wilt gaen, aenghesien datter questie is van de eeuwicheydt. Och met wat eene sorghvuldicheydt ende gheduerighen arbeydt, moet ghy hier toe trachten? laet u hier toe bewegen alle gheschapen dingen, die met een groot ghewelt altijt soecken tot haer eynde te gheraken.

Siet, hoe dat de elementen haer spoeyen, om te komen tot hare naturelijcke plaetse, hoe dat de beesten gedreven worden tot het ghene dat hun vermaeckt, ende tot hun eynde. Bemerckt hoe dat de kinderen deser wereldt, alle hare ghedachten ende krachten hunder sielen, daer toe keeren, om te verkrijghen een verganckelijck eynde van eere ende wel-lusten. Wel aen dan, hoe dick-wijls zijt ghy u eynde wel in-dachtich, ende den wech ende toe-padt om daer toe te gheraken?

Bemerckt ten tweeden, hoe edel dat u eynde is,+Godt te dienen, hem aen te hanghen, eenen gheest met hem te wesen, ende te ghenieten d'eeuwighe salicheydt; voor-waer daer en is anders niet dat u profijtelijck is, maer dit is hier u profijt ende welvaerdt alleen, u selven te vervoorderen tot dit eynde, waer toe dat ghy gheschapen zijt; ende soo veel te gheluckigher zijt ghy, hoe ghy 't selve meer ghenaeckt. Want dit is doch den eyghendom van het eynde van eenighe sake, dat het oock de volmaecktheydt ende salicheydt der selver is. Verre van u dan mijne siele, dat ghy eenich ander goedt soudt willen soecken, dan dat u goedt is: want verscheyden+ schepselen hebben verscheyden goeden, maer soeckt ghy u goet: niemandt en isser goedt dan Godt alleen; wat sal u dan ghebreken, die het opperste goedt besit? Daer zijn goederen van mindere weerde, die aen diversche creaturen goet ende aenghenaem zijn; ghelijck, wat is den beesten goet? anders dan haren buyck op te vullen, gheen ghebreck te lijden, te slapen, te huppelen ende te springhen, te leven, wel te passe zijn, ende te genereren. Maer sult ghy soodanich goedt soecken, sult ghy (o mede-erfghenaem Christi!) u vermaeck nemen dat ghy den beesten ghelijck gheworden zijt? heft toch uwe hope op tot het goedt van alle goederen.

Bemerckt ten derden, wat hulpe dat Godt uwen+ Schepper, door eene oneyndelijcke mildtheyt, u tot uwen behoeve ende vermaeck ghegeven heeft, als te weten, soo veel verscheyden creaturen, soo menigerley konsten ende wetenschappen, daer-en-boven soo veel overtreffelijcke H. Sacramenten ende geestelijcke bijstanden, welcke zijn d'alderwaerachtichste

ende op-rechste middelen aen u gheschoncken, als behulp op den wech om tot Godt te gheraken. Bedanckt uwen wel-doender uytter herten: maer let hier wel op (soo ghy niet gheheel van sinnen berooft en zijt) dat ghy dese middelen, de welcke zijn als weghen, niet anders moet ghebruycken, dan voor soo veel als sy u dienen om tot u eynde te gheraecken. Sult ghy den quaetsten wech verkiesen, om naer u Vader-landt te reysen? Als ghy gheern ghesondt soudt worden, sult ghy de sorghelijckste medecijne begheeren, ende de beste van u wijsen? Als ghy te schepe moet varen, soudt ghy een ghebroken ende verrot schip stellen voor een dicht ende sterck? Als ghy een kleedt, peerdt, wagen oft huys moet kiesen, soo neemt ghy wel dat alder-best is: ende sult ghy (o dwaesheydt!) eenen wech daer uwe salicheydt aenhanght, kiesen, die sorghelijck ende vol perijckelen+ is? Och oft de menschen wijs waren, ende verstonden, ende hare uytersten voor-saghen. Bemerckt hier wat gheneyghelijckheden dat ghy in u selven ghevoelt, tot eere, rijckdommen, wellusten, &c. ende siet toe dat u d'affectie niet en trecke in perijckel van den rechten wech ende het eeuwich leven te verliesen.

Het 3. point, Bemerckt in de teghenwoordicheydt Godts, dat ghy in den wech on-ervaren zijt; want hoe veel zijnder eylaes! die den mensche schijnen recht+ te wesen, wiens eynde nochtans leydt tot de doodt? Overleght hoe onseker dat zijn alle de menschelijcke voorsichticheden. Och, hoe dickwijls ghebeurt het, dat-men met vollen toe-staen hem begheeft tot eene sekere manier van leven, ende gelijck voor den wint van kante steeckt, ende na-der-hant nochtans ghedreven wordt op de sant-klippen van alderley miserien, ende ellenden, ja oock na den af-grondt van de eeuwighe verdoemenisse, door eenighe groote tempeest oft on-weder van bekoringhen, ende dat ter oorsaken dat-men den rechten wech niet ghenomen en heeft! Als ghy u dan wilt begheven tot eenen sekeren staet van leven, oft eenighe ghewichtighe saken wilt aen-veerden, peynst dat u, ghelijck eenen siecken, verscheyde medecijnen ende drancken voor ghestelt zijn, onder de welcke eenighe met doodtlijck

fenijn ghemenghelt zijn: dat ghy verscheyden loten als uyt eene loterije moet trecken, onder de welcke meer als een van de eeuwighe doodt is. Peynst dat ghy staet ghelijck op eenen wech, die hem in ontallijcke andere verdeylt, ende dat meer is, in't middel van een woeste wildernisse, die sonder perijckel niet en is. Soudt ghy dan op uwe eygene vernuftheydt wel iets sekers derren kiesen, daer u dit al te samen on-bekent is? soudt ghy eenen goeden leytsman verachten? ende niet liever begheeren ootmoedelijck van hem gheleydt te wesen, ende eer ghy hem ghevonden hebt, soudt ghy niet met alle neerstichheydt eenen goeden raedts-man oft leydts-man soecken? Hier om in alle dese dinghen en wilt noch tot d'eene, noch tot d'andere zijde gheneyght zijn; maer bidt Godt oodtmoedelijck dat hy uwe wegen wil schicken, ende seght met den Propheet David: Stelt my eene wet Heere in uwen wech, ende beschickt+ my in den rechten wech, om mijne vyanden.

Ghebedt.

AL-machtighen eeuvvigen Godt, die't al van niet door uvve machtighe handt gheschapen hebt, ende my ghemaect naer u beeldt ende ghelijckenisse; gheeft my dat ick uvver tot gheender+ tijdt en verghete, noch oock van vvaer ick ghekomen ben: ende en laet den voet der hooveerdije my niet over-komen, daer zijn sy al ghevallen die boosheydt doen. Ende hoe sal hem den mensch konnen verheffen die van niet ghekomen is, ende tot allen stonden in niet soude veranderen, 't en vvare dat ghy het selve vvaert belettende, 't en vvare dat ghy de elementen, ende 't ghene dat tot des menschen leven noodtsakelijck is, vvaert bevvarende, ende steunsel ghevende door uvve on-ghemeten goetheydt ende liberaelheydt? VVat sal ick u dan vvederomme gheven,+ o mijnen Godt, voor al't ghene dat ghy my gheschoncken hebt? dit alleen, dat uvve goedtheydt van my begheert; ick sal mijn eynde, mijne glorie, ende mijne salicheydt, altijts voor oogen hebben. VVant is 't by aldien dat ick dit niet en doe, soo dreyght ghy my met de eeuvvighe straffe; ende is't dat ick het doe, soo belooft ghy my dien loon, den vvelcken noch ooghe en heeft ghe-+

sien, noch oore en heeft ghehoort. VVel aen dan, o mijnen Schepper, komt te hulpe 't maecksel uvver handen, op dat ick altijdt uvves gedachtich zy, ende van u spreke, o mijn eenich goet; ende soo mach leven, dat ick eens mach by u komen, die daer zijt den vvenschende begheerte van mijn herte, ende van de eeuvvighe heuvelen. Ick bidde u over-sulcks o Heere, uyt 't binnenste mijnder herte, dat ghy my vvilt stieren op den rechten vvech, door den vvelcken ghy vveet dat ick ten laetsten sal geraken tot mijn gevvenscht eynde, ende eyndelijck tot de haven mijnder pelgrimagie. Doet altijdt met my na uvve Goddelijcke beliefte; vvant u, o Heere ende mijnen Godt, hebb' ick mijne salicheyt betrout, u hebbe ick my duysent ende duysent-mael op-gedragen, 't vvelck ick nu vvederom doe, tot inder eeuvvicheydt der eeuvvicheden, Amen.

Pracktijcke om sijn eynde voor ooghen te hebben.

NEemt voor u, naer dese meditatie, 1. u selven te vervoorderen tot het eynde, waer toe ghy gheschapen zijt, ende vernieuwt dit propoost dickwijls in de teghenwoordicheyt Godts, ende ondervraeght u selven, Waer toe ben ick gheschapen.

2. Over leght wat weghen dat u derwaerts leyden, ende kiest eenen bequaemen ende profijtelijcken, om tot den selven eynde te geraken. De schreden in desen wech zijn onse ghedachten, woorden ende wercken.

3. Weet dat uwe eerste sorghvuldicheydt behoorde te wesen terstondt wederomme te keeren tot den rechten wech, als ghy verdoolt zijt; waer toe u sal mogen dienen het beraedt van een rijpe ende wel-bedachte bekeeringhe, het welck hier naer ghestelt wordt.

4. Dat eene waerachtighe bekeeringhe hier in ghelegen is, 1. dat men verwecke een waerachtich berouw; 2. datmen hem biechte; 3. ende sijn leven betere: welcke dry saken hoe datmense moet aen-rechten, u geleert sal worden in de na-volghende Capittelen.

5. Verweckt u selven tot danckbaerheydt, uyt het aenschouwen van alle de creaturen, aenghesien dat de selve om u gheschapen zijn.

6. Wandelende oft andersins alleen zijnde, overleght de on-stervelijckheyt uwer siele, ende wat het sal wesen na dit leven.

7. Leert kennen de edelheydt der zielen, soo uyt de bedervelijckheydt der lichaemen, die ons daghelijcks ontmoeten, als oock uyt de schoonheydt ende excellentie der selver. Want gelijckerwijs als de dinghen lichamelijck zijnde, van de sinnen ghevat worden; alsoo zijn die vander zielen gheestelijck, ende de sinnen gheensins onder-worpen, die de voor-gheseyde in weerdicheydt, macht, etc. verre te boven gaen, ghelijck dat in de Enghelen ende boose gheesten ghenoech blijckt.

Korten Reghelende wech tot de vol-maecktheydt, ende tot een waerachtich salich leven in wat staet des levens men wesen mocht.

1. ALle daghen des morghens ontwaeckt zijnde, keert terstondt als eenen reysenden man uwe ooghen tot Godt ende den hemel; want daer henen moet ghy gaen: ende neemt voor u alle uwe voet-stappen, dat is, uwe ghedachten, woorden ende wercken, tot meerdere Godts glorie, uyt eene alder-hoochste liefde te stieren: ende in 't af-loopen des daechs, let hier op, oft uwe wercken u daer toe leyden, oft ghy met Godt ende door hem wandelt: ende indien ghy twijffelt, seght aldus: Thoont my den wech daer ick in wandelen moet, want tot u hebbe ick mijne siele op-gheheven: och wat eene groote dwaesheydt is 't sijne stappen te vestighen, ende niet te weten in wat plaetse; oft in de eeuwighe doodt, oft in 't eeuwich ende salich leven. Aen eenen voet-stap hanght d'on-eyndelijcke, on-eyndelijcke eeuwicheydt.

2. Volght de leydts-mannen u van Godt ghegeven: dese zijn; Ten eersten den H. Enghel uwen Bewaerder, handelt met desen seer ghemeynsaemlijck, beraedt u met hem, vraeght hem dick-wijls naer den wech, ende beveelt hem al dat u aen-gaet: Daer naer volght uwe Oversten, ende weest die onderdanich als Gode: want soo wie dese hoort, die hoort Godt: volght naer beraedt hier by eenen goeden man, ende neemt hem voor eenen vermaender.

3. V sullen ontmoeten in den wech Godts creaturen ende wercken, uyt alle dese sult ghy eenighe

vreuchdt scheppen, indien ghy u laet voor-staen, dat sy alle om u alleen ende uwe salicheyt gheschapen zijn; ende dat Godt in alle die werckt ende roert ende tegenwoordich is: min oft meer, dan oft ghy alleen met Godt in de wereldt waert: ende van 't goedt lovet ende danckt den Heere altijdt, ende schrijvet Gode toe, want de creaturen zijn sijne dienaers; ende door sijn bevel doen sy u goedt. Maer waer 't by-aldien dat sy u van den rechten wech pooghden te verleyden, ghelijck zijn schoone, curieuse, soete dinghen; houdtse voor verleyders: denckt dat ghy moet kiesen oft deylen, oft d'eeuwighe goeden ghemissen, oft dese. Merckt dat dese u niet en konnen versaden noch vervullen, ende versmaedtse als eenen strick oft beker met venijn, daer-men af mocht segghen: De doodt is in desen pot. Wie wijs wesende sal arbeyden te vullen een vat dat door-boort is, oft sulcks, dat, hoe ghy daer meer in giet, hoe 't min vervult wordt? Doch het is seker dat ghelijck den Poeet seght: de liefde des gheldts ende der andere dinghen, wascht soo seer als sy selve wasschen, noch 't herte der menschen en kan versaedt oft vervult worden.

4. V sullen oock in 't ghemoet komen quade dinghen ende tegenspoet, sieckten, gebreken, etc. schrijvet al Gode toe, ende ontfanghet al van sijne Vaderlijcke ende Medecinale handt, ende laet met u selven ende de voorseyde teghenspoedighe dinghen sijne voorsichticheydt gheworden. Ende aenghesien Christus heeft moeten lijden ende alsoo in gaen in sijne glorie, soo vergelijckt u selven ende u lijden met hem, ende met sijne pijnen oft smerten: neemt op u cruys, ende volght hem naer. Maer voor al bewaert den vrede uwes ghemoets, als een seer seker kasteel oft slot: ende stelt u betrouwen in Godt ende sijne voorsichticheydt; hoe dat het valt, schrijvet hem toe, denckt dat het van hem komt; van toe-komende dinghen en ondersoeckt niet angstelijck; hy regeert ons ende alle dinghen zijn hem kennelijck ende moghelijck; voor hem, door hem, ende tot hem levet al, ende om sijnen wille zijn alle dinghen; Daer om bevelet hem al.

5. V sullen oock menschen ontmoeten, bemint die uyt oprechter herten, bijsonder die uwe tegen-partijen zijn; als lidtmaten Christi ende sijne dienaers. Wacht u oock van den minsten af-keer oft bitterheydt, oft op-rijsende

versmadinghe toe te laten. Maer sluyt dese buyten, verweckende in u eene dadelijcke liefde: Wacht u van iemanden te oordeelen oft straffelijcken te berispen, noch en acht u niet beter, noch en stelt u voor iemanden ter wereldt. Want waer in ghy een-ander hooveerdelijck oordeelt, daer in verdoemt ghy u selven: want indien ghy op u selven wel let, ghy sult bevinden dat ghy het selve doet, daer ghy een ander in oordeelt. Indien de menschen u eenighe deuchdt doen, denckt dat sy van Godt daer toe, ghesonden zijn, ende dat hy hun sulcks bevolen heeft: doen sy u quaedt, denckt het selve, oft immers, dat hy door sijne eeuwighe af-grondighe wijsheydt gheschickt heeft 't selve te laten gheschieden; ende indien ghy 't niet en kont beteren, beveelt het Gode.

6. Onder dese kiest goede ende deuchdelijcke medeghesellen, niet verleyders, niet pesten van menschen, niet vijanden, met de welcke ghy betrapt zijnde, ghestraft soudt worden: maer die uwe lasten by ghebeurte willen helpen dragen, die u op den wech voeden ende behulpich willen wesen. Maer wacht u van u selven beter t' achten dan iemanden anders, wacht u van iemanden te willen behagen dan in Gode: en neemt geene twistinghe teghen iemanden aen; maer soo wie u dwinght tot duysent schreden, gaet met hem noch andere duysent, ende weest van eene ghesintheydt met uwe teghen-partije op den wech; op dat ghy tot den Rechter niet ghetrocken en wordt.

7. Indien ghy neder-gevallen zijt in den wech, staet van stonden aen op met leetwesen ende liefde tot Godt, ende gheneest uwe wonden door alle weken te biechten, ende her-maeckt uwe krachten door de H. Communie, eenen teughe der dorstender siele sal wesen een ghedurich ghebedt, ende d'aen-roepinge der H. Maghet moeder Godts Maria, die is eene verhalinghe des asems, ghelijck daer staet: Psalm. 118. Ick hebbe mijnen mondt open-ghedaen, ende den gheest oft asem tot my ghetrocken. En laet oock gheenen dach voor-by-gaen, ghy en leest een devoot boeckxken; ende indien 't u moghelijck is, besteedt eenighen tijdt tot de Meditatie.

8. Vwe tonghe, ooghen ende ooren sult ghy bewaren op sijn alder-neerstichste. Soo wie met de tonghe niet misdaen en heeft, dat is eenen vol-maeckten man:

ende hoe Godts dienstigen leven iemandt leeft, indien hy sijne tonghe niet en toomt, ijdel is sijne Godts-diensticheyt. Weest dan waerachtich oprecht, on-gheveynst, ende ghespreecksaem tot eenen-ieghelijcken, soo wie anders is van conditie ende politijck, die bedrieght sy selven, ende hy sal van de waerheydt beschaemt worden: maer soo wie sijnen lippen mate stelt, ende wel bestiert, die is d'alder-wijste.

9. Aen-merckt alle daghen, ten minsten eens des avondts, als oft ghy nu sterven moest, hoe veel wechs ghy af gheleydt hebt; dat is, oft ghy uwe wercken beter ende beter hebt ghedaen: ende onder-soeckt uwe consciencie, ende biecht ten minsten eens ter weken, ende neemt voor u te schouwen alle af-weghen, ende alle steyge diepten oft quade gheneyghelijckheden: die ghy, al zijn sy oock kleyn, alle daghen u sult pijnen te sterven; meest de curieusheydt oft nieus-ghiericheyt, gulsicheyt, grootsheydt, gram-moedicheydt ende droefheydt: want soo wie sijne siele niet en haet, de selve mortificerende, die en mach Christi discipel niet zijn. En paster niet op, indien den vijandt u op den wech na-roept, quade oft on-reyne ghedachten in-blaest, veracht hem als eenen bassenden hondt; noch en vermoeydt niet datter sonde onder-schuylt, soo langhe als ghy ghevoelt dat het u mis-haeght.

10. Communiceert ten minsten eens ter weken, devotelijck ende sonder uyt-steken: Want dit Sacrament is eene teer-spijse, eenen pandt der eeuwigher glorien, eene hermakinghe der krachten, een broodt 't herte der menschen versterckende, ende solaes des wechs, eenen loon oft prijs des Vader-landts: hier toe sult ghy in twijfelachtighe dinghen die u ontmoeten, uwe toe vlucht nemen, als tot een tabernaeckel: dit sal u wesen als een sterck slot, om u te vertrecken in swarigheydt ende teghenspoet: loopt hier toe als eenen hert tot de fonteyne; als eenen die verhonghert is tot de tafel, die Iesvs met sijnen grooten arbeydt u bereydt heeft, met sijn dierbaer bloedt smakelijck ghemaeckt heeft, met sijne oprechte lautere liefde ghekocht heeft. maer boven al, uyt alle creaturen raept vonckskens van de liefde Godts, ende haeckt tot hem, ende zijt uyt gantscher herten in alles met siinen Goddelijcken wille te vreden, op dat ghy niet

anders en wenscht opder aerden, als dat sijnen wille gheschiede.

Volght den selven Reghel, in een Ghebedt besloten.

O Mijnen Godt fonteyne van alle goedt, ick beminne u+ uyt gheheel mijn herte, vvant ghy hebt my gheschapen tot u, op dat ick u dienen, ende uyt gantscher herten aen-hanghen soude. Ick bidde u o goeden Iesv, stiert mijne stappen in uvve paden; helpt my, dat ick met alle mijne ghedachte, N. vvoorden N. ende vvercken, N. van daghen tot u strecke, ende dat ick ten laetsten eens tot u, o mijn eenich begheeren, mach gheraken. Treckt my naer u, op dat ick u volghe, ende den Enghel+ die ghy my tot eenen Leydts-man deses vvechs ghegheven hebt; ende mijne Oversten, daer ghy van gheseydt hebt: Soo vvie u hoort, die hoort my. Ende indien daer eenighe goede creaturen door de poorten mijnder sinnen my ontmoeten, maeckt doch dat ick sien mach, dat die van u ghesonden zijn, ende dat ghy hun bevolen hebt my vvel te doen: op dat ick alsoo aen ghene van desen, maer u alleen mach toe-schrijven allen goedt; ende dat ick die niet en minne, dan om u: ende vvat kan ick doch buyten u beminnen, oft begheeren? en vveet ick niet voor-seker dat ghy de af-grondighe fonteyne zijt van allen goet, uyt vvelcke allen goedt is vloeyende? maer vvaer 't by aldien dat sy mijn herte sochten te verleyden, ende het selve toe-te-neyghen tot hun, helpt my dat ick my voor alle gheschapene dinghen, die sonder u zijn, als voor eenen strick, venijn, doodt ende helle, verschroome. Ick vvete dat noch ooghe van sien, noch oore van+ hooren versaedt en vvordt: ja hoe iemandt de selve meer soeckt te versaden, hoe sy on-versadelijcker vvorden. Indien my in't ghemoedt komen quade dinghen van u ghesonden oft toe-ghelaten, maeckt dat ick uvven dienaer kenne ende om-helse mijn cruys, ende prijse uvve alder-heylichste voor-sienicheydt: voordts alle menschen, mede-ghesellen op den vvech; ende meest mijne teghen-partijen, die sal ick beminnen, ende van nu af beminne om uvven t' vville: ick en vville my oock voor niemandt stel-

len, niemandt oordeelen, vvant ick en vvete niet oft ick des haedts, oft liefden van u o Godt vveerdich ben. Ende ick ben seker dat een-ieghelijck soo groot is, als hy in uvve ooghen is.+Vyt dese Heere gheeft my goedt gheselschap, die niet boos van manieren en zijn, venijn van achter-klap spreydende, verleyders, ende op dat ick met eenen-ieghelijcken vrede hebbe: vvant o alder-saecht-moedichsten Iesv, uvve plaetse is in vrede+ ghemaeckt. Indien ick kome te vallen op den vvech, biedt uvve rechte hand aen 't vverck uvver handen, ende door leet-vvesen ende liefde stiert my tot u; ende bevvaert in sulcker voeghen de poorten mijnder sinnen, bijsonder mijne tonghe, dat daer niemandt+ binnen en kome, dan bevel hebbende van u; oft om u in-gelaten als eenen bode van verre landen, van't landt der levende, van u o Koninck der Koninghen, ende Heere der Heerschappijen: vvant het spreeckt my al van u, uvve groot-dadighe vvercken, ende hoe groot de dinghen zijn, die ghy my bereyt hebt; het kondight my oock mijne ijdelheydt ende ellende. Ten laetsten gheeft my dat ick daghelijcks door't onder-soecken mijns selfs, eenighe reysen my-selven onder-vraghe, oft ick oock+ my strecke tot u, o allen mijn goedt? oft ick vvassche in uvve minne? oft in den haedt mijns selfs, ende in de mortificatie mijnder sinne ende mijns vville? VVant dit sacrificie, desen brandt-offer van eenen alder-soetsten geur vervvacht ghy van my: ende ick vervvachtende, vervvachte u dach ende nacht,+ dat ghy my soudt bevelen tot u te komen; maer soo langhe dit u niet en belieft, ick sal daer-en-tusschen eten u broodt, ende uvven vvijn, die ghy met honich, in't Heylich Sacrament des Autaers voor ons ghemenght hebt, op dat vvy souden droncken vvorden van uvve liefde; op dat vvy leven ende sterven mochten in u, o ons leven, mijnen Godt, ende allen mijn goet. O vvanneer sal het vvesen dat ghy mijnder ghedencken sult? VVanneer sal ick drincken den Kelck der salicheydt? VVanneer sal mijn leven verborghen vvesen in u? VVanneer sal ick eens vvesen met u? O die daer zijt mijn leven ende fonteyne van allen leven, dat ick doch mach sterven voor u. VVanneer sal voor my den dach

op-rijsen, die noyt onder-gaet? VVanneer sult ghy my eeuvvich licht beschijnen? VVanneer sal ick in-treden in de blijdschap mijns Heere? niet om dat ick my soude verblijden van uvve goederen, maer van u, ende om u, die daer zijt allen goedt.

Schiet-ghebedekens om d'affectie, die in de Meditatie vervveckt is, door den dach te onder-houden.

LEydt my voordts in den padt van uwe gheboden, want+ die hebb' ick ghewilt.

Thoont my Heere uwe weghen, ende leert my uwe paden.+

Stelt my Heere voor eene wet, den wech uwer rechtveerdic-maeckinghen,+ ende ick sal dien soecken tot allen tijden.

Mijne ganghen beschickt naer u woordt, ende en laet gheene+ heerschappije over my hebben eenighe on-rechtveerdichheydt.

Maeckt my kennelijck den wech daer ick in wandelen mach,+ want tot u heb ick mijne siele op-gheheven.

Vol-maeckt mijne ganghen in uwe paden, dat mijne voetstappen+ niet beroert en worden.

Besiet oft den wech der boosheydt in my is, ende leydt my+ in den eeuwighen wech.


Vorige Volgende